Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
E-materiały do kształcenia zawodowego

Wykorzystanie technologii i sprzętów ułatwiających życie osobom z niepełnosprawnościami

SPO.01. Udzielanie pomocy i organizacja wsparcia osobie niepełnosprawnej - Asystent osoby niepełnosprawnej 341201

SPO.03. Świadczenie usług opiekuńczo‑wspierających osobie podopiecznej - Opiekun w domu pomocy społecznej 341203

bg‑azure

Wybrane urządzenia technologiczne i sprzęt dla osób z niepełnosprawnościami

GRAFIKA INTERAKTYWNA

1

Spis treści

2

Osoby niewidome

1
Urządzenia lektorskie
R1Ger4c3mRa6q
Ilustracja zatytułowana jest Osoby niewidome - Urządzenia lektorskie. Składa się ze zdjęcia i dwóch grafik. Zdjęcie przedstawia panel sterujący urządzenia lektorskiego, na którym osoba kładzie dłoń. Urządzenie jest w plastikowej obudowie, czarnej wewnątrz i jasnej na zewnątrz. Na obudowie znajdują się przyciski o kontrastowych kolorach sterujące urządzeniem. Pierwsza grafika przedstawia skaner. W górnej części jest nieco podniesiona klapa skanera. Na przedniej ścianie obudowy znajdują się przyciski do sterowania urządzeniem. Obok przycisku znajduje się głośnik. Druga grafika przedstawia rzutnik. W górnej części obudowy znajduje się szyba. Jeden z elementów urządzenia znajduje się nad nim na wysięgniku. W przedniej części obudowy znajduje się panel sterujący z przyciskami. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Urządzenia lektorskie
    Urządzenia lektorskie – skanują tekst lub wykonują zdjęcia, rozpoznają znaki i odczytują tekst za pomocą mowy syntetycznej. Dzięki nim osoby niewidome i słabowidzące mają dostęp do treści książek, czasopism, dokumentów, tekstu na ekranie i odtwarzania książek audio, rachunków i innych tekstów drukowanych. Umożliwiają także powiększanie.
    Zalety
    • udostępniają osobom niewidomym i słabowidzącym teksty w czarnodruku,
    • mogą być niewielkich rozmiarów, przenośne,
    • są łatwe w obsłudze, także dla osób niepotrafiących obsługiwać komputera,
    • zapewniają osobom niewidomym i słabowidzącym niezależność i samodzielność w dostępie do tekstów drukowanych,
    • poszerzają dostępność edukacji i rozrywki.
    Wady:
    • wysoka cena.
    Możliwość zastosowania:
    • do użytku domowego – odczytywanie dokumentów, książek, czasopism,
    • w edukacji – udostępnienie zbiorów bibliotek i czytelni oraz podręczników.
    Możliwe warianty:
    • możliwość podłączenia do komputera,
    • wybór głosu odczytywania tekstu w języku polskim i w językach obcych,
    • możliwość zapisywania dokumentów w pamięci,
    • wbudowana obsługa w zapisie Braille’a,
    • wyświetlanie treści dokumentu w powiększeniu.
Urządzenia lektorskie
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Notatniki brajlowskie
RImqUSiq5g8Ma
Ilustracja zatytułowana jest Osoby niewidome - Notatniki brajlowskie. Przedstawia notatnik brajlowski. Urządzenie ma prostokątny kształt. Na górnej ścianie obudowy znajdują się duże przyciski oraz ułożone w kolumnach ośmiopunkty. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Notatniki brajlowskie
    Notatniki brajlowskie – elektroniczne urządzenia niewielkich rozmiarów, odpowiadające na przykład tabletom, umożliwiające zapisywanie, odczytywanie lub odsłuchiwanie notatek. Zastępują ciężkie brajlowskie maszyny do pisania. Zapisywanie i odczytywanie informacji odbywa się za pomocą alfabetu Braille’a. Tekst wyświetlany jest na pasku aktywnych sześciopunktów.
    Zalety:
    • urządzenia niewielkich rozmiarów, przenośne, łatwe do transportowania,
    • pozwalają czytać dotykiem, mogą być obsługiwane przez osoby głuchoniewidome posługujące się pismem Braille’a,
    • są wygodniejsze i szybsze w obsłudze niż maszyny do pisania,
    • pozwalają na szybkie zapisywanie dokumentów, np. za pomocą łącza USB.
    Wady:
    • wysoka cena,
    • tylko dla osób posługujących się pismem Braille’a.
    Możliwość zastosowania:
    • w edukacji osób niewidomych,
    • w pracy i codziennym użytkowaniu przez osoby niewidome,
    • możliwość wykorzystania także przez osoby słabowidzące i głuchoniewidome posługujące się pismem Braille’a.

    Możliwe warianty:
    • możliwość korzystania z Internetu,
    • możliwość wykorzystania jako dyktafon lub magnetofon,
    • możliwość połączenia ze smartfonem lub komputerem przewodowo lub bezprzewodowo.
Notatniki brajlowskie
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Monitory brajlowskie
R1Tu2ADKQ9HvG
Ilustracja zatytułowana jest Osoby niewidome - Monitory brajlowskie. Składa się z dwóch zdjęć, na których zaprezentowane są dwa modele monitorów brajlowkich, z których korzystają osoby. Na obu zdjęciach osoby trzymają dłonie na linii ze znakami brajlowskimi. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Monitory brajlowskie
    Monitory brajlowskie – umożliwiają odczytywanie za pomocą pisma Braille’a tekstu wyświetlanego na tradycyjnym monitorze komputera. Nazywane także linijkami brajlowskimi ze względu na to, iż znaki notacji brajlowskiej wyświetlają się (uwypuklają) na poziomej linii urządzenia.

    Zalety:
    • umożliwienie osobom niewidomym dostępu do tekstów wyświetlanych na monitorach,
    • szybkość działania,
    • zapewnienie osobom niewidomym samodzielności i możliwości pracy przy komputerze,
    • wygodna i efektywna praca.
    Wady:
    • linijka obejmuje od kilku do kilkunastu znaków i tekst odczytywany jest w niewielkich fragmentach.
    Możliwość zastosowania:
    • stanowiska pracy osób niewidomych pracujących przy komputerze,
    • edukacja – wyposażenie pracowni komputerowych dla uczniów niewidomych,
    • w domowym użytku do pracy przy komputerze.
    Możliwe warianty:
    • możliwość wbudowania notatnika,
    • możliwość dostosowania „twardości” punktów Braille’a,
    • możliwość wyposażenia w czytnik ekranu, co zapewnia udźwiękowienie.
Monitory brajlowskie
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Maszyny brajlowskie
R1Uv99abs5AVL
Ilustracja zatytułowana jest Osoby niewidome - Maszyny brajlowskie. Składa się z dwóch zdjęć, na których zaprezentowane są z różnych perspektyw dwa modele maszyn brajlowkich. Na obu zdjęciach osoby trzymają dłonie na klawiaturze maszyny. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Maszyny brajlowskie
    Maszyny brajlowskie – zapisują tekst w znakach Braille’a. Wyposażone są w sześć klawiszy, odpowiadających znakom sześciopunktu, oraz spację. Używa się do nich specjalnych, grubszych arkuszy papieru, na których wypukłe punkty są trwalsze i łatwiejsze do odczytania.
    Zalety:
    • możliwość pisania w znakach alfabetu Braille’a,
    • szybkie zapisywanie tekstów,
    • maszyny elektroniczne są lekkie i wygodne do przenoszenia.
    Wady:
    • maszyny mechaniczne starszego typu to urządzenia dość duże i ciężkie,
    • maszyny mechaniczne są głośne podczas pracy.
    Możliwość zastosowania:
    • w edukacji – w szkołach dla uczniów niewidomych,
    • w pracy – do tworzenia dokumentów w alfabecie Braille’a przez osoby niewidome,
    • w domu – do pisania tekstów, robienia notatek, wykonywania opisów na przedmioty.
    Możliwe warianty:
    • są dostępne w wersji elektronicznej lub mechanicznej,
    • regulowana szerokość klawiatury umożliwia ich dostosowanie np. do potrzeb dziecka,
    • maszyny elektroniczne mogą być wyposażone w syntezę mowy, umożliwiającą odsłuchanie zapisanego tekstu, oraz ekran, na którym wyświetlane są litery w czarnodruku i punktach Braille’a.
Maszyny brajlowskie
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Telefony dla osób niewidomych
R1M1C0nO5qcGA
Ilustracja zatytułowana jest Osoby niewidome - Telefony dla osób niewidomych. Składa się z grafiki i zdjęcia, które przedstawiają telefon komórkowy z dużą klawiaturą numeryczną. Cyfry na klawiaturze są duże, a przyciski do odbierania lub odrzucania połączeń mają kontrastowe oznaczenia. W górnej części telefonu znajduje się ekran. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Telefony dla osób niewidomych
    Telefony dla osób niewidomych – są obsługiwane za pomocą klawiatury numerycznej i w pełni udźwiękowione. Informacje przekazywane są za pomocą syntezy mowy oraz sygnałów wibracyjnych i akustycznych. Dzięki nim osoba niewidoma może nawiązywać połączenie, kończyć rozmowę oraz wysyłać i odbierać wiadomości SMS. Są używane także przez osoby słabowidzące.
    Zalety:
    • zapewniają osobom niewidomym i słabowidzącym możliwość telefonicznego komunikowania się,
    • dają poczucie samodzielności i niezależności,
    • małe, wygodne i poręczne,
    • łatwe w obsłudze, także dla seniorów i osób z ograniczoną sprawnością manualną.
    Wady:
    • modele z większą liczbą funkcji są droższe.

