„Yeti, nie tylko zbrodnie są u nas możliwe” - W. Szymborska
„Yeti, nie tylko zbrodnie są u nas możliwe” – W. Szymborska, Z nie odbytej wyprawy w Himalaje.
1. Cele lekcji
a) Wiadomości
Uczeń:
zna sylwetkę Wisławy Szymborskiej,
zna nazwiska polskich himalaistów.
b) Umiejętności
Uczeń potrafi:
wypowiedzieć się na temat sytuacji poezji w Polsce w latach 50.,
odczytać metaforyczny sens wiersza W. Szymborskiej.
2. Metoda i forma pracy
Metoda podawcza, dyskusja, praca samodzielna ucznia.
3. Środki dydaktyczne
Tekst liryczny (W. Szymborska, Z nie odbytej wyprawy w Himalaje), karty pracy ucznia, zdjęcia przedstawiające Himalaje.
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Wprowadzenie w temat lekcji. Pokazanie zdjęć przedstawiających Himalaje. Podaje krótkiej informacji na temat tych gór (dzielą Indie od Azji Środkowej i Chin, najwyższy szczyt to Mont Everest – 8850 m n.p.m. Topniejące w górach śniegi dają początek rzecz Ganges. Góry i rzeka uznawana są za święte).
Zaprezentowanie sylwetek znanych polskich himalaistów (Wanda Rutkiewicz 1943 – 1992, jako trzecia kobieta na świecie i pierwsza Europejka stanęła na Mont Everest, najwyższym szczycie Ziemi. Jerzy Kukuczko – 1984 – 1989, jako drugi człowiek na Ziemi zdobył Wielką Koronę Świata – wszystkie 14 szczytów o wysokości ponad 8 tysięcy m. n.p.m.).
b) Faza realizacyjna
Podanie krótkiej informacji na temat twórczości W. Szymborskiej ( urodziła się w 1923 r., w 1996 otrzymała literacką Nagrodę Nobla. Cechy poezji: dociekanie sensu ludzkiego istnienia, precyzja słowa, przypatrywanie się światu, demaskowanie ludzkich przywar).
Uczniowie szukają w słowniku wyrazów obcych znaczenia wyrazu „Yeti” i zapisują na tablicy.
Odczytanie wiersza W. Szymborskiej, Z nie odbytej wyprawy w Himalaje.
Krótka charakterystyka czasu, w którym powstał ten wiersz ( lata 50. w Polsce to czas cenzury, braku wolności słowa, trudności z wyjazdami za granicę, zastraszania).
Analiza i interpretacja wiesza:
Kim jest postać mówiąca w wierszu? (Czasowniki w 1 os. l. pojedynczej wskazują, że podmiotem wiersza może być autorka. Ale wypowiada się ona w imieniu większej zbiorowości: „Szekspira mamy”, „na skrzypcach gramy”, może nawet całej ludzkości)
Gdzie znajduje się podmiot liryczny? Czy znajduje się w górach? (Tytuł sugeruje, że wyprawa w Himalaje jest w sferze pragnień, nie odbyła się. Podmiot liryczny znajduje się „niżej”. A to „niżej” to zwykły świat zwykłych ludzi.)
W jaki sposób zwraca się do Yeti? Po co z nim rozmawia? Czy to jest monolog czy dialog? (Zwraca się do Yeti za pomocą apostrof, wezwań, wołania. Traktuje go jak przybysza z obcej planety, któremu można wszystko opowiedzieć, o tym jak żyje się zwykłemu człowiekowi. Yeti nie odpowiada, dlatego wiersz ma charakter monologu.)
6. Uczniowie uzupełniają kartę pracy. (Załącznik nr 1)
c) Faza podsumowująca
Rozmowa na temat: „Kim jest Yeti z wiersza Szymborskiej? Kogo może symbolizować?”, „Skąd i dlaczego uciekł?”.
5. Bibliografia
Markowski A., Pawelec R., Wielki słownik wyrazów obcych i trudnych, Cykada, Warszawa 2001.
Szymborka w., Z nie odbytej wyprawy w Himalaje, [w:] T. Garsztka, Z. Grabowska, G. Olszewska, Z XX i XXI wieku, podręcznik do I klasy gimnazjum, Znak, Kraków 1999, s. 169.
6. Załączniki
a)Karta pracy ucznia
(Załącznik nr 1)
ŚWIAT YETI | |
b) Zadanie domowe
Sporządź listę argumentów, których użyłbyś przekonując Yeti do powrotu.
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
brak