Ilustracja przedstawiająca czarną sylwetkę człowieka na ciemnoniebieskim tle, która jest powielona, umiejscowiona w kilku rzędach i frontem zwrócona do widza. Wydaje się, jakby była wycięta z papieru.
Zwykły człowiek
Źródło: Pixabay, domena publiczna.
W poezji prawie do końca wieku XIX „pospolite tematy”, uznane za nieestetyczne nie miały prawa się pojawić. Utwory miał pełnić wyłącznie funkcję poetycką. Tematami poruszanymi w wierszach mogły być jedynie wzniosłe idee i wartości. Zdarzało się w historii literatury, że poeci buntowali się przeciwko tego rodzaju ograniczeniom. W polskiej poezji zmiany zaczęły się od 1918 r. W poszukiwaniu nowych tematów i środków wyrazu prym wiodła poetycka grupa Skamander.
Już wiesz
Podaj pięć określeń, z którymi kojarzy ci się poezja i/lub poetyckość.
Czy poezja powinna poruszać określone tematy, czy też różnorodne? Uzasadnij swoje zdanie.
RjDlQW8YMjDQV
(Uzupełnij).
GRUPA POETYCKA SKAMANDER
W skład grupy poetyckiej Skamander wchodzili: Julian Tuwim, Kazimierz Wierzyński, Jan Lechoń, Antoni Słonimski i Jarosław Iwaszkiewicz. Skamandryci pojawili się na literackiej scenie niemal wraz z odzyskaniem przez Polskę niepodległości w roku 1918. Wszyscy Polacy wiązali z tym faktem ogromne nadzieje, dotyczące przede wszystkim organizacji nowoczesnego państwa. Poeci również podejmowali walkę z zacofaniem kulturowym i przesądami. Przede wszystkim mieli na celu zreformowanie poezji, wprowadzenie do niej nowości, świeżości i oderwania jej od dotychczasowych patriotycznych zobowiązań. Chcieli też porzucić tradycyjne, estetyzujące wyobrażenia poety i poezji, oderwane od rzeczywistości. Poezja nie miała być już bierną kontemplacją, ale aktywnym dialogiem ze światem. Skamandryci wprowadzili nowy język, bliższy językowi przeciętnego człowieka – z potocyzmami i wulgaryzmami. Pojawiły się dwa nowe tematy: miasto i tłum. Wprowadzili do poezji również nowego bohatera – „zwykłego człowieka”. Charakterystyczny dla wypowiedzi poetyckiej Skamandrytów był witalizm04witalizm, zachwyt życiem i jego dynamiką, a także pochwała współczesności, rozwoju wielkich miast i ekspresji, jaka cechowała tłum.
04
witalizm – energia życiowa
Ćwiczenie 1
Wyjaśnij, jak rozumiesz następujące pojęcia: elita, wyższe sfery, śmietanka towarzyska, wierchuszka, margines społeczny, element społeczny, patologia.
RYWlISlXD6aWH
(Uzupełnij).
Skorzystaj ze słownika języka polskiego.
Znaczenia pojęć:
elita – grupa ludzi wyróżniająca się pozytywnie lub uprzywilejowana w jakimś środowisku (cyt. za Słownik języka polskiego PWN);
wierchuszka – potocznie grupa ludzi sprawujących władzę w państwie, jakiejś organizacji, instytucji (cyt. za Słownik języka polskiego PWN);
margines społeczny – ludzie wykolejeni, naruszający przepisy prawa i normy współżycia społecznego (cyt. za Słownik języka polskiego PWN);
element społeczny – pejoratywne określenie ludzi naruszających zasady życia społecznego;
patologia – nieprawidłowe zjawisko występujące w życiu społecznym (cyt. za Słownik języka polskiego PWN).
Ćwiczenie 2
Określ, czy powyższe wyrazy i wyrażenia mają wydźwięk pozytywny, neutralny czy negatywny.
Rp17EGSVqlpLW
(Uzupełnij).
Przeczytaj uważnie swoje definicje i zastanów się, w jakich kontekstach używa się tych wyrazów i wyrażeń.
Słowa mające wydźwięk pozytywny: elita, wyższe sfery, śmietanka towarzyska.
Słowa mające wydźwięk negatywny: wierchuszka, margines społeczny, element społeczny, patologia.
