E-materiały do kształcenia zawodowego

Rodzaje źródeł energii odnawialnej i nieodnawialnej

ELE.11 Eksploatacja urządzeń i systemów energetyki odnawialnej – Technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej 311930

bg‑yellow

Zasoby energii w Polsce

MAPA INTERAKTYWNA

R1a9AoEkB0YEp
Wersja alternatywna: Mapa interaktywna. Lista elementów:

    MAPA INTERAKTYWNA: ZASOBY ENERGII W POLSCE

    Ilustracja przedstawia mapę. Przez mapę biegną południki oraz równoleżniki. W centrum znajduje się Polska. Na mapie Polski zaznaczonych jest kilka miast są to: Warszawa, Lublin, Chełm, Katowice, Bielsko‑Biała oraz Wałbrzych. Na mapie zaznaczone są również państwa graniczące z Polską: Niemcy, Czechy, Słowacja, Ukraina, Białoruś, Litwa i Rosja. Zaznaczony jest także obszar Morza Bałtyckiego oraz Dania.
    Pod spodem znajduje się spis, dzięki któremu możemy zobaczyć, na jakich obszarach znajdują się źródła energii.

    1. Źródła energii odnawialnej na terytorium Polski:

    - strefy energetyczne wiatru
    Jako wybitnie korzystna strafa energetycznyna wiatru oznaczony został obszar przybrzeżny teren województwa pomorskiego oraz kwadratowy obszar na północnym wschodzie Polski, w którego centrum są Suwałki.
    Jako strefa bardzo korzystna oznaczona jest górna część województwa podlaskiego poniżej Suwałk, okolice Białej Podlaskiej, Chełma, Beskidu Śląskiego i Żywieckiego.
    Jako strefa korzystna oznaczona jest nizinna część Polski, a w szczególności środkowa część Pojezierza Wielkopolskiego, dolina rzeki San oraz Bieszczady wraz z Pogórzem Dynowskim oraz górna część województwa warmińsko‑mazurskiego.
    Jako strefa mało korzystna oznaczony jest teren województwa kujawsko‑pomorskiego, dolna część województwa zachodnio‑pomorskiego, warmińsko‑mazurskiego, łódzkiego i mazowieckiego.
    Jako strefa wybitnie niekorzystna oznaczony jest teren dolnej połowy województwa podlaskiego, dolnośląskiego, województwo opolskie, śląskie, małopolskie oraz okolice Zamościa.
    Oprócz stref na mapie pojawia się również panel dolny, na którym znajduje się pasek odtwarzania z nagranym tekstem tożsamym z tym poniżej:
    Obszarami o największym potencjale energetycznym są w Polsce Pomorze oraz północno‑wschodni kraniec kraju. Bardzo odpowiednimi lokalizacjami pod budowę elektrowni wiatrowych są również: Beskid Śląski i Żywiecki, nizinna część Polski, a w szczególności środkowa część Pojezierza Wielkopolskiego, dolina rzeki San oraz Bieszczady wraz z Pogórzem Dynowskim. Na terenach tych notowane są średnie roczne prędkości wiatru na poziomie znacznie przewyższającym cztery metry na sekundę. Polska część wybrzeża Bałtyku ma warunki wietrzne porównywalne do duńskich czy holenderskich. Na koniec sierpnia dwa tysiące dwudziestego drugiego roku moc zainstalowana farm wiatrowych wyniosła siedem tysięcy sześćset sześćdziesiąt sześć przecinek trzy megawatów. W porównaniu do sierpnia ub.r. wielkość ta wzrosła o dwanaście przecinek siedem procent. Energia z farm wiatrowych stanowi obecnie ok. czterdzieści procent w miksie energetycznym, bazującym na energii odnawialnej. W Polsce znajduje się ponad pięćdziesiąt farm wiatrowych. Największe elektrownie wiatrowe (stan na dwa tysiące dwudziesty pierwszy rok) Margonin w dwutysięcznym dziewiątym roku, sto dwadzieścia megawatów120, właściciel - EDePe Renełejbels Polska) Banie w dwutysięcznym szesnastym roku sto sześć megawatów właściciel – Wiatromil Marszewo w dwutysięcznym trzynastym roku sto megawatów, właściciel - Tauron Ekoenergia Lotnisko w dwutysięcznym piętnastym roku dziewięćdziesiąt cztery przecinek pięć megawatów, właściciel - PeGieE Energia Odnawialna Karścino w dwutysięcznym dziewiątym roku, dziewięćdziesiąt megawatów, właściciel - Energa OZetE.

