Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Rec8kWO9FqsBE
Zdjęcie okładkowe (poglądowe) przedstawia aparaturę Canberra, stosowaną do identyfikacji oraz pomiarów ilościowych nuklidów gamma i alfa promieniotwórczych otrzymywanych sztucznie w cyklotronie. Na tle zdjęcia umieszczono tytuł "Co to jest rozdzielczość przyrządów pomiarowych?".

Co to jest rozdzielczość przyrządów pomiarowych?

Źródło: Politechnika Warszawska, Wydział Fizyki, Tomasz Wójcik, licencja: CC BY 4.0.

Czy to nie ciekawe?

Natychmiastowa i najprostsza odpowiedź na tytułowe pytanie tego materiału brzmi: Rozdzielczość przyrządu pomiarowego to zdolność do rozróżniania bliskich sobie wartości wielkości mierzonych. Rozdzielczość jest określona przez najmniejszą zmianę wielkości mierzonej, która wywołuje zauważalną reakcję przyrządu pomiarowego. Kluczowe są tu słowa „zauważalna reakcja”. Ktoś zauważy, że wskazówka drgnęła, ktoś inny nie. Ale jak przeliczyć drgnięcie wskazówki na liczbową zmianę mierzonej wielkości? Jak to się ma do niepewności pomiaru? Jak to jest w urządzeniach ze wskaźnikami cyfrowymi, a jak na skali termometru, suwmiarce, amperomierzu itd.?

Pytań jest wiele; warto poświęcić im trochę miejsca i czasu.

RXZDLG1sm7cDE
Rys. a. W potocznym rozumieniu słowo "rozdzielczość" oznacza po prostu "dokładność". W życiu codziennym termin ten jest używany dla określenia stopnia uszczegółowienia różnych wielkości, obiektów czy procesów. Na przykład: im większa jest rozdzielczość fotografii, tym więcej szczegółów na niej dostrzegamy. Podobnie jest z przyrządami pomiarowymi. Dzięki przyrządom pomiarowym o większej rozdzielczości wyniki uzyskanych pomiarów są dokładniejsze, czyli obarczone mniejszymi niepewnościami pomiarowymi.
Źródło: dostępny w internecie: https://pixabay.com/pl/photos/mucha-owad-makro-skrzyd%c5%82a-1648559/ [dostęp 18.02.2022 r.], domena publiczna.
Twoje cele

Dzięki lekturze tego tekstu:

  • wyjaśnisz pojęcie rozdzielczości różnych typów przyrządów pomiarowych,

  • zaproponujesz różne sposoby zwiększania rozdzielczości,

  • przeanalizujesz zależność rozdzielczości od zakresu urządzenia pomiarowego w przypadku urządzeń analogowych i cyfrowych,

  • ocenisz rozdzielczość różnych urządzeń pomiarowych,

  • zorientujesz się, jakie są relacje pomiędzy rozdzielczością przyrządu pomiarowego a niepewnością wykonanego z pomocą tego przyrządu pomiaru.