identify and understand similarities and differences between oral speech and writing as two forms of human communication;
selected elements from the history of writing: pictograms and cuneiform script of the Sumerians, hieroglyphs of the Egyptians, alphabet of the Phoenicians.
The oldest surviving written texts date back to the 4th millennium BC. Writing first assumed the form of pictographic script and continued to evolve over time. The cuneiformcuneiform scriptcuneiform script was developed in MesopotamiaMesopotamiaMesopotamia. Clay tablets served as main carriers of information. Wedge‑shaped marks were made on the tablets with a reed stylus. In Egypt, hieroglyphshieroglyphshieroglyphs (which means: sacred writing) were invented. They were engraved in stone or written on papyrus, a material made from plant fibre. Initially, writing was used to record economic information. Later on, it was also used to document traditional stories about gods and heroes.
Writing is considered to be one of mankind’s greatest inventions. Thanks to writing, we can accumulate knowledge and benefit from the legacy of both past generations and other peoples. The invention of writing marks the end of prehistoryprehistoryprehistory and the start of a new era, antiquity.
Task 1
Read the text below and answer the question: why humans were painting caves and later writing down their experiences?
“Humans were painting important events of their lives on the walls of caves. Cave paintings, discovered by archaeologists, depict hunting scenes and images of animals - deer, goats, bison, horses and bulls. It was only later that humans invented writing allowing for more precise expression of what they wanted to convey and memorialise. They could tell people living in other places, as well as future generations, stories about everything they had experienced and learned.”
Task 2
Read the text below and answer the question: did one picture always represent one word?
“The first type of writing was pictorial writing system. One picture represented one word. Examples of such drawings include the head of an animal, a spike, a bird, woman, or three waves meaning water. This was, however, a time‑consuming process. Later drawings of objects were also used to write down words indicating some activity - a circle with a dot could mean the sun, but also the word „shine”. Over time, the SumeriansSumer/SumeriansSumerians simplified their character system. This is how cuneiformcuneiform scriptcuneiform script was invented. The name cuneiform itself simply means ‘wedge‑shaped’”.
Task 3
Kiedy powstały pierwsze ilustracje ścienne?
Kiedy powstały pierwsze ilustracje ścienne?
Describe what the illustrations show. In your opinion, what did prehistoric humans want to convey when creating their paintings?
Source: Prof saxx, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1UQxs5EAREup
Prehistoryczne malowidło ścienne przedstawiające zwierzę, najprawdopodobniej bizona.
Source: Wikimedia Commons, domena publiczna.
Task 4
W jaki celu ludzie stworzyli pismo obrazkowe?
W jaki celu ludzie stworzyli pismo obrazkowe?
At first, people drew pictures. Later, they made attempts to simplify it. Why?
R1JvFFapdxyfz
Ilustracja przedstawiająca ewolucję pisma z obrazków w pismo klinowe. Obrazki są z kolejno upraszczane, aż są możliwe do wyrycia kilkoma prostymi uderzeniami dłuta.
Source: Contentplus.pl Sp. z o.o., GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Task 5
Wyjaśnij pojęcie Kamień z Rosetty?
Wyjaśnij pojęcie Kamień z Rosetty?
Look at the Rosetta stone below. Why do you think it contains information written in three languages? Who was supposed to use it and for what purpose?
RKUanhFWGO8eL1
Fotografia przedstawia kamień z Rozety z dopiskami.
Found in 1799 by Captain Pierre-François Bouchard during Napoleon's campaign in Egypt.
The stone is engraved in three versions - hieroglyphic, demotic and Greek.
Greek was a known language and was used to read hieroglyphs, which was done in 1822 by Jean-François Champollion
The stone can be found in the collections of the British Museum in London
Fotografia przedstawia kamień z Rozety z dopiskami.
Found in 1799 by Captain Pierre-François Bouchard during Napoleon's campaign in Egypt.
The stone is engraved in three versions - hieroglyphic, demotic and Greek.
Greek was a known language and was used to read hieroglyphs, which was done in 1822 by Jean-François Champollion
The stone can be found in the collections of the British Museum in London
Rosetta Stone
Source: Ham, Hans Hillewaert,, GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 4.0.
