1952 – powstanie Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali
1961 – powstaje Mur Berliński, Jurij Gagarin pierwszym człowiekiem w kosmosie
1962 – Sobór watykański II, kryzys kubański
1968 – praska wiosna
1969 – festiwal w Woodstock, lądowanie ludzi na Księżycu
1979 – przejęcie władzy przez ajatollaha Chomeiniego i fundamentalistów w Iranie, inwazja ZSRR na Afganistan
1989 – upadek Muru Berlińskiego
1990 – zjednoczenie Niemiec
1991 – upadek ZSRR, I Wojna w Zatoce, początek wojny na Bałkanach
2001 – zamach terrorystyczny na World Trade Center i Pentagon (2973 ofiary)
2002 – wprowadzenie waluty euro do obiegu w 11 państwach Unii Europejskiej
2003 – koniec Jugosławii – stworzenie luźnego związku dwóch republik przez Serbię i Czarnogórę, rozpoczęcie drugiej wojny w Zatoce Perskiej przez Stany Zjednoczone
2006 – stracenie Saddama Husajna
2011 – katastrofa elektrowni jądrowej Fukushima I, początek wojny domowej w Syrii, głód na Półwyspie Somalijskim
III. Tworzenie wypowiedzi związanych z historią i kulturą muzyczną. Uczeń: 2. przybliża twórczość i działalność przedstawicieli różnych obszarów kultury, 3. interpretuje i odczytuje w kontekście dokonań epoki wybrane dzieła, 4. formułuje logiczną wypowiedź na temat dzieł, form, gatunków, stylów, technik i twórców muzycznych, uwzględniając zależności między nimi w kontekście: genezy, przeobrażeń, porównań.
Nauczysz się
definiować sztukę współczesną;
wymieniać i krótko charakteryzować najważniejsze nurty współczesnej rzeźby;
wymieniać najważniejszych twórców powojennej rzeźby;
rozpoznawać w jakim stylu zostało stworzone dane dzieło sztuki;
porównywać i analizować teksty kultury, jakimi są rzeźby.
Sztuka współczesna
Sztuka współczesna jest określeniem sztuki powstającej po II wojnie światowej. Zawiera w sobie wiele różnych kierunków, prądów i nurtów. Artysta przestał dekorować świat, a zaczął go opisywać i analizować. Po II wojnie światowej zmienił się model myślenia o sztuce - sztuka nie jest analogią absolutu, tylko wyrazem ekspresji artysty. Dzieło sztuki ma jawić się jako katharsis (oczyszczenie). Początki zmian w myśleniu o sztuce sięgają początków XX w., a nasiliły się w latach 30. XX w. wraz z rozwojem awangardyAwangardaawangardy. Artyści zaczęli sięgać do pierwotnych instynktów, szukając wspólnoty dla ludzkości. Ważna stała się uniwersalność, nie historyczność.
Współczesna rzeźba rozwija się od połowy XX w. Jej głównymi cechami są:
różnorodność tematyki i techniki,
eksperymentowanie, łączenie różnych technik i środków wyrazu w jednej rzeźbie,
oryginalność.
Współcześni twórcy, podobnie jak w innych dziedzinach sztuk wizualnych, czerpali z tradycji lub wręcz odwrotnie, chcieli się od niej odciąć. Jednak na rozwój współczesnej rzeźby bez wątpienia wielki wpływ miała twórczość Augusta Rodina. Artysta obserwował zmiany i starał się wprowadzać do swoich prac nowe tendencje.
R1JDWQQVrBSdc
Ilustracja interaktywna 1. Rodin wprowadził do rzeźby światłocieniowy modelunek i różnicowanie faktury. Odrzucił dziewiętnastowieczny alegoryzm, a wprowadził symbolizm, poprzez odpowiednie ułożenie ciała.
Ilustracja interaktywna 1. Rodin wprowadził do rzeźby światłocieniowy modelunek i różnicowanie faktury. Odrzucił dziewiętnastowieczny alegoryzm, a wprowadził symbolizm, poprzez odpowiednie ułożenie ciała.
1
1. Rodin wprowadził do rzeźby światłocieniowy modelunek i różnicowanie faktury. Odrzucił dziewiętnastowieczny alegoryzm, a wprowadził symbolizm, poprzez odpowiednie ułożenie ciała.
August Rodin, „Myśliciel”, 1903, Musée Rodin, Paryż, Francja, online-skills, CC BY 3.0
Constantin Brâncuși i inni twórcy abstrakcyjni
Kolejnym kamieniem milowym w rozwoju współczesnej rzeźby była twórczość Constantina Brâncuși.
Jego prace są idealnym połączeniem figuratyzmu z abstrakcją. Artysta dążył do maksymalnej syntezy i uproszczenia kształtu. Elementy afrykańskie i ludowe łączył w nowoczesną w formie rzeźbę. Ważna dla niego była także faktura rzeźby, polerował materiał aby uzyskać jak najlepsze efekty świetlne.
RqT2s636j8ikZ1
Czarno-biała fotografia Edwarda Steichena przedstawia pracownię Constantina Brancusiego. Na pierwszym planie fotografii znajdują się materiały – kamień i drewno oraz próbki koncepcyjne wykonywanej rzeźby w kształcie kolumny – zaprezentowane są różnej wielkości figury, gdzie część wykonana jest z białego, błyszczącego materiału, a część z drewna. Na drugim planie widoczna jest dalsza część pomieszczenia.
Edward Steichen, Pracowania Constantina Brâncuși, 1920, Wikipedia, domena publiczna
RhylxQUIz3tlz1
Fotografia przedstawia abstrakcyjną pracę „Ptak w przestrzeni”, autorstwa Constantina Brancusi. Rzeźba wykonana jest z brązu i przypomina swoim kształtem śmigło samolotu. Przedstawia szybującego ptaka w przestworzach. Dzieło znajduje się na małym cokole z jasnego materiału.
Constantin Brâncuși, „Ptak w przestrzeni”, 1923, Wikipedia, domena publiczna
RmBSEkNMGNIeV1
Fotografia przedstawia awangardową pracę „Modulator światła i przestrzeni” , autorstwa Laszlo Moholy-Nagy – przedmiot ten zbudowany jest z metalowych prętów, luster i krat. Swoim kształtem przypomina tarkę do warzyw. Sama praca składa jest z dwóch części – na dole umieszczona jest podstawa, z której wychodzą pręty, po prawej stronie widoczne jest lustro oraz wychodzący z niego pręt. Druga część rzeźby to tafla szkła, która otoczona jest przez pręty, kraty oraz tarki.
