„Wody wielkie nie zdołają ugasić miłości…”. O miłości w Starym i Nowym Testamencie
Pieśń nad Pieśniami
Kilkaset lat temu uważano, że Biblia zawiera księgi mówiące dosłownie o wszystkim, więc można w nich znaleźć odpowiedź na każde pytanie. Dziś takie przekonanie pojawia się znacznie rzadziej. Nie ma natomiast wątpliwości, że do najważniejszych tematów podejmowanych w Piśmie Świętym należy miłość.
W Starym Testamencie znalazła się księga, która wywiera niezwykłe wrażenie: Pieśń nad Pieśniami. Dzieło napisał nieznany twórca (choć przez długi czas za autora uważano króla Salomona), prawdopodobnie między VI a III w. p.n.e. W czym tkwi niezwykłość tej księgi?
Najtrudniejsze stronice BibliiI. Kontrowersje wokół Pieśni nad Pieśniami są po części wytłumaczalne, ponieważ jest ona poematem lirycznym o tematyce miłosnej. Ukazuje miłość mężczyzny i kobiety, przeżywaną w całej gamie uczuć, wyrażonych tu z iście semickąsemicką obrazowością i żarem, ale też z godnością i szacunkiem, jakich wymaga czystość owej miłości. Nie pasuje więc do niej określenie 'pieśń erotyczna' we współczesnym znaczeniu tego słowa. Jeśli chodzi o interpretacje Pieśni nad Pieśniami, zawsze należy mieć na uwadze zdanie rabbiego Akiby, że jest to 'księga najświętsza' spośród Pisma. Dlaczego? […]
II. Interpretacja najstarsza i pierwotna tej kontrowersyjnej księgi biblijnej – zarówno żydowska, jak i chrześcijańska – jest religijna. Według niej Pieśń nad Pieśniami jest alegorią miłości, jaką Bóg okazuje człowiekowi, który tę miłość odbiera w darze i czyni ją duszą swojej ludzkiej miłości. […]
III. Jednakże przenośne tylko rozumienie treści Pieśni nad Pieśniami nie zadowala dzisiaj wielu jej interpretatorów. Sięgają oni głębiej w znaczenie literalneliteralne tej księgi i przyjmują je również dosłownie: jako pochwałę ludzkiej miłości, biorącej swój początek w Bogu. […] W Pieśni nad Pieśniami należy widzieć również przypomnienie pierwotnej prawdy o mężczyźnie i kobiecie, którzy mogą się sobie wzajemnie oddać tylko w miłości. Inne księgi mądrościowe nie podkreślają tego znaczenia, a rolę kobiety ukazują w zadaniu rodzenia potomstwa i prowadzenia domu […].
IV. Pieśń nad Pieśniami wzbogaciła więc pojęcie małżeństwa, w którym miłość jest najwyższą wartością, tworzącą prawdziwą równość między mężczyzną a kobietą. […] Pieśń nad Pieśniami ukazuje nierozerwalny związek mężczyzny i kobiety oraz ich wyłączną wierność.
Źródło: Zenon Ziółkowski, Najtrudniejsze stronice Biblii, Warszawa 1989, s. 104–106.
Po przeczytaniu przytoczonego powyżej tekstu Zenona Ziółkowskiego wykonaj polecenia.
Do fragmentów tekstu oznaczanych cyframi od I do IV dobierz odpowiednie tytuły.
I, II, III, IV
| Fragment tekstu | Tytuł |
|---|---|
| I | |
| II | |
| III | |
| IV |
Ustal prawdziwość poniższych stwierdzeń.
- Pieśń nad Pieśniami to między innymi poemat miłosny.
- Pieśń nad Pieśniami można zrozumieć jako utwór o relacjach między Bogiem i człowiekiem.
- Pieśń nad Pieśniami to dzieło, którego nie można traktować dosłownie.
- Pieśń nad Pieśniami ukazuje kobietę wyłącznie jako rodzicielkę.