R1EbbiUk7qUjq1
Exercise 1
Fill in the text and read it out loud. 1. Writing, 2. Sumer, 3. speech and thoughts, 4. Phoenicians, 5. prehistory, 6. history, 7. Egypt, 8. character/s is considered to be one of the most important inventions. It is the system of 1. Writing, 2. Sumer, 3. speech and thoughts, 4. Phoenicians, 5. prehistory, 6. history, 7. Egypt, 8. character/s which reflects human 1. Writing, 2. Sumer, 3. speech and thoughts, 4. Phoenicians, 5. prehistory, 6. history, 7. Egypt, 8. character/s. It is said that the 1. Writing, 2. Sumer, 3. speech and thoughts, 4. Phoenicians, 5. prehistory, 6. history, 7. Egypt, 8. character/s starts from the moment when the first notes were made. Everything before that is called 1. Writing, 2. Sumer, 3. speech and thoughts, 4. Phoenicians, 5. prehistory, 6. history, 7. Egypt, 8. character/s. The oldest writing systems were invented in 1. Writing, 2. Sumer, 3. speech and thoughts, 4. Phoenicians, 5. prehistory, 6. history, 7. Egypt, 8. character/s (cuneiform script) and 1. Writing, 2. Sumer, 3. speech and thoughts, 4. Phoenicians, 5. prehistory, 6. history, 7. Egypt, 8. character/s (hieroglyphs). Alphabet was invented by 1. Writing, 2. Sumer, 3. speech and thoughts, 4. Phoenicians, 5. prehistory, 6. history, 7. Egypt, 8. character/s. Today, we use its Latin version.
Fill in the text and read it out loud. 1. Writing, 2. Sumer, 3. speech and thoughts, 4. Phoenicians, 5. prehistory, 6. history, 7. Egypt, 8. character/s is considered to be one of the most important inventions. It is the system of 1. Writing, 2. Sumer, 3. speech and thoughts, 4. Phoenicians, 5. prehistory, 6. history, 7. Egypt, 8. character/s which reflects human 1. Writing, 2. Sumer, 3. speech and thoughts, 4. Phoenicians, 5. prehistory, 6. history, 7. Egypt, 8. character/s. It is said that the 1. Writing, 2. Sumer, 3. speech and thoughts, 4. Phoenicians, 5. prehistory, 6. history, 7. Egypt, 8. character/s starts from the moment when the first notes were made. Everything before that is called 1. Writing, 2. Sumer, 3. speech and thoughts, 4. Phoenicians, 5. prehistory, 6. history, 7. Egypt, 8. character/s. The oldest writing systems were invented in 1. Writing, 2. Sumer, 3. speech and thoughts, 4. Phoenicians, 5. prehistory, 6. history, 7. Egypt, 8. character/s (cuneiform script) and 1. Writing, 2. Sumer, 3. speech and thoughts, 4. Phoenicians, 5. prehistory, 6. history, 7. Egypt, 8. character/s (hieroglyphs). Alphabet was invented by 1. Writing, 2. Sumer, 3. speech and thoughts, 4. Phoenicians, 5. prehistory, 6. history, 7. Egypt, 8. character/s. Today, we use its Latin version.
Fill in the text and read it out loud.
Sumer, Writing, Egypt, character/s, history, prehistory, Phoenicians, speech and thoughts
...................................... is considered to be one of the most important inventions. It is the system of ...................................... which reflects human ....................................... It is said that the ...................................... starts from the moment when the first notes were made. Everything before that is called ....................................... The oldest writing systems were invented in ...................................... (cuneiform script) and ...................................... (hieroglyphs). Alphabet was invented by ....................................... Today, we use its Latin version.
Source: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R4WHacmaR9oYY1
Exercise 2
Czy wiesz, czym charakteryzują się poszczególne typy pisma? Wymień cechy hieroglifów, pisma klinowego i pisma fenickiego.
Czy wiesz, czym charakteryzują się poszczególne typy pisma? Wymień cechy hieroglifów, pisma klinowego i pisma fenickiego.
