Zasoby wody na Ziemi
Zasoby wody na ziemi
1. Cele lekcji
a) Wiadomości
Uczeń:
zna trzy postaci wody,
zna temperaturę wrzenia, topnienia, i wzrostu objętości wody,
zna pojęcie „hydrosfera”,
zna zasoby wodne hydrosfery,
wie, jaki odsetek hydrosfery stanowią morza i oceany,
zna odsetek wód słodkich w ogólnych zasobach hydrosfery,
zna co najmniej pięć elementów, w których znajdują się zasoby hydrosfery,
zna pojęcie „krążenie wody w przyrodzie”,
zna pojęcie „cyrkulacja”,
rozumie, co dzieje się z wodą pochodzącą z opadów atmosferycznych,
zna pojęcie „retencja” i podaje dwa jej przykłady.
b) Umiejętności
Uczeń potrafi:
udowodnić twierdzenie, że hydrosfera jest powłoką słoną,
wyjaśnić przyczynę ciągłego ruchu wody w przyrodzie,
przedstawić na ilustracji schemat krążenia wody w przyrodzie i wyjaśnić go.
2. Metoda i forma pracy
Praca z podręcznikiem, burza mózgów, metaplan.
3. Środki dydaktyczne
Podręcznik
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Czynności organizacyjne – sprawdzenie listy obecności, zapisanie tematu lekcji na tablicy.
Kartkówka z działu „Atmosfera”. Podział klasy na dwie grupy:
grupa 1
Wyjaśnij pojęcie „monsun” i napisz, gdzie wieje?
Scharakteryzuj klimat podzwrotnikowy wybitnie suchy. Podaj przykład miejsca na ziemi, gdzie on występuje.
Co to są „kwaśne deszcze”? Podaj ich przyczyny i skutki.
grupa 2
Wyjaśnij pojęcie „pasat” i napisz, gdzie wieje?
Scharakteryzuj klimat równikowy wybitnie wilgotny. Podaj przykład miejsca na ziemi, gdzie on występuje.
Co to jest „dziura ozonowa”? Podaj jej przyczyny i skutki.
Podanie celu lekcji i omówienie sposobu jej przeprowadzenia
b) Faza realizacyjna
Pytanie do uczniów – czy istnieje na ziemi miejsce, w którym woda nie występuje w ogóle?
Pytanie do uczniów - w jakich trzech postaciach występuje woda?
Burza mózgów – pytanie do uczniów – czy uważasz, ze woda jest ważna? Jakie jest jej znaczenie dla życia na ziemi?
Pytanie do uczniów – czy woda jest zwykłą substancja chemiczną, czy może ma jakieś specjalne właściwości, które różnią ją od innych substancji? Pytania pomocnicze:
W jakiej temperaturze woda staje się ciałem stałym?
Jak nazywamy proces zmiany wody z substancji ciekłej na stałą?
W jakiej temperaturze woda przechodzi w stan lotny?
Jak nazywamy proces przejścia wody ze stanu stałego na ciekły?
Czy objętość wody w stanie ciekłym jest taka sama jak przy stanie stałym?
Czemu butelka z wodą włożona do zamrażalnika może pęknąć?
Nauczyciel wprowadza pojęcie „hydrosfera”. Wyjaśnia, że zasoby hydrosfery są względnie stałe.
Polecenie dla uczniów – na podstawie podręcznika powiedz, z czego składa się hydrosfera. Jakie wody dominują w składzie hydrosfery? Dlaczego mówimy, ze jest ona „powłoką słoną”?
Polecenie dla uczniów- na podstawie podręcznika powiedz, gdzie oprócz mórz i oceanów znajdują się wody składające się na hydrosferę.
Pytanie do uczniów- powiedz ile wynoszą zasoby wód słodkich w hydrosferze? Gdzie znajdują się te wody?
Pytanie do uczniów – jak myślisz, czy wody hydrosfery są statyczne, czy też znajdują się w ruchu?
Nauczyciel rysuje na tablicy uproszczony schemat krążenia wody przyrodzie. Wyjaśnia uczniom, co dzieje się z wodą, która spadnie do morza albo oceanu, spadnie na teren lądowy górski, spadnie na teren lądowy płaski.
Nauczyciel wyjaśnia pojęcie „retencja”.
Pytanie do uczniów – podaj przykłady retencji w przyrodzie? Czy wiesz co to jest retencja sztuczna?
Pytanie do uczniów – podaj zastosowanie zbiorników retencyjnych w Polsce.
c) Faza podsumowująca
Burza mózgów – uczniowie wypowiadają się w jaki sposób człowiek wykorzystuje różne postaci zasobów hydrosfery. Odpowiedzi zapisywane są na tablicy w postaci metaplanu, który służy uporządkowaniu wiedzy zdobytej podczas lekcji.
5. Bibliografia
J. Kop, M. Kucharska, E. Szkurłat, Geografia część 1, PWN , Warszawa 2005.
6. Załączniki
a) Praca domowa
Napisz w zeszycie, jak można oszczędzać nie wielkie zasoby wód słodkich hydrosfery, tak by starczyły one dla przyszłych pokoleń. Jakie z zaprezentowanych przez ciebie sposobów sam stosujesz?
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
brak