Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R1eFf0TU3kTkM
Zdjęcie okładkowe (poglądowe) przedstawia kroplę spadającą na taflę wody. Na tle zdjęcia umieszczono tytuł "Fale podłużne".

Fale podłużne

Źródło: dostępny w internecie: https://www.shutterstock.com/image-illustration/water-drop-163928648 [dostęp 2.05.2022 r.].

Czy to nie ciekawe ?

Większość fal obserwowanych w przyrodzie można zaklasyfikować do jednego z dwóch rodzajów: fale poprzeczne lub fale podłużne. Czasem możemy obserwować je jednocześnie, na przykład poprzeczna fala na strunie szarpniętej przez gitarzystę wywołuje podłużną falę akustyczną w pudle rezonansowym gitary. Fale takie mogą pojawić się też jednocześnie z jakiegoś innego powodu, przykładowo wybuchowi wulkanu towarzyszy rozchodzenie się z różną prędkością fali sejsmicznej poprzecznej i podłużnej, co jest podstawą jednej z metod lokalizacji odległego miejsca wybuchu.

Fale podłużne charakteryzują się tym, że wywołują w ośrodku materialnym, w którym się rozchodzą (powietrzu, wodzie, krysztale itp.) przemieszczenia równoległe do kierunku biegu fali. Ten rodzaj fal zostanie omówiony w tym e‑materiale.

R1WNn8MBnhGvc
Rys. a. Domino jako przykład fali podłużnej.
Źródło: dostępny w internecie: https://pixabay.com/photos/black-and-white-black-color-2309273/ [dostęp 2.05.2022 r.].
Twoje cele
  • dowiesz się, co odróżnia fale podłużne od poprzecznych,

  • poznasz przykłady fal podłużnych wytwarzanych w laboratorium i w naturze,

  • zrozumiesz podstawowe pojęcia charakteryzujące fale w kontekście fal podłużnych,

  • wykonasz eksperyment, w którym zaobserwujesz fale podłużne o różnym kształcie,

  • uzasadnisz pogląd, że fala dźwiękowa jest falą podłużną.