    - zbiorniki geotermalne
    Na mapie został zaznaczony obszar występowania zbiorników geotermalnych w Polsce obejmuje on województwa zachodniopomorskiego, kujawsko‑pomorskiego, warmińsko‑mazurskiego, łódzkiego, mazowieckiego, lubelskiego oraz górna część województwa lubelskiego, wielkopolskiego. Oprócz oznaczonej strefy na mapie pojawia się również panel dolny, na którym znajduje się pasek odtwarzania z nagranym tekstem tożsamym z tym poniżej: Główne zasoby wód geotermalnych koncentrują się na obszarze niżowym, szczególnie w pasie od Szczecina do Łodzi, w rejonie grudziądzko‑warszawskim oraz w rejonie przedkarpackim. Występują tam niskotemperaturowe zasoby geotermalne, o temperaturze dwadzieścia do sto trzydzieści stopni Celcjusza. Wody geotermalne o takiej temperaturze wykorzystuje się do celów grzewczych w budownictwie i rolnictwie, oraz w celach rekreacyjnych (baseny). Pierwsza instalacja geotermalna w Polsce powstała w tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątym trzecim roku w Bańskiej Niżnej na Podhalu. Inne działające ciepłownie geotermalne to: Pyrzyce tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiąty szósty rok, województwo zachodniopomorskie. Mszczonów tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiąty dziewiąty rok, województwo mazowieckie. Uniejów rok dwa tysiące pierwszy, województwo łódzkie. Stargard Szczeciński dwa tysiące piąty rok, województwo zachodniopomorskie. Poddębice dwa tysiące trzynasty rok, województwo łódzkie. Słomniki dwa tysiące drugi rok, województwo małopolskie. Zasoby geotermalne Polski kształtują się na średnim poziomie europejskim i wynoszą dwa przecinek dziewięć razy dziesięć do potęgi siedemnastej dżula na kilometr kwadratowy. Stopień zmineralizowania wody mieści się w zakresie od jednego do trzystu gramów na decymetr.
    Poniżej tekstu znajduje się wykres obrazujący wykorzystanie głębokiej geotermii w Polsce. Na wykresie ujęte są lata od tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątego do dwa tysiące dwudziestego. Krzywa wykresu zaczyna się wznosić na poziomie roku tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątego dziewiątego. Na wysokości roku dwutysięcznego, dwa tysiące pierwszego osiąga wartość około stu pięćdziesięciu. W dwa tysiące czwartym wartość trzystu dwudziestu pięciu. W dwa tysiące szósty osiąga wartość pięciuset trzydziestu, w kolejnym roku spada do czterystu trzydziestu. Do roku dwa tysiące dziewiątego rośnie do wartości sześćset. W kolejnych dwóch latach spada poniżej sześciuset. Następnie od roku dwa tysiące jedenastego gwałtownie, jednostajnie rośnie aż w roku dwa tysiące dwudziestym osiąga wartość tysiąc trzysta.

    - zasoby energii wodnej
    Na mapie nie został zaznaczony żaden obszar. Natomiast pojawia się panel dolny, na którym znajduje się pasek odtwarzania z nagranym tekstem tożsamym z tym poniżej:
    W Polsce zasoby hydroenergetyczne stanowią zaledwie trzynaście przeciek siedem terawatogodzin rocznie. Ok. czterdzieści sześć procent przypada na Wisłę, czterdzieści cztery procent na dorzecza Wisły i Odry, osiem przecinek osiem procent na Odrę i jeden przecinek dwa na rzeki Pomorza. Obszary z największym potencjałem dla rozwoju hydroenergetyki to Mazury, Pomorze, Sudety i Karpaty. W Polsce jest osiemnaście hydroelektrowni o mocy większej niż pięć megawatów. Największe polskie hydroelektrownie to: Elektrownia Żarnowiec (siedemset szesnaście megawatów) rok uruchomienia‑tysiąc dziewięćset osiemdziesiąty trzeci, elektrownia pompowo‑szczytowa, Elektrownia Porąbka Żar (pięćset megawatów) rok uruchomienia tysiąc dziewięćset siedemdziesiąty dziewiąty, elektrownia pompowo‑szczytowa, Elektrownia w Solinie dwustu megawatów rok uruchomienia tysiąc dziewięćset sześćdziesiąty ósmy, elektrownia pompowo‑szczytowa, Elektrownia Włocławek sto sześćdziesiąt dwa megawaty, rok uruchomienia tysiąc dziewięćset sześćdziesiąty dziewiąty, elektrownia pompowo‑szczytowa, Elektrownia Żydowo (sto pięćdziesiąt megawatów) rok uruchomienia tysiąc dziewięćset siedemdziesiąty pierwszy, elektrownia pompowo‑szczytowa. Małe elektrownie wodne wykorzystują głównie potencjał małych zbiorników retencyjnych, niewielkich rzek oraz systemów nawadniających i wodociągów. Obecnie dziewięćdziesiąt jeden procent istniejących i planowanych elektrowni w Europie to małe elektrownie wodne MeEWu, które charakteryzują się mocą mniejszą niż dziesięć megawatów