Laszlo Moholy-Nagy, „Modulator światła i przestrzeni”, 1930, Wikiart, domena publiczna
Kolejnymi artystami mającymi wpływ na kształtowanie się współczesnej rzeźby byli kubista Pablo Picasso i Laszlo Moholy‑Nagya, który był profesorem Bauhausu oraz jednym z pierwszych twórców rzeźby kinetycznej. Kubiści zaczęli tworzyć rzeźby z materiałów „nierzeźbiarskich”, tym samym uniezależniając wartość dzieła od materiałów i dokonując desakralizacji dzieła sztuki. Z kolei Laszlo Moholy‑Nagya był jednym z pierwszych twórcówów wykorzystujących do pracy zdobycze techniki. To on wprowadził do rzeźby konstruktywistycznej światło i ruch, stając się prekursorem rzeźby kinetycznej.
Podobnie jak w malarstwie, tak i w rzeźbie, na dalszy jej rozwój miały wpływ różne nurty i kierunki awangardowe. Niewątpliwie należy tu wymienić abstrakcjonizm – nurt w sztuce, który wyeliminował wszystkie odniesienia do rzeczywistości. Operuje plamami, liniami, poszukuje związku między elementami dzieła. Za ojca abstrakcjonizmu uważa się malarza Wassily’a Kandinsky’ego. Do najciekawszych kierunków możemy zaliczyć konstruktywizm, który opierał rzeźby na ażurowych formach. Konstruktywiści pracowali z aluminium, szkłem, plastikiem. Jedną z najciekawszych rzeźb konstruktywistycznych jest Pomnik Trzeciej Międzynarodówki Władimira Tatlina.
Polska awangardowa rzeźbiarka Katarzyna Kobro jako jedyna w swoich kompozycjach przestrzennych zmierzyła się rzeźbiarsko z neoplastycyzmem.
RS8bH4PANEc9G
Ilustracja interaktywna 1. Do upraszczania formy dążył nie tylko Constantin Brâncuși, ale także Henry Moore (przedstawiciel syntetyzmu). Ciekawie rozwinęła się rzeźba ekspresjonistyczna w pracach Alberto Giacomettiego, który eksperymentując z abstrakcjonizmem i surrealizmem dotarł do form bardzo kruchych i przejmujących.
Ilustracja interaktywna 1. Do upraszczania formy dążył nie tylko Constantin Brâncuși, ale także Henry Moore (przedstawiciel syntetyzmu). Ciekawie rozwinęła się rzeźba ekspresjonistyczna w pracach Alberto Giacomettiego, który eksperymentując z abstrakcjonizmem i surrealizmem dotarł do form bardzo kruchych i przejmujących.
1
1. Do upraszczania formy dążył nie tylko Constantin Brâncuși, ale także Henry Moore (przedstawiciel syntetyzmu). Ciekawie rozwinęła się rzeźba ekspresjonistyczna w pracach Alberto Giacomettiego, który eksperymentując z abstrakcjonizmem i surrealizmem dotarł do form bardzo kruchych i przejmujących.
Henry Moore, „The Archer”, 1964-1965, Berlin, Niemcy, online-skills, CC BY 3.0
Sytuacja polityczna w Niemczech i Rosji zmusiła wielu artystów do ucieczki ze swoich krajów. Jako miejsce do dalszego życia i pracy często wybierali Stany Zjednoczone, dzięki czemu od lat 40. XX w. kraj ten zaczął odgrywać coraz ważniejszą rolę na arenie sztuki współczesnej. Zaczęły się tam rozwijać nowe kierunki.
Rzeźba kinetyczna
Interesującym nurtem w rzeźbie współczesnej jest rzeźba kinetyczna. Artyści skupili się na zagadnieniu ruchu zarówno rzeczywistego, jak i pozornego. Jednym z przedstawicieli tego nurtu w sztuce był Jean Tinguely – czołowa postać awangardy lat. 50. i 60. XX w. Zasłynął on m.in. z budowy mechanizmów, które wprawiał w bardzo szybki ruch, tak że stawały się niewidoczne. Inne jego prace to tzw. babaluby. Baluby – cykl kolorowych rzeźb, posiadających oprócz metalu - pióra, drewno, skórę. Wprawione w ruch, wydawały różnego rodzaju dźwięki. nnymi reprezentantami sztuki kinetycznej byli Jesus‑Rafael Soto i Marcel Duchamp.
R1cYlorXLTCbj
Ilustracja interaktywna 1. Baluby – cykl kolorowych rzeźb, posiadających oprócz metalu - pióra, drewno, skórę. Wprawione w ruch, wydawały różnego rodzaju dźwięki. nnymi reprezentantami sztuki kinetycznej byli Jesus‑Rafael Soto i Marcel Duchamp.
Ilustracja interaktywna 1. Baluby – cykl kolorowych rzeźb, posiadających oprócz metalu - pióra, drewno, skórę. Wprawione w ruch, wydawały różnego rodzaju dźwięki. nnymi reprezentantami sztuki kinetycznej byli Jesus‑Rafael Soto i Marcel Duchamp.
1
1. Baluby – cykl kolorowych rzeźb, posiadających oprócz metalu - pióra, drewno, skórę. Wprawione w ruch, wydawały różnego rodzaju dźwięki. nnymi reprezentantami sztuki kinetycznej byli Jesus‑Rafael Soto i Marcel Duchamp.
Jean Tinguely Baluba, www.wikiart.org, domena publiczna
RFV3CqH7ORign1
Fotografia przedstawia rzeźbę „Floor-Corner 2” autorstwa Sol LeWitta. Praca ta, to modułowo połączone ze sobą białe sześciany, które są ułożone piętrowo – cała rzeźba składa się z dziewięciu warstw. Rzeźba ta znajduje się obok narożnika ściany.