Pieśń nad Pieśniami
Pieśń nad Pieśniami 4, 1‑11(1) O jak piękna jesteś, przyjaciółko moja,
jakże piękna!
Oczy twe jak gołębice
za twoją zasłoną.
Włosy twe jak stado kózkóz
falujące na górach GileaduGileadu.
(2) Zęby twe jak stado owiec strzyżonych,
gdy wychodzą z kąpieli:
każda z nich ma bliźniaczą,
nie brak żadnej.
(3) Jak wstążeczka purpury wargi twe
i usta twe pełne wdzięku.
Jak okrawek granatugranatu skroń twoja
za twoją zasłoną.
(4) Szyja twoja jak wieża DawidaDawida,
warownie zbudowana;
tysiąc tarcz na niej zawieszono,
wszystką broń walecznych.
(5) Piersi twe jak dwoje koźląt,
bliźniąt gazeli,
co pasą się pośród lilii.
(6) Nim wiatr wieczorny powieje
i znikną cienie,
pójdę ku górze mirrymirry,
ku pagórkowi kadzidła.
(7) Cała piękna jesteś, przyjaciółko moja,
i nie ma w tobie skazy.
(8) Z Libanu przyjdź, oblubienico,
z Libanu przyjdź i zbliż się!
Zstąp ze szczytu AmanyAmany,
z wierzchołka Seniru i HermonuSeniru i Hermonu,
z jaskiń lwów,
z gór lampartów.
(9) Oczarowałaś me serce, siostrosiostro ma, oblubienico,
oczarowałaś me serce
jednym spojrzeniem twych oczu,
jednym paciorkiem twych naszyjników.
(10) Jak piękna jest miłość twoja,
siostro ma, oblubienico,
o ileż słodsza jest miłość twoja od wina,
a zapach olejków twych nad wszystkie balsamy!
(11) Miodem najświeższym ociekają wargi twe, oblubienico,
miód i mleko pod twoim językiem,
a zapach twoich szat
jak woń Libanu.Źródło: Pieśń nad Pieśniami, [w:] Biblia Tysiąclecia, Poznań 1983.
Po przeczytaniu fragmentu Pieśni nad Pieśniami wykonaj polecenia.
Wyjaśnij, dlaczego opis Oblubienicy jest zaskakujący dla dzisiejszego odbiorcy.
Wypisz z tekstu porównania i powiedz, co je łączy.
Wytłumacz, dlaczego do opisu Oblubienicy zostały wykorzystane elementy natury.
Oblubieniec koncentruje się na opisie cielesności Oblubienicy. Wskaż w tekście uwagi odnoszące się do jej charakteru czy psychiki.
Wypisz z tekstu trzy wykrzyknienia i określ, jaką w nim pełnią funkcję.
Wskaż powtórzenia w poniższym fragmencie, a następnie wytłumacz, jak wpływają na odbiór tekstu.
'Oczarowałaś me serce, oblubienico, oczarowałaś me serce jednym spojrzeniem twych oczu, jednym paciorkiem twych naszyjników'.
Wyjaśnij, czemu służą zastosowane w tekście środki stylistyczne i retoryczne. Wskaż także, jak tytuł tekstu wpływa na jego odbiór.
Oblubienica Dantego Gabriela Rossettiego
Zapoznaj się z obrazem Oblubienica Dantego Gabriela Rossettiego i wykonaj polecenie.
Jak podają źródła, obraz angielskiego malarza inspirowany jest tekstem biblijnym. Znajdź na to dowody, porównując obraz z opisem Oblubienicy z Pieśni nad Pieśniami.
Jak podają źródła, obraz angielskiego malarza inspirowany jest tekstem biblijnym. Znajdź na to dowody, porównując opis obrazu Oblubienica z opisem Oblubienicy z Pieśni nad Pieśniami.
Osiem błogosławieństw
Miłość to temat, który bardzo często pojawia się też w Nowym Testamencie. Nie pomija go również Jezus, o którym czytamy w ewangeliach, że bywał na przykład na ucztach weselnych.