    2. Źródła energii nieodnawialnej na terytorium Polski

    - węgiel kamienny
    Na mapie został zaznaczony obszar występowania węgla kamiennego w Polsce obejmuje on zagłębia węglowego na Dolnym Śląsku, zlokalizowanego niedaleko Wałbrzycha, zagłębia na Śląsku obejmującego obszar Katowic i Bielska oraz teren na Lubelszczyźnie. Oprócz oznaczonej strefy na mapie pojawia się również panel dolny, na którym znajduje się pasek odtwarzania z nagranym tekstem tożsamym z tym poniżej: Złoża węgla kamiennego w Polsce występują w trzech zagłębiach: Górnośląskim Zagłębiu Węglowym w skrócie GieZetWu, Lubelskim Zagłębiu Węglowym w skrócie eLZetWu i Dolnośląskim Zagłębiu Węglowym, czyli DeZetWu. Na terenie DeZetWu eksploatację prowadzono do dwutysięcznego roku.
    ZASOBY BILANSOWE WĘGLA KAMIENNEGO: sześćdziesiąt tysięcy czterysta dziewięćdziesiąt sześć milionów ton.
    Węgle energetyczne – siedemdziesiąt przecinek sześćdziesiąt siedem procent Węgle koksujące – dwadzieścia osiem przecinek zero trzy procent.
    Zasoby złóż zagospodarowanych – dwadzieścia dwa tysiące czterysta dziewięćdziesiąt siedem milionów ton czyli trzydzieści siedem przecinek dziewiętnaście procent zasobów bilansowych.
    Poniżej znajduje się wykres na temat Zasobów i wydobycie węgla kamiennego w Polsce o tytule Wydobycie węgla kamiennego w Polsce w latach tysiąc dziewięćset osiemdziesiąt dziewięć do dwa tysiące dwadzieścia jeden. Zasoby od roku tysiąc dziewięćset osiemdziesiątego dziewiątego do dwa tysiące szóstego maleją z ponad sześćdziesięciu miliardów ton do nieco powyżej czterdziestu miliardów ton. Od roku dwa tysiące szóstego do roku dwa tysiące dwudziestego pierwszego rosną do stanu z tysiąc dziewięćset osiemdziesiątego dziewiątego. Jednocześnie wydobycie jednostajnie spada od roku tysiąc dziewięćset osiemdziesiątego dziewiątego, gdzie jest to około sto siedemdziesiąt pięć ton do wartości poniżej pięćdziesięciu ton w roku dwa tysiące dwudziestym pierwszym.

    - węgiel brunatny
    Na mapie został zaznaczony obszar występowania węgla brunatnego w Polsce obejmuje on Zagłębia Turoszowskiego, Zagłębia Bełchatowskiego, Zachodniego, Konińskiego oraz Wielkopolskiego.
    Oprócz oznaczonej strefy na mapie pojawia się również panel dolny, na którym znajduje się pasek odtwarzania z nagranym tekstem tożsamym z tym poniżej: Złoża węgla brunatnego występują w Polsce w: Zagłębiu Wielkopolskim, Zagłębiu Konińskim, Zagłębiu Bełchatowskim, Zagłębiu Zachodnim, Zagłębiu Turoszowskim. ZASOBY BILANSOWE WĘGLA BRUNATNEGO: dwadzieścia trzy trzysta osiemdziesiąt pięć milionów ton. Zasoby złóż zagospodarowanych tysiąc dwieście siedemdziesiąt sześć milionów ton czyli pięć przecinek czterdzieści sześć procent zasobów bilansowych.

