R1StwmIS1h6D4
Zdjęcie przedstawia czerwone, metalowe krzesło, stojące na drewnianej podłodze, na której odbija się jego ciemny cień.

Wypowiedz życzenie, czyli historia pewnego krzesła

Czerwone krzesło
Źródło: pexels, domena publiczna.
Twoje cele
  • zapoznasz się z informacjami na temat elementów fantastycznych w utworach literackich,

  • rozpoznasz elementy i motywy fantastyczne w utworach literackich,

  • wskażesz elementy fantastyczne w powieści pt. „Magiczne drzewo. Czerwone krzesło”.

Cykl trzynastu powieści pod tytułem Magiczne drzewo autorstwa Andrzeja Maleszki wciąż cieszy się ogromną popularnością wśród młodszych i starszych czytelników. Seria ta została zekranizowana w latach 2003–2008, a do kin na kolejne filmy o magicznych przedmiotach przychodziły tłumy fanów.

Historia opisana w książkach zaczyna się w momencie, gdy magiczne drzewo – duży, stary dąb – łamie się w trakcie burzy, a jego elementy zostają zebrane i przerobione na różne przedmioty. O jednym z nich - czerwonym krześle, opowiada pierwsza książka cyklu - Czerwone krzesło. Jej bohaterowie to niezwykłe rodzeństwo -  Kuki, Tośka i Filip, które przeżywa niezwykłe przygody za sprawą czarodziejskiego krzesła, które spełnia wszystkie życzenia, również te wypowiedziane przez przypadek. Magiczny przedmiot trafia w ręce dzieci, kiedy ich rodzice rozpoczynają pracę na statku wycieczkowym, a one zostają oddane pod opiekę nielubianej ciotki...

Polecenie 1

Rozstrzygnij, czy ciekawsze są dla ciebie książki opowiadające o magicznych przedmiotach, czy historie ukazujące jedynie świat rzeczywisty. Uzasadnij swoją odpowiedź.

R1Zaii7QQZTDD
Miejsce na notatki ucznia.

Zapoznaj się z animacją pt. „Elementy fantastyczne w utworach literackich”, a następnie wykonaj polecenia.

RJHftLZ01lsvr
Animacja dotyczy elementów fantastycznych, które mogą pojawić się w utworach literackich.
Polecenie 2

Podaj tytuł lubianego przez ciebie utworu literackiego, w którym pojawiają się elementy fantastyczne. Wyjaśnij, dlaczego podoba ci się ten tekst.

R1Zbr5rQdpq80
Miejsce na notatki ucznia.
Polecenie 3

Wyobraź sobie, że udało ci się odnaleźć cudowny pierścień, który spełnia życzenia. Sformułuj dwie prośby, które uczyniłyby świat lepszym miejscem.

RpI7RQmHn2Yr3
Miejsce na notatki ucznia.
Polecenie 4

Wymyśl własny „przedmiot magiczny”. Opisz jego wygląd oraz niezwykłe właściwości.

R1WhOQgACaHu9
Miejsce na notatki ucznia.

Zapoznaj się z przytoczonymi poniżej fragmentami powieści Andrzeja Maleszki pt. „Magiczne drzewo. Czerwone krzesło”, a następnie wykonaj ćwiczenia.

Andrzej Maleszka Magiczne drzewo. Czerwone krzesło

Czerwone niewiadomoco zbliżało się. Kuki położył się na mostku i wyciągną rękę. Na szczęście most był niski i do wody było niedaleko. Wychylił się jeszcze mocniej, omal nie wpadając do rzeki, ale wciąż nie mógł dosięgnąć przedmiotu. Już myślał, że mu ucieknie, kiedy ten nagle zatrzymał się i podpłynął wprost do jego ręki. Kuki złapał go z trudem i wyciągnął z wody.

Był rozczarowanyrozczarowanyrozczarowany. To nie był żaden skarb, to zwykłe krzesło. Ale wyglądało jak nowe. Czerwony lakier lśnił w słońcu. Kuki wytarł siedzisko rękawem bluzy i usiadł. Poczuł coś dziwnego, jakby przeszedł do lekki prąd.

1 Źródło: Andrzej Maleszka, Magiczne drzewo. Czerwone krzesło, Kraków 2015, s. 30–31.
R1Xenu6UZQDzX
Ćwiczenie 1
Zadanie interaktywne polega na zaznaczeniu prawidłowych informacji.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R6RxDxMlQsSn2
Ćwiczenie 2
Zadanie interaktywne polega na wybraniu prawidłowych odpowiedzi spośród podanych wariantów.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Andrzej Maleszka Magiczne drzewo. Czerwone krzesło
ROeybTTMVErsu1
Czerwone krzesło
Źródło: pixaby, domena publiczna.

„Kuki popatrzył na Marcelinę bez słowa. Nagle zerwał się z krzesła i zawołał.

– Już wiem! Wiem!

– Co?

– Wiem!!! Podbiegł do rodzeństwa. – Pamiętacie!? Ja wtedy powiedziałem, że chcę pizzę i zaraz ją dostaliśmy. Tam, na jarmarkujarmarkjarmarku!