MIASTO
Miasto jako temat literacki ma już swoją historię. Dwieście, trzysta lat temu postrzegane było na ogół negatywnie. Opisywano je z perspektywy wsi. Kojarzyło się wtedy z tym co obce, nowe i sztuczne. Tymczasem wciąż wyżej ceniono to, co swojskie, tradycyjne i naturalne. Ostoją tych wartości była właśnie wieś i dwór szlachecki. Jakiekolwiek przejawy miejskie postrzegane były jako zagrożenie. Miasto było siedliskiem fałszu, amoralności, degeneracji i wykorzenienia. Jednak z biegiem czasu stawało się tematem coraz bardziej intrygującym i sięgano po niego coraz częściej. Uważa się je za symboliczną figurą nowoczesności, ponieważ w nim skupiały się niczym w soczewce wszystkie procesy modernizacyjne, takie jak na przykład: urbanizacja, industrializacja czy migracje społeczne. Rozwój wielkich miast przyniósł ludziom wiele nowych doświadczeń, które dla pisarzy stały się tematem stricte literackim, dlatego szukano nowych sposobów ich przedstawiania.
Julian Tuwim19531894
RPh0ZtqOfO4fR
Zorientowana pionowo czarno‑biała fotografia przedstawiająca pisarza Juliana Tuwima. Został on ukazany do wysokości klatki piersiowej i wypełnia cały kadr zdjęcia. Widoczny jest jego prawy profil, a spojrzenie pisarza skierowane jest w lewo, poza kadr. Na zdjęciu Tuwim jest już starszym, szczupłym, łysiejącym mężczyzną. Ma duże ciemne oczy, duży, lekko zakrzywiony nos i usta delikatnie sygnalizujące uśmiech. Na czole i wokół oczu nieznaczne zmarszczki. Ubrany jest w wełnianą marynarkę, a pod nią w białą koszulę, pod szyją ma zawiązany krawat. W tle niejednolitego koloru ściana, gdzieniegdzie biała, a w niektórych miejscach szara.
Julian Tuwim
Źródło: Władysław Miernicki, domena publiczna.
Julian Tuwim
pisarz, poeta, autor piosenek. Jeden z założycieli grupy poetyckiej Skamander. Inspiracje do swej twórczości czerpał m.in., poprzez spacery po ulicach wielkiego miasta, słuchając ludzi i ich obserwując. Jego poezja często dotyczyła ich rozmów lub miejskiej obyczajowości. Temat „zwykłego człowieka” pojawia się dość często w twórczości Tuwima. W wiele utworach przedstawiających go pozytywnie i bez uprzedzeń. Poeta zwracał też uwagę na różne rodzaje wykluczenia, marginalizacji czy manipulacji, na jakie narażeni są ludzie biedni albo pochodzący z tzw. marginesu. W latach 20. i 30. ubiegłego wieku zestawienie poezji i problematyki społecznej było dla wielu odbiorców zaskoczeniem.
Ćwiczenie 3
Wysłuchaj wiersza Juliana Tuwima Mieszkańcy lub zapoznaj się z jego treścią. Określ stosunek podmiotu lirycznego do mieszczan.
R1FzS27KYwIOJ1
Wiersz Juliana Tuwima Mieszkańcy czyta Krzysztof Kulesza.
Wiersz Juliana Tuwima Mieszkańcy czyta Krzysztof Kulesza.
Wiersz Juliana Tuwima Mieszkańcy czyta Krzysztof Kulesza.
R1MrEkYx5n5Zz
(Uzupełnij).
Zwróć uwagę na słowa, jakich używa podmiot liryczny, opowiadając o mieszczanach.
Podmiot liryczny opowiada o mieszczanach z niechęcią. Jest w stosunku do nich krytyczny i zdystansowany. Używa wielu słów, które mają negatywne zabarwienie, np.: bełkocą, bredzą, straszni, ciemne.
MieszkańcyJulian Tuwim
Julian TuwimMieszkańcy
Straszne mieszkania. W strasznych mieszkaniach Strasznie mieszkają straszni mieszczanie. Pleśnią i kopciem01kopciem pełznie po ścianach Zgroza zimowa, ciemne konanie.
Od rana bełkot. Bełkocą, bredzą, Że deszcz, że drogo, że to, że tamto. Trochę pochodzą, trochę posiedzą, I wszystko widmo. I wszystko fantom.02fantom.
Sprawdzą godzinę, sprawdzą kieszenie, Krawacik musną, klapy obciągną I godnym krokiem z mieszkań – na ziemię, Taką wiadomą, taką okrągłą.