Sol LeWitt, „Floor-Corner 2”, 1976, flickr.com, CC BY 3.0
MINIMALIZM
Twórcy minimalistyczni dobrze czuli się w rzeźbie. Kierunek ten rozwinął się w Stanach Zjednoczonych w latach 60.XX w. Rzeźby charakteryzuje prostota, powtarzalność, ascetyzm, bezosobowość, sterylność i nietradycyjne materiały. Głównym źródłem zainteresowań minimalistów była forma i jej oddziaływanie na odbiorcę. Do znanych twórców minimalistycznych zaliczamy Donalda Judda, który był pionierem minimalizmu oraz Sola LeWitta, który w swoich pracach wychodził od sześcianu.
POP‑ART
RYdPPaEMY05Xf
Ilustracja interaktywna 1. Georg Segal, będący ikoną pop‑artu, wprowadził na ulice realistyczne rzeźby wykonane z białego gipsu. Postacie Segala zostały uchwycone podczas wykonywania zwyczajnych czynności dnia codziennego.
Ilustracja interaktywna 1. Georg Segal, będący ikoną pop‑artu, wprowadził na ulice realistyczne rzeźby wykonane z białego gipsu. Postacie Segala zostały uchwycone podczas wykonywania zwyczajnych czynności dnia codziennego.
1
1. Georg Segal, będący ikoną pop‑artu, wprowadził na ulice realistyczne rzeźby wykonane z białego gipsu. Postacie Segala zostały uchwycone podczas wykonywania zwyczajnych czynności dnia codziennego.
George Segal, „Gay Liberation”, 1992, Nowy Jork, Stany Zjednoczone, whosestreetsourstreets.org, CC BY 3.0
R3mGHcnaTy54S1
Fotografia przedstawia pracę „Quennie 2”, autorstwa Duane Hansona, która przedstawia naturalnej wysokości rzeźbę czarnoskórej pracownicy – Queenie. Wymodelowana postać wygląda bardzo realistycznie, ma krótkie kręcone włosy, okrągłe okulary na nosie, ubrana jest w niebieski uniform, w dłoni trzyma kolorową szczotkę do ścierania kurzy. Drugą dłoń ma opartą o wózek, na którym znajdują się środki czystości, ścierki, i szczotki. Fotografia instalacji została wykonana w jasnym pomieszczeniu.
Duane Hanson, „Queenie 2”, 1988, saatchigallery.com, CC BY 3.0
REALIZM, FOTOREALIZM, HIPERREALIZM
Realizm, kojarzony z niemieckim narodowym socjalizmem i radzieckim socrealizmem, nie miał wielu zwolenników w latach powojennych. Królowały różne formy abstrakcji, aż w latach w latach 70. XX w. pojawił się fotorealizm, który był odpowiedzią na rzeźbę minimalistyczną. Fotorealizm to przedstawianie rzeczywistości w jak najdrobniejszych szczegółach. W latach dwutysięcznych w rzeźbie rozwinął się hiperrealizm, który za pomocą metody fotorealistycznej, często poprzez brzydotę czy deformację, komentował problemy współczesnego świata. Przedstawicielem hiperrealizmu w rzeźbie jest m.in. Duane Hanson.
POSTMODERNIZM
Przy omawianiu współczesnej rzeźby warto wspomnieć Anisha Kapoora, którego znakiem rozpoznawczym są ogromne, lśniące rzeźby o obłym kształcie. Do najbardziej znanych jego prac można zaliczyć Cloud Gate, o kształcie wielkiego ziarna fasoli. Od rzeźby, ustawionej obok Jay Pritzker Pavilion w Chicago, odbija się cała okoliczna zabudowa.
RZEŹBA RECYKLINGOWA
RsF2WL4Eyinl8
Ilustracja interaktywna 1. Innym ciekawym twórcą jest Robert Bradford i jego sztuka recyklingowa. Artysta tworzy swoje rzeźby z odpadków, a dokładnie z niepotrzebnych elementów zabawek i innych przedmiotów jak spinacze, foremki, plastikowe sztućce, itp.
Ilustracja interaktywna 1. Innym ciekawym twórcą jest Robert Bradford i jego sztuka recyklingowa. Artysta tworzy swoje rzeźby z odpadków, a dokładnie z niepotrzebnych elementów zabawek i innych przedmiotów jak spinacze, foremki, plastikowe sztućce, itp.
1
1. Innym ciekawym twórcą jest Robert Bradford i jego sztuka recyklingowa. Artysta tworzy swoje rzeźby z odpadków, a dokładnie z niepotrzebnych elementów zabawek i innych przedmiotów jak spinacze, foremki, plastikowe sztućce, itp.
Robert Bradford, „Dark Sniff”, 2010, saatchigallery.com, CC BY 3.0
Trendy we współczesnej rzeźbie nadal ulegają zmianie, część prac balansuje na granicy rzeźby, instalacji.
Polscy Autorzy
Grono polskich artystów jest szerokie, warto wspomnieć o Katarzynie Kobro, Xawerym Dunikowskim, Alinie Szapocznikow, Władysławie Hasiorze, Magdalenie Abakanowicz, Igorze Mitoraju.
Prezentacja pt. Kompozycja przestrzenna (4) i przedstawienie dzieł innych polskich artystów
R1bdQDlH4FQ56
Prezentacja pt Kompozycja przestrzenna (4) i przedstawienie dzieł innych polskich artystów. Po uruchomieniu prezentacji pojawi się kompozycja oraz sześć punktów (dwa po lewej, trzy po prawej i jeden na środku kompozycji.) Na pierwszym planie znajduje się rzeźba „Kompozycja przestrzenna”, autorstwa Katarzyny Kobro, która składa się z połączonych ze sobą kolorowych płytek. Środkowa część kompozycji kształtem przypomina literę u lub rampę do skateboardingu. Lewy górny przycisk przedstawia rzeźbę „Tłum”, autorstwa Magdaleny Abakanowicz – przedstawia ona figury ludzkie pozbawione głów. Wykonane są one brązowego materiału. Figury mają odwzorowane palce u rąk oraz u stóp. Lewy dolny przycisk zawiera opis rzeźby wykonanej z brązu „Erosa”, autorstwa Igora Mitoraja i przedstawia ona odciętą głowę człowieka. Głowa leży poziomo na cokole, jest pozbawiona oczu, widoczne są bandaże na twarzy, na ustach widoczny jest lekki uśmiech. Przycisk górny prawy przenosi widza do rzeźby wykonanej z kamienia – „Fatum”, Xawerego Dunikowskiego przedstawia dwie osoby przytulone do siebie. Jedna z postaci ma uniesioną głowę do góry, dłonie mają splecione. Rzeźba stoi na cokole, w pomieszczeniu o czerwonych ścianach. Środkowy prawy przycisk zawiera opis rzeźby „Portret wielokrotny” autorstwa Aliny Szapocznikowa i przedstawia cztery fragmenty twarzy, które ustawione są jedna na drugiej. Podstawa rzeźby wykonana jest z czarnego kamienia. Na Od góry: pomarańczowa twarz, czerwona twarz, czarna twarz, brązowa twarz. Dolny prawy przycisk zawiera opis pracy „Płonące ptaki”, Władysława Hasiora, która przedstawia kilka pługów ustawionych w rzędzie. Mają one czerwone koła, na ostrzach widoczne są kolce. Na górze każdego pługa widoczne są sylwetki ptaków – dużego szarego i mniejszego – czarnego.
