R1PVtom1qYSrR
Ilustracja przedstawia trójwymiarowy przekrój komórki zwierzęcej. Widoczna jest fioletowa siateczka śródplazmatyczna, a w centrum duże, jasnofioletowe jądro komórkowe.

Od chromatyny do chromosomu

Silnie zespiralizowana forma, w jakiej występuje DNA w chromatynie, jest pierwszym poziomem organizacji zapewniającej upakowanie tego kwasu nukleinowego w jądrze komórkowym. Łączna długość cząsteczek DNA w komórce wynosi ok. 2 m.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., Pixabay, licencja: CC BY-SA 3.0.

Bakterie mają najczęściej pojedynczą kolistą cząsteczkę DNA, zwaną chromosomem bakteryjnym lub genoforem, oraz kilkanaście do kilkudziesięciu plazmidów. W komórkach eukariotycznych występuje od kilku do nawet ponad tysiąca cząsteczek DNA w postaci chromosomów, utworzonych z DNA połączonego z białkami histonowymi. Czy wiesz, że liczba chromosomów może być różna u różnych gatunków? Muszka owocowa (Drosophila melanogaster) ma ich tylko 4 pary, człowiek 23 pary, a pies – 39. Najwięcej chromosomów występuje jednak wśród roślin – aż 1260 stwierdzono u nasięźrzału (Ophioglossum reticulatum).

Twoje cele
  • Przeanalizujesz budowę chromosomów.

  • Opiszesz sposób upakowania DNA i jego znaczenie.

  • Wskażesz na schemacie elementy budowy chromosomów.