Scenariusz lekcji – Wyżyny Polskie (część zachodnia)

1. Cele lekcji

a. Wiadomości

• uczeń zna terminy: kras, ostańce, gołoborze, wertepy,

• uczeń zna położenie oraz podział fizyczno‑geograficzny pasa wyżyn zachodnich,

• uczeń zna i wskazuje na mapie kompleksy leśne oraz parki narodowe pasa wyżyn zachodnich,

• uczeń zna i podaje przykłady form krasu podziemnego i powierzchniowego,

• uczeń umie wskazać na mapie granice Wyżyn Polskich,

• uczeń wymienia cechy krajobrazu pasa wyżyn zachodnich.

b. Umiejętności

• uczeń potrafi wyjaśnić zjawisko krasowienia,

• uczeń potrafi uzasadnić konieczność ochrony przyrody w pasie wyżyn zachodnich,

• uczeń potrafi ocenić warunki przyrodnicze rozwoju Wyżyny Śląskiej,

• uczeń podaje i opisuje na wybranych przykładach związki między wydobyciem surowców mineralnych a lokalizacją przemysłu,

• uczeń potrafi ocenić możliwości rozwoju gospodarczego pasa wyżyn zachodnich.

2. Metoda i forma pracy

Formy pracy: praca grupowa.

Metody: praca z mapą, praca z tekstem źródłowym (tekst z podręcznika) – karta pracy.

3. Środki dydaktyczne

Podręcznik „Planeta 3” (str. 174 – 179), Atlas geograficzny „Polska, kontynenty, świat” PPWK „Nowa Era” lub Ilustrowany Atlas Świata Wyd. Rożak, Szkolny słownik pojęć geograficznych J. Flisa, fragmenty filmu edukacyjnego na kasecie VHS „Wyżyny Polskie” (środowisko przyrodnicze i gospodarka) Geografia dla klas VIII wyd. M. Rożak, karty pracy.

4. Przebieg lekcji

a. Faza przygotowawcza

• część organizacyjna (powitanie, sprawdzenie obecności),

• nauczyciel zadaje pytania sprawdzające materiał z poprzedniej lekcji,

• nauczyciel dzieli klasę na 4 kilkuosobowe zespoły,

• grupy wybierają swojego lidera.

b. Faza realizacyjna

• nauczyciel zapisuje na tablicy temat lekcji „Wyżyny Polskie – część zachodnia”, wyjaśnia cele lekcji, podaje wymagania edukacyjne i rozdaje karty pracy dla grup,

• praca grupowa w oparciu o środki dydaktyczne (podręcznik, atlasy, słownik) – czas na rozwiązanie zadania to ok. 15 min.,

• uczniowie wykonują zadania z karty pracy; nauczyciel kontroluje ich pracę, pomaga i wyjaśnia,

• nauczyciel prosi przedstawicielki grup o zaprezentowanie rozwiązanych kart pracy,

• prezentacja pracy poszczególnych grup,

• nauczyciel ocenia pracę uczniów.

c. Faza podsumowująca

• nauczyciel zadaje pytania podsumowujące i utrwalające wiadomości, np.

  • wymień charakterystyczne cechy ukształtowania Wyżyny ...(Śląskiej, Krakowsko- Częstochowskiej, Kielecko‑Sandomierskiej , Niecki Nidziańskiej)

  • wymień i wskaż na mapie obszary występowania form krasowych

  • omów klimat Wyżyny ........(nazwa krainy)

  • jakie surowce mineralne eksploatowane są w zachodniej części wyżyn, itp.

  • jakie formy ochrony przyrody znajdują się na terenie zachodniej części Wyżyn Polskich

Wskazówka: wprowadzeniem do lekcji lub jej podsumowaniem mogą być fragmenty filmu edukacyjnego na kasecie VHS „Wyżyny Polskie” (środowisko przyrodnicze i gospodarka) Geografia dla klas VIII wyd. M. Rożak

5. Bibliografia

1. Atlas geograficzny – „Polska, kontynenty, świat”, Wydawnictwo „Nowa Era” Redakcja Kartograficzna Wrocław 2005.

2. Ćwiklińska Ewa, Wawrzkiewicz Anna, Zeszyt ćwiczeń do geografii Planeta 3 Geografia fizyczna i społeczno‑ekonomiczna Polski, Wydawnictwo M. Rożak Gdańsk –Straszyn.2004.

3. Czekańska Zdzisława, Wojtkowicz Zofia, Aktywne metody w edukacji geograficznej. Propozycje metodyczne do pracy z uczniem w gimnazjum część I i II, SOP Toruń 1999.

4. Flis Jan, Szkolny słownik geograficzny, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. Warszawa 1982.

5. Ilustrowany Atlas Świata dla gimnazjum, Wydawnictwo Rożak. Straszyn k. Gdańska 2006

6. Książka nauczyciela zintegrowana z podręcznikiem „Planeta 3” Wydawnictwo M. Rożak. Gdańsk –Straszyn 2004.

7. Szubert Mariusz. Podręcznik do geografii „Planeta 3”.Geografia fizyczna i społeczno‑ekonomiczna Polski ,Wyd. M. Rożak Gdańsk –Straszyn.2004.

6. Załączniki

a. Karta pracy ucznia