    Możliwość zastosowania:
    • do użytku codziennego – jako telefon, notatnik, kalkulator,
    • do komunikowania się podczas wykonywania pracy zawodowej,
    • w edukacji – do łączenia się z Internetem, zapisywania notatek, jako kalkulator.
    Możliwe warianty:
    • obsługa przy pomocy klawiszy lub poleceń głosowych,
    • funkcja rozpoznawania głosu,
    • funkcja rozpoznawania kolorów,
    • przycisk alarmowy SOS,
    • możliwość wyboru czcionki i kolorów na wyświetlaczu,
    • echo klawiszy – wypowiadana jest nazwa wciskanego klawisza.
Telefony dla osób niewidomych
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Smartfony dla osób niewidomych
R4yCCT2XrcRve
Ilustracja zatytułowana jest Osoby niewidome - Smartfony dla osób niewidomych. Zdjęcie przedstawia niewidomą kobietę, która korzysta ze smartfona trzymanego w ręku. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Smartfony dla osób niewidomych
    Smartfony dla osób niewidomych – są wyposażone w syntezatory mowy i programy udźwiękawiające. Służą do prowadzenia rozmów telefonicznych, notowania informacji, nawigacji oraz korzystania z Internetu. Są również często używane przez osoby słabowidzące.
    Zalety:
    • zapewniają osobom niewidomym i słabowidzącym możliwość telefonicznego komunikowania się,
    • dają poczucie samodzielności i niezależności,
    • małe, wygodne i poręczne.
    Wady:
    • modele z większą liczbą funkcji są droższe.
    Możliwość zastosowania:
    • do użytku codziennego – jako telefon, notatnik, kalkulator,
    • jako urządzenie do nawigacji,
    • do komunikowania się podczas wykonywania pracy zawodowej,
    • w edukacji – do łączenia się z Internetem, zapisywania notatek, jako kalkulator.
    Możliwe warianty:
    • dostęp do funkcji telefonu np. z poziomu komputera,
    • dodatkowa klawiatura,
    • możliwość połączenia z urządzeniami brajlowskimi.
Smartfony dla osób niewidomych
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Programy udźwiękawiające
R1YN8jUwrxdmf
Ilustracja zatytułowana jest Osoby niewidome - Programy udźwiękawiające. Grafika przedstawia ekran komputera z kursorem w postaci strzałki na schematycznej ikonie. Nad ikoną dymek z grafiką obrazującą falę dźwiękową. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Programy udźwiękawiające
    Programy udźwiękawiające – rozpoznają i interpretują informacje wyświetlane na monitorze komputera, a następnie za pomocą syntezy mowy przekazują je w formie głosowej.
    Zalety:
    • zapewniają osobom niewidomym i słabowidzącym dostęp do treści wyświetlanych na monitorach,
    • można z nich korzystać na komputerach stacjonarnych, przenośnych i tabletach,
    • umożliwiają bardzo szybkie zapoznanie się z treściami wyświetlonymi na monitorze.

