Zjawisko napięcia powierzchniowego
III etap edukacyjny
Temat: Zjawisko napięcia powierzchniowego.
Treści kształcenia:
Fizyka, 3.5: opisuje zjawisko napięcia powierzchniowego na wybranym przykładzie;
Informatyka, 6.1: wykorzystuje programy komputerowe, w tym edukacyjne, wspomagające i wzbogacające naukę różnych przedmiotów.
Cele zoperacjonalizowane:
Uczeń:
rozumie zjawisko i rolę napięcia powierzchniowego;
umie opisać i wyjaśnić zjawisko napięcia powierzchniowego na dowolnym przykładzie;
powtórzenie wiadomości o wodzie, jej cechach i właściwościach*;*
rozumie sposoby działania środków powierzchniowo czynnych (mydła, detergenty).
Nabywane umiejętności:
Uczeń:
potrafi podać przykłady zjawiska napięcia powierzchniowego w życiu codziennym;
umie wyjaśnić szkodliwość środków powierzchniowo czynnych (mydła, detergenty) dla środowiska naturalnego;
nabywa umiejętności samodzielnej pracy, obserwacji zjawisk fizycznych, stawiania pytań i poszukiwania odpowiedzi na nie;
potrafi zainstalować program użytkowy i znaleźć instrukcje dotyczące jego obsługi.
Etapy lekcji | Przedmiot nauczania | Kompetencje kluczowe | Przebieg zajęć | Środki dydaktyczne | Metody nauczania | Formy pracy |
Etap wstępny | Fizyka | Porozumiewanie się w języku ojczystym; myślenie matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne; umiejętność uczenia się | Nauczyciel prosi uczniów, aby odpowiedzieli na kilka pytań, moderuje krótką dyskusję: - Co już wiecie na specyficznego zachowania się powierzchni wody? - Czy jest możliwe, aby do naczynia nalać więcej wody, niż wynosi jego objętość? - Czy można „chodzić” po wodzie? | Dyskusja | Problemowa: aktywizująca | Zbiorowa, jednolita |
Etap realizacji | Fizyka | Porozumiewanie się w języku ojczystym; myślenie matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne; umiejętność uczenia się | Przypomnienie wiadomości na temat: - podstaw kinetyczno – molekularnej budowy cieczy; - zjawisk takich jak: siły cząsteczkowe występujące w cieczach, dyfuzja | Notatki z poprzednich zajęć | Podająca: wykład informacyjny | Zbiorowa, jednolita |
Fizyka | Myślenie matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne; umiejętność uczenia się | Nauczyciel z pomocą ucznia uruchamia komputer oraz rzutnik multimedialny, wgrywa do komputera film z pamięci typy Flash, uruchamia program odtwarzający filmy, odtwarza cały film przedstawiający istnienie oraz wykorzystanie napięcia powierzchniowego na powierzchni cieczy. Po zakończonej projekcji nauczyciel moderuje krótką dyskusję na temat obejrzanego materiału, zadając pytania zmierzające do wyjaśnienia poznanych zjawisk fizycznych oraz warunków, jakie muszą być spełnione, aby miały one miejsce. | Film (zasób nr 1), | Podająca: film | Zbiorowa, jednolita | |
Fizyka | Porozumiewanie się w języku ojczystym; umiejętność uczenia się; świadomość i ekspresja kulturalna | Nauczyciel odtwarza (używając komputera oraz rzutnika multimedialnego) prezentację multimedialną, będącą rozwinięciem wcześniej prezentowanego filmu (zasób nr QWE02402). Uczniowie po zakończonej prezentacji: - zapisują w zeszytach notatkę zgodnie z treścią podaną w prezentacji. | Prezentacja multimedialna „Odkrywamy tajemnice napięcia powierzchniowego” (zasób nr 2), | Eksponująca: pokaz połączony z przeżyciem | Zbiorowa, jednolita | |
Etap końcowy | Fizyka | Myślenie matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne; umiejętność uczenia się | Podsumowanie lekcji. Nauczyciel podsumowuje poznane zjawisko napięcia powierzchniowego. Cząsteczki wody tworzą na powierzchni elastyczną błonkę, która nie mogłaby powstać, gdyby między cząsteczkami nie działały siły, które je ze sobą łączą. Siły, które ją tworzą nazywamy siłami napięcia powierzchniowego. | Podająca: pogadanka | Zbiorowa, jednolita |