Prezentacja pt Kompozycja przestrzenna (4) i przedstawienie dzieł innych polskich artystów. Po uruchomieniu prezentacji pojawi się kompozycja oraz sześć punktów (dwa po lewej, trzy po prawej i jeden na środku kompozycji.) Na pierwszym planie znajduje się rzeźba „Kompozycja przestrzenna”, autorstwa Katarzyny Kobro, która składa się z połączonych ze sobą kolorowych płytek. Środkowa część kompozycji kształtem przypomina literę u lub rampę do skateboardingu. Lewy górny przycisk przedstawia rzeźbę „Tłum”, autorstwa Magdaleny Abakanowicz – przedstawia ona figury ludzkie pozbawione głów. Wykonane są one brązowego materiału. Figury mają odwzorowane palce u rąk oraz u stóp. Lewy dolny przycisk zawiera opis rzeźby wykonanej z brązu „Erosa”, autorstwa Igora Mitoraja i przedstawia ona odciętą głowę człowieka. Głowa leży poziomo na cokole, jest pozbawiona oczu, widoczne są bandaże na twarzy, na ustach widoczny jest lekki uśmiech. Przycisk górny prawy przenosi widza do rzeźby wykonanej z kamienia – „Fatum”, Xawerego Dunikowskiego przedstawia dwie osoby przytulone do siebie. Jedna z postaci ma uniesioną głowę do góry, dłonie mają splecione. Rzeźba stoi na cokole, w pomieszczeniu o czerwonych ścianach. Środkowy prawy przycisk zawiera opis rzeźby „Portret wielokrotny” autorstwa Aliny Szapocznikowa i przedstawia cztery fragmenty twarzy, które ustawione są jedna na drugiej. Podstawa rzeźby wykonana jest z czarnego kamienia. Na Od góry: pomarańczowa twarz, czerwona twarz, czarna twarz, brązowa twarz. Dolny prawy przycisk zawiera opis pracy „Płonące ptaki”, Władysława Hasiora, która przedstawia kilka pługów ustawionych w rzędzie. Mają one czerwone koła, na ostrzach widoczne są kolce. Na górze każdego pługa widoczne są sylwetki ptaków – dużego szarego i mniejszego – czarnego.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Najważniejsze placówki prezentujące rzeźbę:
Centrum Rzeźby Polskiej w Orońskumae05abf648e167e2_0000000000007Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku - początki sięgają 1965 r., kiedy odbyły się tu warsztaty twórcze i plenerowa ekspozycja prac artystów z Ośrodka Pracy Twórczej Rzeźbiarzy. W zbiorach CRP znajdują się prace wielu znakomitych artystów.
Muzeum im. Xsawerego Dunikowskiegomae05abf648e167e2_0000000000008Muzeum im. Xsawerego Dunikowskiego jest oddziałem Muzeum Narodowego w Warszawie. W 1965 r. otworzono tutaj Muzeum, w którym prezentowane są prace Xawerego Dunikowskiego (przekazał swój dorobek artystyczny państwu polskiemu).
Galeria Władysława Hasioramae05abf648e167e2_0000000000009Galeria Władysława Hasiora, jest oddziałem zakopiańskiego Muzeum Tatrzańskiego. Galeria została założona w 1985 r. i prowadzona przez W. Hasiora. Jest to galeria autorska, która prezentuje ok. 150 prac Władysława Hasiora.
Prezentacja przedstawia instalację „Nierozpoznani”, Magdaleny Abakanowicz, na której znajdują się figury dolnych części ciała ludzkiego – od pasa w dół. Figury są wykonane z żeliwa i mają brązową barwę, sprawiają wrażenie kroczących w różnych kierunkach. Na drugim planie widoczne są tereny zielone oraz drzewa.
Prezentacja przedstawia instalację „Nierozpoznani”, Magdaleny Abakanowicz, na której znajdują się figury dolnych części ciała ludzkiego – od pasa w dół. Figury są wykonane z żeliwa i mają brązową barwę, sprawiają wrażenie kroczących w różnych kierunkach. Na drugim planie widoczne są tereny zielone oraz drzewa.
Źródło: online-skills, licencja: CC0.
Zadania
R1KorxrFz6IdY
Ćwiczenie 1
Którzy dwaj artyści mieli wpływ na rozwój współczesnej rzeźby? Możliwe odpowiedzi: 1. Constantin Brâncuși, 2. Donald Judd, 3. Andy Warhol, 4. August Rodin, 5. Jean Tinguely, 6. Pablo Picasso
Którzy dwaj artyści mieli wpływ na rozwój współczesnej rzeźby? Możliwe odpowiedzi: 1. Constantin Brâncuși, 2. Donald Judd, 3. Andy Warhol, 4. August Rodin, 5. Jean Tinguely, 6. Pablo Picasso
Którzy dwaj artyści mieli wpływ na rozwój współczesnej rzeźby?