    Wady:
    • wymagają przeszkolenia z zakresu obsługi programu.
    Możliwość zastosowania:
    • do użytku domowego – podczas pracy przy komputerze,
    • w edukacji – dla uczniów niewidomych,
    • w pracy zawodowej – do pracy przy komputerze, m.in. dla programistów.
    Możliwe warianty:
    • umożliwiają obsługę edytorów tekstu, arkuszy kalkulacyjnych, prezentacji multimedialnych, przeglądarek internetowych, programów do komponowania muzyki, przetwarzania dźwięku lub programowania,
    • interpretują i odczytują wyrażenia matematyczne, opisują obiekty graficzne, np. wykresy, obramowania, tabele,
    • dają możliwość pisania własnych programów, tzw. skryptów,
    • mogą być połączone z programami powiększającymi zawartość ekranu i wykorzystywane przez osoby słabowidzące tracące wzrok.
Programy udźwiękawiające
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Syntezatory mowy
RbHknuMueBhSv
Ilustracja zatytułowana jest Osoby niewidome - Syntezatory mowy. Grafika przedstawia mikrofon. Po obu jego stronach są kreski obrazujące falę dźwiękową. Pod mikrofonem jest schematyczny dymek z kreskami symbolizującymi tekst. Pomiędzy dymkiem a mikrofonem są strzałki. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Syntezatory mowy
    Syntezatory mowy Syntezatory mowy – odczytują tekst zapisany w postaci cyfrowej. Umożliwią odczytanie dokumentów tekstowych zeskanowanych i rozpoznanych w technologii OCR. Jakość głosu w syntezatorach mowy jest bardzo zbliżona do mowy ludzkiej. Osoby korzystające z syntezy mowy mogą dokonać wyboru wersji głosu spośród różnych dostępnych głosów polskich i obcojęzycznych.
    Zalety:
    • dają osobom niewidomym dostęp do tekstów drukowanych i grafik,
    • umożliwiają tworzenie własnych dokumentów i plików dźwiękowych,
    • umożliwiają bardzo szybkie zapoznanie się z treścią dokumentu.
    Wady:
    • odczytują znaki w sposób z góry zdefiniowany. Jeżeli dany znak można odczytać na kilka sposobów, może on zostać odczytany błędnie. Na przykład inicjały MD mogą być odczytane jako liczba rzymska 1500.
    Możliwość zastosowania:
    • w komunikacji alternatywnej – odczyt napisów na tablicach komunikacyjnych,
    • w telefonach i smartfonach oraz innych urządzeniach dla osób niewidomych.
    Możliwe warianty:
    • wybór wersji głosu i jego parametrów,
    • wybór języka.
Syntezatory mowy
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Białe laski
R1YPC1cSpuVKr
Ilustracja zatytułowana jest Osoby niewidome - Białe laski. Składa się z dwóch zdjęć. Pierwsze zdjęcie przedstawia niewidomego, starszego mężczyznę, siedzącego na kanapie. Na oczach ma ciemne okulary. W dłoniach trzyma białą laskę. Drugie zdjęcie przedstawia cztery różne gumowe nakładki nałożone na laski. Nakładki różnią się kształtem i grubością. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Białe laski
    Białe laski – służą osobom niewidomym do sprawnego i bezpiecznego poruszania się. Są wykonywane z aluminium, grafitu lub włókna szklanego, w wersji składanej lub jednoelementowej. Mogą być wyposażone w specjalne końcówki, odpowiednie do poruszania się po różnym terenie. Stanowią informację dla otoczenia o obecności osoby niewidomej. Korzystają z nich również osoby słabowidzące.
    Zalety:
    • po opanowaniu przez osobę niewidomą techniki ich używania zapewniają bezpieczeństwo podczas chodzenia,
    • są lekkie i wygodne do przenoszenia.
    Wady:
    • nie zapewniają ochrony przed przedmiotami znajdującymi się np. na wysokości głowy.
    Możliwość zastosowania:
    • są wykorzystywane przez osoby niewidome i słabowidzące do samodzielnego poruszania się,
    • służą do informowania otoczenia o obecności osoby z dysfunkcją wzroku.
    Możliwe warianty:
    • laski z różnymi końcówkami, służące do poruszania się po różnym terenie,
    • laski podpórcze dla osób z równoczesną dysfunkcją wzroku i narządu ruchu,
    • laski sygnalizacyjne, służące jedynie do sygnalizowania otoczeniu obecności osoby niewidomej lub słabowidzącej,
    • laski z wykrywaczami przeszkód, wyposażone w urządzenie emitujące ultradźwięki, które po napotkaniu przeszkody informuje o niej wibracjami.
Białe laski
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Urządzenia do rozpoznawania kolorów
RQabMgmyGnuYc
Ilustracja zatytułowana jest Osoby niewidome - Urządzenia do rozpoznawania kolorów. Grafika przedstawia urządzenie do rozpoznawania kolorów. To niewielkie urządzenie, posiadające na obudowie trzy przyciski oraz głośnik. Przed urządzeniem jest pięć kartoników w różnych kolorach. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Urządzenia do rozpoznawania kolorów
    Urządzenia do rozpoznawania kolorów – rozpoznają barwy i wypowiadają ich nazwy.
    Zalety:
    • są małe i poręczne,
    • dają osobom niewidomym poczucie niezależności i samodzielności,
    • są proste w obsłudze,
    Wady:
    • wysoka cena.
    Możliwość zastosowania:
    • do dopasowywania elementów odzieży,
    • do sprawdzania, czy jest jasno, czy ciemno,
    • do sprawdzania, czy kartka papieru jest zapisana.
    Możliwe warianty:
    • rozpoznawanie od 100 do 1000 kolorów, odcieni i wzorów,
    • wykrywanie światła,
    • pomiar poziomu kontrastu,
    • porównywanie kolorów,
    • wykrywanie materiałów przezroczystych.
Urządzenia do rozpoznawania kolorów
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Urządzenia codziennego użytku dla osób z dysfunkcją wzroku
RX901HIBRz1Tx
Ilustracja zatytułowana jest Osoby niewidome - Urządzenia codziennego użytku dla osób z dysfunkcją wzroku. Grafika przedstawia okrągły zegarek z tarczą brajlowską na opasce. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Urządzenia codziennego użytku dla osób z dysfunkcją wzroku
    Urządzenia codziennego użytku dla osób z dysfunkcją wzroku – wszelkiego rodzaju urządzenia, z których korzysta się w codziennym życiu. Są to: zegarki, ciśnieniomierze, wagi kuchenne i łazienkowe, kalkulatory, wskaźniki poziomu płynu i inne urządzenia dostosowane do potrzeb osób niewidomych, czyli udźwiękowione i/lub ubrajlowione.
    Zalety:
    • dają osobom niewidomym poczucie samodzielności i niezależności,
    • umożliwiają samodzielne wykonywanie czynności dnia codziennego.
    Wady:
    • są droższe od standardowych urządzeń bez udźwiękowienia.
    Możliwość zastosowania:
    • w życiu codziennym,
    • w edukacji, np. mówiące kalkulatory.
    Możliwe warianty:
    • urządzenia mogą być ubrajlowione i wówczas informację odczytuje się dotykiem lub mówiące - po naciśnięci przycisku podawana jest informacja głosowa.
Urządzenia codziennego użytku dla osób z dysfunkcją wzroku
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