Jedną z jego wypowiedzi, która odnosi się do relacji międzyludzkich, jest fragment Kazania na Górze. Zanim Chrystus nauczył zgromadzonych modlitwy Ojcze nasz, wygłosił Osiem błogosławieństw.
Ewangelia wg św. Mateusza 5, 1‑11(1) Jezus, widząc tłumy, wyszedł na górę. A gdy usiadł, przystąpili do Niego Jego uczniowie.
(2) Wtedy otworzył swoje usta i nauczał ich tymi słowami:
Osiem błogosławieństw
(3) Błogosławieni ubodzy w duchu, albowiem do nich należy królestwo niebieskie.
(4) Błogosławieni, którzy się smucą, albowiem oni będą pocieszeni.
(5) Błogosławieni cisi, albowiem oni na własność posiądą ziemię.
(6) Błogosławieni, którzy łakną i pragną sprawiedliwości, albowiem oni będą nasyceni.
(7) Błogosławieni miłosierni, albowiem oni miłosierdzia dostąpią.
(8) Błogosławieni czystego serca, albowiem oni Boga oglądać będą.
(9) Błogosławieni, którzy wprowadzają pokój, albowiem oni będą nazwani synami Bożymi.
(10) Błogosławieni, którzy cierpią prześladowanie dla sprawiedliwości, albowiem do nich należy królestwo niebieskie.
(11) Błogosławieni jesteście, gdy [ludzie] wam urągają i prześladują was i gdy z mego powodu mówią kłamliwie wszystko złe na was.Źródło: Ewangelia wg św. Mateusza, [w:] Biblia Tysiąclecia, Poznań 1983.
Po przeczytaniu fragmentu Kazania na górze wykonaj polecenia.
Jezus w każdym zdaniu mówi do ludzi: 'Błogosławieni…'. Wyjaśnij, jak rozumiesz ten zwrot.
Określ funkcje powtórzeń w tekście.
Wyjaśnij, jak powinien postępować człowiek pragnący żyć w zgodzie z nauką Jezusa.
Napisz, jaka obietnica kryje się w słowach Jezusa.
Kazanie na Górze Cosima Rosselliego [czyt. Kozima Roselliego]
Przyjrzyj się freskowi Kazanie na Górze Cosima RosselliegoCosima Rosselliego lub przeczytaj jego opis. Wyjaśnij, w jakim stopniu dzieło to oddaje twoje wyobrażenie o kazaniu Jezusa na górze.
Przyjrzyj się słuchaczom Jezusa ukazanym na fresku. Napisz, kim są i jakie grupy społeczne reprezentują.
Zapoznaj się z opisem fresku, zwróć szczególną uwagę na opis słuchaczy Jezusa. Napisz, kim są i jakie grupy społeczne reprezentują.
Zapoznaj się z opisem fresku Kazanie na Górze Cosima Rosselliego i napisz, w jakim stopniu dzieło to oddaje twoje wyobrażenie kazania Jezusa na górze.
**Rozwiązanie: **
Słuchacze Jezusa to apostołowie oraz kobiety i mężczyźni pochodzący z różnych warstw społecznych, na co wskazują ich stroje. Znaczna część słuchaczy ubrana jest w bogate płaszcze i wyszukane nakrycia głowy, natomiast większość słuchaczek nosi proste stroje i białe welony na głowach.
Hymn o miłości
Słowa Jezusa o miłości różnią się znacząco od tych, które zawiera Pieśń nad Pieśniami. Jeszcze inaczej o tym uczuciu mówi św. Paweł. Początkowo nosił imię Szaweł i był jednym z największych przeciwników chrześcijaństwa – zwalczał je jako prawowierny Żyd. Jednak, jak sam twierdził, w drodze do Damaszku wydarzył się cud: oślepiony dziwnym blaskiem Szaweł spadł z konia i usłyszał głos: 'Szawle, Szawle, dlaczego mnie prześladujesz?'. Była to chwila nawrócenia, która zmieniła całe życie Pawła.