Constantin Brâncuși
Donald Judd
Andy Warhol
August Rodin
Jean Tinguely
Pablo Picasso
R1BLuHsKg0wRG
Ćwiczenie 2
Uzupełnij pola. Jak na nazwisko miała rzeźbiarka, która zmierzyła się z koncepcją neoplastycyzmu w swoich pracach? Tu uzupełnij Przedstawicielem którego kierunku w rzeźbie jest George Segal? Tu uzupełnij Który nurt w sztuce reprezentuje twórczość Donalda Judda? Tu uzupełnij Jak na nazwisko miała rzeźbiarka, która jest autorką m.in. Zielnika i Portretu zwielokrotnionego? Tu uzupełnij
Uzupełnij pola. Jak na nazwisko miała rzeźbiarka, która zmierzyła się z koncepcją neoplastycyzmu w swoich pracach? Tu uzupełnij Przedstawicielem którego kierunku w rzeźbie jest George Segal? Tu uzupełnij Który nurt w sztuce reprezentuje twórczość Donalda Judda? Tu uzupełnij Jak na nazwisko miała rzeźbiarka, która jest autorką m.in. Zielnika i Portretu zwielokrotnionego? Tu uzupełnij
Uzupełnij pola.
Jak na nazwisko miała rzeźbiarka, która zmierzyła się z koncepcją neoplastycyzmu w swoich pracach? ............
Przedstawicielem którego kierunku w rzeźbie jest George Segal? ..............
Który nurt w sztuce reprezentuje twórczość Donalda Judda? ....................
Jak na nazwisko miała rzeźbiarka, która jest autorką m.in. Zielnika i Portretu zwielokrotnionego? ........................
R14P2aITvErUI
Ćwiczenie 3
Z czyim nazwiskiem kojarzysz sztukę recyklingową? Możliwe odpowiedzi: 1. Roy Lichtenstein, 2. Salvador Dali, 3. Robert Bardford
Z czyim nazwiskiem kojarzysz sztukę recyklingową? Możliwe odpowiedzi: 1. Roy Lichtenstein, 2. Salvador Dali, 3. Robert Bardford
Z czyim nazwiskiem kojarzysz sztukę recyklingową?
Roy Lichtenstein
Salvador Dali
Robert Bradford
ReXSIdWhOnYlO
Ćwiczenie 4
Który z rzeźbiarzy jako jeden z pierwszych zaczął wykorzystywać w swoich pracach zdobycze techniki? Możliwe odpowiedzi: 1. Laszlo Moholy-Nagy, 2. Georg Segal, 3. Robert Bradford
Który z rzeźbiarzy jako jeden z pierwszych zaczął wykorzystywać w swoich pracach zdobycze techniki? Możliwe odpowiedzi: 1. Laszlo Moholy-Nagy, 2. Georg Segal, 3. Robert Bradford
Który z rzeźbiarzy jako jeden z pierwszych zaczął wykorzystywać w swoich pracach zdobycze techniki?
Laszlo Moholy-Nagy
Georg Segal
Robert Bradford
R1NnEjUOL54ih
Ćwiczenie 5
Który z artystów tworzył minimalistyczne dzieła? Możliwe odpowiedzi: 1. Anish Kapoor, 2. Sol LeWitt, 3. Ron Mueck
Który z artystów tworzył minimalistyczne dzieła? Możliwe odpowiedzi: 1. Anish Kapoor, 2. Sol LeWitt, 3. Ron Mueck
Który z artystów tworzył minimalistyczne dzieła?
Anish Kapoor
Sol LeWitt
Ron Mueck
RsEaCxZ4nRhkz
Ćwiczenie 6
Wskaż autora prac „Nierozpoznani" oraz „Tłum”. Możliwe odpowiedzi: Magdalena Abakanowicz, Władysław Hasior, Stanisław Horno-Popławski
Wskaż autora prac „Nierozpoznani" oraz „Tłum”. Możliwe odpowiedzi: Magdalena Abakanowicz, Władysław Hasior, Stanisław Horno-Popławski
Kto jest autorem tej instalacji rzeźbiarskiej?
Magdalena Abakanowicz
Władysław Hasior
Stanisław Horno-Popławski
R1be0qPurbjeX
Ćwiczenie 7
Dopasuj autorów do tytułów prac. Igor Mitoraj Możliwe odpowiedzi: 1. „Eros Bendat”, 2. „Płonące ptaki”, 3. „Gay Liberation”, 4. „Quennie 2” Władysław Hasior Możliwe odpowiedzi: 1. „Eros Bendat,Płonące ptaki”, 3. „Gay Liberation”, 4. „Quennie 2” George Segal Możliwe odpowiedzi: 1. „Eros Bendat, 2. „Płonące ptaki”, 3. „Gay Liberation”, 4. „Quennie 2” Duane Hanson Możliwe odpowiedzi: 1. „Eros Bendat, 2. „Płonące ptaki”, 3. „Gay Liberation”, 4. „Quennie 2”
Dopasuj autorów do tytułów prac. Igor Mitoraj Możliwe odpowiedzi: 1. „Eros Bendat”, 2. „Płonące ptaki”, 3. „Gay Liberation”, 4. „Quennie 2” Władysław Hasior Możliwe odpowiedzi: 1. „Eros Bendat,Płonące ptaki”, 3. „Gay Liberation”, 4. „Quennie 2” George Segal Możliwe odpowiedzi: 1. „Eros Bendat, 2. „Płonące ptaki”, 3. „Gay Liberation”, 4. „Quennie 2” Duane Hanson Możliwe odpowiedzi: 1. „Eros Bendat, 2. „Płonące ptaki”, 3. „Gay Liberation”, 4. „Quennie 2”
RkhyljifolwxC
Ćwiczenie 8
Z czego Magdalena Abakanowicz wykonywała swoje abakany? Możliwe odpowiedzi: 1. Drewno, 2. Farbowany sizal, 3. Masa żywiczna
Z czego Magdalena Abakanowicz wykonywała swoje abakany? Możliwe odpowiedzi: 1. Drewno, 2. Farbowany sizal, 3. Masa żywiczna
Z czego Magdalena Abakanowicz wykonywała swoje abakany?
Drewno
Farbowany sizal
Masa żywiczna
Ro0Hc4OSBdEUK
Ćwiczenie 9
Który z polskich rzeźbiarzy zasłynął tworzeniem ogromnych rzeźb, prezentujących ludzkie ciało? Możliwe odpowiedzi: 1. Igor Mitoraj, 2. Grzegorz Klaman, 3. Franciszek Duszeńko
Który z polskich rzeźbiarzy zasłynął tworzeniem ogromnych rzeźb, prezentujących ludzkie ciało? Możliwe odpowiedzi: 1. Igor Mitoraj, 2. Grzegorz Klaman, 3. Franciszek Duszeńko
Który z polskich rzeźbiarzy zasłynął tworzeniem ogromnych rzeźb, prezentujących ludzkie ciało?