3

Osoby słabowidzące

1
Programy powiększające
RhEhwNrCKY8Tc
Ilustracja zatytułowana jest Osoby słabowidzące - Programy powiększające. Grafika przedstawia ekran komputera podzielony na dwie części. Po lewej stronie znajdują się dwie ikony. Na jednej jest kursor. Po prawej stronie jest ta sama ikona z kursorem, ale w powiększeniu. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Programy powiększające
    Programy powiększające – powiększają obraz na monitorze komputera. Umożliwiają regulowanie poziomu powiększenia obrazu nawet kilkudziesięciokrotne oraz dostosowanie kolorów i kontrastu do indywidualnych potrzeb osoby słabowidzącej. Mogą być wzbogacone o program udźwiękawiający.
    Zalety:
    • umożliwiają osobom słabowidzącym korzystanie z monitorów komputerowych.
    Wady:
    • wymagają pewnej sprawności w obsłudze, gdyż duże powiększenie obrazu może spowodować trudności w nawigacji,
    • nadają się tylko dla tych osób słabowidzących, którym powiększenie obrazu pomaga w odczytywaniu treści.
    Możliwość zastosowania:
    • w warunkach domowych – do pracy z monitorami komputerów,
    • w edukacji osób słabowidzących, w szkołach, bibliotekach, na uczelniach,
    • w pracy zawodowej osób słabowidzących pracujących przy monitorach komputerowych.
    Możliwe warianty:
    • samodzielne programy powiększające,
    • programy powiększające w zestawie z programami udźwiękowiającymi.
Programy powiększające
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Lupy elektroniczne
RRMBCEJj13ywG
Ilustracja zatytułowana jest Osoby słabowidzące - Lupy elektroniczne. Grafika przedstawia lupę elektroniczną nad kartką ze schematycznym tekstem. Lupa na bokach obudowy posiada przyciski sterujące. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Lupy elektroniczne
    Lupy elektroniczne – urządzenia niewielkich rozmiarów umożliwiające wyświetlanie tekstów i grafik w powiększeniu na wyświetlaczu. Oferują możliwość dopasowania wielkości powiększenia, kolorów i kontrastu do potrzeb użytkownika. Są pomocne np. przy odczytywaniu etykiet na produktach żywnościowych, informacji na lekach lub metek na odzieży.
    Zalety:
    • mają niewielkie, kieszonkowe rozmiary, są lekkie i poręczne.
    Wady:
    • zwykle umożliwiają odczytywanie treści tylko z bliska,
    • ograniczony czas działania po naładowaniu baterii.
    Możliwość zastosowania:
    • w domu – do odczytywania informacji na lekach, etykietach, rachunkach, czytania książek i gazet, oglądania zdjęć itp.
    • poza domem – do odczytywania cen na produktach w sklepach, rozkładów jazdy na przystankach autobusowych itp.
    • w edukacji osób słabowidzących – do czytania i oglądania obrazów.
    Możliwe warianty:
    • w zestawie z udźwiękowionymi smartfonami,
    • posiadające funkcję „zamrażania obrazu”, co daje więcej czasu na odczytanie zawartości ekranu,
    • z możliwością robienia zdjęć,
    • umożliwiające podgląd z bliska lub daleka, np. na tablicę szkolną,
    • wyposażone w składane uchwyty i/lub podpórki.
Lupy elektroniczne
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Lupy optyczne
R1WzJqel7B9mg
Ilustracja zatytułowana jest Osoby słabowidzące - Lupy optyczne. Grafika przedstawia lupę optyczną składającą się z rączki oraz soczewki powiększającej. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Lupy optyczne
    Lupy optyczne – przenośne, kieszonkowe urządzenia powiększające obraz od kilku do kilkunastu razy w zależności od potrzeb osoby słabowidzącej. Mogą mieć wbudowane oświetlenie o różnych barwach światła. Są bardzo popularne. Służą głównie do czytania, ale także do odczytywania napisów na etykietach, rozkładów jazdy na przystankach itp.
    Zalety:
    • niewielkie rozmiary,
    • niska cena,
    • lupy bez oświetlenia nie wymagają baterii i zasilania,
    • lupy z oświetleniem dają możliwość odczytywania treści w złych warunkach oświetleniowych.
    Wady:
    • umożliwią czytanie treści i oglądanie obiektów tylko z bliska.
    Możliwość zastosowania:
    • w życiu codziennym – do czytania, oglądania małych przedmiotów, szczegółów obrazów i przedmiotów,
    • w edukacji osób słabowidzących – do czytania, oglądania obiektów.
    Możliwe warianty:
    • podświetlane lub nie,
    • do wyboru warianty barwy światła podświetlenia,
    • różne wielkości powiększenia,
    • lupy z podpórką, na przykład dla osób z drżeniem rąk.
Lupy optyczne
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Okulary lornetkowe
R1OyBtUbzWBVN
Ilustracja zatytułowana jest Osoby słabowidzące - Okulary lornetkowe. Grafika przedstawia okulary lornetkowe. Składają się one z oprawki, zauszników i czterech szkieł ułożonych w dwóch rzędach. Zewnętrzny rząd szkieł jest regulowany i można zmienić jego odległość od wewnętrznych szkieł. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Okulary lornetkowe
    Okulary lornetkowe – okulary powiększające umożliwiające osobom słabowidzącym oglądanie obiektów w dali lub z bliska.
    Zalety:
    • lekkie,
    • nie zajmują rąk,
    • możliwość dopasowania ostrości widzenia do każdego oka osobno.
    Wady:
    • nie każdej osobie słabowidzącej poprawią komfort patrzenia w dal,
    • swoim wyglądem zwracają uwagę otoczenia.
    Możliwość zastosowania:
    • podczas oglądania telewizji, spektaklu teatralnego,
    • podczas wędkowania, oglądania wydarzeń sportowych.
    Możliwe warianty:
    • nakładane na okulary korekcyjne,
    • stosowane samodzielnie, bez okularów korekcyjnych.
Okulary lornetkowe
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Powiększalniki stacjonarne
RswNS7TADBq0H
Ilustracja zatytułowana jest Osoby słabowidzące - Powiększalniki stacjonarne. Grafika przedstawia powiększalnik stacjonarny. Składa się on z podstawy, na której jest miejsce na kartkę z tekstem lub inny obiekt. Nad podstawą znajduje się kamera. Powyżej jest ekran, na którym kartka z tekstem wyświetla się w powiększeniu. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Powiększalniki stacjonarne
    Powiększalniki stacjonarne – powiększają obraz nawet 100-krotnie. Są bardzo przydatne dla osób słabowidzących podczas pracy. Podkładany pod kamerę obiekt jest wyświetlany w odpowiednim powiększeniu na monitorze powiększalnika lub na monitorze komputera. Można powiększać tekst, zdjęcie lub dowolny przedmiot.
    Zalety:
    • widok całego obiektu, np. strony książki, a nie tylko fragmentu,
    • dobra jakość i stabilność obrazu.
    Wady:
    • urządzenia stacjonarne są duże, nieporęczne, trudne do transportowania,
    • wysoka cena.
    Możliwość zastosowania:
    • w pracy zawodowej osób słabowidzących,
    • w edukacji osób słabowidzących,
    • do użytku domowego przez osoby słabowidzące.
    Możliwe warianty:
    • możliwość podłączenia do komputera,
    • obsługa przy pomocy ekranu dotykowego,
    • możliwość uzupełnienia o funkcję mowy.
Powiększalniki stacjonarne
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Powiększalniki przenośne
Rkdi7icxjLXrt
Ilustracja zatytułowana jest Osoby słabowidzące - Powiększalniki przenośne. Grafika przedstawia powiększalnik przenośny, który budową przypomina tablet. Stoi na schematycznej gazecie i powiększa na ekranie jej fragment. W obudowie powiększalniki znajduje się pokrętło oraz przycisk. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Powiększalniki przenośne
    Powiększalniki przenośne – urządzenia powiększające obraz umożliwiające osobom słabowidzącym czytanie, pisanie oraz oglądanie obiektów z bliska i daleka.
    Zalety:
    • łączą jakość powiększalników stacjonarnych z możliwością przenoszenia,
    • umożliwiają oglądanie obiektów zarówno z bliska, jak i z daleka,
    • poprawiają komfort życia osób słabowidzących.
    Wady:
    • często wymagają pochylania się podczas patrzenia i mogą źle wpływać na kręgosłup.
    Możliwość zastosowania:
    • w życiu codziennym – do czytania, pisania, oglądania obiektów z bliska i daleka,
    • do wykonywania precyzyjnych czynności, np. majsterkowania, malowania paznokci,
    • w edukacji, w szkołach, bibliotekach, na uczelniach,
    • w podróży.
    Możliwe warianty:
    • z własnym monitorem lub bez, z możliwością podłączenia do monitora lub telewizora,
    • stojące lub zakładane na głowę – działające jak okulary.
Powiększalniki przenośne
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Urządzenia codziennego użytku dla osób z dysfunkcją wzroku
R14VcDW5BzT3W
Ilustracja zatytułowana jest Osoby słabowidzące - Urządzenia codziennego użytku dla osób z dysfunkcją wzroku. Grafika przedstawia wagę łazienkową wyposażoną w wyświetlacz oraz głośniki. Na wyświetlaczu wartość osiemdziesiąt dziewięć i pół. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Urządzenia codziennego użytku dla osób z dysfunkcją wzroku
    Urządzenia codziennego użytku dla osób z dysfunkcją wzroku – różnego rodzaju sprzęty używane na co dzień w domu, pracy lub podróży, które posiadają dodatkową funkcję – udźwiękowienie. Są to między innymi: mówiące ciśnieniomierze, wagi, telefony, zegarki, termometry oraz wydające dźwięki urządzenia informujące, na przykład lokalizator do kluczy.
    Zalety:
    • zapewniają samodzielność i niezależność osobom słabowidzącym,
    • umożliwiają samodzielne wykonywanie czynności dnia codziennego.
    Wady:
    • są droższe od standardowych urządzeń bez udźwiękowienia.
    Możliwość zastosowania:
    • w wykonywaniu czynności dnia codziennego,
    • do prowadzenia gospodarstwa domowego.
    Możliwe warianty:
    • każde z urządzeń ma zwykle kilka wariantów do wyboru, które różnią się wielkością, dodatkowymi funkcjami i ceną.
Urządzenia codziennego użytku dla osób z dysfunkcją wzroku
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

