Zdjęcie przedstawia czerwone, metalowe krzesło, stojące na drewnianej podłodze, na której odbija się jego ciemny cień.
Zdjęcie przedstawia czerwone, metalowe krzesło, stojące na drewnianej podłodze, na której odbija się jego ciemny cień.
Wypowiedz życzenie, czyli historia pewnego krzesła
Czerwone krzesło
Źródło: pexels, domena publiczna.
Twoje cele
zapoznasz się z informacjami na temat elementów fantastycznych w utworach literackich,
rozpoznasz elementy i motywy fantastyczne w utworach literackich,
wskażesz elementy fantastyczne w powieści pt. „Magiczne drzewo. Czerwone krzesło”.
Cykl trzynastu powieści pod tytułem Magiczne drzewo autorstwa Andrzeja Maleszki wciąż cieszy się ogromną popularnością wśród młodszych i starszych czytelników. Seria ta została zekranizowana w latach 2003–2008, a do kin na kolejne filmy o magicznych przedmiotach przychodziły tłumy fanów.
Historia opisana w książkach zaczyna się w momencie, gdy magiczne drzewo – duży, stary dąb – łamie się w trakcie burzy, a jego elementy zostają zebrane i przerobione na różne przedmioty. O jednym z nich - czerwonym krześle, opowiada pierwsza książka cyklu - Czerwone krzesło. Jej bohaterowie to niezwykłe rodzeństwo - Kuki, Tośka i Filip, które przeżywa niezwykłe przygody za sprawą czarodziejskiego krzesła, które spełnia wszystkie życzenia, również te wypowiedziane przez przypadek. Magiczny przedmiot trafia w ręce dzieci, kiedy ich rodzice rozpoczynają pracę na statku wycieczkowym, a one zostają oddane pod opiekę nielubianej ciotki...
Polecenie 1
Rozstrzygnij, czy ciekawsze są dla ciebie książki opowiadające o magicznych przedmiotach, czy historie ukazujące jedynie świat rzeczywisty. Uzasadnij swoją odpowiedź.
R1Zaii7QQZTDD
Miejsce na notatki ucznia.
Zapoznaj się z animacją pt. „Elementy fantastyczne w utworach literackich”, a następnie wykonaj polecenia.
RJHftLZ01lsvr
Animacja dotyczy elementów fantastycznych, które mogą pojawić się w utworach literackich.
Animacja dotyczy elementów fantastycznych, które mogą pojawić się w utworach literackich.
Animacja pt. „Elementy fantastyczne w utworach literackich”
Animacja pt. „Elementy fantastyczne w utworach literackich”
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Animacja dotyczy elementów fantastycznych, które mogą pojawić się w utworach literackich.
Polecenie 2
Podaj tytuł lubianego przez ciebie utworu literackiego, w którym pojawiają się elementy fantastyczne. Wyjaśnij, dlaczego podoba ci się ten tekst.
R1Zbr5rQdpq80
Miejsce na notatki ucznia.
Polecenie 3
Wyobraź sobie, że udało ci się odnaleźć cudowny pierścień, który spełnia życzenia. Sformułuj dwie prośby, które uczyniłyby świat lepszym miejscem.
RpI7RQmHn2Yr3
Miejsce na notatki ucznia.
Polecenie 4
Wymyśl własny „przedmiot magiczny”. Opisz jego wygląd oraz niezwykłe właściwości.
R1WhOQgACaHu9
Miejsce na notatki ucznia.
Zapoznaj się z przytoczonymi poniżej fragmentami powieści Andrzeja Maleszki pt. „Magiczne drzewo. Czerwone krzesło”, a następnie wykonaj ćwiczenia.
Andrzej MaleszkaMagiczne drzewo. Czerwone krzesło
Czerwone niewiadomoco zbliżało się. Kuki położył się na mostku i wyciągną rękę. Na szczęście most był niski i do wody było niedaleko. Wychylił się jeszcze mocniej, omal nie wpadając do rzeki, ale wciąż nie mógł dosięgnąć przedmiotu. Już myślał, że mu ucieknie, kiedy ten nagle zatrzymał się i podpłynął wprost do jego ręki. Kuki złapał go z trudem i wyciągnął z wody.
Był rozczarowanyrozczarowanyrozczarowany. To nie był żaden skarb, to zwykłe krzesło. Ale wyglądało jak nowe. Czerwony lakier lśnił w słońcu. Kuki wytarł siedzisko rękawem bluzy i usiadł. Poczuł coś dziwnego, jakby przeszedł do lekki prąd.