Source: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RlasrawD0Re6l1
Exercise 3
Czy na podstawie pisma jesteś w stanie ocenić, z jakiego kraju pochodzi? Czy znasz cechy pisma z Izraela, Grecji, Rosji lub Gruzji?
Czy na podstawie pisma jesteś w stanie ocenić, z jakiego kraju pochodzi? Czy znasz cechy pisma z Izraela, Grecji, Rosji lub Gruzji?
Source: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Exercise 4
Na czym polega Alfabet Morsa?
Na czym polega Alfabet Morsa?
Use Morse code to decipher the message.
R1BVZclvrHQgH
Ilustracja przedstawiająca alfabet Morse'a.
A • —
B — • • •
C — • — •
D — • •
E •
F • • — •
G — — •
H • • • •
I • •
J • — — —
K — • —
L • — • •
M — —
N — •
O — — —
P • — — •
Q — — • —
R • — •
S • • •
T —
U • • —
V • • • —
W • — —
X — • • —
Y — • — —
Z — — • •
Source: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Source: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RYwEqWhaHkRbl
Wymień główne cechy pisma obrazkowego.
Wymień główne cechy pisma obrazkowego.
The message says:
................
Source: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RRXOnzfevKuos
Exercise 5
Match the pairs: English words with Polish definition. ancient Możliwe odpowiedzi: 1. materiał pisarski wytwarzany z trzciny, popularny w starożytnym Egipcie., 2. inaczej międzyrzecze, kraina na Bliskim Wschodzie leżąca pomiędzy rzekami Tygrys i Eufrat., 3. nauka, której zadaniem jest odtwarzanie działalności człowieka na podstawie znajdowanych pod ziemią lub wodą pozostałości., 4. starożytna kraina leżąca w Mezopotamii zamieszkiwana przez Sumerów. Wynaleźli oni m.in. pismo i brąz., 5. lud zamieszkujący starożytną Fenicję, znani jako wielcy żeglarze., 6. pochodzący z okresu starożytności., 7. “święte znaki", rodzaj pisma używany przez starożytnych Egipcjan., 8. najpopularniejsze pismo świata. Jest nim np. alfabet polski., 9. jedno z najstarszych rodzajów pisma wynalezione przez Sumerów; nazwa pochodzi od kształtu znaków‑liter odciskanych na glinianych tabliczkach., 10. okres historyczny od pojawienia się człowieka do wynalezienia pisma. prehistory Możliwe odpowiedzi: 1. materiał pisarski wytwarzany z trzciny, popularny w starożytnym Egipcie., 2. inaczej międzyrzecze, kraina na Bliskim Wschodzie leżąca pomiędzy rzekami Tygrys i Eufrat., 3. nauka, której zadaniem jest odtwarzanie działalności człowieka na podstawie znajdowanych pod ziemią lub wodą pozostałości., 4. starożytna kraina leżąca w Mezopotamii zamieszkiwana przez Sumerów. Wynaleźli oni m.in. pismo i brąz., 5. lud zamieszkujący starożytną Fenicję, znani jako wielcy żeglarze., 6. pochodzący z okresu starożytności., 7. “święte znaki", rodzaj pisma używany przez starożytnych Egipcjan., 8. najpopularniejsze pismo świata. Jest nim np. alfabet polski., 9. jedno z najstarszych rodzajów pisma wynalezione przez Sumerów; nazwa pochodzi od kształtu znaków‑liter odciskanych na glinianych tabliczkach., 10. okres historyczny od pojawienia się człowieka do wynalezienia pisma. Mesopotamia Możliwe odpowiedzi: 1. materiał pisarski wytwarzany z trzciny, popularny w starożytnym Egipcie., 2. inaczej międzyrzecze, kraina na Bliskim Wschodzie leżąca pomiędzy rzekami Tygrys i Eufrat., 3. nauka, której zadaniem jest odtwarzanie działalności człowieka na podstawie znajdowanych pod ziemią lub wodą pozostałości., 4. starożytna kraina leżąca w Mezopotamii zamieszkiwana przez Sumerów. Wynaleźli oni