Św. Paweł należał do tych chrześcijan, którzy pragnęli, by nowa wiara nie stała się religią wyłącznie Żydów. Dlatego odbywał podróże i działał na terenie Azji Mniejszej, Europy oraz Bliskiego Wschodu.
Święty Paweł nazywany jest Apostołem Narodów, choć przecież nie należał do tych, których Jezus wybrał na swych towarzyszy. Wyjaśnij, dlaczego św. Pawła określa się mianem apostoła.
Listy św. Pawła były kierowane do kościołów w różnych miastach południowo‑wschodniej Europy. Odbiorcami dwóch takich listów byli mieszkańcy greckiego miasta Korynt. W pierwszym z nich znalazł się fragment nazwany później Hymnem o miłości.
Hymn o miłości, 1 List do Koryntian 13, 1‑13(1) Gdybym mówił językami ludzi i aniołów,
a miłości bym nie miał,
stałbym się jak miedź brzęcząca
albo cymbał brzmiący.
(2) Gdybym też miał dar prorokowania
i znał wszystkie tajemnice,
i posiadał wszelką wiedzę,
i wszelką [możliwą] wiarę, tak iżbym góry przenosił,
a miłości bym nie miał,
byłbym niczym.
(3) I gdybym rozdał na jałmużnę całą majętność moją,
a ciało wystawił na spalenie,
lecz miłości bym nie miał,
nic bym nie zyskał.
(4) Miłość cierpliwa jest,
łaskawa jest.
Miłość nie zazdrości,
nie szuka poklasku,
nie unosi się pychą;
(5) nie dopuszcza się bezwstydu,
nie szuka swego,
nie unosi się gniewem,
nie pamięta złego;
(6) nie cieszy się z niesprawiedliwości,
lecz współweseli się z prawdą.
(7) Wszystko znosi,
wszystkiemu wierzy,
we wszystkim pokłada nadzieję,
wszystko przetrzyma.
(8) Miłość nigdy nie ustaje,
[nie jest] jak proroctwa, które się skończą,
albo jak dar języków, który zniknie,
lub jak wiedza, której zabraknie.
(9) Po części bowiem tylko poznajemy,
po części prorokujemy.
(10) Gdy zaś przyjdzie to, co jest doskonałe,
zniknie to, co jest tylko częściowe.
(11) Gdy byłem dzieckiem,
mówiłem jak dziecko,
czułem jak dziecko,
myślałem jak dziecko.
Kiedy zaś stałem się mężem,
wyzbyłem się tego, co dziecięce.
(12) Teraz widzimy jakby w zwierciadle, niejasno;
wtedy zaś [zobaczymy] twarzą w twarz:
Teraz poznaję po części,
wtedy zaś poznam tak, jak i zostałem poznany.
(13) Tak więc trwają wiara, nadzieja, miłość – te trzy:
z nich zaś największa jest miłość.Źródło: Hymn o miłości, 1 List do Koryntian, [w:] Biblia Tysiąclecia, Poznań 1983.
Wykonaj poniższe polecenia.
Podziel tekst na odrębne części tematyczne. Uzasadnij swój podział.
Wymień podane w utworze wartości życiowe, od których miłość jest ważniejsza.
Wypisz z utworu cytaty mówiące o tym, czego w miłości trzeba się wystrzegać.
Wytłumacz, dlaczego przytoczony fragment listu św. Pawła można nazwać hymnem.
Sformułuj tezę odzwierciedlającą przesłanie hymnu.