1 Źródło: Andrzej Maleszka, Magiczne drzewo. Czerwone krzesło, Kraków 2015, s. 30–31.
R1Xenu6UZQDzX
Ćwiczenie 1
Zadanie interaktywne polega na zaznaczeniu prawidłowych informacji.
Zadanie interaktywne polega na zaznaczeniu prawidłowych informacji.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R6RxDxMlQsSn2
Ćwiczenie 2
Zadanie interaktywne polega na wybraniu prawidłowych odpowiedzi spośród podanych wariantów.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Andrzej MaleszkaMagiczne drzewo. Czerwone krzesło
ROeybTTMVErsu1
Zdjęcie przedstawia czerwone, drewniane krzesło, które stoi na brzegu morza. Dół krzesła jest częściowo zanurzony w wodzie. Woda jest spokojna, widoczne są niskie fale.
Czerwone krzesło
Źródło: pixaby, domena publiczna.
„Kuki popatrzył na Marcelinę bez słowa. Nagle zerwał się z krzesła i zawołał.
– Już wiem! Wiem!
– Co?
– Wiem!!! Podbiegł do rodzeństwa. – Pamiętacie!? Ja wtedy powiedziałem, że chcę pizzę i zaraz ją dostaliśmy. Tam, na jarmarkujarmarkjarmarku!
– To była promocja – powiedziała niepewnie Tosia.
– To była magia!!!
– To znaczy, że czarujesz?
– Nie ja. KRZESŁO!”
2 Źródło: Andrzej Maleszka, Magiczne drzewo. Czerwone krzesło, Kraków 2015, s. 90.
R1IXVLDPyxKcS
Ćwiczenie 3
Zadanie interaktywne, należy wybrać prawidłową odpowiedź spośród podanych możliwości.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Zapoznaj się z kolejnym fragmentem powieści Andrzeja Maleszki pt. „Magiczne drzewo. Czerwone krzesło”, a następnie wykonaj ćwiczenia.
Andrzej MaleszkaMagiczne drzewo. Czerwone krzesło
Filip błyskawicznie usiadł na krześle. Rodzeństwo stanęło za nim. Mercedes ciotki nadjechał i zahamował kilka metrów od dzieci. [...] Ciotka podeszła do nich i wrzasnęła:
– Wsiadajcie do samochodu! Porozmawiamy sobie w domu! Wsiadajcie, ale to już!
– Już wiem! – zawołał Filip. – Niech ciotka będzie mniejsza od nas!
Natychmiast zerwała się straszliwa wichura. Wiatr uderzył w ciotkę i odepchnął ją. Zaczęła wirować jak karuzela i krzyczeć na całe gardło. [...] Zobaczyli, jak z okna samochodu wychyla się twarz w ciemnych okularach. Była to twarz siedmioletniej dziewczynki! [...]
– No to cześć, ciociu! – powiedział Filip. – Musimy już lecieć! Pa!
Pokiwał wrzeszczącej ze strachu dziewczynce. Chwycił krzesło i poszedł w stronę przystanku autobusowego. Rodzeństwo ruszyło za nim. Ciotka wyszła z samochodu [...]. Ocierała łzy. Tosia zatrzymała się.
[...]
– Nie możemy jej tak zostawić. Ona jest za mała. Musimy ją odczarować albo zabrać.
– Zwariowałaś? – krzyknął Filip.
Tosia obróciła się i podeszła do małej ciotki. Spojrzała niepewnie na dziewczynkę, która jeszcze niedawno była wysoką groźną kobietą [...].
– Chodź z nami… ciociu. [...]
– Dobrze – powiedziała przez zaciśnięte zęby. – Pojadę z wami. Ale jak będę znów duża, to was spiorę!
[...]
Na szczycie stało krzesło, a na nim siedziała dziewczynka w czarnym płaszczu. Przerażone rodzeństwo skoczyło do rowurówrowu, kryjąc się przed wzrokiem ciotki.
Ale ta nie patrzyła w ich stronę. Wygodnie rozparła się na krześle i powiedziała głośno:
– Na początek chcę... Żądam wygodnych butów!
I natychmiast na jej stopach pojawiły się czerwone sandałki z miękkiej skóry. Mała uniosła stopy i mruknęła:
– Może być. Teraz chcę parasol od słońca.