I oto idą, zapięci szczelnie, Patrzą na prawo, patrzą na lewo. A patrząc – widzą wszystko o d d z i e l n i e Że dom... że Stasiek... że koń... że drzewo...
Jak ciasto biorą gazety w palce I żują, żują na papkę pulchną, Aż, papierowym wzdęte zakalcem, Wypchane głowy grubo im puchną.
I znowu mówią, że Ford... że kino... Że Bóg... że Rosja... radio, sport, wojna... Warstwami rośnie brednia potworna, I w dżungli zdarzeń widmami płyną.
Głowę rozdętą i coraz cięższą Ku wieczorowi ślepo zwieszają. Pod łóżka włażą, złodzieja węszą, Łbem o nocniki chłodne trącając.
I znowu sprawdzą kieszonki, kwitki, Spodnie na tyłkach zacerowane, Własność wielebną, święte nabytki, Swoje, wyłączne, zapracowane.
Potem się modlą: „od nagłej śmierci... ...od wojny... głodu... odpoczywanie” I zasypiają z mordą na piersi W strasznych mieszkaniach straszni mieszczanie.
Przeczytaj wiersz Juliana Tuwima i wykonaj polecenia:
Ćwiczenie 4
Scharakteryzuj tytułowych mieszkańców wiersza Juliana Tuwima.
Rwow2m1ny9MAE
(Uzupełnij).
Zwróć uwagę na ich wygląd, sposób mówienia i sposób zachowania się.
Bohater zbiorowy utworu, tytułowi mieszkańcy, to ludzie żyjący w sposób schematyczny i bezrefleksyjny. Ich egzystencja wydaje się smutna, jakby wykonywali wiele rzeczy, nie wiedząc, dlaczego to robią. Znajomość świata mieszkańców ogranicza się do konkretnych przedmiotów, które w ich codziennej topografii są niezmienne. Mieszkańcy nie mają szerokich zainteresowań, bezrefleksyjnie czytają gazety. Rozmawiają ze sobą wyłącznie o sprawach, które są banalne i dotyczą ich codzienności: o pogodzie, podwyżkach cen itp. Nie dociekają natury świata i praw nim rządzących. Porównywani są do zjaw, które nie do końca żyją. Mają dość ciasne poglądy, nie wypowiadają się, ale „bredzą”. Chcą uchodzić za ludzi eleganckich.
Ćwiczenie 5
Wskaż w wierszu Juliana Tuwima wyrażenia odnoszące się do kultury mieszczańskiej. Uzasadnij swoją odpowiedź.
RegKqRNQk0xAo
(Uzupełnij).
Zwróć uwagę na takie wyrażenia, które najbardziej charakteryzują kulturę mieszczańską.
Cytat z wiersza Juliana Tuwima odnoszący się do kultury mieszczańskiej: „Jak ciasto biorą gazety w palce I żują, żują na papkę pulchną, Aż, papierowym wzdęte zakalcem, Wypchane głowy grubo im puchną”. Tytułowi mieszkańcy swoją wiedzę o świecie czerpią wyłącznie z gazet czytanych przez nich w sposób fragmentaryczny i niedokładny. Interesują się kulturą popularną, łatwo dostępną, niewymagającą od odbiorców dużego zaangażowania.
Ćwiczenie 5
Zacytuj fragment wiersza Juliana Tuwima odnoszący się do kultury mieszczańskiej. Uzasadnij swoją odpowiedź.
RV09hSih00JK1
(Uzupełnij).
Rozwiązanie:
Cytat z wiersza Juliana Tuwima odnoszący się do kultury mieszczańskiej: „Jak ciasto biorą gazety w palce I żują, żują na papkę pulchną, Aż, papierowym wzdęte zakalcem, Wypchane głowy grubo im puchną”. Tytułowi mieszkańcy swoją wiedzę o świecie czerpią wyłącznie z gazet czytanych przez nich w sposób fragmentaryczny i niedokładny. Interesują się kulturą popularną, łatwo dostępną, niewymagającą od odbiorców dużego zaangażowania.
Ćwiczenie 6
Wyjaśnij, z czego wynika niechęć podmiotu lirycznego do tytułowych bohaterów utworu.
RPIrtsF3w3rFr
(Uzupełnij).
Zastanów się, jakie mogą być konsekwencje życia opisywanego przez podmiot liryczny.
Niechęć podmiotu lirycznego do tytułowych bohaterów wynika z przekonania, że ich życie jest bezwartościowe. Prowadzi bowiem do pustki, wyjałowienia i bezsensu.
