Ważne daty
29 r. p.n.e. – po raz pierwszy został odczytany w obecności cesarza Oktawiana Augusta poemat Wergiliusza Georgiki
59 r. p.n.e. – Juliusz Cezar wprowadza dwie ustawy agrarne; jedna wprowadza zakaz wykupy ziemi bez zgody właściciela, zaś zgodnie z postanowieniami drugiej (leges Iuliae) – podzielono nierozdzielone wcześniej grunty w Italii, by powstałe w ten sposób działki przeznaczyć dla weteranów Pompejusza.
133 r. p.n.e. – Tyberiusz Grakchus przedstawia swój projekt reformy rolnej, która miała na celu ratowanie rzymskiego rolnictwa, niszczonego przez latyfundia. Zgodnie z jej postanowieniami, wprowadzone mają być ograniczenia obszaru rzymskiej ziemi, która może znajdować się w posiadaniu jednego właściciela (maksymalna powierzchnia dla rodziny z co najmniej dwoma synami to 1000 morgów); działki mają być dziedziczone i nie wolno byłoby ich sprzedawać.
Scenariusz dla nauczyciela
II. W zakresie kompetencji kulturowych. Uczeń:
6. posiada podstawową wiedzę o następujących kluczowych zjawiskach z zakresu życia publicznego i prywatnego w starożytnej Grecji i Rzymie:
d) życie społeczne i gospodarcze (miasto i wieś, drogi, handel; religie w świecie greckim i rzymskim; wyrocznie – Delfy, Sybilla; niewola i niewolnicy; fenomen prawa rzymskiego; kalendarz; armia grecka i rzymska; rozrywki);
określać rolę rolnictwa w kulturze i gospodarce starożytnej cywilizacji rzymskiej;
opowiadać o nurcie literatury sielankowej idealizującej życie wiejskie;
objaśniać motywy wiejskie w dziełach sztuki;
definiować pojęcia: amor terraeamor terrae, labor omnia vincit improbuslabor omnia vincit improbus i omnia vincit Amoromnia vincit Amor.
Rolnictwo w Rzymie
Rolnictwo, oraz życie wiejskie w starożytnym Rzymie
Animacja przedstawiająca Rzymskie rolnictwo
Animacja przedstawiająca Życie wiejskie w starożytnym Rzymie
Zadania
Dopasuj nazwy importowanych przez Rzymian towarów i nazwy miejsc, z których je sprowadzali:
Hiszpania, Afryka, Egipt i Afryka, Galia, Syria
pszenica | |
wino | |
oliwa | |
figi, daktyle, śliwki |
Przetłumacz poniższy
Marcus Porcius Cato in libro De agricultura haec fere de agricolis scripsit: Maiores nostri virum bonum cum laudabant, ita laudabant: bonum agricolam, bonumque colonum. Ex agricolis et viri fortissimi et milites stre‑nuissimi gignuntur, maximeque pius quaestus stabilissimusque consequitur, minimeque invidiosus, minimeque male cogitantes sunt, qui in eo studio occupati sunt.
Słowniki
Słownik pojęć
miłość do ziemi
ustawiczna praca zwycięża wszystko
miłość zwycięża wszystko
Słownik łacińsko‑polski
Galeria dzieł sztuki
Bibliografia
J. Korpanty, Mały słownik łacińsko‑polski, Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa 2012
Lidia Winniczuk (red.), Słownik kultury antycznej, Wiedza Powszechna, Warszawa 1986.
K. Kumaniecki, Historia kultury starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa 1988.
K. Kumaniecki, Literatura rzymska – okres cyceroński, Warszawa 1977.
L. Winniczuk, Ludzie, zwyczaje i obyczaje starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa 2008.
R. Matera, J, Skodlarski, Gospodarka i handel dalekosiężny w starożytności, Przegląd Nauk Historycznych 2003, R. II, nr 1(3).
S. Wilczyński, T. Zarych, Lectio Latina II, Warszawa 1987.
W. Kopaliński, Słownik mitów i tradycji kultury, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2000