Scenariusz zajęć

III etap edukacyjny, język polski

Temat: Wsłuchani w monolog Julii Capuletti

Treści kształcenia:

II. Analiza i interpretacja tekstów kultury.

2. Analiza. Uczeń:

2) charakteryzuje postać mówiącą w utworze.

Dodatkowe:

Język polski

I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji.

1. Czytanie i słuchanie. Uczeń:

2) wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu.

3. Interpretacja. Uczeń:

1) przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury i uzasadnia ją.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• Charakteryzuje bohatera i jego postępowanie,

• Ocenia postępowanie bohatera i uzasadnia swoją opinię,

• Potrafi wyciągać ogólne wnioski.

Nabywane umiejętności:

• Oceniania postępowania bohatera,

• Spojrzenia na bohatera z różnych punktów widzenia,

• Formułowania ogólnych wniosków dotyczących postępowania bohatera,

• Wykorzystania w twórczy sposób podanych informacji.

Kompetencje kluczowe:

• Porozumiewanie się w języku ojczystym,

• Kompetencje społeczne i obywatelskie,

• Świadomość i ekspresja kulturalna.

Środki dydaktyczne:

• Kopie kserograficzne z monologiem Julii CapulettiIndeks górny 1¹,

• Zasób multimedialny: film „Ach! Niech będzie wielka ta godzina...”,

• Sprzęt multimedialny,

• Różnokolorowe karteczki (kolory „myślących kapeluszy”) do losowania.

Metody nauczania:

• Problemowa: rozmowa kierowana, „myślące kapelusze”, dyskusja,

• Eksponująca: film.

Formy pracy:

• Grupowa zróżnicowana,

• Zbiorowa,

• Indywidualna.

Przebieg zajęć:

Etap przygotowawczy

W ramach zadania domowego uczniowie mieli przygotować (w postaci mapy skojarzeń) przykłady najsłynniejszych literackich historii miłosnych.

Etap wstępny

Czynności organizacyjne: przywitanie, sprawdzenie obecności. Na początku zajęć uczestnicy prezentują efekty swojej pracy domowej, a następnie wspólnie zastanawiają się nad przyczynami popularności tych opowieści. Powinni zwrócić uwagę na nagłe narodziny uczucia (np. Romeo i Julia, Tristan i Izolda), młody wiek zakochanych (np. Romeo i Julia, Edward i Bella), niespodziewane przeszkody (Romeo i Julia), obecność elementów magicznych (Tristan i Izolda), nieszczęśliwe zakończenie (Werter i Lotta, Romeo i Julia, Tristan i Izolda, Orfeusz i Eurydyka). Prowadzący przedstawia na koniec tego etapu cele zajęć i podaje temat lekcji.

Etap realizacji

Uczestnicy zajęć otrzymują kopie kserograficzne z monologiem Julii Capuletti. Nauczyciel zaprasza do obejrzenia filmu (z zasobu multimedialnego) i prosi, by uczniowie zanotowali emocje wyrażone przez osobę mówiącą. Po emisji filmu uczestnicy dzielą się swoimi spostrzeżeniami na temat Szekspirowskiej postaci: jakie uczucia wyrażała, co o nich świadczyło, czy mówią one coś o charakterze osoby mówiącej, jej zachowaniu itp, dyskutują, mogą również cytować fragmenty tekstu dla poparcia swoich tez.

Monolog Julii

AKT III, SCENA II

Pokój w domu Kapuletów.

(Julia sama).

Pędźcie, ognistokopyte rumaki,

Ku państwom Feba; oby nowy jaki

Faeton dodał wam bodźca i rączej

Pognał was owdzie, gdzie się szlak dnia kończy!

Wierna kochankom nocy, spuść zasłonę,

By się wznieść mogły oczy w dzień spuszczone

I w te objęcia niedostrzeżonego

Sprowadź, ach! sprowadź mi Romea mego!

Miłości świeci pod twą czarną krepą

Jej własna piękność, a jeśli jest ślepą,

Tym stosowniejszy mrok dla niej. O nocy!

Cicha matrono, w ciemnej twej karocy

Przybądź i naucz mię niemym wyrazem,

Jak się to traci i wygrywa razem

Wśród gry niewinnej dwojga serc dziewiczych;

Skryj w płaszcza twego zwojach tajemniczych

Krew, co mi do lic bije z głębi łona;

Aż nieświadoma miłość, ośmielona,

Za skromność weźmie czyn swej świadomości.