Ćwiczenie 7
RLEyaAz1J3kmc1
zadanie interaktywne
zadanie interaktywne
Spośród wymienionych określeń wskaż te, które opisują stosunek mówiącego do mieszczan.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 8
Wypisz z tekstu po jednym przykładzie porównania i metafory, a następnie zinterpretuj je.
R1UTvgLp7vsy6
(Uzupełnij).
Metafora – połączenie wyrazów, które wspólnie tworzą nowy sens, niezgodny z ich podstawowymi znaczeniami. Porównanie – zestawienie dwóch wyrazów, porównywanego i porównującego, połączonych wyrazami: „jak”, „jako”, „jak gdyby”, „niby”, „niczym”, „na kształt”, „podobnie do”. Często w poezji ma znaczenie przenośne (metaforyczne), ma na celu uwydatnić jakieś cechy opisywanego zjawiska.
Przykład porównania w wierszu: Jak ciasto biorą gazety w palce. Zdanie to wskazuje na to, że mieszczanie w rzeczywistości nie czytają gazet ze zrozumieniem, ale jedynie przewracają ich strony, szeleszczą nimi.
Przykład metafory w wierszu: [...] papierowym wzdęte zakalcem, Wypchane głowy grubo im puchną. Powyższe zdanie wskazuje na to, że mieszczanie gromadzą bardzo dużo fragmentarycznych informacji, nie czytając ich uważnie i wnikliwie. W rezultacie stają się one dla nich nieprzydatne, niepotrzebne, bezowocne, nie przynoszą wartościowej wiedzy o świecie.
Ćwiczenie 9
Określ, jaką rolę w wierszu pełni powtarzanie przymiotnika „straszne”. Uzasadnij swoją odpowiedź.
R1KOH9BZGyR8h
(Uzupełnij).
Przypomnij sobie, kiedy w tekście stosujemy powtórzenia.
Powtórzenie przymiotnika „strasznie” buduje niepokojącą atmosferę oraz wyolbrzymia opisaną w utworze sytuację, jak też silnie podkreśla jej beznadziejność.
Rop9M2yOLg6I6
Ćwiczenie 10
Dopasuj nazwy zachowań mieszkańców do właściwych cytatów. Trochę pochodzą, trochę posiedzą Możliwe odpowiedzi: 1.
Dopasuj nazwy zachowań mieszkańców do właściwych cytatów. Trochę pochodzą, trochę posiedzą Możliwe odpowiedzi: 1.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Rc0EEwdQfqf18
Ćwiczenie 11
Uporządkuj wyrazy od tego, który ma najwęższy zakres znaczeniowy do tego o najszerszym zakresie znaczeniowym. Elementy do uszeregowania: 1. obywatel, 2. członek zbiorowości, 3. domownik, 4. człowiek
Uporządkuj wyrazy od tego, który ma najwęższy zakres znaczeniowy do tego o najszerszym zakresie znaczeniowym. Elementy do uszeregowania: 1. obywatel, 2. członek zbiorowości, 3. domownik, 4. człowiek
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Przeczytaj wiersz Juliana Tuwima Colloquium05Colloquium niedzielne na ulicy, a następnie wykonaj polecenia.
05
colloquium [czyt. kolokwium]
Julian Tuwim
Julian TuwimColloquium niedzielne na ulicy
„Pani ma bardzo ładne czerwone usta, Ale zdaje mi się, że są troszeczkę pomalowane. Co za dziw? Wiadomo, że kobieta – to istota pusta... Puchu marny, jak mówi poeta... To przecież znane.
Ale, proszę pani, czy to przeszkadza prawdziwej miłości? Pani pozwoli, że ją do domu odprowadzę... Co? Pani nie zawiera na ulicy znajomości? Nie rozumiem... Ja przecież pani nie zawadzę...
Skąd znam panią? To dobre! Widziałem, jak z kinematografu03kinematografu Wychodziła pani zeszłą razą w towarzystwie gości... Szukałem panią! Jak babcię kocham! A tu trzeba trafu, Że znowu panią widzę... Co za zbieg okoliczności!
Pani wybaczy, że ja tak mówiłem na pani usta... Ale, moja pani, w dzisiejszych czasach... Bo tak
– to mi się pani podoba... Nie lubię, gdy niewiasta jest niesubtelna... Są guściki i gusta, A pani to w sam raz... Przepraszam, po kim ta żałoba?