4

Osoby niesłyszące

1
Implant ślimakowy
R13110yeZwto7
Ilustracja zatytułowana jest Osoby niesłyszące - Implant ślimakowy. Grafika przedstawia implant ślimakowy. Składa się on z okrągłego elementu połączonego cienkim przewodem z elementem zakładanym za ucho. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Implant ślimakowy
    Implant ślimakowy – urządzenie dla osób niesłyszących i z głębokim niedosłuchem. System implantu ślimakowego składa się z dwóch części: wewnętrznej, którą jest implant, i zewnętrznej, czyli procesora dźwięku, noszonego na uchu lub w innym miejscu. Wszczepiony implant zastępuje funkcje ucha środkowego. Przekazuje wrażenia słuchowe drogą elektryczną bezpośrednio do nerwu słuchowego i pozwala odbierać dźwięki w sztuczny sposób. Po wszczepieniu implantu niezbędne jest przeprowadzenie rehabilitacji rozwijającej umiejętność identyfikacji i rozróżniania dźwięków.
    Zalety:
    • pozwala lepiej rozumieć mowę,
    • umożliwia prowadzenie rozmowy,
    • umożliwia korzystanie z radia czy telewizora oraz słuchanie muzyki,
    • umożliwia korzystanie z telefonu.
    Wady:
    • nie zapewnia naturalnego słyszenia,
    • wymaga rehabilitacji w celu rozwijania umiejętności odróżniania dźwięków.
    Możliwość zastosowania:
    • u dzieci i osób dorosłych ze znacznym i głębokim niedosłuchem typu czuciowo-nerwowego.
    Możliwe warianty:
    • kompatybilne z urządzeniami audio, na przykład telefonami komórkowymi, MP3,
    • część zewnętrzna noszona na uchu lub pod ubraniem.
Implant ślimakowy
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Czujniki i sygnalizatory
R6RrS9FAAPnVU
Ilustracja zatytułowana jest Osoby niesłyszące - Czujniki i sygnalizatory. Grafika przedstawia kulisty czujnik z zielonym, okrągłym elementem pośrodku. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Czujniki i sygnalizatory
    Czujniki i sygnalizatory - na przykład czujnik dymu, płaczu dziecka, sygnalizator pożaru, ewakuacji – urządzenia sygnalizujące wystąpienie zdarzenia migającym ostrym światłem. Czasami wyposażone są również w sygnalizator dźwiękowy.
    Zalety:
    • zapewniają bezpieczeństwo osobom z dysfunkcją słuchu,
    • zapewniają samodzielność i niezależność.
    Wady:
    • alarm może zostać niezauważony w przypadku przebywania w innym pomieszczeniu lub podczas snu.
    Możliwość zastosowania:
    • w mieszkaniach prywatnych,
    • w urzędach, szkołach, budynkach użyteczności publicznej.
    Możliwe warianty:
    • z podłączeniem do odbiorników przenośnych noszonych przy sobie lub do „wibrującego zegarka” na rękę odbierającego sygnały.
Czujniki i sygnalizatory
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Urządzenia codziennego użytku
R1yrokXVH8d5F
Ilustracja zatytułowana jest Osoby niesłyszące - Urządzenia codziennego użytku. Grafika przedstawia zegarek elektroniczny z dodatkowym elementem wibracyjnym. Zegarek posiada przyciski. Na ekranie zegarka wyświetla się godzina siódma. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Urządzenia codziennego użytku
    Urządzenia codziennego użytku – wszelkie urządzenia, które zamiast sygnalizacji dźwiękowej wysyłają sygnały świetlne i/lub wibracyjne, na przykład budziki emitujące migające ostre światło, zegarki na rękę z alarmem wibracyjnym i tym podobne.
    Zalety:
    • zapewniają samodzielność i niezależność osobom z dysfunkcją słuchu.
    Wady:
    • są droższe od swoich standardowych odpowiedników.
    Możliwość zastosowania:
    • w miejscu zamieszkania,
    • w podróży, pracy.
    Możliwe warianty:
    • budziki mogą być połączone z poduszką wibracyjną, emitującą dodatkowe sygnały.
Urządzenia codziennego użytku
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

5

Osoby słabosłyszące

1
Aparat słuchowy
Rq3gKkccWLvOL
Ilustracja zatytułowana jest Osoby słabosłyszące - Aparat słuchowy. Zdjęcie przedstawia kilkanaście modeli aparatów słuchowych. To niewielkie urządzenia z tworzywa sztucznego, szersze po jednej stronie, a węższe z drugiej. Kształtem dostosowane są do budowy ludzkiego ucha. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Aparat słuchowy
    Aparat słuchowy – składa się z miniaturowego odbiornika, układu elektronicznego, który przetwarza i wzmacnia sygnał dźwiękowy, oraz z miniaturowego głośnika. Nowoczesne aparaty słuchowe wyposażone są w cyfrową technologię z układami sztucznej inteligencji. Mogą być wyposażone w piloty do regulacji oraz wyboru programu słuchania. Odpowiednio dobrany aparat słuchowy daje osobie z niedosłuchem możliwość odbierania komunikatów dźwiękowych.
    Zalety:
    • umożliwia komunikację z otoczeniem,
    • umożliwia słuchanie muzyki, oglądanie telewizji itp.
    • zapewnia bezpieczeństwo w różnych sytuacjach życia codziennego,
    • zapewnia osobom słabosłyszącym samodzielność i niezależność.
    Wady:
    • aparaty zauszne są widoczne dla otoczenia i mniej odpowiednie dla osób noszących okulary,
    • aparaty wewnątrzuszne mają mniejszą pojemność baterii niż zauszne, co może wymagać ich częstszego ładowania lub wymiany baterii, umieszczone są głęboko w kanale słuchowym, co utrudnia obsługę i manipulację, nie są zalecane dla osób z nadmierną wydzieliną uszną.
    Możliwość zastosowania:
    • u osób dorosłych i u dzieci z różnym stopniem utraty słuchu, w przypadku których mają zastosowanie aparaty słuchowe; najczęściej stosowane są w przypadku odbiorczej utraty słuchu.
    Możliwe warianty:
    • aparaty zauszne dla osób, u których występują stany zapalne ucha i uszy muszą być wentylowane,
    • aparaty wewnątrzuszne, umieszczane w kanale słuchowym, z którego częściowo wystają, przeznaczone np. dla osób aktywnych fizycznie,
    • aparaty wewnątrzkanałowe, całkowicie schowane w uszach, przeznaczone dla osób aktywnych, uprawiających sport, zapewniające dyskrecję,
    • aparaty ze słuchawką zewnętrzną, składające się aparatu umieszczanego za uchem, przewodu łączącego aparat ze słuchawką i słuchawki, która znajduje się w przewodzie słuchowym.
Aparat słuchowy
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Telefony dla osób słabosłyszących
RnFdhsYfMCZ6m
Ilustracja zatytułowana jest Osoby słabosłyszące - Telefony dla osób słabosłyszących. Grafika przedstawia bezprzewodowy telefon, stojący na stacji ładującej. Telefon wyposażony jest w głośnik, wyświetlacz i duże przyciski numeryczne oraz sterujące. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Telefony dla osób słabosłyszących
    Telefony dla osób słabosłyszących – telefony wykorzystujące tzw. przewodnictwo kostne. Mogą być używane przez osoby z niedosłuchem przewodzeniowym, czyli uszkodzeniem części ucha mechanicznie przetwarzających fale dźwiękowe. Słuchawkę takiego telefonu przykłada się nie do ucha, ale do czaszki lub kości policzkowej, a sygnał przekazywany jest bezpośrednio do ucha wewnętrznego.
    Zalety:
    • dają możliwość komunikowania się z otoczeniem,
    • zapewniają samodzielność i poczucie niezależności.
    Wady:
    • telefon nie nadaje się dla wszystkich osób słabosłyszących, nie mogą z niego korzystać np. osoby z uszkodzonym nerwem słuchowym.
    Możliwość zastosowania:
    • dla osób z niedosłuchem przewodzeniowym.
    Możliwe warianty:
    • różne modele.
Telefony dla osób słabosłyszących
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Pętla indukcyjna
RMxeaGCkgGkwO
Ilustracja zatytułowana jest Osoby słabosłyszące - Pętla indukcyjna. Grafika przedstawia znak informujący o pętli indukcyjnej. Znak składa się ze schematycznego ucha, przez które przechodzi gruba linia zakończona strzałką. W prawym dolnym rogu wielka litera T. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Pętla indukcyjna
    Pętla indukcyjna – system transmitujący wzmocniony sygnał wprost do aparatów słuchowych lub implantów słuchowych. Może być umieszczona w dowolnym miejscu: szkole, kościele, urzędzie, teatrze, miejscu pracy, a także w domu. Małe, przenośne pętle indukcyjne, noszone na szyi mogą wzmacniać dźwięk z telewizora, telefonu komórkowego lub odtwarzacza MP4.
    Zalety:
    • znacząco poprawia odbiór przekazu słownego osobom z aparatami słuchowymi i implantami słuchowymi,
    • umożliwia osobom używającym aparatów słuchowych uczestnictwo w życiu publicznym,
    • umożliwia dostęp do wiedzy i informacji,
    • zapewnia samodzielność i niezależność,
    • jedna pętla służy wielu osobom,
    • zapewnia dyskrecję użytkownikom aparatów słuchowych.
    Wady:
    • możliwość występowania zakłóceń elektromagnetycznych,
    • nie odbiera dźwięku stereofonicznego.
    Możliwość zastosowania:
    • w mieszkaniach i domach,
    • wszędzie tam, gdzie mogą przebywać osoby korzystające z aparatów słuchowych (teatry, uczelnie, szkoły, urzędy, miejsca pracy).
    Możliwe warianty:
    • wariant osobisty przewodowy lub bezprzewodowy,
    • pętle stanowiskowe montowane np. przy okienkach obsługi klienta,
    • warianty montowane na stałe w pomieszczeniach.
Pętla indukcyjna
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Systemy FM
R13mOdVUIVMq3
Ilustracja zatytułowana jest Osoby słabosłyszące - Systemy FM. Grafika przedstawia aparat słuchowy z odbiornikiem fal radiowych. Aparat z jednej strony jest węższy, a jego kształt dostosowany jest do kształtu ludzkiego ucha. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Systemy FM
    Systemy FM – przekazują sygnały drogą radiową. Osoba mówiąca jest wyposażona w mikrofon i nadajnik, a osoba słabosłysząca – w odbiornik połączony z aparatem słuchowym. Urządzenie separuje sygnał mowy od innych dźwięków zakłócających, takich jak: szum, pogłos, hałas.
    Zalety:
    • eliminują hałas i zakłócenia z otoczenia,
    • pozwalają skupić się na głosie osoby mówiącej, usprawniają rehabilitację głosu, słuchu i mowy,
    • są wykorzystywane przez surdologopedów,
    • pomocne dla osób z ubytkami słuchu i ze spektrum autyzmu.
    Wady:
    • niechętnie stosowane przez niektóre osoby, gdyż uwidaczniają niepełnosprawność, której nie widać,
    • duży pobór prądu, konieczność częstego ładowania baterii.
    Możliwość zastosowania:
    • do rozmów na odległość, w szkołach i na uczelniach, a także w warunkach domowych oraz podczas przemieszczania się.
    Możliwe warianty:
    • systemy FM produkowane przez różne firmy mają podobne działanie.
Systemy FM
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

