ok. 4000 p.n.e. - powstanie pierwszego pisma piktograficznego
przełom XIX/XX wieku - rozwój malarstwa symbolicznego w Polsce
XX i XXI wiek - rozkwit grafiki komputerowej i projektowania graficznego
1
Scenariusz lekcji dla nauczyciela
RNkXoJkD0nkb71
I. Opanowanie zagadnień z zakresu języka i funkcji plastyki; podejmowanie działań twórczych, w których wykorzystane są wiadomości dotyczące formy i struktury dzieła. Uczeń:
1) wykazuje się znajomością dziedzin sztuk plastycznych: malarstwa, rzeźby, grafiki, architektury (łącznie z architekturą wnętrz), rysunku, scenografii, sztuki użytkowej dawnej i współczesnej (w tym rzemiosła artystycznego); rozumie funkcje tych dziedzin i charakteryzuje ich język; rozróżnia sposoby i style wypowiedzi w obrębie dyscyplin; zna współczesne formy wypowiedzi artystycznej, wymykające się tradycyjnym klasyfikacjom, jak: happening, performance, asamblaż; sztuka nowych mediów;
II. Doskonalenie umiejętności plastycznych – ekspresja twórcza przejawiająca się w działaniach indywidualnych i zespołowych. Uczeń:
6) stosuje różnorodne techniki plastyczne (proste techniki graficzne, rzeźbiarskie, malarskie, elementy obrazowania cyfrowego fotograficznego i z wykorzystaniem wybranych graficznych programów komputerowych);
III. Opanowanie podstawowych wiadomości z zakresu kultury plastycznej, jej narodowego i ogólnoludzkiego dziedzictwa kulturowego. Uczeń:
4) wymienia, rozpoznaje i charakteryzuje najważniejsze obiekty kultury wizualnej w Polsce, wskazuje ich twórców.
Nauczysz się
charakteryzować przekaz znaku i symbolu w komunikacji;
rozpoznawać znaczenie symboli i ich oddziaływanie na kulturę;
identyfikować podstawowe elementy znaku i piktogramu: czytelność, kolor, odniesienie.
Środki komunikacji
W dzisiejszych czasach trudno znaleźć osobę, która nigdy nie spotkała się z nośnikami danych typu pendrive, komputer, telefon czy odtwarzacz MP3. Stanowią one media, bez których kultura nie mogłaby istnieć.
Środki komunikacji, którymi posługuje się człowiek, to narzędzia (media), ułatwiające wymianę informacji. Najważniejszą jednostką w komunikacji jest znakZnakznak, który odbieramy zmysłami. Może to być np. gest, dźwięk, słowo, obiekt, obraz, rysunek. Znak funkcjonuje w oparciu o naturalną, wykorzystywaną podświadomie i obecną w każdym z nas elementarną wiedzę. Wszyscy potrafią rozpoznać, że ciemne chmury są zapowiedzią ulewnego deszczu, a pozostawiony przez dzikie zwierzę odcisk łapy świadczy o jego wizycie w tym miejscu. Znaki to informacje odczytywane przez mózg jednoznacznie. Gdy widzimy dym wiemy, że pojawi się też ogień, a kiedy mamy gorączkę czujemy, że to oznaka choroby.
R1Zp7T65khvKC1
Znaki i symbole
Wyjątkowo ważnym bodźcem, znakiem, który odbieramy z otoczenia, jest kolor. W dobie szybko rozwijających się nowych mediów rośnie też znaczenie znaków graficznych, jak np. logo. Projektanci wizerunku uważają kolor za czynnik niezwykle ważny. Określona kolorystyka kojarzy się ludziom z danym typem emocji, wywołuje różne odczucia. W dobie marketingu prężnie rozwija się także dziedzina nauki zwana psychologią koloru, która bada reakcje człowieka na określone barwy i ich odcienie.
R1FJGgoVxlja11
R1TpJ0zxFuTRz1
Szczególnym rodzajem znaków są symboleSymbolsymbole, które służą do zapisywania myśli, pojęć, uczuć i idei w formie słownej lub graficznej. Co ciekawe, znaczenie symbolu może być w rozmaity sposób odczytywane – jego przekaz nie jest jasny, jednoznaczny. Ludzie żyjący w poszczególnych kulturach odczytują znaczenia symboliczne w różny sposób, np. kolor biały w Europie kojarzy się z małżeństwem i czystością, podczas gdy w Chinach biel to symbol żałoby.
Znaki i symbole tworzą wspólnie język, dzięki któremu istnieje również sztuka. W każdym kręgu kulturowym ludzie stosowali różne media, czyli sposoby przekazywania informacji. Odróżnianie mowy ludzkiej datuje się między 35 000 lat p.n.e a 10 000 lat p.n.e.. Na początku rozwoju kulturowego ludzi to właśnie mowa (obok gestów) stanowiła główne medium – nośnik informacji. Pierwsze pismo powstało w Państwie Sumerów około 4000 r. p.n.e. i były to piktogramyPiktogrampiktogramy – pismo obrazkowe. Schematyczne, proste rysunki miały przypominać przedmioty i zjawiska z nimi związane. Współcześnie żyjemy w dobie rozwijających się nowych mediów – massmediów (np.: Internet). Nowoczesna kultura na całym świecie zwraca się ku obrazom, które dominują nad tekstem. Szybkie, skrótowe i uproszczone komunikaty coraz częściej wyrażane są w formie graficznej. Grafika zapewnia zrozumienie rodzaju komunikatu bez względu na język czy kulturę odbiorcy, ponieważ projektanci piktogramów nie wykorzystują słowa czy tekstu, lecz obraz. Piktogramem możemy więc nazwać wyraz przedstawiony za pomocą obrazka, który ułatwia komunikację i szybką wymianę informacji.