Szanowny tatuś pani powiększył grono aniołków! Co za nieszczęście! Proszę pani, a kto wspomaga matkę? Stryjo? No, no... Może pani przyjmie ten bukiecik fiołków? Może wstąpimy razem na herbatkę?”
unikatowy_nr_id_wpisu_02 Źródło: Julian Tuwim, Colloquium niedzielne na ulicy, [w:] tegoż, Wiersze wybrane, oprac. Michał Głowiński, Wrocław 1986, s. 14–15.
03
kinematograf – dawniej kino
Ćwiczenie 12
Opisz podmiot liryczny w utworze Juliana Tuwima.
RQwrAwBBp6OvC
(Uzupełnij).
Zwróć uwagę na to, jakim językiem posługuje się podmiot liryczny.
Podmiotem lirycznym w utworze jest mężczyzna, który próbuje zainteresować sobą spotkaną na ulicy kobietę. Wypowiada się on w sposób niepoprawny i niewzbudzający zaufania. Stara się być dowcipny i elokwentny.
Ćwiczenie 13
Scharakteryzuj sytuację liryczną w wierszu.
RFIjzRMrzkvzN
(Uzupełnij).
Zwróć uwagę na zachowanie mężczyzny i prawdopodobne reakcje kobiety.
Podmiot liryczny bezskutecznie próbuje nawiązać kontakt ze spotkaną kobietą. Najpierw wytyka jej wady, by później uznać, że nie mogą one przeszkadzać w miłości. Kobieta, choć nie są przytoczone jej wypowiedzi, wydaje się być raczej zaskoczona i przestraszona zaistniałą sytuacją. Podmiot liryczny nie wykazuje się też należytą delikatnością wobec niej. Najpierw zauważa, że jest ona w żałobie, a za chwilę kontynuuje swój flirt.
Ćwiczenie 14
Wyjaśnij, co oznacza słowo colloquium.
RG1nhpLEdwFi8
(Uzupełnij).
Skorzystaj ze słownika wyrazów obcych.
W języku łacińskim słowo colloquium oznacza rozmowę.
Ćwiczenie 15
Określ, jaki charakter ma rozmowa w tym wierszu.
R7rpuPHCEIoqH
(Uzupełnij).
Zwróć uwagę na to, czy rozmowa w tym wierszu jest dialogiem prowadzonym pomiędzy dwojgiem osób.
Rozmowa w tym wierszu jest w rzeczywistości monologiem mężczyzny. Kwestie, które wypowiada kobieta, są przez niego powtarzane, aczkolwiek nie słyszymy pytań i oznajmień płynących z jej strony. Podmiot liryczny buduje wrażenie, jakby całą sytuację aranżował mężczyzna, nawet mówienie za kobietę, próbując popisać się przed nią i jej zaimponować.
Ćwiczenie 16
Wypisz z wiersza kolokwializmy. Określ ich funkcję.
RG8iLnGK8IKZ3
(Uzupełnij).
Kolokwializm to wyraz lub wyrażenie niedbałe, używane w języku potocznym (cyt. za Słownik języka polskiego PWN).
Kolokwializmy występujące w utworze: „wychodziła pani zeszłą razą”; „jak babcię kocham”; „są guściki i gusta”; „stryjo”. Wypowiedzi podmiotu lirycznego są stylizowane na takie, które można było usłyszeć na ulicach w czasach dwudziestolecia międzywojennego.
RXJbbym2sqSIr
Ćwiczenie 17
Połącz nazwę środka stylistycznego z jego przykładem występującym w utworze. epitet Możliwe odpowiedzi: 1. Szanowny tatuś pani powiększył grono aniołków, 2. Pani ma bardzo ładne czerwone usta, 3. prawdziwej miłości, 4. tatuś, herbatkę, bukiecik, 5. Ale, proszę pani, czy to przeszkadza prawdziwej miłości? pytanie retoryczne Możliwe odpowiedzi: 1. Szanowny tatuś pani powiększył grono aniołków, 2. Pani ma bardzo ładne czerwone usta, 3. prawdziwej miłości, 4. tatuś, herbatkę, bukiecik, 5. Ale, proszę pani, czy to przeszkadza prawdziwej miłości? wykrzyknienia Możliwe odpowiedzi: 1. Szanowny tatuś pani powiększył grono aniołków, 2. Pani ma bardzo ładne czerwone usta, 3. prawdziwej miłości, 4. tatuś, herbatkę, bukiecik, 5. Ale, proszę pani, czy to przeszkadza prawdziwej miłości? zdrobnienia Możliwe odpowiedzi: 1. Szanowny tatuś pani powiększył grono aniołków, 2. Pani ma bardzo ładne czerwone usta, 3. prawdziwej miłości, 4. tatuś, herbatkę, bukiecik, 5. Ale, proszę pani, czy to przeszkadza prawdziwej miłości? apostrofa Możliwe odpowiedzi: 1. Szanowny tatuś pani powiększył grono aniołków, 2. Pani ma bardzo ładne czerwone usta, 3. prawdziwej miłości, 4. tatuś, herbatkę, bukiecik, 5. Ale, proszę pani, czy to przeszkadza prawdziwej miłości?