R1AjgzaSz4GMW1
Zdjęcie przedstawia żółty parasol przeciwsłoneczny na tle błękitnego, bezchmurnego nieba.
Żółty parasol
Źródło: pexels, domena publiczna.
I żółty parasol wyrósł z trawy, jak wielki grzyb. Rozłożył się, rzucając łagodny, żółty cień na dziewczynkę i krzesło.
– Bardzo dobrze. A teraz poczekam na tych smarkaczysmarkaczsmarkaczy. A jak przyjdą, to… - Uśmiechnęła się złowieszczo. – Jeszcze nie wiem, co z nimi zrobię. Ale na pewno wymyślę coś strasznego. […]
– Przyjdźcie tu wreszcie, bo mi się nudzi! – zawołała. – Może się nad wami zlitujęzlitowaćzlituję i wyczaruję wam tylko świńskie ogony.
Kiedy to powiedziała, zrobiło jej się trochę głupio, bo czterdziestoletnia dyrektorka banku nie powinna mówić takich rzeczy. […]
– Dobrze! – krzyknęła tak, żeby usłyszało ją rodzeństwo. – Wyczaruję różne rzeczy, tylko dla mnie! Chcę lody. I owoce. Grzanki z serem, pizzę. I kawę! […]
– Nie chcę być sama przez całą noc… Przyjdźcie tu, nic wam nie zrobię!
Ale nikt jej nie odpowiedział. Wtedy wyprostowała się na krześle i zawołała:
– Chcę zobaczyć, gdzie oni są! Chcę ich widzieć. Teraz! Rozkazuję!
FRU! Krzesło gwałtownie poleciało w górę. Frunęło w stronę chmur wraz z ciotką, aż ta zaczęła wrzeszczeć.
– Aaa! To nie był dobry pomysł… Nie tak wysoko! Ratunku!
Krzesło wzleciało na wysokość kilkuset metrów. Było stąd widać całą okolicę. Także dzieci ukryte za krzakami. Ale ciotka już o nich nie myślała. Zamknęła oczy. Kurczowo trzymała się oparciaoparcieoparcia i szeptała:
– Ja mam lęk wysokości. Niech to krzesło wyląduje na ziemi!
I krzesło natychmiast poleciało w dół. Niestety, poleciało samo, a ciotka pozostała w powietrzu! […]
– Lepiej ją tam zostawić – powiedział Filip. – Niech ją wróble rozdziobią!
– Filip, nie wygłupiaj się! Każ jej wrócić – zawołała Tosia – słyszysz?
– No dobra. Spadaj!
– Aaa!
Ciotka poleciała w dół jak zestrzelony samolot. […]
Rozległo się głośne CHLUP i ciotka wpadła do wody. Rodzeństwo pobiegło na wysoki brzeg jeziora. Zobaczyli, jak na środku ciotka miota się i rzuca w wodzie.
– Ona nie umie pływać!
Nie mogli jej uratować żadnym czarem, bo ciotka co chwila zanurzała się pod wodą i była niewidocznaniewidocznaniewidoczna. Filip, który zdobył kiedyś mistrzostwo klasy w pływaniu, natychmiast zdarł z siebie bluzę i popędził do niej, ale był jeszcze daleko.
– Wyczaruj koło ratunkowe – zawołał Kuki.
Tośka usiadła na krześle i krzyknęła:
– Chcę koło ratunkowe! […]
Filip właśnie dopłynął do małej ciotki i złapał ją za ramię. Zaczął holowaćholowaćholować topiącą się dziewczynkę w stronę brzegu. Nie dawał rady, sam zaczynał się topić. Wtedy doleciało do niego pierwsze koło ratunkowe.
3 Źródło: Andrzej Maleszka, Magiczne drzewo. Czerwone krzesło, Kraków 2015, s. 133–201.
1
Ćwiczenie 4
Wyjaśnij, na czym polegała magiczna moc krzesła.
uzupełnij treść
Zwróć uwagę na to, o co dzieci prosiły krzesło. Czy mogło ono czynić niewidzialnym, przenosić z jednego miejsca w inne, czy spełniać wszelkie żądania?
Krzesło spełniało życzenie osoby, która na nim siedziała.
R1R0NZEHS1nto
Ćwiczenie 5
Zadanie interaktywne polega na wybraniu prawidłowych odpowiedzi spośród podanych wariantów.