R1FtwMDHoDgs41
R1Kwoj30wNFyl1
Współczesne piktogramy
Współcześnie piktogram to nie obrazek z archaicznego pisma, lecz prosty, czytelny dla każdego znak graficzny, pojawiający się szczególnie często w miejscach, które skupiają grupy ludzi różnych narodowości. Piktogram oddziałuje na zasadzie obrazu, nie istnieje wówczas bariera językowa. Wiele znaków służących komunikacji i organizacji możemy zauważyć na lotniskach, dworcach, w centrach dużych miast czy w sklepach internetowych.
RgWSEZ0vRwJJo1
Zadania
R1No8VLXuwobu
Ćwiczenie 1
classicmobile
Ćwiczenie 2
RW9aE5hsMtfbh1
static
Ćwiczenie 2
Przyjrzyj się wybranym piktogramom i dopasuj do każdego odpowiedni rzeczownik.
RjPbnrgc5Qcbl1
1 - obraz 2 - żelazko 3 - czas
C‑1,B‑2,A‑3
Zobacz także
Inna wersja zadania
R1A92MmLA3VJMm0bd7fe51172f132f_00000000000041
Ćwiczenie 3
classicmobile
Ćwiczenie 4
R13jHyaK1R8l51
Polecenie do zadania brzmi: Przyporządkuj definicje do podanych określeń. Poniżej polecenia, w dwóch kolumnach, znajdują się elementy z odpowiedziami. Należy je tak przesunąć, aby dobrać parami pasujące do siebie odpowiedzi. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Polecenie do zadania brzmi: Przyporządkuj definicje do podanych określeń. Poniżej polecenia, w dwóch kolumnach, znajdują się elementy z odpowiedziami. Należy je tak przesunąć, aby dobrać parami pasujące do siebie odpowiedzi. W prawym dolnym rogu zadania umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Przyporządkuj definicje do podanych określeń.
motyw, który można odczytywać niedosłownie, w różny sposób, ślad, zapowiedź, wskazówka, wyraz przedstawiony za pomocą obrazka
piktogram
symbol
znak
Źródło: online skills, licencja: CC BY 3.0.
static
Ćwiczenie 4
Przyporządkuj definicje do podanych określeń.
A - symbol B - piktogram C - znak
1 - ślad, zapowiedź, wskazówka 2 - wyraz przedstawiony za pomocą obrazka 3 - motyw, który można odczytywać niedosłownie, w różny sposób
C‑1,B‑2,A‑3
Zobacz także
Inna wersja zadania
RmsWgc5wZ2jlum0bd7fe51172f132f_00000000000051
Ćwiczenie 5
RlUqSUtLKMAvv
Ćwiczenie 6
m0bd7fe51172f132f_0000000000004
m0bd7fe51172f132f_0000000000004
Przyjrzyj się wybranym piktogramom i dopasuj do każdego odpowiedni rzeczownik.
Pytania: piktogram - ................ symbol - ................ znak - ................
Odpowiedzi: A - ślad, zapowiedź, wskazówka B - wyraz przedstawiony za pomocą obrazka C - motyw, który można odczytywać niedosłownie, w różny sposób
Rozwiązanie: 1‑B 2‑C 3‑A
R7bVIdk2qWdbd
Ćwiczenie 7
R1OZTTlunW0v81
RGpBAVJC0g83a1
RSUQnUxJx2yck
Ćwiczenie 8
classicmobile
Ćwiczenie 9
R12V9QKHu64Ec1
static
Ćwiczenie 9
Przyjrzyj się wybranym znakom. Jak można odczytać ich treść?
Ryws90QUgawwn1
1 - zakaz używania urządzeń elektronicznych 2 - zachowaj ciszę
A‑1,B‑2
Zobacz także
Inna wersja zadania
R1PgLJM7pEJA4m0bd7fe51172f132f_00000000000061
Ćwiczenie 10
Polecenie 1
Piktogramy towarzyszą naszemu życiu ułatwiając komunikację. Podejmij próbę zaprojektowania serii własnych znaków - piktogramów, które będą odnosiły się do wykonywanych przez Ciebie czynności lub używanych przedmiotów. Pamiętaj, aby rysunki były dużym uproszczeniem, ale wciąż pozostały czytelne. Pomocne mogą być narzędzia programu miniPaint.
R1WeXxTCzczJ71
m0bd7fe51172f132f_0000000000006
m0bd7fe51172f132f_0000000000006
Przyjrzyj się wybranym znakom. Jak można odczytać ich treść?
Odpowiedzi: A - zachowaj ciszę B - zakaz używania urządzeń elektronicznych
Rozwiązanie: 1‑A 2‑B
Słownik pojęć
Piktogram
Piktogram
znak pisma zw. obrazkowym lub piktograficznym, przedstawiający rzeczy, zdarzenia bez powiązania z wyrazami i dźwiękami języka naturalnego.
Symbol
Symbol
pojęcie, przedmiot, mające jedno znaczenie dosłowne i większą liczbę znaczeń ukrytych. Symbol można odczytywać w różny sposób, w zależności od kontekstu historii i kultury.
Znak
Znak
to, co informuje o czymś poprzez wywoływanie odpowiednich skojarzeń, ślad, zapowiedź.