Igor Mitoraj
Grzegorz Klaman
Franciszek Duszeńko
R1HD0EQZDprsR
Ćwiczenie 10
Uzupełnij pola. W której miejscowości znajduje się Centrum Rzeźby Polskiej? Tu uzupełnij W którym mieście znajduje się Galeria Władysława Hasiora? Tu uzupełnij W którym mieście znajduje się rzeźba Władysława Hasiora Płonące ptaki? Tu uzupełnij Które państwo po II wojnie światowej zaczęło zyskiwać w świecie sztuki na znaczeniu? Tu uzupełnij
Uzupełnij pola. W której miejscowości znajduje się Centrum Rzeźby Polskiej? Tu uzupełnij W którym mieście znajduje się Galeria Władysława Hasiora? Tu uzupełnij W którym mieście znajduje się rzeźba Władysława Hasiora Płonące ptaki? Tu uzupełnij Które państwo po II wojnie światowej zaczęło zyskiwać w świecie sztuki na znaczeniu? Tu uzupełnij
Uzupełnij pola.
W której miejscowości znajduje się Centrum Rzeźby Polskiej? ................
W którym mieście znajduje się Galeria Władysława Hasiora? ................
W którym mieście znajduje się rzeźba Władysława Hasiora Płonące ptaki? ................
Które państwo po II wojnie światowej zaczęło zyskiwać w świecie sztuki na znaczeniu? ..................................
R1EN8C7Lt0Vh7
Ćwiczenie 11
Która rzeźbiarka tworzyła cykl Tumeurs? Możliwe odpowiedzi: 1. Alina Szapocznikow, 2. Katarzyna Kobro, 3. Magdalena Abakanowicz
Która rzeźbiarka tworzyła cykl Tumeurs? Możliwe odpowiedzi: 1. Alina Szapocznikow, 2. Katarzyna Kobro, 3. Magdalena Abakanowicz
Która rzeźbiarka tworzyła cykl Tumeurs?
Alina Szapocznikow
Katarzyna Kobro
Magdalena Abakanowicz
R1H60JXm6b1Ef
Ćwiczenie 12
Kto wykonał tzw. Anielskie drzwi do kościoła Matki Bożej Łaskawej na warszawskim Starym Mieście? Możliwe odpowiedzi: 1. Alfons Karny, 2. Henryk Kuna, 3. Igor Mitoraj
Kto wykonał tzw. Anielskie drzwi do kościoła Matki Bożej Łaskawej na warszawskim Starym Mieście? Możliwe odpowiedzi: 1. Alfons Karny, 2. Henryk Kuna, 3. Igor Mitoraj
Kto wykonał tzw. Anielskie drzwi do kościoła Matki Bożej Łaskawej na warszawskim Starym Mieście?
Alfons Karny
Henryk Kuna
Igor Mitoraj
RaVmEBvJK8fO1
Ćwiczenie 13
Jakiej narodowości był Constantin Brâncuși? Możliwe odpowiedzi: 1. Rumuńska, 2. Bułgarska, 3. Serbska
Jakiej narodowości był Constantin Brâncuși? Możliwe odpowiedzi: 1. Rumuńska, 2. Bułgarska, 3. Serbska
Jakiej narodowości był Constantin Brâncuși?
Rumuńska
Bułgarska
Serbska
R1T65MbO0YP2f
Ćwiczenie 14
Dopasuj autorów do cykli rzeźbiarskich: Jean Tinguely Możliwe odpowiedzi: 1. „Abakany”, 2. „Tumeurs”, 3. „Baluby” Magdalena Abakanowicz Możliwe odpowiedzi: 1. „Abakany”, 2. „Tumeurs”, 3. „Baluby” Alina Szczaponikow Możliwe odpowiedzi: 1. „Abakany”, 2. „Tumeurs”, 3. „Baluby”
Dopasuj autorów do cykli rzeźbiarskich: Jean Tinguely Możliwe odpowiedzi: 1. „Abakany”, 2. „Tumeurs”, 3. „Baluby” Magdalena Abakanowicz Możliwe odpowiedzi: 1. „Abakany”, 2. „Tumeurs”, 3. „Baluby” Alina Szczaponikow Możliwe odpowiedzi: 1. „Abakany”, 2. „Tumeurs”, 3. „Baluby”
Do tytułu pracy dopasuj styl, w którym został wykonany: Dark Sniff Możliwe odpowiedzi: 1. rzeźba recyklingowa, 2. pop art., 3. minimalizm 4. rzeźba kinetyczna Gay Liberation Możliwe odpowiedzi: 1. rzeźba recyklingowa, 2. pop art., 3. minimalizm 4. rzeźba kinetyczna Floor-Corner 2 Możliwe odpowiedzi: 1. rzeźba recyklingowa, 2. pop art., 3. minimalizm 4. rzeźba kinetyczna Baluba III 1. rzeźba recyklingowa, 2. pop art., 3. minimalizm 4. rzeźba kinetyczna
Do tytułu pracy dopasuj styl, w którym został wykonany: Dark Sniff Możliwe odpowiedzi: 1. rzeźba recyklingowa, 2. pop art., 3. minimalizm 4. rzeźba kinetyczna Gay Liberation Możliwe odpowiedzi: 1. rzeźba recyklingowa, 2. pop art., 3. minimalizm 4. rzeźba kinetyczna Floor-Corner 2 Możliwe odpowiedzi: 1. rzeźba recyklingowa, 2. pop art., 3. minimalizm 4. rzeźba kinetyczna Baluba III 1. rzeźba recyklingowa, 2. pop art., 3. minimalizm 4. rzeźba kinetyczna
Słownik pojęć
Abstrakcjonizm
Abstrakcjonizm
sztuka nieprzedstawiająca. Powstały ok. 1910 r. kierunek w malarstwie i rzeźbie, dążący do wyrugowania ze sztuki przedstawień odwołujących się do form obserwowanych w naturze i do motywów niosących z sobą określone treści. Sztuka abstrakcyjna posługiwała się przy tym albo formami całkowicie nieprzedstawiającymi, albo zaczerpniętymi z rzeczywistości, lecz obdartymi ze wszelkich czytelnych kontekstów. Można wyróżnić dwie główne tendencje sztuki abstrakcyjnej: Dostrzegalną już w sztuce przełomu XIX i XX w. (np. u H. Obrista, Judendstil), wiodąca ku bezprzedmiotowemu malarstwu ekspresjonistycznemu; jednym z głównych prekursorów tej tendencji był W. Kandinsky. Kierunek ten odnalazł swą kontynuację m.in. w sztuce informelu ok. 1945. Wynikającą z kubizmu tendencję prowadzącą do rozstrzygnięć geometryczno‑konstruktywistycznych, typowych dla konstruktywizmu i sztuki konkretnej.,
Alegoria
Alegoria
obrazowe przedstawienie w sposób umowny pojęć abstrakcyjnych, np. poprzez personifikację (znaczenie postaci częściowo objaśniają atrybuty).,
Awangarda
Awangarda
słowo „awangarda” pochodzi z języka francuskiego od avant garde i oznacza straż przednią. Jest to nowoczesna, eksperymentująca sztuka, która wyprzedza swój czas. Twórcy awangardowi poszukiwali swojego własnego stylu. Awangarda jest sztuką nienaśladującą i potrzebującą innego języka wyrazu. Koncepcje awangardowe pojawiły się ok. 1910 r. Do kierunków awangardowych zaliczamy m.in. fowizm, konstruktywizm, surrealizm, dadaizm, ekspresjonizm, futuryzm.,
Pop‑art.