m.in. pismo i brąz., 5. lud zamieszkujący starożytną Fenicję, znani jako wielcy żeglarze., 6. pochodzący z okresu starożytności., 7. “święte znaki", rodzaj pisma używany przez starożytnych Egipcjan., 8. najpopularniejsze pismo świata. Jest nim np. alfabet polski., 9. jedno z najstarszych rodzajów pisma wynalezione przez Sumerów; nazwa pochodzi od kształtu znaków‑liter odciskanych na glinianych tabliczkach., 10. okres historyczny od pojawienia się człowieka do wynalezienia pisma. Sumer/Sumerians Możliwe odpowiedzi: 1. materiał pisarski wytwarzany z trzciny, popularny w starożytnym Egipcie., 2. inaczej międzyrzecze, kraina na Bliskim Wschodzie leżąca pomiędzy rzekami Tygrys i Eufrat., 3. nauka, której zadaniem jest odtwarzanie działalności człowieka na podstawie znajdowanych pod ziemią lub wodą pozostałości., 4. starożytna kraina leżąca w Mezopotamii zamieszkiwana przez Sumerów. Wynaleźli oni m.in. pismo i brąz., 5. lud zamieszkujący starożytną Fenicję, znani jako wielcy żeglarze., 6. pochodzący z okresu starożytności., 7. “święte znaki", rodzaj pisma używany przez starożytnych Egipcjan., 8. najpopularniejsze pismo świata. Jest nim np. alfabet polski., 9. jedno z najstarszych rodzajów pisma wynalezione przez Sumerów; nazwa pochodzi od kształtu znaków‑liter odciskanych na glinianych tabliczkach., 10. okres historyczny od pojawienia się człowieka do wynalezienia pisma. cuneiform script Możliwe odpowiedzi: 1. materiał pisarski wytwarzany z trzciny, popularny w starożytnym Egipcie., 2. inaczej międzyrzecze, kraina na Bliskim Wschodzie leżąca pomiędzy rzekami Tygrys i Eufrat., 3. nauka, której zadaniem jest odtwarzanie działalności człowieka na podstawie znajdowanych pod ziemią lub wodą pozostałości., 4. starożytna kraina leżąca w Mezopotamii zamieszkiwana przez Sumerów. Wynaleźli oni m.in. pismo i brąz., 5. lud zamieszkujący starożytną Fenicję, znani jako wielcy żeglarze., 6. pochodzący z okresu starożytności., 7. “święte znaki", rodzaj pisma używany przez starożytnych Egipcjan., 8. najpopularniejsze pismo świata. Jest nim np. alfabet polski., 9. jedno z najstarszych rodzajów pisma wynalezione przez Sumerów; nazwa pochodzi od kształtu znaków‑liter odciskanych na glinianych tabliczkach., 10. okres historyczny od pojawienia się człowieka do wynalezienia pisma. hieroglyphs Możliwe odpowiedzi: 1. materiał pisarski wytwarzany z trzciny, popularny w starożytnym Egipcie., 2. inaczej międzyrzecze, kraina na Bliskim Wschodzie leżąca pomiędzy rzekami Tygrys i Eufrat., 3. nauka, której zadaniem jest odtwarzanie działalności człowieka na podstawie znajdowanych pod ziemią lub wodą pozostałości., 4. starożytna kraina leżąca w Mezopotamii zamieszkiwana przez Sumerów. Wynaleźli oni m.in. pismo i brąz., 5. lud zamieszkujący starożytną Fenicję, znani jako wielcy żeglarze., 6. pochodzący z okresu starożytności., 7. “święte znaki", rodzaj pisma używany przez starożytnych Egipcjan., 8. najpopularniejsze pismo świata. Jest nim np. alfabet polski., 9. jedno z najstarszych rodzajów pisma wynalezione przez Sumerów; nazwa pochodzi od kształtu znaków‑liter odciskanych na glinianych tabliczkach., 10. okres historyczny od pojawienia się człowieka do wynalezienia pisma. archeology Możliwe odpowiedzi: 1. materiał pisarski wytwarzany z trzciny, popularny w starożytnym Egipcie., 2. inaczej międzyrzecze, kraina na Bliskim Wschodzie leżąca pomiędzy rzekami Tygrys i Eufrat., 