Zadanie interaktywne polega na wybraniu prawidłowych odpowiedzi spośród podanych wariantów.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
RDfkqDkoIZkeG
Ćwiczenie 5
Zadanie interaktywne polega na wybraniu prawidłowych odpowiedzi spośród podanych wariantów.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
RzS9Yi2r5yQpt
Ćwiczenie 6
Zadanie interaktywne polega na wybraniu prawidłowych odpowiedzi spośród podanych wariantów.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Rh0swVXRmAncT
Ćwiczenie 7
Zadanie interaktywne polega na ułożeniu wydarzeń w prawidłowej kolejności.
Zadanie interaktywne polega na ułożeniu wydarzeń w prawidłowej kolejności.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
1
Ćwiczenie 8
Wypisz z ćwiczenia 7. wydarzenia fantastyczne.
uzupełnij treść
Pamiętaj, że wydarzenia fantastyczne to takie, które nie mogłyby zdarzyć się w świecie rzeczywistym.
Wyczarowanie na prośbę ciotki wygodnych butów.
Pojawienie się żółtego parasola.
Wyczarowanie jedzenia.
Gwałtowne uniesienie się krzesła wraz z ciotką.
Powrót krzesła na ziemię.
Pozostanie ciotki w powietrzu.
Wyczarowanie na prośbę Tośki koła ratunkowego.
Zapoznaj się z fragmentem powieści Andrzeja Maleszki pt. „Magiczne drzewo. Czerwone krzesło”, a następnie wykonaj ćwiczenie.
Andrzej MaleszkaMagiczne drzewo. Czerwone krzesło
Tym razem czaru dokonała Tosia. Nie żądała superpojazdu ani ferrariferrariferrari. Po prostu poprosiła o „cokolwiek”, co pozwoli im wydostać się z tego pustkowiapustkowiepustkowia. [...] Po chwili usłyszeli szum wody. Tafla jeziora się poruszyła i wynurzyły się z niej cztery konie. Były niebieskie.
6 Źródło: Andrzej Maleszka, Magiczne drzewo. Czerwone krzesło, Kraków 2015, s. 225.
RZwjAVQOTlAyY
Ćwiczenie 9
Zadanie interaktywne polega na przyporządkowaniu podanego słownictwa do odpowiednich kategorii.
Zadanie interaktywne polega na przyporządkowaniu podanego słownictwa do odpowiednich kategorii.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
1
Ćwiczenie 10
Wymień tytuły dwóch znanych ci utworów literackich, w których występuje motyw magicznego przedmiotu. Wyjaśnij, na czym polega niezwykłość pojawiających się w tych tekstach przedmiotów.
uzupełnij treść
Przedmioty magiczne to takie, które mają nadprzyrodzoną moc. Nie mogą one istnieć w świecie rzeczywistym.
Przykładowe utwory, w których pojawiają się magiczne przedmioty:
„Harry Potter i kamień filozoficzny” – główny bohater otrzymuje w prezencie pelerynę niewidkę, po założeniu której staje się niewidzialny;
„Królewna Śnieżka” – macocha Śnieżki ma magiczne lustro, które odpowiada na jej pytania o to, kto jest najpiękniejszy na świecie.
Polecenie 5
Rozważ, jakie korzyści i zagrożenia może nieść ze sobą posiadanie przedmiotu spełniającego marzenia. Uzasadnij swoje zdanie.
ROHJpctgxDiCo
Miejsce na notatki ucznia.
Słownik
ferrari
ferrari
marka samochodu
holować
holować
ciągnąć za sobą
jarmark
jarmark
miejsce, w którym odbywa się sprzedaż przez określony czas
niewidoczna
niewidoczna
taka, której nie można zobaczyć
oparcie
oparcie
część krzesła, o którą można oprzeć plecy
pustkowie
pustkowie
teren, na którym nikt nie mieszka
rozczarowany
rozczarowany
zawieść czyjeś oczekiwania
rów
rów
wykopany w ziemi podłużny dół
smarkacz
smarkacz
lekceważące określenie osoby młodej lub dziecka
zlitować
zlitować
okazać komuś współczucie
Notatnik
R2ACTtyeGAtV7
Miejsce na notatki ucznia.
Bibliografia
Dubowik H., (1999), Fantastyka w literaturze polskiej: dzieje motywów fantastycznych w zarysie, Bydgoszcz: Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej.
Maleszka A., (2015), Magiczne drzewo. Czerwone krzesło, Kraków: Znak.