Połącz nazwę środka stylistycznego z jego przykładem występującym w utworze. epitet Możliwe odpowiedzi: 1. Szanowny tatuś pani powiększył grono aniołków, 2. Pani ma bardzo ładne czerwone usta, 3. prawdziwej miłości, 4. tatuś, herbatkę, bukiecik, 5. Ale, proszę pani, czy to przeszkadza prawdziwej miłości? pytanie retoryczne Możliwe odpowiedzi: 1. Szanowny tatuś pani powiększył grono aniołków, 2. Pani ma bardzo ładne czerwone usta, 3. prawdziwej miłości, 4. tatuś, herbatkę, bukiecik, 5. Ale, proszę pani, czy to przeszkadza prawdziwej miłości? wykrzyknienia Możliwe odpowiedzi: 1. Szanowny tatuś pani powiększył grono aniołków, 2. Pani ma bardzo ładne czerwone usta, 3. prawdziwej miłości, 4. tatuś, herbatkę, bukiecik, 5. Ale, proszę pani, czy to przeszkadza prawdziwej miłości? zdrobnienia Możliwe odpowiedzi: 1. Szanowny tatuś pani powiększył grono aniołków, 2. Pani ma bardzo ładne czerwone usta, 3. prawdziwej miłości, 4. tatuś, herbatkę, bukiecik, 5. Ale, proszę pani, czy to przeszkadza prawdziwej miłości? apostrofa Możliwe odpowiedzi: 1. Szanowny tatuś pani powiększył grono aniołków, 2. Pani ma bardzo ładne czerwone usta, 3. prawdziwej miłości, 4. tatuś, herbatkę, bukiecik, 5. Ale, proszę pani, czy to przeszkadza prawdziwej miłości?
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Polecenie 1
Dopisz kolejny fragment wiersza, który stanowiłby kontynuację przedstawionej scenki.
RkIFHCeqZIDDE
(Uzupełnij).
ZADANIOWO
Polecenie 2
Czy model życia, jaki wiodą bohaterowie wiersza Mieszkańcy, jest nadal aktualny? Napisz wypowiedź argumentacyjną, w której zaprezentujesz swoje stanowisko.
RKJwZsFfeKrtp
(Uzupełnij).
Polecenie 3
W jakim stopniu w twoim środowisku przywiązuje się wagę do dobrego wychowania? Czy mają znaczenie zachowania takie jak: kolejność wchodzenia do pomieszczeń; pierwszeństwo podania dłoni przy powitaniu; kolejność przedstawiania się osób, sposób wypowiadania się. Uzasadnij swoją stanowisko.
R19qIDiJFXeol
(Uzupełnij).
Polecenie 4
Przygotuj zasady savoir‑vivre'u06savoir‑vivre'u , który obowiązywałby w twojej szkole.
ROUntmFwNADJx
(Uzupełnij).
Polecenie 5
Wskaż – na podstawie własnych obserwacji – kilka przykładów zachowań, które w twoim otoczeniu są synonimem nietaktu.
RhfPJMG8u2yjf
(Uzupełnij).
Polecenie 5
Przywołaj – na podstawie własnych obserwacji – kilka przykładów zachowań, które w twoim otoczeniu są synonimem nietaktu.
RAjNDhJKO32Eo
(Uzupełnij).
Polecenie 6
Scharakteryzuj język twojego pokolenia.
R1OHK1G93TR2N
(Uzupełnij).
06
savoir‑vivre [czyt. sawuar wiwr]
REpIv60efRCML1
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Zapoznaj się z poniższymi słowami kluczami związanymi z lekcją, a następnie zaproponuj ich własną kolejność. Możesz kierować się tym, co cię zaciekawiło, poruszyło, zaskoczyło itp. Przygotuj krótkie uzasadnienie swojej propozycji. Słowa klucze: poezja, rozmowa, mieszczaństwo, savoir‑vivre.