3. nauka, której zadaniem jest odtwarzanie działalności człowieka na podstawie znajdowanych pod ziemią lub wodą pozostałości., 4. starożytna kraina leżąca w Mezopotamii zamieszkiwana przez Sumerów. Wynaleźli oni m.in. pismo i brąz., 5. lud zamieszkujący starożytną Fenicję, znani jako wielcy żeglarze., 6. pochodzący z okresu starożytności., 7. “święte znaki", rodzaj pisma używany przez starożytnych Egipcjan., 8. najpopularniejsze pismo świata. Jest nim np. alfabet polski., 9. jedno z najstarszych rodzajów pisma wynalezione przez Sumerów; nazwa pochodzi od kształtu znaków‑liter odciskanych na glinianych tabliczkach., 10. okres historyczny od pojawienia się człowieka do wynalezienia pisma. latin alphabet Możliwe odpowiedzi: 1. materiał pisarski wytwarzany z trzciny, popularny w starożytnym Egipcie., 2. inaczej międzyrzecze, kraina na Bliskim Wschodzie leżąca pomiędzy rzekami Tygrys i Eufrat., 3. nauka, której zadaniem jest odtwarzanie działalności człowieka na podstawie znajdowanych pod ziemią lub wodą pozostałości., 4. starożytna kraina leżąca w Mezopotamii zamieszkiwana przez Sumerów. Wynaleźli oni m.in. pismo i brąz., 5. lud zamieszkujący starożytną Fenicję, znani jako wielcy żeglarze., 6. pochodzący z okresu starożytności., 7. “święte znaki", rodzaj pisma używany przez starożytnych Egipcjan., 8. najpopularniejsze pismo świata. Jest nim np. alfabet polski., 9. jedno z najstarszych rodzajów pisma wynalezione przez Sumerów; nazwa pochodzi od kształtu znaków‑liter odciskanych na glinianych tabliczkach., 10. okres historyczny od pojawienia się człowieka do wynalezienia pisma. Phoenicians Możliwe odpowiedzi: 1. materiał pisarski wytwarzany z trzciny, popularny w starożytnym Egipcie., 2. inaczej międzyrzecze, kraina na Bliskim Wschodzie leżąca pomiędzy rzekami Tygrys i Eufrat., 3. nauka, której zadaniem jest odtwarzanie działalności człowieka na podstawie znajdowanych pod ziemią lub wodą pozostałości., 4. starożytna kraina leżąca w Mezopotamii zamieszkiwana przez Sumerów. Wynaleźli oni m.in. pismo i brąz., 5. lud zamieszkujący starożytną Fenicję, znani jako wielcy żeglarze., 6. pochodzący z okresu starożytności., 7. “święte znaki", rodzaj pisma używany przez starożytnych Egipcjan., 8. najpopularniejsze pismo świata. Jest nim np. alfabet polski., 9. jedno z najstarszych rodzajów pisma wynalezione przez Sumerów; nazwa pochodzi od kształtu znaków‑liter odciskanych na glinianych tabliczkach., 10. okres historyczny od pojawienia się człowieka do wynalezienia pisma. papyrus Możliwe odpowiedzi: 1. materiał pisarski wytwarzany z trzciny, popularny w starożytnym Egipcie., 2. inaczej międzyrzecze, kraina na Bliskim Wschodzie leżąca pomiędzy rzekami Tygrys i Eufrat., 3. nauka, której zadaniem jest odtwarzanie działalności człowieka na podstawie znajdowanych pod ziemią lub wodą pozostałości., 4. starożytna kraina leżąca w Mezopotamii zamieszkiwana przez Sumerów. Wynaleźli oni m.in. pismo i brąz., 5. lud zamieszkujący starożytną Fenicję, znani jako wielcy żeglarze., 6. pochodzący z okresu starożytności., 7. “święte znaki", rodzaj pisma używany przez starożytnych Egipcjan., 8. najpopularniejsze pismo świata. Jest nim np. alfabet polski., 9. jedno z najstarszych rodzajów pisma wynalezione przez Sumerów; nazwa pochodzi od kształtu znaków‑liter odciskanych na glinianych tabliczkach., 10. okres historyczny od pojawienia się człowieka do wynalezienia pisma.
