Zanim pójdziemy do teatru

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń zna:

• różne rodzaje teatru (dramatyczny, lalkowy, telewizji, itd.),

• terminy: antrakt, sufler, scenografia, teatr cieni, teatr uliczny,

• najważniejsze elementy przedstawienia teatralnego,

• różne rodzaje teatru (np. teatr lalkowy, teatr muzyczny).

b) Umiejętności

Uczeń potrafi:

• w praktyce stosować terminy: antrakt, sufler, scenografia, teatr cieni, teatr uliczny,

• zabierać głos w dyskusji (zna i stosuje zasady kulturalnego oraz poprawnego dyskutowania).

2. Metoda i forma pracy

pogadanka, praca w grupach, drama, dyskusja

3. Środki dydaktyczne

tablica, kilka płyt z nastrojową muzyką

4. Przebieg lekcji

1. Nauczyciel dzieli klasę na trzy kilkuosobowe grupy. Uczniowie mają przygotować i odegrać jedną ze scen z Romea i Julii: scenę balkonową lub moment śmierci kochanków. Uczniowie mają rozdzielić między siebie konkretne zadania: aktora, reżysera, scenografa, charakteryzatora.

W czasie, gdy jeden z zespołów odgrywa swoją scenę, inne grupy stanowią widownię (mają uważnie oglądać przedstawienie, by potem odpowiedzieć na pytanie: Jakie były najmocniejsze i najsłabsze elementy prezentowanych scen?)

2. Po odegraniu przez wszystkich uczniów przygotowanych scenek nauczyciel wraz z grupami, które były w roli widzów danych scen, próbują ocenić kolejne mini‑przedstawienia. (Co najbardziej przykuwało uwagę? Czy wszyscy wywiązali się ze swoich zadań? Czy scena została dobrze oddana? Czy była zrozumiała? itd.)

Dyskusja uczniów, przed którą nauczyciel zwraca uwagę na umiejętność dobrego dyskutowania: zwięzłe wypowiedzi, kultura dyskusji (to jest umiejętność słuchania i przyjmowania opinii innych), wypowiedzi poparte argumentami.

3. Aby podsumować i uogólnić wypowiedzi uczniów, nauczyciel pyta, co składa się na dobry spektakl i na co należy zwrócić szczególną uwagę, żeby go dobrze przeżyć, niczego nie przeoczyć.

(przykładowa notatka)

Ważne w przedstawieniu teatralnym:

• aktor (jego gesty, słowa, sposób poruszana się, ton głosu, wygląd, a także charakteryzacja),

• scenografia (dekoracje, rekwizyty, kostiumy),

• muzyka, oświetlenie,

• zachowanie publiczności.

4. Nauczyciel podejmuje pytanie dotyczące roli publiczności w przedstawieniu teatralnym. Nauczyciel pyta, jaka powinna być publiczność? Jak powinna się zachować? Czy sposób zachowania publiczności ma wpływ na grę aktorów i pomyślność przedstawienia? (Nauczyciel prosi, by uczniowie odwołali się do swych doświadczeń z pobytu w teatrach oraz do dzisiejszej lekcji, to znaczy do odgrywanych przez siebie scenek – dyskusja, dzielenie się własnymi przeżyciami.)

5. Nauczyciel pyta, jakie rodzaje teatrów znają uczniowie. Prosi o wymienianie typów teatrów, podawanie konkretnych przykładów i wyjaśnienie ich znamiennych cech. Uczniowie podchodzą do tablicy i zapisują, np.:

Teatr:

• teatr dramatyczny, np. Teatr dramatyczny w Warszawie,

• teatr uliczny,

• teatr telewizji,

• teatr muzyczny,

• teatr lalkowy,

• pantomima (przedstawienie sceniczne, w którym aktorzy posługują się tylko mimiką i gestami).

6. Nauczyciel prosi uczniów o wyjaśnienie pojęć:

Inscenizacja –

Antrakt –

Sufler –

Scenografia –

Marionetka – …………………………….(lalka poruszana za pomocą drutów lub nitek przyczepionych do jej kończyn i głowy)

Pacynka – ………………………………….(lalka, którą zakłada się na dłoń i porusza zginając palce)

Kostiumolog –

Foyer –

Kulisy –

Garderoba –

7. Ułóż krótką notatkę dotyczącą teatru. Wykorzystaj wymienione wyżej pojęcia.

5. Bibliografia

1. Nawrocka‑Szmulowicz J., Szczepańska E., Język polski w gimnazjum. Poradnik metodyczny dla nauczyciela, Płock 2000.

2. Słownik języka polskiego, red. E. Sobol, PWN, Warszawa 2003.

6. Załączniki

Zadanie domowe

Zrób afisz zapraszający na wybrane przez ciebie przedstawienie. Pamiętaj o szacie graficznej.

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

Lekcja dla I klasy gimnazjum.