Zobaczyć niewidoczne
SCENARIUSZ zajęć „ZOBACZYĆ NIEWIDOCZNE”
Przyroda, II etap edukacyjny
Temat: Zobaczyć niewidoczne
Treści kształcenia
Podstawa programowa: Punkt (1.7) [uczeń] podaje przykłady przyrządów ułatwiających obserwację przyrody (lupa, mikroskop, lornetka), opisuje ich zastosowanie, posługuje się nimi podczas prowadzonych obserwacji;
Cele zoperacjonalizowane
UCZEŃ | Wymienia elementy przyrody |
Dokonuje podziału na elementy ożywione i nieożywione | |
Wymienia przyrządy przyrodnika | |
Wie, jakich przyrządów używamy do obserwacji poszczególnych elementów przyrody | |
Zna działanie poszczególnych przyrządów | |
Potrafi wymienić podstawowe części mikroskopu | |
Wie, jak powstaje powiększenie pod mikroskopem |
Nabywane umiejętności
UCZEŃ | Posługuje się poszczególnymi przyrządami |
Umiejętnie korzysta z lupy | |
Samodzielnie obsługuje mikroskop (potrafi nastawić powiększenie i ostrość obrazu) | |
Sprawnie posługuje się lornetką | |
Szanuje przyrodę i zna zasady prawidłowo przeprowadzanych obserwacji | |
Jest aktywny i ciekawy świata | |
Prezentuje postawę badawczą |
Kompetencje kluczowe
myślenie matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne;
umiejętność uczenia się
Etapy lekcji
Wstęp:
Uczniowie, którzy mają taką możliwość, mogą przysłać nauczycielowi / przynieść na nośniku własne zdjęcia wykonane w trybie makro (owadów, roślin). Można je wykorzystać w trakcie zajęć, wyświetlając w postaci galerii zdjęć.
Zapoznanie uczniów z tematem.
Powtórzenie wiadomości o elementach przyrody.
Krótka pogadanka o przyrządach, podawanie przez uczniów nazw różnych przyrządów i ich zastosowań.
Przebieg zajęć:
Nauczyciel prowadzi z uczniami dyskusję na temat wykorzystania aparatu fotograficznego do obserwacji przyrody. Przedstawia zdjęcie makroskopowe i pyta uczniów, czy wiedzą, jak nazywa się ten typ fotografii.
Uczniowie oglądają przez lupę różne przedmioty dostępne w klasie (kredę, roślinę, splot materiału swetra, strukturę drewna itd.).
Nauczyciel kieruje dyskusję na obserwacje jeszcze mniejszych obiektów, niewidocznych gołym okiem, i pyta, jak można je obserwować.
Nauczyciel przedstawia zdjęcie interaktywne i omawia budowę mikroskopu.
Instrukcja przeprowadzenia obserwacji:
Opis teoretyczny omawianego zjawiska: Mikroskop optyczny jest przyrządem służącym do uzyskiwania silnie powiększonych obrazów małych przedmiotów. Składa się z tubusu zawierającego na swoich końcach okular i obiektyw (oba działające jak soczewki skupiające). Ponadto ma układ oświetlenia preparatu i stolik preparatowy. Obiektyw mikroskopu optycznego daje rzeczywisty, odwrócony i powiększony obraz przedmiotu, okular pełni rolę lupy, przez którą ogląda się obraz dawany przez obiektyw. Obraz oglądany w okularze jest obrazem pozornym i silnie powiększonym.
Ustalenie celu i obiektu prowadzonych badań: Celem obserwacji jest dostrzeżenie przez mikroskop elementów niewidocznych gołym okiem.
Sposób przygotowania obserwacji (czas, miejsce itd.): Obserwacje są prowadzone podczas zajęć w klasie. Uczniowie posługują się mikroskopami i gotowymi preparatami mikroskopowymi.
Sposób przeprowadzenia obserwacji: Uczniowie pracują indywidualnie. Umieszczają preparat na stoliku, nastawiają oświetlenie i regulują ostrość obrazu. Wymieniają się preparatami, tak aby każdy miał szansę obejrzeć ich kilka. Obserwacje dokumentują w postaci rysunków.
Inne informacje, itd. analiza obserwacji, sposób wyciągania wniosków, karta pracy, drzewka decyzyjne, formularze itd.: Uczniowie omawiają zaobserwowane szczegóły.
Nauczyciel inicjuje dyskusję na temat zastosowania mikroskopu w różnych dziedzinach życia (np. medycyna, kryminalistyka).
Podsumowanie:
Uczniowie wymieniają omawiane przyrządy.
Wymieniają zastosowania mikroskopu w różnych dziedzinach życia.
Środki dydaktyczne
Przyrządy: lupa, mikroskop, aparat fotograficzny, preparaty mikroskopowe
Komputer (lub komputery dla każdego ucznia)
Zasoby multimedialne: zdjęcie „Makrofotografia” i zdjęcie interaktywne „Mikroskop”
Metody nauczania
dyskusja
pogadanka
ćwiczenia praktyczne
Formy pracy
zbiorowa
indywidualna
Praca domowa
Wyszukaj informacje o wynalazcy mikroskopu.
Wyszukaj informacje o tym, jakie organizmy dostrzeżono po raz pierwszy pod mikroskopem.
Dodatkowe propozycje wykorzystania zasobów
Multimedialne zasoby edukacyjne wykorzystywane w tym scenariuszu nadają się również do wykorzystania na III etapie edukacyjnym w zakresie nauczania biologii.
Lista załączników multimedialnych
Zdjęcie „Makrofotografia”
Ilustracja interaktywna „Mikroskop”