– To była promocja – powiedziała niepewnie Tosia.

– To była magia!!!

– To znaczy, że czarujesz?

– Nie ja. KRZESŁO!”

2 Źródło: Andrzej Maleszka, Magiczne drzewo. Czerwone krzesło, Kraków 2015, s. 90.
R1IXVLDPyxKcS
Ćwiczenie 3
Zadanie interaktywne, należy wybrać prawidłową odpowiedź spośród podanych możliwości.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.

Zapoznaj się z kolejnym fragmentem powieści Andrzeja Maleszki pt. „Magiczne drzewo. Czerwone krzesło”, a następnie wykonaj ćwiczenia.

Andrzej Maleszka Magiczne drzewo. Czerwone krzesło

Filip błyskawicznie usiadł na krześle. Rodzeństwo stanęło za nim. Mercedes ciotki nadjechał i zahamował kilka metrów od dzieci. [...] Ciotka podeszła do nich i wrzasnęła:

– Wsiadajcie do samochodu! Porozmawiamy sobie w domu! Wsiadajcie, ale to już!

– Już wiem! – zawołał Filip. – Niech ciotka będzie mniejsza od nas!

Natychmiast zerwała się straszliwa wichura. Wiatr uderzył w ciotkę i odepchnął ją. Zaczęła wirować jak karuzela i krzyczeć na całe gardło. [...] Zobaczyli, jak z okna samochodu wychyla się twarz w ciemnych okularach. Była to twarz siedmioletniej dziewczynki! [...]

– No to cześć, ciociu! – powiedział Filip. – Musimy już lecieć! Pa!

Pokiwał wrzeszczącej ze strachu dziewczynce. Chwycił krzesło i poszedł w stronę przystanku autobusowego. Rodzeństwo ruszyło za nim. Ciotka wyszła z samochodu [...]. Ocierała łzy. Tosia zatrzymała się.

[...]

– Nie możemy jej tak zostawić. Ona jest za mała. Musimy ją odczarować albo zabrać.

– Zwariowałaś? – krzyknął Filip.

Tosia obróciła się i podeszła do małej ciotki. Spojrzała niepewnie na dziewczynkę, która jeszcze niedawno była wysoką groźną kobietą [...].

– Chodź z nami… ciociu. [...]

– Dobrze – powiedziała przez zaciśnięte zęby. – Pojadę z wami. Ale jak będę znów duża, to was spiorę!

[...]

Na szczycie stało krzesło, a na nim siedziała dziewczynka w czarnym płaszczu. Przerażone rodzeństwo skoczyło do rowurówrowu, kryjąc się przed wzrokiem ciotki.

Ale ta nie patrzyła w ich stronę. Wygodnie rozparła się na krześle i powiedziała głośno:

– Na początek chcę... Żądam wygodnych butów!

I natychmiast na jej stopach pojawiły się czerwone sandałki z miękkiej skóry. Mała uniosła stopy i mruknęła:

– Może być. Teraz chcę parasol od słońca.

R1AjgzaSz4GMW1
Żółty parasol
Źródło: pexels, domena publiczna.

I żółty parasol wyrósł z trawy, jak wielki grzyb. Rozłożył się, rzucając łagodny, żółty cień na dziewczynkę i krzesło.

– Bardzo dobrze. A teraz poczekam na tych smarkaczysmarkaczsmarkaczy. A jak przyjdą, to… - Uśmiechnęła się złowieszczo. – Jeszcze nie wiem, co z nimi zrobię. Ale na pewno wymyślę coś strasznego. […]

– Przyjdźcie tu wreszcie, bo mi się nudzi! – zawołała. – Może się nad wami zlitujęzlitowaćzlituję i wyczaruję wam tylko świńskie ogony.

Kiedy to powiedziała, zrobiło jej się trochę głupio, bo czterdziestoletnia dyrektorka banku nie powinna mówić takich rzeczy. […]

– Dobrze! – krzyknęła tak, żeby usłyszało ją rodzeństwo. – Wyczaruję różne rzeczy, tylko dla mnie! Chcę lody. I owoce. Grzanki z serem, pizzę. I kawę! […]

– Nie chcę być sama przez całą noc… Przyjdźcie tu, nic wam nie zrobię!

Ale nikt jej nie odpowiedział. Wtedy wyprostowała się na krześle i zawołała:

– Chcę zobaczyć, gdzie oni są! Chcę ich widzieć. Teraz! Rozkazuję!

FRU! Krzesło gwałtownie poleciało w górę. Frunęło w stronę chmur wraz z ciotką, aż ta zaczęła wrzeszczeć.

– Aaa! To nie był dobry pomysł… Nie tak wysoko! Ratunku!

Krzesło wzleciało na wysokość kilkuset metrów. Było stąd widać całą okolicę. Także dzieci ukryte za krzakami. Ale ciotka już o nich nie myślała. Zamknęła oczy. Kurczowo trzymała się oparciaoparcieoparcia i szeptała:

– Ja mam lęk wysokości. Niech to krzesło wyląduje na ziemi!

