R12RBSO0YPGbn
Grafika przedstawia granatowe, podłużne pałeczki bakterii. Mają formę długich walców zaokrąglonych na końcu.

Struktura i sposoby regulacji operonów prokariotycznych

Bakteria Escherichia coli – obraz mikroskopowy. U bakterii tej występują dwa podstawowe rodzaje operonów: operon laktozowy oraz operon tryptofanowy. Pierwszy z nich odkryli i opisali w 1961 r. francuscy uczeni François JacobJacques Monod. To właśnie oni wprowadzili wówczas do genetyki pojęcie operonu.
Źródło: Flickr, licencja: CC BY 2.0.

Przeżycie bakterii zależy od ich możliwości dostosowania się do zmiennych warunków środowiska. Zmiany te wpływają na aktywność niektórych genów, w wyniku czego dochodzi do ich ekspresji. W rezultacie zmienia się funkcja komórki bakteryjnej. Pierwszym etapem ekspresji informacji genetycznej jest „przepisanie” jej z DNA na mRNA, czyli transkrypcja. Następnie zachodzi translacja, która polega na syntezie łańcucha polipeptydowego w oparciu o kolejność nukleotydów w mRNA. Odkryto, że geny bakterii skupione są w zespoły, które podlegają wspólnej regulacji. Nazwano je operonami.

Twoje cele
  • Poznasz budowę operonu.

  • Przeanalizujesz różnice między regulacją negatywną a regulacją pozytywną operonu.

  • Porównasz funkcjonowanie operonów laktozowego i tryptofanowego.