Match the pairs: English words with Polish definition. ancient Możliwe odpowiedzi: 1. materiał pisarski wytwarzany z trzciny, popularny w starożytnym Egipcie., 2. inaczej międzyrzecze, kraina na Bliskim Wschodzie leżąca pomiędzy rzekami Tygrys i Eufrat., 3. nauka, której zadaniem jest odtwarzanie działalności człowieka na podstawie znajdowanych pod ziemią lub wodą pozostałości., 4. starożytna kraina leżąca w Mezopotamii zamieszkiwana przez Sumerów. Wynaleźli oni m.in. pismo i brąz., 5. lud zamieszkujący starożytną Fenicję, znani jako wielcy żeglarze., 6. pochodzący z okresu starożytności., 7. “święte znaki", rodzaj pisma używany przez starożytnych Egipcjan., 8. najpopularniejsze pismo świata. Jest nim np. alfabet polski., 9. jedno z najstarszych rodzajów pisma wynalezione przez Sumerów; nazwa pochodzi od kształtu znaków‑liter odciskanych na glinianych tabliczkach., 10. okres historyczny od pojawienia się człowieka do wynalezienia pisma. prehistory Możliwe odpowiedzi: 1. materiał pisarski wytwarzany z trzciny, popularny w starożytnym Egipcie., 2. inaczej międzyrzecze, kraina na Bliskim Wschodzie leżąca pomiędzy rzekami Tygrys i Eufrat., 3. nauka, której zadaniem jest odtwarzanie działalności człowieka na podstawie znajdowanych pod ziemią lub wodą pozostałości., 4. starożytna kraina leżąca w Mezopotamii zamieszkiwana przez Sumerów. Wynaleźli oni m.in. pismo i brąz., 5. lud zamieszkujący starożytną Fenicję, znani jako wielcy żeglarze., 6. pochodzący z okresu starożytności., 7. “święte znaki", rodzaj pisma używany przez starożytnych Egipcjan., 8. najpopularniejsze pismo świata. Jest nim np. alfabet polski., 9. jedno z najstarszych rodzajów pisma wynalezione przez Sumerów; nazwa pochodzi od kształtu znaków‑liter odciskanych na glinianych tabliczkach., 10. okres historyczny od pojawienia się człowieka do wynalezienia pisma. Mesopotamia Możliwe odpowiedzi: 1. materiał pisarski wytwarzany z trzciny, popularny w starożytnym Egipcie., 2. inaczej międzyrzecze, kraina na Bliskim Wschodzie leżąca pomiędzy rzekami Tygrys i Eufrat., 3. nauka, której zadaniem jest odtwarzanie działalności człowieka na podstawie znajdowanych pod ziemią lub wodą pozostałości., 4. starożytna kraina leżąca w Mezopotamii zamieszkiwana przez Sumerów. Wynaleźli oni m.in. pismo i brąz., 5. lud zamieszkujący starożytną Fenicję, znani jako wielcy żeglarze., 6. pochodzący z okresu starożytności., 7. “święte znaki", rodzaj pisma używany przez starożytnych Egipcjan., 8. najpopularniejsze pismo świata. Jest nim np. alfabet polski., 9. jedno z najstarszych rodzajów pisma wynalezione przez Sumerów; nazwa pochodzi od kształtu znaków‑liter odciskanych na glinianych tabliczkach., 10. okres historyczny od pojawienia się człowieka do wynalezienia pisma. Sumer/Sumerians Możliwe odpowiedzi: 1. materiał pisarski wytwarzany z trzciny, popularny w starożytnym Egipcie., 2. inaczej międzyrzecze, kraina na Bliskim Wschodzie leżąca pomiędzy rzekami Tygrys i Eufrat., 3. nauka, której zadaniem jest odtwarzanie działalności człowieka na podstawie znajdowanych pod ziemią lub wodą pozostałości., 4. starożytna kraina leżąca w Mezopotamii zamieszkiwana przez Sumerów. Wynaleźli oni m.in. pismo i brąz., 5. lud zamieszkujący starożytną Fenicję, znani jako wielcy żeglarze., 6. pochodzący z okresu starożytności., 7. “święte znaki", rodzaj pisma używany przez starożytnych Egipcjan., 