I krzesło natychmiast poleciało w dół. Niestety, poleciało samo, a ciotka pozostała w powietrzu! […]

– Lepiej ją tam zostawić – powiedział Filip. – Niech ją wróble rozdziobią!

– Filip, nie wygłupiaj się! Każ jej wrócić – zawołała Tosia – słyszysz?

– No dobra. Spadaj!

– Aaa!

Ciotka poleciała w dół jak zestrzelony samolot. […]

Rozległo się głośne CHLUP i ciotka wpadła do wody. Rodzeństwo pobiegło na wysoki brzeg jeziora. Zobaczyli, jak na środku ciotka miota się i rzuca w wodzie.

– Ona nie umie pływać!

Nie mogli jej uratować żadnym czarem, bo ciotka co chwila zanurzała się pod wodą i była niewidocznaniewidocznaniewidoczna. Filip, który zdobył kiedyś mistrzostwo klasy w pływaniu, natychmiast zdarł z siebie bluzę i popędził do niej, ale był jeszcze daleko.

– Wyczaruj koło ratunkowe – zawołał Kuki.

Tośka usiadła na krześle i krzyknęła:

– Chcę koło ratunkowe! […]

Filip właśnie dopłynął do małej ciotki i złapał ją za ramię. Zaczął holowaćholowaćholować topiącą się dziewczynkę w stronę brzegu. Nie dawał rady, sam zaczynał się topić. Wtedy doleciało do niego pierwsze koło ratunkowe.

3 Źródło: Andrzej Maleszka, Magiczne drzewo. Czerwone krzesło, Kraków 2015, s. 133–201.
1
Ćwiczenie 4

Wyjaśnij, na czym polegała magiczna moc krzesła.

uzupełnij treść
R1R0NZEHS1nto
Ćwiczenie 5
Zadanie interaktywne polega na wybraniu prawidłowych odpowiedzi spośród podanych wariantów.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
RDfkqDkoIZkeG
Ćwiczenie 5
Zadanie interaktywne polega na wybraniu prawidłowych odpowiedzi spośród podanych wariantów.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
RzS9Yi2r5yQpt
Ćwiczenie 6
Zadanie interaktywne polega na wybraniu prawidłowych odpowiedzi spośród podanych wariantów.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Rh0swVXRmAncT
Ćwiczenie 7
Zadanie interaktywne polega na ułożeniu wydarzeń w prawidłowej kolejności.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
1
Ćwiczenie 8

Wypisz z ćwiczenia 7. wydarzenia fantastyczne.

uzupełnij treść

Zapoznaj się z fragmentem powieści Andrzeja Maleszki pt. „Magiczne drzewo. Czerwone krzesło”, a następnie wykonaj ćwiczenie.

Andrzej Maleszka Magiczne drzewo. Czerwone krzesło

Tym razem czaru dokonała Tosia. Nie żądała superpojazdu ani ferrariferrariferrari. Po prostu poprosiła o „cokolwiek”, co pozwoli im wydostać się z tego pustkowiapustkowiepustkowia. [...] Po chwili usłyszeli szum wody. Tafla jeziora się poruszyła i wynurzyły się z niej cztery konie. Były niebieskie.

6 Źródło: Andrzej Maleszka, Magiczne drzewo. Czerwone krzesło, Kraków 2015, s. 225.
RZwjAVQOTlAyY
Ćwiczenie 9
Zadanie interaktywne polega na przyporządkowaniu podanego słownictwa do odpowiednich kategorii.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
1
Ćwiczenie 10

Wymień tytuły dwóch znanych ci utworów literackich, w których występuje motyw magicznego przedmiotu. Wyjaśnij, na czym polega niezwykłość pojawiających się w tych tekstach przedmiotów.

uzupełnij treść
Polecenie 5

Rozważ, jakie korzyści i zagrożenia może nieść ze sobą posiadanie przedmiotu spełniającego marzenia. Uzasadnij swoje zdanie.

ROHJpctgxDiCo
Miejsce na notatki ucznia.

Słownik

ferrari
ferrari

marka samochodu

holować
holować

ciągnąć za sobą

jarmark
jarmark

miejsce, w którym odbywa się sprzedaż przez określony czas

niewidoczna
niewidoczna

taka, której nie można zobaczyć

oparcie
oparcie

część krzesła, o którą można oprzeć plecy

pustkowie
pustkowie

teren, na którym nikt nie mieszka

rozczarowany
rozczarowany

zawieść czyjeś oczekiwania

rów
rów

wykopany w ziemi podłużny dół

smarkacz
smarkacz

lekceważące określenie osoby młodej lub dziecka

zlitować
zlitować

okazać komuś współczucie

Notatnik

R2ACTtyeGAtV7
Miejsce na notatki ucznia.

Bibliografia

Dubowik H., (1999), Fantastyka w literaturze polskiej: dzieje motywów fantastycznych w zarysie, Bydgoszcz: Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej.

Maleszka A., (2015), Magiczne drzewo. Czerwone krzesło, Kraków: Znak.