Pop‑art.
kierunek w sztuce, który swoje początki ma w latach 50. XX w. w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. Artyści podnieśli do rangi sztuki rzeczy codziennego użytku i środki masowego przekazu: komiksy, gazety, reklamę, etykiety, butelki, puszki oraz banalne wydarzenia i gwiazdy kultury masowej. W Wielkiej Brytanii pop‑art zaczął tracić na atrakcyjności pod koniec lat 50. XX w. Najważniejsi przedstawiciele brytyjskiego pop‑artu: Richard Hamilton i Eduardo Paolozzi. W Stanach Zjednoczonych pop‑art był bardzo popularny w latach 60. XX w. Najważniejszym przedstawicielami byli: Roy Lichtenstein, który tworzył wielkoformatowe obrazy inspirowane komiksem; Andy Warhol – autor zwielokrotnionych wizerunków puszek zupy Campbell, puszek coca‑coli, Marylin Monroe, Elvisa Presleya, Elizabeth Taylor, wykonanych metodą sitodruku.,,
Sztuka współczesna
Sztuka współczesna
sztuka powstała po II wojnie światowej. Zawiera w sobie wiele różnych kierunków, prądów i manifestacji. Artysta przestał dekorować świat, tylko zaczął go opisywać i analizować. Po II wojnie światowej zmienił się model myślenia o sztuce. Sztuka nie jest analogią absolutu, tylko jest wyrazem ekspresji artysty. Dzieło sztuki ma jawić się jako katharsis (oczyszczenie). Początki zmian w myśleniu o sztuce pojawiły się na początku XX w., a nasiliły w latach 30. XX w. wraz z rozwojem awangardy. Artyści zaczęli sięgać do pierwotnych instynktów szukając wspólnoty dla ludzkości. Ważna jest uniwersalność, a nie historyczność. Jednocześnie znikają zasady porządkujące dyskurs artystyczny, co powoduje unieważnienie kanonu. Sztuką jest każda celowa aktywność artystyczna. W tym znaczeniu wybitny amerykański filozof i krytyk sztuki ogłosił kres „historii sztuki”. W XX i XXI wieku można opisywać pojedyncze nurty artystyczne, ale metodologicznie niemożliwe staje się ułożenie ich historii.,
Światłocień
Światłocień
budowanie kompozycji za pomocą kontrastów światła i cienia. Światłocień potęguje plastyczność i dramatyzm dzieła sztuki. Używany głównie w malarstwie, rysunku i grafice. Źródło: Uniwersalny leksykon sztuki, Warszawa 2002.s. 481,
Galeria dzieł sztuki
R13cVH8lKcs3e1
Fotografia przedstawia rzeźbę „Myśliciel” autorstwa Augusta Rodina. Praca wykonana jest z brązu i przedstawia mężczyznę siedzącego na kamieniu, swoją głowę podpiera za pomocą ręki. Postać myśliciela sprawia wrażenie osoby cierpiącej lub walczącej ze swoimi myślami. W tle widoczne są choinki oraz korony drzew. Zdjęcie zostało wykonane w bezchmurny dzień.
August Rodin, „Myśliciel”, 1903, Musée Rodin, Paryż, Francja, online-skills, CC BY 3.0
RqT2s636j8ikZ1
Czarno-biała fotografia Edwarda Steichena przedstawia pracownię Constantina Brancusiego. Na pierwszym planie fotografii znajdują się materiały – kamień i drewno oraz próbki koncepcyjne wykonywanej rzeźby w kształcie kolumny – zaprezentowane są różnej wielkości figury, gdzie część wykonana jest z białego, błyszczącego materiału, a część z drewna. Na drugim planie widoczna jest dalsza część pomieszczenia.
Edward Steichen, Pracowania Constantina Brâncuși, 1920, Wikipedia, domena publiczna
RhylxQUIz3tlz1
Fotografia przedstawia abstrakcyjną pracę „Ptak w przestrzeni”, autorstwa Constantina Brancusi. Rzeźba wykonana jest z brązu i przypomina swoim kształtem śmigło samolotu. Przedstawia szybującego ptaka w przestworzach. Dzieło znajduje się na małym cokole z jasnego materiału.
Constantin Brâncuși, „Ptak w przestrzeni”, 1923, Wikipedia, domena publiczna
RmBSEkNMGNIeV1
Fotografia przedstawia awangardową pracę „Modulator światła i przestrzeni” , autorstwa Laszlo Moholy-Nagy – przedmiot ten zbudowany jest z metalowych prętów, luster i krat. Swoim kształtem przypomina tarkę do warzyw. Sama praca składa jest z dwóch części – na dole umieszczona jest podstawa, z której wychodzą pręty, po prawej stronie widoczne jest lustro oraz wychodzący z niego pręt. Druga część rzeźby to tafla szkła, która otoczona jest przez pręty, kraty oraz tarki.