8. najpopularniejsze pismo świata. Jest nim np. alfabet polski., 9. jedno z najstarszych rodzajów pisma wynalezione przez Sumerów; nazwa pochodzi od kształtu znaków‑liter odciskanych na glinianych tabliczkach., 10. okres historyczny od pojawienia się człowieka do wynalezienia pisma. cuneiform script Możliwe odpowiedzi: 1. materiał pisarski wytwarzany z trzciny, popularny w starożytnym Egipcie., 2. inaczej międzyrzecze, kraina na Bliskim Wschodzie leżąca pomiędzy rzekami Tygrys i Eufrat., 3. nauka, której zadaniem jest odtwarzanie działalności człowieka na podstawie znajdowanych pod ziemią lub wodą pozostałości., 4. starożytna kraina leżąca w Mezopotamii zamieszkiwana przez Sumerów. Wynaleźli oni m.in. pismo i brąz., 5. lud zamieszkujący starożytną Fenicję, znani jako wielcy żeglarze., 6. pochodzący z okresu starożytności., 7. “święte znaki", rodzaj pisma używany przez starożytnych Egipcjan., 8. najpopularniejsze pismo świata. Jest nim np. alfabet polski., 9. jedno z najstarszych rodzajów pisma wynalezione przez Sumerów; nazwa pochodzi od kształtu znaków‑liter odciskanych na glinianych tabliczkach., 10. okres historyczny od pojawienia się człowieka do wynalezienia pisma. hieroglyphs Możliwe odpowiedzi: 1. materiał pisarski wytwarzany z trzciny, popularny w starożytnym Egipcie., 2. inaczej międzyrzecze, kraina na Bliskim Wschodzie leżąca pomiędzy rzekami Tygrys i Eufrat., 3. nauka, której zadaniem jest odtwarzanie działalności człowieka na podstawie znajdowanych pod ziemią lub wodą pozostałości., 4. starożytna kraina leżąca w Mezopotamii zamieszkiwana przez Sumerów. Wynaleźli oni m.in. pismo i brąz., 5. lud zamieszkujący starożytną Fenicję, znani jako wielcy żeglarze., 6. pochodzący z okresu starożytności., 7. “święte znaki", rodzaj pisma używany przez starożytnych Egipcjan., 8. najpopularniejsze pismo świata. Jest nim np. alfabet polski., 9. jedno z najstarszych rodzajów pisma wynalezione przez Sumerów; nazwa pochodzi od kształtu znaków‑liter odciskanych na glinianych tabliczkach., 10. okres historyczny od pojawienia się człowieka do wynalezienia pisma. archeology Możliwe odpowiedzi: 1. materiał pisarski wytwarzany z trzciny, popularny w starożytnym Egipcie., 2. inaczej międzyrzecze, kraina na Bliskim Wschodzie leżąca pomiędzy rzekami Tygrys i Eufrat., 3. nauka, której zadaniem jest odtwarzanie działalności człowieka na podstawie znajdowanych pod ziemią lub wodą pozostałości., 4. starożytna kraina leżąca w Mezopotamii zamieszkiwana przez Sumerów. Wynaleźli oni m.in. pismo i brąz., 5. lud zamieszkujący starożytną Fenicję, znani jako wielcy żeglarze., 6. pochodzący z okresu starożytności., 7. “święte znaki", rodzaj pisma używany przez starożytnych Egipcjan., 8. najpopularniejsze pismo świata. Jest nim np. alfabet polski., 9. jedno z najstarszych rodzajów pisma wynalezione przez Sumerów; nazwa pochodzi od kształtu znaków‑liter odciskanych na glinianych tabliczkach., 10. okres historyczny od pojawienia się człowieka do wynalezienia pisma. latin alphabet Możliwe odpowiedzi: 1. materiał pisarski wytwarzany z trzciny, popularny w starożytnym Egipcie., 2. inaczej międzyrzecze, kraina na Bliskim Wschodzie leżąca pomiędzy rzekami Tygrys i Eufrat., 3. nauka, której zadaniem jest odtwarzanie działalności człowieka na podstawie znajdowanych pod ziemią lub wodą pozostałości., 4. starożytna kraina leżąca w Mezopotamii