6

Osoby z niepełnosprawnością ruchową

1
Klawiatury specjalistyczne
RZIsjnMXW3p4y
Ilustracja zatytułowana jest Osoby z niepełnosprawnością ruchową - Klawiatury specjalistyczne. Grafika przedstawia specjalistyczną klawiaturę, która ma nieregularny kształt i klawisze ułożone w kilku obszarach pod różnymi kątami. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Klawiatury specjalistyczne
    Klawiatury specjalistyczne – klawiatury komputerowe dostosowane do potrzeb osób jednorękich, mających problemy z koordynacją ruchową, a także osób z niedowładami – sterowane ruchem głowy. W zależności od potrzeb są odpowiednio wyprofilowane, uproszczone, powiększone, mogą mieć zagłębienia w klawiszach lub być dostosowane do pisania jednym palcem bądź wskaźnikiem trzymanym w ustach.
    Zalety:
    • różnorodność klawiatur pozwala na dobór odpowiedniego rodzaju do konkretnych potrzeb osoby z niepełnosprawnością,
    • zapewniają samodzielność i niezależność osobom z różnymi niepełnosprawnościami podczas korzystania z komputera.
    Wady:
    • są dużo droższe od tradycyjnych klawiatur komputerowych.
    Możliwość zastosowania:
    • w pracy zawodowej – do pracy przy komputerze,
    • w edukacji z zastosowaniem komputerów,
    • w warunkach domowych – do korzystania z komputera.
    Możliwe warianty:
    • z wymiennymi nakładkami,
    • z powiększonymi klawiszami,
    • specjalnie profilowane,
    • z ramkami zabezpieczającymi pozwalającymi na oparcie dłoni,
    • z zagłębieniami w klawiszach,
    • z kolorowymi klawiszami.
Klawiatury specjalistyczne
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Specjalistyczne myszy komputerowe
R6u9JlwFFVh9L
Ilustracja zatytułowana jest Osoby z niepełnosprawnością ruchową - Specjalistyczne myszy komputerowe. Składa się ze zdjęcia i grafiki. Zdjęcie przedstawia dłoń na specjalistycznej myszy komputerowej. Mysz posiada wystający element sterujący z uchwytem w kształcie kuli. W obudowie podstawy myszy znajdują się trzy, różnokolorowe przyciski. Grafika przedstawia rzut z góry na specjalistyczną mysz komputerową. W obudowie są trzy kule sterujące. Jedna, większa w centrum i dwie mniejsze po bokach. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Specjalistyczne myszy komputerowe
    Specjalistyczne myszy komputerowe – urządzenia obsługiwane stopą, ramieniem, ustami, głową lub jednym palcem. Mogą być większych rozmiarów, pionowe lub odwrócone, w zależności od potrzeb użytkownika.
    Zalety:
    • umożliwiają osobom z niesprawnością kończyn górnych obsługiwanie komputera przy pomocy myszy,
    • dają poczucie niezależności i samodzielności.
    Wady:
    • są droższe od standardowych myszy komputerowych.
    Możliwość zastosowania:
    • w edukacji osób z niepełnosprawnością rąk i/lub dłoni,
    • w pracy zawodowej osób pracujących przy komputerach,
    • do użytku domowego podczas korzystania z komputera.
    Możliwe warianty:
    • bezprzewodowe i przewodowe,
    • o różnych kształtach i wielkościach,
    • pionowe, odwrócone lub tradycyjne,
    • obsługiwane różnymi częściami ciała.
Specjalistyczne myszy komputerowe
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Klawiatura orbiTouch
R19GolfkGbciZ
Ilustracja zatytułowana jest Osoby z niepełnosprawnością ruchową - orbiTouch. Grafika przedstawia orbiTouch. Na obudowie znajdują się dwa wystające elementy, przypominające myszy komputerowe. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. orbiTouch
    orbiTouch – specjalistyczna klawiatura zastępująca klawiaturę QWERTY i mysz komputerową, przeznaczona dla osób z protezami, o ograniczonej sprawności palców i nadgarstka, z artretyzmem, urazami rdzenia, cieśnią nadgarstka, po udarach, z mózgowym porażeniem dziecięcym oraz innymi ograniczeniami. Nie wymaga ruchów palców i nadgarstka, wystarczy delikatne poruszanie dłońmi położonymi na rączkach urządzenia.
    Zalety:
    • może być używana przez osoby ze znacznymi ograniczeniami ruchomości rąk, dłoni i palców,
    • odpowiednia dla osób z przykurczami, niemogących rozprostować palców lub poruszać nimi,
    • może być używana także przez osoby ze spektrum autyzmu.
    Wady:
    • wysoka cena.
    Możliwość zastosowania:
    • podczas pracy przy komputerze - w domu, w pracy, w edukacji - w sytuacji, kiedy z powodu niepełnosprawności nie może być używana klawiatura QWERTY i mysz.
    Możliwe warianty:
    • różne modele o podobnym wyglądzie i zastosowaniu.
Klawiatura orbiTouch
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Przyciski do obsługiwania sprzętów
R1CAluaKaGkYW
Ilustracja zatytułowana jest Osoby z niepełnosprawnością ruchową - Przyciski do obsługiwania sprzętów. Zdjęcie przedstawia dłoń na wypukłym, czerwonym przycisku. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Przyciski do obsługiwania sprzętów
    Przyciski do obsługiwania sprzętów – przyciski służące do obsługi sprzętów elektrycznych i elektronicznych, na przykład sprzętów RTV i AGD, a nawet włączników światła, przeznaczone dla osób, które nie są w stanie ich obsługiwać w sposób standardowy. Mają różnorodne kształty i są obsługiwane w różny sposób.
    Zalety:
    • można je mieć przy sobie i włączać lub wyłączać urządzenia bez konieczności przemieszczania się,
    • zapewniają samodzielność i niezależność osobom z niepełnosprawnościami narządu ruchu.
    Wady:
    • dodatkowy koszt związany z obsługą urządzenia elektrycznego lub elektronicznego.
    Możliwość zastosowania:
    • w każdych warunkach, na przykład w domu lub szkole, w których niepełnosprawność ogranicza dostęp do urządzeń elektrycznych i elektronicznych.
    Możliwe warianty:
    • różne wielkości i kształty,
    • aktywowane poprzez naciskanie, zgniatanie, ściskanie, dmuchanie itd.
    • do włączania i wyłączania sprzętów,
    • do obsługiwania komputerów i tabletów.
Przyciski do obsługiwania sprzętów
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Wózki inwalidzkie
RbjKCjf6nGapz
Ilustracja zatytułowana jest Osoby z niepełnosprawnością ruchową - Wózki inwalidzkie. Zdjęcie przedstawia wózek inwalidzki z bocznej perspektywy. Wózek składa się z siedziska z oparciem i podłokietnikami oraz dwóch dużych kół z tyłu i dwóch małych z przodu. Przy małych kółkach są rozkładane elementy, służące do postawienia stóp. Oparcie w górnej części zakończone jest rączkami. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Wózki inwalidzkie
    Wózki inwalidzkie – zapewniają osobom z niepełnosprawnością kończyn dolnych możliwość samodzielnego przemieszczania się.
    Zalety:
    • umożliwiają przebywanie poza domem, podróżowanie i kontakty społeczne osobom, które z powodu niepełnosprawności nie mogą chodzić,
    • zapewniają mobilność, samodzielność i niezależność podczas przemieszczania się, zarówno w domu, jak i poza nim,
    • wózki sterowane elektrycznie za pomocą joysticka nie wymagają siły ani dużej sprawności motorycznej rąk.
    Wady:
    • wózki elektryczne wymagają ładowania akumulatorów i nie wpływają na usprawnianie górnej partii ciała,
    • korzystanie z wózka często wymaga pomocy innej osoby.
    Możliwość zastosowania:
    • w codziennym życiu do przemieszczania się,
    • do uprawiania sportu lub tańca.
    Możliwe warianty:
    • wózki ręczne, najczęściej z dużymi kołami, poruszane siłą mięśni rąk, lub elektryczne, z panelem sterowania na podłokietniku,
    • wózki sportowe, dostosowane do uprawiania różnych dyscyplin sportu, np. szermierki, koszykówki czy rugby, a także do tańca.
Wózki inwalidzkie
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Łóżka rehabilitacyjne
RYLCPyMqupjAM
Ilustracja zatytułowana jest Osoby z niepełnosprawnością ruchową - Łóżka rehabilitacyjne. Grafika przedstawia łóżko rehabilitacyjne. Składa się ono ze stelaża na kółkach, regulowanego materaca, bocznych barierek oraz wysięgnika, na którym zawieszony jest element ułatwiający wstawianie. Pod materacem znajduje się mechanizm sterujący położeniem materaca. Pilot zawieszony jest na bocznej barierce. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Łóżka rehabilitacyjne
    Łóżka rehabilitacyjne – łóżka przeznaczone dla osób, które większość czasu spędzają w pozycji leżącej. Oferują wiele funkcji, są regulowane w wielu miejscach i zapewniają możliwość zmiany pozycji osoby leżącej. Są wyposażone w barierki zabezpieczające, zapewniające osobie leżącej wsparcie podczas podnoszenia się.
    Zalety:
    • wpływają pozytywnie na komfort leżenia,
    • zapewniają bezpieczeństwo i wygodę,
    • umożliwiają zmianę pozycji osoby leżącej,
    • ułatwiają wykonywanie zabiegów pielęgnacyjnych i rehabilitacyjnych.
    Wady:
    • łóżka sterowane elektrycznie, choć wygodniejsze w obsłudze, są dużo droższe.

