Pod ochroną
Opisz, jak wyobrażasz sobie anioła.
Jak myślisz, kim jest anioł? Czym się zajmuje? Z czym to słowo się kojarzy? Zastanów się i zapisz swoje odpowiedzi tutaj lub w zeszycie.
Utwórz wyrazy pokrewne do słowa „anioł”.
Przeczytaj poniższy utwór Teofila Lenartowicza, a następnie opisz, co deklaruje osoba mówiąca w wierszu.
Za aniołemAniele! pójdę za tobą,
Matkę i ojca zostawię,
I brata, z którym się bawię,
Nic a nic nie wezmę z sobą.
Zostawię ogródek, drzewa
I naszą cichą izdebkęizdebkę,
Moją plecioną kolebkękolebkę,
Przy której matka mi śpiewa,
Siostrę w pieluszkach malutką,
Co jeszcze mówić nie może,
Kij z dziadkiem z kościaną bródką,
Na którym jeżdżę po dworze;
Zostawię nawet sukienkę,
l tak w koszulce, jak stoję,
Mój srebrny – podam ci rękę
I pójdziempójdziem sobie we dwoje.Jak nas gdzie zbójcy zaskoczą
Lub ciemna gradowa chmura,
Twoje mnie skrzydła otoczą
I ja się skryję pod pióra.
Jeśli mi nóżki zemdleją
Albo zmęczony zadrzemięzadrzemię,
Ty mnie nieść będziesz koleją
I znowu spuszczać na ziemię.
Jak będzie świtaniaświtania blisko,
ZanucimZanucim pieśni w niebiosyniebiosy,
Pod wieczór pójdziem na rżyskorżysko
Po złote pszeniczne kłosy.
A jak noc ziemię okryje
I gwiazdki zaświecą jasne,
Ja cię obejmę za szyję,
Główkę pochylę i zasnę.Źródło: Za aniołem, [w:] Teofil Lenartowicz, Poezje, Warszawa 1968.
O autorze
Teofil Lenartowicz
– polski rzeźbiarz i poeta przynależący do drugiego pokolenia romantyków. Działał w konspiracji przeciwko zaborcom. Zagrożony aresztowaniem, musiał w 1848 roku uciekać z kraju. Osiadł we Florencji. Pisał wiersze i poematy patriotyczne, historyczne, a także nawiązujące do folkloru Mazowsza. Jego najbardziej znane utwory to Złoty kubek i kolęda Mizerna, cicha.
Kim jest podmiot liryczny w utworze? Uzasadnij swoje zdanie, wskazując odpowiednie wyrazy. Wypisz je poniżej.
Do kogo zwraca się podmiot liryczny? Opisz adresata utworu.
Opisz przebieg wędrówki chłopca i anioła.
Wyjaśnij, jakie niebezpieczeństwa oraz trudności mogą spotkać chłopca w czasie podróży. Omów, jak anioł może go ochronić. Zapisz odpowiedź.
Wyjaśnij, dlaczego chłopiec jest gotowy pójść za aniołem, a więc także zostawić wszystko i wszystkich. Dlaczego nic mu nie będzie potrzebne?
Jak anioł mógłby odpowiedzieć na wyznanie chłopca? Zapisz w zeszycie wymyśloną przez siebie wypowiedź.
Opisz, jak wygląda anioł z obrazu Jacka Malczewskiego Anioł i pastuszek.
Opisz, w co mógłby być ubrany anioł.
Opisz, jak wygląda chłopiec z obrazu Jacka Malczewskiego Anioł i pastuszek.
Opisz emocje, jakie mogłyby ci towarzyszyć podczas spotkania z aniołem.
Jak artysta malarz – Jacek Malczewski – wyobraził sobie spotkanie pastuszka z aniołem? Czy widzisz związek z wierszem Lenartowicza? Wypisz podobieństwa i różnice.
Odpowiedz, w jakich okolicznościach można by spotkać anioła.
Na podstawie wiersza Teofila Lenartowicza lub obrazu Jacka Malczewskiego ułóż dialog anioła z dzieckiem.
Na podstawie obrazu Jacka Malczewskiego napisz opowiadanie jak doszło do spotkania anioła z pastuszkiem. Co stało się później?
Czy podoba ci się obraz Jacka Malczewskiego Anioł i pastuszek? Jakie emocje wywołuje? Porozmawiaj o tym.
Przyjrzyj się poniższemu obrazowi Hugona Simberga Ranny anioł i porozmawiaj z koleżanką lub kolegą o scenie przedstawionej na płótnie.
Posłuchaj opisu ikony średniowiecznej przedstawiającej anioły autorstwa Andrieja Rublowa dostępnego na stronie internetowej http://www.isztuka.edu.pl/i-sztuka/node/272. Opisz swoje wrażenia.
Podaj antonim do słowa „anioł”.
Wymień nastroje, jakie mogą panować na obrazie.
Wyjaśnij, czego symbolem mogą być przebiśniegi trzymane przez anioła w dłoni.
Wyjaśnij, co symbolizują przebiśniegi.
Przyjrzyj się fotografii pióra i napisz, jak wyobrażasz sobie anielskie skrzydła.
Odpowiedz, czy człowiek może być aniołem. Wyjaśnij, w jakiej sytuacji można nazwać człowieka aniołem.
Pomyśl i napisz, kiedy człowiek może być aniołem.