Przyjdź, ciemna nocy! Przyjdź, mój dniu w ciemności!

To twój blask, o mój luby, jaśnieć będzie

Na skrzydłach nocy, jak pióro łabędzie

Na grzbiecie kruka. Wstąp, o, wstąp w te progi!

Daj mi Romea, a po jego zgonie

Rozsyp go w gwiazdki! A niebo zapłonie

Tak, że się cały świat w tobie zakocha

I czci odmówi słońcu. Ach, jam sobie

Kupiła piękny przybytek miłości,

A w posiadanie jego wejść nie mogę;

Nabytą jestem także, a nabywca

Jeszcze mię nie ma! Dzień ten mi nieznośny

Jak noc, co święto jakowe poprzedza,

Niecierpliwemu dziecku, które nowe

Dostało szaty, a nie może zaraz

W nie się przystroić.

Uczestnicy zajęć losują karteczki różnych kolorów (metoda „myślących kapeluszy”: problem rozwiązywany jest przez grupy, które za pomocą kolorów oznaczają swoje stanowisko w sporze, jego analizę, znajdowanie rozwiązań oraz sposób argumentacji, np. biały symbolizuje neutralność, opiera się na faktach, a żółty – pozytywne nastawienie do problemu).

Uczniowie dzielą się według nich na sześć grup, które wykonują poniższe polecenia:

1. Kapelusz biały – przedstawcie wszystkie fakty dotyczące zachowania bohaterki, ustalcie, jakie były motywy jej postępowania, i zapiszcie wnioski; pamiętajcie, żeby koncentrować się wyłącznie na faktach.

2. Kapelusz czerwony – oceńcie postępowanie bohaterki, uporządkujcie spostrzeżenia na jej temat i zapiszcie wnioski; pamiętajcie, że każda osoba z grupy ma prawo do wyrażenia swojej opinii.

3. Kapelusz czarny – wymieńcie wszystkie możliwe negatywne konsekwencje myślenia i postępowania bohaterki, uporządkujcie zebrane wnioski i zapiszcie je; pamiętajcie, że przyjmujecie pesymistyczny punkt widzenia.

4. Kapelusz żółty – wymieńcie wszystkie możliwe pozytywne skutki myślenia i postępowania bohaterki, uporządkujcie zebrane wnioski i zapiszcie je; pamiętajcie, że przyjmujecie optymistyczny punkt widzenia.

5. Kapelusz zielony – ustalcie, jak każdy z Was zachowałby się w sytuacji bohaterki, zapiszcie pomysły w postaci wniosków.

6. Kapelusz niebieski – zbierzcie argumenty do dyskusji: Czym jest prawdziwa miłość? Zapiszcie swoje opinie, a po zaprezentowaniu ich na forum klasy zainicjujcie rozmowę na ten temat.

Po zakończeniu działań w grupach uczniowie prezentują efekty swej pracy i biorą udział w dyskusji rozpoczętej przez grupę szóstą. Następnie samodzielnie notują odpowiedź na pytanie: „Czy miłość Julii Capuletti jest prawdziwa?”, odwołując się do fragmentów z monologu.

Etap końcowy

W ramach podsumowania uczniowie samodzielnie notują odpowiedź na pytanie: „Czy miłość Julii Capuletti jest prawdziwa?”, odwołując się do fragmentów z monologu. W tym momencie zajęć warto także wspomnieć o funkcjonowaniu motywu Romea i Julii w sztuce: malarstwie, muzyce, poezji, rzeźbie; pokazać uczniom przykłady realizacji tego toposu.

W ramach zadania domowego uczniowie mają znaleźć w internecie plakaty teatralne, afisze zapowiadające spektakl „Romeo i Julia”, np. poster Wiesława WalkuskiegoIndeks górny 2², plakaty Andrzeja Pągowskiego. Na podstawie jednego z nich, dowolnie wybranego, mają wyjaśnić, dzięki jakim elementom można się domyślić, że jest to plakat teatralny. Czy można też zorientować się, o czym będzie dane przedstawienie?

1. Proponowane źródło: William Szekspir, Romeo i Julia, przeł. Józef Paszkowski, Wydawnictwo Siedmioróg, Wrocław 2004.↩

2. http://www.walkuski.link2.pl/poster5.html.↩

R1Pf7KpDcRqn3