Laszlo Moholy-Nagy, „Modulator światła i przestrzeni”, 1930, Wikiart, domena publiczna
R18y7KrENnNeZ1
Fotografia przedstawia abstrakcyjną rzeźbę „The Archer”, autorstwa Henriego Moora. Na pierwszym planie zdjęcia znajduje się dzieło, które stoi na szarym cokole przed ratuszem w muzeum w Berlinie i jest wykonane z brązu. Linie i przejścia są prowadzone gładko, przez co kształtem rzeźba może przypominać łuk. Na drugim planie widoczne są zdjęcia, plac oraz wieża kościoła.
Henry Moore, „The Archer”, 1964-1965, Berlin, Niemcy, online-skills, CC BY 3.0
RGWTTFUAm33MP1
Fotografia przedstawia pracę nurtu rzeźby kinetycznej - „Baluba III”, autorstwa Jeana Tinguely. Praca ta przedstawia odpady przymocowane za pomocą metalowego prętu do cokołu – drewnianego pieńka. Na rzeźbie możemy odnaleźć: czerwony błotnik od motocykla, kawałek niebieskiej rury wydechowej, zębatkę od roweru, metalowy dzwonek z łańcuchem, metalową sprężynę, małe silniczki żarówkę, przewody, piórko , taśmę klejącą i przewody, które wszystko ze sobą łączą.
Jean Tinguely, „Baluba III”, 1961, Wikiart, domena publiczna
RFV3CqH7ORign1
Fotografia przedstawia rzeźbę „Floor-Corner 2” autorstwa Sol LeWitta. Praca ta, to modułowo połączone ze sobą białe sześciany, które są ułożone piętrowo – cała rzeźba składa się z dziewięciu warstw. Rzeźba ta znajduje się obok narożnika ściany.
Sol LeWitt, „Floor-Corner 2”, 1976, flickr.com, CC BY 3.0
RCQFrSFdGhlkb1
Fotografia przedstawia pracę „Gay Liberation”, autorstwa George Segala. Rzeźba ta składa się z czterech figur – dwóch stojących mężczyzn i dwóch kobiet siedzących na ławce. Figury zostały wykonane z brązu i pomalowane na biało, są naturalnej wysokości. Na pierwszym planie znajdują się dwaj mężczyźni , jeden obejmuje drugiego za ramię, obie figury „spoglądają” na siebie, jedna z figur (ta z prawej strony) ręce trzyma w kieszeniach spodni. Tuż za nimi widoczne są dwie kobiety – kobieta z prawej strony trzyma rękę na udzie drugiej kobiety, obie figury czule patrzą sobie w W tle fotografii widoczne są charakterystyczne żółte taksówki oraz budynki.
George Segal, „Gay Liberation”, 1992, Nowy Jork, Stany Zjednoczone, whosestreetsourstreets.org, CC BY 3.0
R3mGHcnaTy54S1
Fotografia przedstawia pracę „Quennie 2”, autorstwa Duane Hansona, która przedstawia naturalnej wysokości rzeźbę czarnoskórej pracownicy – Queenie. Wymodelowana postać wygląda bardzo realistycznie, ma krótkie kręcone włosy, okrągłe okulary na nosie, ubrana jest w niebieski uniform, w dłoni trzyma kolorową szczotkę do ścierania kurzy. Drugą dłoń ma opartą o wózek, na którym znajdują się środki czystości, ścierki, i szczotki. Fotografia instalacji została wykonana w jasnym pomieszczeniu.
Duane Hanson, „Queenie 2”, 1988, saatchigallery.com, CC BY 3.0
RWdRa0ywppGZt1
Fotografia przedstawia postmodernistyczną rzeźbę „Dark Sniff”, autorstwa Roberta Bradforda, która swoim kształtem przypomina węszącego psa z długimi uszami. Rzeźba została zbudowana z różnego rodzaju figurek i zabawek. Ucho zbudowane jest z figurek – fioletowych i złotych kościotrupów oraz srebrnych i czarnych rycerzy. Łapy jak i korpus zbudowane są z figurek – robotów, power rangersów, super mana, zabawkowych pistoletów. Oczy psa to latarki.
Robert Bradford, „Dark Sniff”, 2010, saatchigallery.com, CC BY 3.0
Rpcpftogtqv9Q1
Fotografia przedstawiająca rzeźbę głowy spętanego Erosa wykonaną z brązu. Dużych rozmiarów głowa leży na prawym boku.
Igor Mitoraj, „Eros spętany”, 1999, Kraków, Polska, online-skills, CC BY 3.0
Rz2ZsHhBDKnKY1
Fotografia przedstawiająca rzeźbę kolorowych ptaków osadzonych na ażurowych metalowych kołach róznej wielkości. Na fotografii widoczne są trzy ptaki.
Władysław Hasior, „Ogniste ptaki”,1975, Park im. Jana Kasprowicza, Szczecin, Polska, online-skills, CC BY 3.0
Bibliografia
E. Bernard, Sztuka nowoczesna, Warszawa 2007.
Encyklopedia PWN w trzech tomach, Warszawa 1999.
J. Chrzanowska‑Pieńkos, Andrzej Pieńkos, Leksykon sztuki polskiej XX wieku, Poznań 1996.
P. Gössel , Gabriele Leuthouser Stephen Little, Sztuka. Kierunki – mistrzowie – arcydzieła, Warszawa 2005.
A. Jakimowicz, Polska rzeźba współczesna, Warszawa 1956.
A. Kotula, Piotr Krakowski, Rzeźba współczesna, Warszawa 1985.
A. Mason, Historia sztuki zachodniej. Od czasów prehistorycznych do XXI wieku, Warszawa 2009.
B. Osińska, Sztuka i czas. Od klasycyzmu do współczesności, Warszawa 2005.
Uniwersalny leksykon sztuki, Warszawa 2002.
A. Włodarczyk‑Kulak, M. Kulak, O sztuce nowej i najnowszej. Główne kierunki artystyczne w sztuce XX i XXI wieku, Warszawa – Bielsko‑Biała 2010.
