Walec. Pole powierzchni walca
W tym materiale zawarte są wiadomości dotyczące walców - budowy, przekrojów, siatek, pola powierzchni. Utrwalisz zdobytą wiedzę, wykonując ćwiczenia.
Budowa walca
W jakim kształcie są wieże na zdjęciach? Jakie bryły geometryczne przypominają?
Przykładem walca mogą być wieże zamkowe popularne w architekturze na przestrzeni wieków.
Zmieniaj wymiary obracającego się prostokąta. Jaka jest zależność między wysokością otrzymywanego walca, a jego tworzącą? Jaka jest zależność między promieniem podstawy walca, a długością boku prostokąta prostopadłego do osi obrotu?
W wyniku obrotu prostokąta wokół prostej, przechodzącej przez jeden z boków, otrzymujemy bryłę zwaną walcem.
Zapoznaj się z opisem apletu, a następnie z wnioskami.
Aplet przedstawia konstrukcję walca na płaszczyźnie. Na płaszczyźnie dany jest punkt O, odcinek OW prostopadły do płaszczyzny i okrąg o środku w punkcie O. Na okręgu leży punkt P. Na płaszczyźnie narysowany jest prostokąt, którego jeden bok zawiera się w promieniu okręgu, a drugi leży na osi obrotu. Obracając prostokąt wokół jednego z boków, otrzymujemy walec.
Zatem, aby otrzymać walec, należy wyznaczyć oś obrotu i osadzić na niej prostokąt, który w wyniku obrotu wokół tej osi tworzy walec.
Walec ma dwie równoległe podstawy w kształcie przystających kół. Odcinek łączący podstawy walca i prostopadły do tych podstaw to wysokość walca. Wysokość jest równa odległości podstaw walca.
Każdy odcinek zawarty w powierzchni bocznej walca o końcach należących do podstaw walca nazywamy tworzącą. Długość tworzącej walca jest równa jego wysokości.
Określ dla każdego z walców jego wysokość, długość tworzącej, promień podstawy i średnicę podstawy.
Przekroje walca
Poniższa ilustracja pokazuje jak wygląda przekrój poprzeczny walca.
Poniższa ilustracja pokazuje jak wygląda przekrój osiowy walca.
Przekrój osiowy walca jest prostokątem o szerokości . Pole tego przekroju jest równe .
Określ wysokość i promień podstawy walca.
Obliczamy długość prostokąta, będącego przekrojem osiowym walca.
Prostokąt, będący przekrojem osiowym walca, ma wymiary na .
Możliwe są dwa przypadki.
przypadek:
Wysokość walca jest równa , a promień jego podstawy jest równy .przypadek:
Wysokość walca jest równa , a promień jego podstawy jest równy .
Przekrój osiowy walca jest prostokątem, którego przekątna długości jest nachylona do dłuższego boku pod kątem . Wysokość walca jest równa długości tego prostokąta. Oblicz pole podstawy walca.
Przekątna dzieli prostokąt, będący przekrojem osiowym walca, na dwa przystające trójkąty prostokątne.
Przeciwprostokątna w tak otrzymanym trójkącie ma długość , a jeden z kątów ostrych ma miarę .
W takim trójkącie naprzeciw kąta o mierze leży przyprostokątna dwa razy krótsza od przeciwprostokątnej, czyli w tym przypadku o długości .
Druga z przyprostokątnych ma długość .
Promień podstawy walca jest więc równy .
Obliczamy pole koła, będącego podstawą walca
Pole podstawy walca jest równe .
Obwód koła, będącego przekrojem poprzecznym walca, jest równy . Stosunek wysokości walca do promienia podstawy jest równy . Oblicz wysokość walca.
Obliczamy promień podstawy walca
Korzystamy z tego, że stosunek wysokości walca do promienia jego podstawy jest równy
Wysokość walca jest równa .
Siatka walca. Pole powierzchni walca
Obserwuj, jak wraz ze zmianą wysokości i promienia podstawy walca, zmieniają się wymiary figur tworzących siatkę walca. Co zauważasz?
Siatka walca składa się z dwóch przystających kół i prostokąta. Promień każdego z tych kół jest równy promieniowi podstawy walca. Boki prostopadłe prostokąta są równe odpowiednio wysokości walca i obwodowi koła, będącego podstawą.
Pole powierzchni walca o wysokości i promieniu podstawy jest równe
gdzie:
– pole podstawy,
– pole powierzchni bocznej,
.
Ile blachy zużyto na wykonanie metalowej puszki w kształcie walca o wysokości i średnicy ? Wynik podaj z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku.
Promień podstawy walca jest równy . Obliczamy, ile blachy zużyto na wykonanie denka puszki
Obliczamy, ile blachy użyto na wykonanie powierzchni bocznej puszki
Teraz obliczamy, ile blachy użyto na wykonanie całej puszki
Liczbę zastępujemy jej przybliżeniem
Na wykonanie puszki zużyto około blachy.
Powierzchnia boczna walca po rozwinięciu na płaszczyźnie jest prostokątem o wymiarach . Oblicz promień podstawy walca, wiedząc, że wysokość walca jest równa .
Obwód koła, który jest podstawą walca, jest równy długości prostokąta, w kształcie którego jest powierzchnia boczna walca
Promień podstawy walca jest równy .
Tort ma kształt walca o wysokości i średnicy podstawy . Na pokrycie powierzchni tortu potrzeba polewy. Oblicz, ile polewy należy przygotować na pokrycie powierzchni tortu.
Polewą będzie pokryta podstawa górna walca, w kształcie którego jest tort i jego powierzchnia boczna. Obliczamy pole powierzchni do pokrycia
Obliczamy, ile polewy potrzeba
Liczbę zaokrągliliśmy z dołu, zatem żeby nie zabrakło polewy, należy przygotować jej trochę więcej niż .
Kwadrat obracamy wokół prostej . Określ wysokość i promień podstawy tak otrzymanego walca.
Udowodnij, że wszystkie przekroje poprzeczne walca są przystającymi kołami.
Prostokąt o wymiarach obrócono wokół boku o długości i otrzymano walec . Ten sam prostokąt obrócono wokół boku o długości i otrzymano walec . Walce i mają równe pola powierzchni całkowitej. Wykaż, że prostokąt ten jest kwadratem.
Udowodnij, że stosunek powierzchni bocznej dowolnego walca do powierzchni przekroju osiowego tego walca jest zawsze taki sam.