Wprowadzenie
Na początku XVI wieku Kościół przeżywał kryzys spowodowany moralnym upadkiem duchowieństwa. W 1517 roku Marcin Luter przybił do drzwi świątyni w Wittenberdze 95 tez, które opisywały sytuację w Kościele. To wydarzenie zapoczątkowało reformację. Ten społeczno‑religijny ruch dotarł również do Rzeczypospolitej. Szlachta chętnie przyjmowała kalwinizm, który nie zabraniał jej bogacenia się. Zarówno król, jak i szlachta nie chcieli dopuścić do wojen religijnych w kraju, dlatego uchwalono dokument gwarantujący pokój między wszystkimi wyznaniami.
Przed zapoznaniem się z e‑materiałem należy:
znać i rozumieć pojęcie odrodzenia (renesansu);
wiedzieć, co to jest humanizm;
znać hierarchię kościelną w średniowieczu;
znać przyczyny i skutki reformacji w Europie zachodniej;
wiedzieć kim byli: Marcin Luter, Jan Kalwin, Henryk VIII;
znać pojęcia: luteranizm, kalwinizm, anglikanizm;
umieć wymienić najważniejsze zasady luteranizmu;
znać sytuację wyznaniową w Rzeczypospolitej na początku XVI wieku.
dlaczego Rzeczpospolitą nazywano krajem „bez stosów”;
jaka była polityka Zygmunta Augusta względem innowierców;
kiedy i w jakim celu uchwalono konfederację warszawską;
dlaczego w Rzeczypospolitej panowała tolerancja religijna;
jakie wyznania występowały w Rzeczypospolitej w XVI wieku;
kim byli arianie i bracia polscy.