Zwierzęta wokół nas - ptasie wędrówki

Zaprasza

„Nauczanie Początkowe” R. XXVII (XLIX) nr 4

Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP Kielce 2004

DANUTA BARTOSIK

Kielce

PROPOZYCJA SCENARIUSZA ZAJĘĆ DLA KLASY II,

UWZGLĘDNIAJĄCA EDUKACJĘ POLONISTYCZNĄ

I ŚRODOWISKOWĄ.

Temat bloku - Zwierzęta wokół nas.

Temat dnia - Ptasie wędrówki.

Cele ogólne: Zapoznanie z wybranymi przedstawicielami ptaków występujących w Polsce. Rozwijanie umiejętności konstruowania opisu.

Cele operacyjne:

Uczeń:

– zna nazwy niektórych ptaków;

– wie, jakie ptaki zimują w Polsce, a jakie odlatują do ciepłych krajów;

– konstruuje opis wybranego ptaka;

– potrafi wypowiadać się na temat ptaków na podstawie własnych obserwacji oraz przyniesionych materiałów;

– umie posługiwać się określonym słownictwem.

Środki dydaktyczne: Teksty wierszy „Wróbelek”1, „Rozmowa z jemiołuszką”2

(podręcznik), „Nasza czarna jaskółeczka”3 „Sójka”4, plansza z planem opisu, wizerunki ptaków (wróbla, sójki, jaskółki, jemiołuszki), materiały przyniesione przez dzieci (opracowane informacje o ptakach przedstawionych na ilustracjach), karta pracy nr 1, koperta zawierająca pociętą na zdania kartę pracy nr 2, karton, flamastry.

Bibliografia:

1. J. Ratajczak, Wróbelek, [w:] H. Dobrowolska, A. Konieczna, Wesoła szkoła, klasa 2., cz. 1., wyd. WSiP, Warszawa 2000, s. 83.

2. H. Zdzitowecka, Rozmowa z jemiołuszką, tamże, s. 84.

3. M. Konopnicka, Nasza czarna jaskółeczka, [w:] I. Słońska, W szkole i na wakacjach - klasa I,

WSiP, Warszawa 1991, s. 46.

4. J. Brzechwa, Sójka, wyd. Nasza Ksiegarnia, Warszawa 1989.

Przebieg zajęć:

1. Wprowadzenie.

Dzieci siadają w kręgu. Nauczyciel proponuje rozmowę na temat zaobserwowanych w przyrodzie zjawisk związanych z jesienią. Ewentualnie zadaje pytania:

– Co dzieje się w świecie roślin?

– Jak zmienia się pogoda?

– W jaki sposób zwierzęta szykują się do zimy?

2. Nauczyciel przypina do tablicy kolorowe zdjęcia ptaków oraz plan opisu

(znany już dzieciom z poprzednich zajęć).

3. Praca w 4 grupach: sójek, wróbelków, jaskółek i jemiołuszek. Wybrane dzieci prezentują w grupach wiersze oraz inne informacje zdobyte o swoich ptakach. Następnie przyswajają sobie słownictwo zgodnie z kolejnymi „punktami” planu opisu.

PRZEDSTAWIENIE

– Co to jest?

WYGLĄD

– Jakiej jest wielkości?

– Jakiej barwy ma upierzenie?

– Jakie ma pazury i dziób?

ZWYCZAJE

– Czym się żywi?

– Gdzie buduje gniazda?

– Gdzie spędza zimę?

Nauczyciel czuwa nad prawidłowym przebiegiem pracy.

4. Zabawy ruchowe naśladujące zachowanie ptaków.

5. Przypomnienie opisu koguta, sformułowanego wspólnie na wcześniejszych zajęciach:

Kogut to ptak hodowany przez człowieka. Głowę zdobią mu czerwone korale i grzebień. Ciało koguta pokryte jest brązowymi piórami o czarnym połysku. Ogon ptaka tworzą zaś piękne, różnobarwne, długie pióra. Kogut ma krótki, ale mocny dziób. Nogi zakończone silnymi pazurami, służą mu do rozgrzebywania ziemi w poszukiwaniu pokarmu.

Kogut żywi się ziarnem, nasionami traw, owadami i różnymi odpadkami jedzenia. Donośnie pieje na powitanie dnia. Człowiek hoduje go dla smacznego mięsa.

6. Tworzenie opisu ptaka w oparciu o plan i zgromadzone słownictwo – praca w grupach.

Grupy I i II (jemiołuszki i sójki) – opisują swojego ptaka samodzielnie.

Grupa III – opis układa z rozsypanki zdaniowej,

Grupa IV – uzupełnia luki w zdaniach.

7. Prezentacja prac (opisów) przez poszczególnych przedstawicieli grup. Ocena utworzonych opisów.

8. Podsumowanie aktywności dzieci na zajęciach.

Karta pracy 1

Jaskółka to..................... Występuje........................ Główkę, grzbiet i skrzydełka ma ...................... koloru. Brzuszek jaskółki jest.................... Pod niewielkim, prostym dzióbkiem ma.....................................plamkę.

Ten mały, zwinny ptaszek żywi się............................................ złapanymi w locie. Gniazdo buduje z gliny ........................................... Zimę spędza ..............

Karta pracy 2.

• Wróbel to mały ptaszek.

• Występuje na terenie całego kraju.

• Pokryty jest szarymi piórkami.

• Ma krótki dziobek i ostre pazurki.

• Gniazdko buduje w pobliżu zabudowań, w dziuplach, różnych zakamarkach lub na gałęziach krzewów i drzew.

• Żywi się nasionami i owocami, odpadkami i okruchami, w lecie również owadami.

• Zimuje w kraju.