zamieszkiwana przez Sumerów. Wynaleźli oni m.in. pismo i brąz., 5. lud zamieszkujący starożytną Fenicję, znani jako wielcy żeglarze., 6. pochodzący z okresu starożytności., 7. “święte znaki", rodzaj pisma używany przez starożytnych Egipcjan., 8. najpopularniejsze pismo świata. Jest nim np. alfabet polski., 9. jedno z najstarszych rodzajów pisma wynalezione przez Sumerów; nazwa pochodzi od kształtu znaków‑liter odciskanych na glinianych tabliczkach., 10. okres historyczny od pojawienia się człowieka do wynalezienia pisma. Phoenicians Możliwe odpowiedzi: 1. materiał pisarski wytwarzany z trzciny, popularny w starożytnym Egipcie., 2. inaczej międzyrzecze, kraina na Bliskim Wschodzie leżąca pomiędzy rzekami Tygrys i Eufrat., 3. nauka, której zadaniem jest odtwarzanie działalności człowieka na podstawie znajdowanych pod ziemią lub wodą pozostałości., 4. starożytna kraina leżąca w Mezopotamii zamieszkiwana przez Sumerów. Wynaleźli oni m.in. pismo i brąz., 5. lud zamieszkujący starożytną Fenicję, znani jako wielcy żeglarze., 6. pochodzący z okresu starożytności., 7. “święte znaki", rodzaj pisma używany przez starożytnych Egipcjan., 8. najpopularniejsze pismo świata. Jest nim np. alfabet polski., 9. jedno z najstarszych rodzajów pisma wynalezione przez Sumerów; nazwa pochodzi od kształtu znaków‑liter odciskanych na glinianych tabliczkach., 10. okres historyczny od pojawienia się człowieka do wynalezienia pisma. papyrus Możliwe odpowiedzi: 1. materiał pisarski wytwarzany z trzciny, popularny w starożytnym Egipcie., 2. inaczej międzyrzecze, kraina na Bliskim Wschodzie leżąca pomiędzy rzekami Tygrys i Eufrat., 3. nauka, której zadaniem jest odtwarzanie działalności człowieka na podstawie znajdowanych pod ziemią lub wodą pozostałości., 4. starożytna kraina leżąca w Mezopotamii zamieszkiwana przez Sumerów. Wynaleźli oni m.in. pismo i brąz., 5. lud zamieszkujący starożytną Fenicję, znani jako wielcy żeglarze., 6. pochodzący z okresu starożytności., 7. “święte znaki", rodzaj pisma używany przez starożytnych Egipcjan., 8. najpopularniejsze pismo świata. Jest nim np. alfabet polski., 9. jedno z najstarszych rodzajów pisma wynalezione przez Sumerów; nazwa pochodzi od kształtu znaków‑liter odciskanych na glinianych tabliczkach., 10. okres historyczny od pojawienia się człowieka do wynalezienia pisma.
Match the pairs: English words with Polish definition.
inaczej międzyrzecze, kraina na Bliskim Wschodzie leżąca pomiędzy rzekami Tygrys i Eufrat., nauka, której zadaniem jest odtwarzanie działalności człowieka na podstawie znajdowanych pod ziemią lub wodą pozostałości., okres historyczny od pojawienia się człowieka do wynalezienia pisma., “święte znaki", rodzaj pisma używany przez starożytnych Egipcjan., starożytna kraina leżąca w Mezopotamii zamieszkiwana przez Sumerów. Wynaleźli oni m.in. pismo i brąz., lud zamieszkujący starożytną Fenicję, znani jako wielcy żeglarze., jedno z najstarszych rodzajów pisma wynalezione przez Sumerów; nazwa pochodzi od kształtu znaków‑liter odciskanych na glinianych tabliczkach., najpopularniejsze pismo świata. Jest nim np. alfabet polski., pochodzący z okresu starożytności., materiał pisarski wytwarzany z trzciny, popularny w starożytnym Egipcie.
pismo klinowe – jedno z najstarszych rodzajów pisma wynalezione przez Sumerów; nazwa pochodzi od kształtu znaków‑liter odciskanych na glinianych tabliczkach.