Prometeusz ulepił człowieka z gliny zmieszanej ze łzami i wykradł ogień bogom. Dał go ludziom, a potem nauczył ich przetapiać metale i kuć zbroje, budować domy i statki, a nawet liczyć, czytać i pisać. Rozgniewany tym Zeus, skazał go na straszliwe męki – Prometeusz, przykuty do skały, cierpiał za całą ludzkość. Mit ten był inspiracją już dla Ajschylosa, odwoływali się do niego Mickiewicz, Słowacki. Niezłomną postawę Prometeusza porównywano z sytuacją Polski, cierpiącej pod zaborami. Stał się symbolem poświęcenia się jednostki w imię dobra społeczności, a także symbolem buntu wobec wyroków losu albo władzy.