    Możliwość zastosowania:
    • w domu,
    • w hospicjum,
    • w szpitalu.
    Możliwe warianty:
    • łóżka stałe, dla osób mogących się poruszać samodzielnie, których rehabilitacja nie będzie trwała długo,
    • łóżka regulowane manualnie lub elektrycznie, dla osób z ograniczoną możliwością samodzielnego poruszania się,
    • łóżka składające się z jednego lub większej liczby segmentów ruchomych,
    • łóżka z możliwością zmiany wysokości w zależności od potrzeb,
    • łózka dla osób wysokich, ciężkich i pediatryczne dla dzieci.
Łóżka rehabilitacyjne
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Schodołazy
R1e6pjKfc9jEu
Ilustracja zatytułowana jest Osoby z niepełnosprawnością ruchową - Schodołazy. Grafika przedstawia schodołaz. Składa się on z siedziska z oparciem na stelażu. W dolnej części znajdują sie dwa większe kółka z tyłu i dwa małe z przodu. Za oparciem znajdują się dwa wysięgniki z poprzeczną rączką pozwalającą na prowadzenie schodołazu. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Schodołazy
    Schodołazy – znajdują zastosowanie wszędzie tam, gdzie nie ma windy, a do pokonania są schody. Umożliwiają transport osoby na wózku inwalidzkim lub osoby, która nie może chodzić po schodach. Są bezpieczne, najczęściej mogą być obsługiwane przez jedną osobę.
    Zalety:
    • dają osobie z niepełnosprawnością narządu ruchu, na przykład poruszającej się na wózku inwalidzkim lub o kulach, możliwość przemieszczania schodami w górę i w dół,
    • nie wymagają dużego wysiłku od osoby je obsługującej,
    • powalają osobom poruszającym się na wózku inwalidzkim lub mającym trudności w chodzeniu po schodach korzystać z obiektów i miejsc wyposażonych w schody, w których nie ma windy,
    • są mobilne, można je wykorzystywać w różnych miejscach.
    Wady:
    • wymagają obsługiwania przez inną osobę,
    • wysoka cena.
    Możliwość zastosowania:
    • do przemieszczania się po schodach w górę i w dół.
    Możliwe warianty:
    • gąsienicowe i kroczące,
    • z krzesełkiem lub przeznaczone do zamontowania wózka inwalidzkiego.
Schodołazy
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Podnośniki platformowe
RQG8NQiKfzVJr
Ilustracja zatytułowana jest Osoby z niepełnosprawnością ruchową - Podnośniki platformowe. Składa się z dwóch zdjęć. Pierwsze zdjęcie przedstawia złożony podnośnik platformowy przy ścianie w dolnej części schodów. Podest i ramiona zabezpieczające uniesione sa do góry. Drugie zdjęcie przedstawia, w perspektywie od tyłu, kobietę na wózku inwalidzkim, która korzysta z podnośnika platformowego. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Podnośniki platformowe
    Podnośniki platformowe – urządzenia przeznaczone do pokonywania różnic poziomów i barier architektonicznych o wysokości do kilku metrów, na przykład kilku schodów. Osoba z niepełnosprawnością narządu ruchu wchodzi na platformę lub wjeżdża na nią wózkiem inwalidzkim, a następnie może się bezpiecznie przemieścić w górę lub w dół.
    Zalety:
    • pozwalają osobom z niepełnosprawnością narządu ruchu, na przykład poruszającym się na wózkach inwalidzkich, pokonywać bariery architektoniczne w postaci różnic poziomów.
    Wady:
    • montowane na stałe w jednym miejscu,
    • wysoka cena.
    Możliwość zastosowania:
    • w domach i miejscach użyteczności publicznej - szkoły, uczelnie, urzędy i tym podobne.
    Możliwe warianty:
    • montowane wewnątrz budynku,
    • montowane na zewnątrz budynku.
Podnośniki platformowe
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Krzesła schodowe
RuQ1d0pP2VjEQ
Ilustracja zatytułowana jest Osoby z niepełnosprawnością ruchową - Krzesła schodowe. Zdjęcie przedstawia krzesło schodowe przy ścianie w dolnej części drewnianych schodów. Krzesło składa się z siedziska wraz z oparciem i podłokietnikami. Elementy te osadzone są na podstawie z podnóżkiem. Podstawa zamocowana jest w prowadnicy ściennej, która pozwala na przemieszczenie się nad schodami. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Krzesła schodowe
    Krzesła schodowe – przeznaczone są dla osób, które mają ograniczoną mobilność, ale mogą przesiąść się na krzesło schodowe na przykład z wózka inwalidzkiego. Najczęściej są używane w domach.
    Zalety:
    • mogą być montowane na schodach krętych, stromych i wąskich,
    • zajmują niewiele miejsca,
    • zwiększają mobilność osób z niepełnosprawnością ruchu.
    Wady:
    • konieczność przesiadania się z wózka inwalidzkiego.
    Możliwość zastosowania:
    • w domach mieszkalnych,
    • w miejscach użyteczności publicznej,
    • na zewnątrz budynków.
    Możliwe warianty:
    • montowane wewnątrz budynków,
    • montowane na zewnątrz budynków,
    • do schodów prostych,
    • do schodów krętych.
Krzesła schodowe
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Podnośniki
RiHqpxw57fTPe
Ilustracja zatytułowana jest Osoby z niepełnosprawnością ruchową - Podnośniki . Składa się z dwóch grafik. Pierwsza grafika przedstawia podnośnik. To urządzenie złożone z metalowego stelażu na kółkach oraz wysięgnika, na którym zamontowane są tekstylne, szerokie pasy. Druga grafika przedstawia górną część podnośnika z zawieszonymi pasami. Widoczny jest element regulujący wysokość i nachylenie ramienia. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Podnośniki
    Podnośniki – urządzenia przeznaczone do unoszenia i transferu osoby, która nie może przemieszczać się samodzielnie ani z pomocą innej osoby. Mogą również służyć do spionizowania osoby z niepełnosprawnością ruchową. Dostępne są różne podnośniki, mające wiele zastosowań.
    Zalety:
    • możliwość podnoszenia i przemieszczania osób niemogących poruszać się samodzielnie bez konieczności użycia dużej siły,
    • zapewnienie mobilności i poprawa komfortu życia osób z niepełnosprawnością narządu ruchu.
    Wady:
    • wysoka cena.
    Możliwość zastosowania:
    • w mieszkaniach i domach,
    • w ośrodkach rehabilitacyjnych,
    • w domach opieki.
    Możliwe warianty:
    • podnośniki kąpielowo-transportowe,
    • podnośniki basenowe,
    • podnośniki sufitowe,
    • podnośniki wannowe.
Podnośniki
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Krzesła toaletowe
R1AgFqSasiLxw
Ilustracja zatytułowana jest Osoby z niepełnosprawnością ruchową - Krzesła toaletowe. Zdjęcie przedstawia krzesło toaletowe. Krzesło składa się z metalowego stelażu na czterech nogach z oparciem i podłokietnikami. W miejscu siedziska znajduje się plastikowa miska z przykrywką i deską sedesową. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Krzesła toaletowe
    Krzesła toaletowe – przeznaczone są dla osób, które mają trudności w samodzielnym poruszaniu się i korzystaniu z tradycyjnej toalety. Służą do wykonywania czynności fizjologicznych oraz ułatwiają czynności higieniczno-pielęgnacyjne.
    Zalety:
    • mogą być alternatywą dla korzystania z pampersów,
    • zwiększają samodzielność i niezależność osób niemogących korzystać z tradycyjnej toalety.
    Wady:
    • niewygodne przenoszenie, jeżeli krzesło będzie używane w kilku miejscach w domu.
    Możliwość zastosowania:
    • w mieszkania i domach dla osób o ograniczonej mobilności.

