R160yBKoNr3fU
Zdjęcie przedstawia fragment Krakowskiego Przedmieścia z widokiem na Pałac Prezydencki. Przed Pałacem stoją dwie duże reprodukcja plakatu "Solidarności". Na plakacie jest mężczyzna w stroju kowbojskim z plakietką Solidarność. Za jego plecami widnieje czerwony napis Solidarność z flagą Polski. Na dole plakatu napis: W samo południe 4 czerwca 1989.

Wybory czerwcowe 1989

Reprodukcja plakatu "Solidarności" przed Pałacem Prezydenckim w Warszawie w czasie obchodów rocznicowych. Plakaty te, nawiązujące do kadru z filmu W samo południe, stały się jednym z symboli wyborów.
Źródło: Wistula, wikipedia.org, licencja: CC BY 3.0.

Podczas obrad Okrągłego Stołu ustalono zasady, na jakich miały się odbyć wybory parlamentarne w czerwcu 1989 roku. Wybory do Sejmu miały być jedynie częściowo wolne: 65 proc. mandatów zagwarantowano bowiem blokowi Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR), Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego (ZSL) i Stronnictwa Demokratycznego (SD), tak jak doprecyzowano to w kontrakcie zawartym między grupą rządzącą a opozycją (stąd ich nazwa: wybory kontraktowe). Całkowicie demokratyczne miały być natomiast wybory do nowo powstałego Senatu. Mimo tych ograniczeń opozycja podjęła szeroko zakrojoną, jak na swoje możliwości, kampanię wyborczą. Jej efekty oraz wyniki czerwcowego głosowania były wielkim zaskoczeniem przede wszystkim dla obozu władzy.

RnyDtKycwtWIv1
Linia chronologiczna prezentująca wydarzenia między 13 grudnia 1981 a 1990. 13 grudnia 1981 – ogłoszenie stanu wojennego w Polsce. 1988 – Powstanie Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”. Luty – kwiecień 1989 obrady Okrągłego Stołu. 19 lipca 1989 – wybranie na prezydenta Wojciecha Jaruzelskiego. 9/10 listopada 1989 upadek muru berlińskiego. 29 grudnia 1989 – Uchwalenie zmian w konstytucji – zmiana nazwy Polska Rzeczpospolita Ludowa na Rzeczpospolita Polska. 1990 – wybranie na prezydenta Lecha Wałęsę.
Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Opiszesz, jak przebiegały wybory do Sejmu i Senatu w czerwcu 1989 r.

  • Wyjaśnisz, jakie czynniki przyczyniły się do zdecydowanej przegranej komunistów – mimo ustaleń Okrągłego Stołu, które miały zapewnić im dalszą władzę.

  • Przeanalizujesz, dlaczego 4 czerwca 1989 r. był przełomem w politycznej rzeczywistości Polski Ludowej.