Zasoby wody na ziemi

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń:

  • zna trzy postaci wody,

  • zna temperaturę wrzenia, topnienia, i wzrostu objętości wody,

  • zna pojęcie „hydrosfera”,

  • zna zasoby wodne hydrosfery,

  • wie, jaki odsetek hydrosfery stanowią morza i oceany,

  • zna odsetek wód słodkich w ogólnych zasobach hydrosfery,

  • zna co najmniej pięć elementów, w których znajdują się zasoby hydrosfery,

  • zna pojęcie „krążenie wody w przyrodzie”,

  • zna pojęcie „cyrkulacja”,

  • rozumie, co dzieje się z wodą pochodzącą z opadów atmosferycznych,

  • zna pojęcie „retencja” i podaje dwa jej przykłady.

b) Umiejętności

Uczeń potrafi:

  • udowodnić twierdzenie, że hydrosfera jest powłoką słoną,

  • wyjaśnić przyczynę ciągłego ruchu wody w przyrodzie,

  • przedstawić na ilustracji schemat krążenia wody w przyrodzie i wyjaśnić go.

2. Metoda i forma pracy

Praca z podręcznikiem, burza mózgów, metaplan.

3. Środki dydaktyczne

Podręcznik

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

  1. Czynności organizacyjne – sprawdzenie listy obecności, zapisanie tematu lekcji na tablicy.

  2. Kartkówka z działu „Atmosfera”. Podział klasy na dwie grupy:

grupa 1

Wyjaśnij pojęcie „monsun” i napisz, gdzie wieje?

Scharakteryzuj klimat podzwrotnikowy wybitnie suchy. Podaj przykład miejsca na ziemi, gdzie on występuje.

Co to są „kwaśne deszcze”? Podaj ich przyczyny i skutki.

grupa 2

Wyjaśnij pojęcie „pasat” i napisz, gdzie wieje?

Scharakteryzuj klimat równikowy wybitnie wilgotny. Podaj przykład miejsca na ziemi, gdzie on występuje.

Co to jest „dziura ozonowa”? Podaj jej przyczyny i skutki.

  1. Podanie celu lekcji i omówienie sposobu jej przeprowadzenia

b) Faza realizacyjna

  1. Pytanie do uczniów – czy istnieje na ziemi miejsce, w którym woda nie występuje w ogóle?

  2. Pytanie do uczniów - w jakich trzech postaciach występuje woda?

  3. Burza mózgów – pytanie do uczniów – czy uważasz, ze woda jest ważna? Jakie jest jej znaczenie dla życia na ziemi?

  4. Pytanie do uczniów – czy woda jest zwykłą substancja chemiczną, czy może ma jakieś specjalne właściwości, które różnią ją od innych substancji? Pytania pomocnicze:

    • W jakiej temperaturze woda staje się ciałem stałym?

    • Jak nazywamy proces zmiany wody z substancji ciekłej na stałą?

    • W jakiej temperaturze woda przechodzi w stan lotny?

    • Jak nazywamy proces przejścia wody ze stanu stałego na ciekły?

    • Czy objętość wody w stanie ciekłym jest taka sama jak przy stanie stałym?

    • Czemu butelka z wodą włożona do zamrażalnika może pęknąć?

  5. Nauczyciel wprowadza pojęcie „hydrosfera”. Wyjaśnia, że zasoby hydrosfery są względnie stałe.

  6. Polecenie dla uczniów – na podstawie podręcznika powiedz, z czego składa się hydrosfera. Jakie wody dominują w składzie hydrosfery? Dlaczego mówimy, ze jest ona „powłoką słoną”?

  7. Polecenie dla uczniów- na podstawie podręcznika powiedz, gdzie oprócz mórz i oceanów znajdują się wody składające się na hydrosferę.

  8. Pytanie do uczniów- powiedz ile wynoszą zasoby wód słodkich w hydrosferze? Gdzie znajdują się te wody?

  9. Pytanie do uczniów – jak myślisz, czy wody hydrosfery są statyczne, czy też znajdują się w ruchu?

  10. Nauczyciel rysuje na tablicy uproszczony schemat krążenia wody przyrodzie. Wyjaśnia uczniom, co dzieje się z wodą, która spadnie do morza albo oceanu, spadnie na teren lądowy górski, spadnie na teren lądowy płaski.

  11. Nauczyciel wyjaśnia pojęcie „retencja”.

  12. Pytanie do uczniów – podaj przykłady retencji w przyrodzie? Czy wiesz co to jest retencja sztuczna?

  13. Pytanie do uczniów – podaj zastosowanie zbiorników retencyjnych w Polsce.

c) Faza podsumowująca

Burza mózgów – uczniowie wypowiadają się w jaki sposób człowiek wykorzystuje różne postaci zasobów hydrosfery. Odpowiedzi zapisywane są na tablicy w postaci metaplanu, który służy uporządkowaniu wiedzy zdobytej podczas lekcji.

5. Bibliografia

J. Kop, M. Kucharska, E. Szkurłat, Geografia część 1, PWN , Warszawa 2005.

6. Załączniki

a) Praca domowa

Napisz w zeszycie, jak można oszczędzać nie wielkie zasoby wód słodkich hydrosfery, tak by starczyły one dla przyszłych pokoleń. Jakie z zaprezentowanych przez ciebie sposobów sam stosujesz?

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

brak

RWPYDr4hfe4ya

Pobierz załącznik

Plik PDF o rozmiarze 107.69 KB w języku polskim
R1FDZmcaQkIsT

Pobierz załącznik

Plik DOC o rozmiarze 22.00 KB w języku polskim