    Możliwe warianty:
    • z regulacją wysokości,
    • ze zdejmowanym siedziskiem,
    • o wyglądzie krzesła domowego,
    • na kółkach z funkcją transportowania i możliwością najechania na toaletę lub funkcją toalety mobilnej.
Krzesła toaletowe
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Uchwyty
R197mcuiYR5M2
Ilustracja zatytułowana jest Osoby z niepełnosprawnością ruchową - Uchwyty . Grafika przedstawia uchwyt przymocowany do ściany. Uchwyt to rurka łukowo zagięta na obu końcach. które są zamocowane przy ścianie. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Uchwyty
    Uchwyty – różnego rodzaju, o zróżnicowanych kształtach i długości, montowane są tam, gdzie mogą zapewnić osobie z niepełnosprawnością narządu ruchu bezpieczeństwo, stabilność i dodatkową asekurację.
    Zalety:
    • zapewniają niezależność i samodzielność osobom z niepełnosprawnością narządu ruchu,
    • zapewniają bezpieczeństwo, asekurują przed upadkiem.
    Wady:
    • wymagają pewnej sprawności i siły, aby z nich skorzystać.
    Możliwość zastosowania:
    • najczęściej montowane są przy sedesach, wannach, umywalkach, kabinach prysznicowych, schodach.
    Możliwe warianty:
    • uchwyty o różnych kształtach i wielkościach w zależności od przeznaczenia.
Uchwyty
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
Balkoniki
RiGfaQpjMO6YP
Ilustracja zatytułowana jest Osoby z niepełnosprawnością ruchową - Balkoniki. Zdjęcie przedstawia balkoniki. Oba balkoniki składają się z metalowych stelaży o czterech nogach. W górnej części stelaży znajdują się rączki z tworzywa sztucznego. W przednich częściach balkoników znajdują się trzy poprzeczne rurki wzmacniające konstrukcję. Nóżki jednego balkonika zakończone są gumowymi nakładkami, a drugiego kółkami. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Balkoniki
    Balkoniki – stanowią wsparcie dla osób, które nie czują się pewnie w pozycji pionowej. Zapewniają bezpieczeństwo i wygodę przemieszczania się oraz podporę podczas wstawania z pozycji siedzącej. Dodatkowo mogą być wyposażone w kółka. Stanowią stabilną podporę wspomagającą osoby ze schorzeniami narządu ruchu.
    Zalety:
    • umożliwiają osobom z niepełnosprawnością narządu ruchu bezpieczne i samodzielne przemieszczanie się,
    • ułatwiają pionizację i poruszanie się,
    • umożliwiają bezpieczne chodzenie po mieszkaniu i poza nim,
    • mają regulowaną wysokość.
    Wady:
    • mogą sprawiać trudność podczas przemieszczania się w wąskich przejściach oraz przy korzystaniu z drzwi obrotowych,
    • wymagają podniesienia przy pokonywaniu różnicy poziomów.
    Możliwość zastosowania:
    • w miejscu zamieszkania, w pomieszczeniach,
    • w przestrzeni otwartej poza pomieszczeniami.
    Możliwe warianty:
    • balkoniki kroczące,
    • balkoniki stałe,
    • balkoniki z kółkami.
Balkoniki
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

7

Osoby z indywidualnymi potrzebami z zakresu komunikacji (komunikacja alternatywna i wspomagająca)

RIGvshXYiZfLY1
Ilustracja zatytułowana jest Osoby z indywidualnymi potrzebami z zakresu komunikacji: komunikacja alternatywna i wspomagająca - Programy dla osób nieposługujących się mową. Grafika przedstawia tablet, na ekranie którego wyświetla sie osiem kwadratowych ikon w dwóch rzędach. Ikony przedstawiają: zegar, serce, toaletę, znak zapytania, haczyk, iks, samochód dostawczy i dom. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Programy dla osób nieposługujących się mową
    Programy dla osób nieposługujących się mową – pozwalają osobom nieużywającym mowy na komunikowanie się z otoczeniem. Posługują się nimi np. osoby po wylewach, z guzami mózgu, autyzmem, mózgowym porażeniem dziecięcym i innymi schorzeniami mającymi wpływ na mowę. Stanowią zastępcze narzędzie komunikowania się. Zainstalowane syntezatory mowy wypowiadają słowa.
    Zalety:
    • symbole pozwalają na komunikację osobom, które nie potrafią czytać i pisać,
    • umożliwiają osobom nieużywającym mowy wyrażanie opinii, poglądów, emocji oraz rozmowę.
    Wady:
    • odbiorca komunikatu musi być otwarty na alternatywny sposób komunikowania się.
    Możliwość zastosowania:
    • w edukacji osób nieposługujących się mową,
    • w życiu codziennym do komunikowania się osób nieposługujących się mową z otoczeniem.
    Możliwe warianty:
    • możliwość zainstalowania na komputerze, telefonie lub tablecie,
    • możliwość sterowania klawiaturą, myszą, ekranem dotykowym, jednym przyciskiem lub wzrokiem.
Programy dla osób nieposługujących się mową
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

Miejsce na notatki

R6bzHGYshhiiT

Powiązane ćwiczenia