    - ropa naftowa i gaz ziemny
    Na mapie został zaznaczony obszar występowania ropy naftowej oraz gazi ziemnego w Polsce, obejmuje on okolice Gorzowa Wielkopolskiego i Grotowa, wybrzeże należące do województwa zachodniopomorskiego, Karpaty oraz zapadlisko przedkarpackie. Oprócz oznaczonej strefy na mapie pojawia się również panel dolny, na którym znajduje się pasek odtwarzania z nagranym tekstem tożsamym z tym poniżej: Złoża ropy naftowej i gazu ziemnego występują w Karpatach i zapadlisku przedkarpackim (na wyczerpaniu), na Niżu Polskim (największe w okolicach Gorzowa Wlkp., Lubiatowa, Grotowa, Cychr), w obszarze polskiej strefy ekonomicznej Bałtyku. Złoża ropy naftowej: osiemdziesiąt siedem udokumentowanych złóż posiada zasoby wydobywalne bilansowe dwadzieścia jeden siedemset dwadzieścia sześć tysięcy ton, ale tylko pięćdziesiąt siedem złóż było zagospodarowanych (stan na dwa tysiące dwudziesty rok). Największe wydobywalne zasoby ropy znajdują się na Niżu Polskim (około siedemdziesiąt sześć procent) oraz na Bałtyku (dziewiętnaście procent zasobów). Złoża gazu ziemnego: trzysta sześć złóż o łącznych zasobach wydobywalnych bilansowych sto czterdzieści jeden sześćset czterdzieści trzy miliony metrów sześciennych. Tylko dwieście złóż było zagospodarowanych. Wydobycie gazu ziemnego w Polsce w dwutysięcznym dwudziestym roku wyniosło cztery tysiące dziewięćset trzydzieści cztery milionów metrów.
    Poniżej znajduje się wykres. Zasoby i wydobycie ropy w Polsce. Obrazuje on wydobycie ropy naftowej w Polsce w latach od tysiąc dziewięćset osiemdziesiąt dziewięć do dwa tysiące dwadzieścia jeden. Od tysiąc dziewięćset osiemdziesiątego dziewiątego do tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątego piątego roku zasoby ropy plasują się na poziomie sześciu milionów ton. Od tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątego piątego roku zasoby ropy gwałtownie wzrastają i w roku tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątym szóstym osiągają wielkość piętnastu milionów ton. Kolejny wzrost odnotowują w dwutysięcznym drugim roku, aż w dwutysięcznym dziewiątym osiągają wielkość dwudziestu siedmiu milionów ton. Do dwa tysiące dwudziestego pierwszego roku łagodnie opadają. W dwa tysiące dwudziestym pierwszym roku odnotowana jest wielkość dwudziestu dwóch milionów ton. Wydobycie do roku tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątego dziewiątego oscylują w okolicach stu dwudziestu pięciu tysięcy ton. W dwutysięcznym roku wzrastają do niemal pięciuset tysięcy ton. W dwa tysiące trzecim wydobycie osiąga wielkość dziewięciuset tysięcy ton. Do roku dwa tysiące dwunastego opada do wartości sześciuset tysięcy ton. W roku dwa tysiące trzynastym gwałtownie rośnie i do roku dwa tysiące dwudziestego pierwszego utrzymuje się na poziomie ośmiuset pięćdziesięciu dziewięciuset tysięcy ton.
    Poniżej znajduje się kolejny wykres, przedstawia on zasoby i wydobycie gazu ziemnego w Polsce. Jego tytuł to Wydobycie gazu ziemnego w Polsce w latach tysiąc dziewięćset osiemdziesiąt dziewięć do dwa tysiące dwudziestego pierwszego roku. Zasoby od roku tysiąc dziewięćset osiemdziesiątego dziewiątego, w którym plasują się na poziomie stu siedemdziesięciu miliardów metrów sześciennych. W roku tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiąt trzecim zasoby spadają poniżej stu pięćdziesięciu miliardów metrów sześciennych. Wzrastają do powyżej stu pięćdziesięciu w latach dwa tysiące dwa‑dwa tysiące pięć. Najniższą wartość osiąga w roku dwa tysiące siedemnastym. W roku dwa tysiące osiemnastym wzrasta do poziomu stu czterdziestu pięciu miliardów metrów sześciennych i utrzymuje się na nim do roku dwa tysiące dwudziestego pierwszego. Wydobycie określone w miliardach metrów sześciennych w tysiąc dziewięćset osiemdziesiątym dziewiątym osiąga wartość pięć. W kolejnym roku spada do wartości trzech i trzech czwartych. W kolejnych latach przeważa tendencja wzrostowa aż w dwutysięcznym dziewiątym roku osiąga wartość niemal sześciu miliardów metrów sześciennych. Do roku dwutysięcznego dwudziestego pierwszego łagodnie opada do poziomu poniżej pięciu miliardów metrów sześciennych.

    - gaz łupkowy
    Na mapie zaznaczony jest obszar występowania gazu łupkowego w Polsce, obejmuje on wybrzeże należące do województwa pomorskiego. Od niego biegnie na południowy wschód wąski pas przechodzący przez województwo kujawsko pomorskie, mazowieckie aż do lubelskiego. Oznaczony jest również obszar Lublinem a Rzeszowem.

    Powiązane ćwiczenia