Rodzaje miłości
Romeo i Julia, czyli miłość mocna jak śmierćC. S. LewisC. S. Lewis znany z cyklu narnijskiego pisarz angielski, […] w książce Cztery miłości omawia, czym są: Przywiązanie, CaritasCaritas, Przyjaźń, Eros. Można je za cytowanym autorem scharakteryzować następująco:
Przywiązanie
Najpokorniejsza, najbardziej rozpowszechniona miłość […]. Istnieje ona między matką i dzieckiem, człowiekiem i psem. Między rodzeństwem. Nawet między psem i kotem. […]Caritas
To działająca w człowieku Boska Miłość‑dar. Sprawia, że człowiek jest zdolny pokochać tych, którzy w naturalnym porządku rzeczy nie wzbudzają miłości: trędowatych, przestępców, wrogów, kretynów, ludzi ponurych, nadętych, kostycznych. […]
Przyjaźń
[…] Już starożytnym przyjaźń wydawała się najszczęśliwszą, najbardziej ludzką z miłości […]. Przyjaźń jest miłością równie wielką jak Eros. Gdyby nie Eros, nikt z nas nie zostałby poczęty, gdyby nie przywiązanie, nikt z nas nie zostałby odchowany, ale to przyjaźń wznosi człowieka do poziomu bogów czy aniołów. Przyjaźń rodzi się ze zwykłego koleżeństwa […].Eros
Eros w mitologii greckiej był bowiem bogiem miłości. […] Był czczony jako jedna z głównych sił przyrody, utrzymująca ciągłość gatunku i zabezpieczająca zawartość wszechświata. […] Eros wywołuje stan nazywany powszechnie zakochaniem […]. Eros sprawia, że mężczyzna naprawdę pragnie, nie kobiety w ogóle, ale tej jednej jedynej. […] Bez Erosa żądza płciowa, jak każda żądza, jest faktem dotyczącym tylko nas samych. Z Erosem dotyczy raczej ukochanej istoty.Źródło: Katarzyna Bomba, Romeo i Julia, czyli miłość mocna jak śmierć, Kraków 2002, s. 25–28.
Po zapoznaniu się z poglądami Clive'a Staplesa Lewisa wykonaj poniższe polecenia i ćwiczenia.
Sprawdź w różnych słownikach języka polskiego znaczenie haseł: przywiązanie, przywiązany. Czy zgadzasz się z C. L. Lewisem, że miłość między matką a dzieckiem to przywiązanie? Uzasadnij swoją odpowiedź.
Podaj argumenty przemawiające za tym, że przyjaźń jest rodzajem miłości.
Wyjaśnij, dlaczego zdaniem C. S. Lewisa miłość rozumiana jako Eros nie jest równoznaczna z popędem płciowym.
Który z rodzajów miłości wspomnianych w tekście C. S. Lewisa uważasz za najbardziej bezinteresowny? Dlaczego?
Pieśń o miłości
PieśńNie żałuj, wietrze, ciągnij
od domu mojej miłości,
nie żałuj wieści od niej
biednemu zakochanemu.Z wdzięczności za to, że podziw
budzisz w spragnionym sercu,
nie żałuj tchnienia zbliżenia
ptakowi świtu, o różo!Patrzyłem w ciebie jak w księżyc,
gdy byłaś jeszcze w nowiu,
nie żałuj moim oczom
teraz, gdy jesteś w pełni.Świat i wszystko, co na nim,
jest mały i krótkotrwały:
nie żałuj mi tego, co godne
poznania wśród tych marności.Teraz, gdy źródłem słodyczy
jest rubin twój cudowny,
nie żałuj cukru papudze,
powiedz choć jedno słowo.Na widnokręgi poeta
wyniesie chwałę twoją:
Nie żałuj mu zasobów
koniecznych w takiej podróży.Jeżeli żądasz, bym ciebie
wspominał z miłością, powiem:
Nie żałuj srebra i złota
za cenę dobrego słowa.Rozwieją się dymy smutku,
będzie pogoda, Hafizie,
nie żałuj powodzi oczu
na szlaku tej ciężkiej wędrówki.Źródło: Pieśń, [w:] Pieśni miłosne Hafiza, tłum. Władysław Dulęba, Kraków 1973, s. 57–58.
Przeczytaj uważnie wiersz Hafiza, XIV‑wiecznego cenionego poety perskiego. Ustal, jaki środek stylistyczny dominuje w tym utworze i jaki ton nadaje całemu wierszowi.
Porównaj wiersz Hafiza z Pieśnią nad Pieśniami. Wypisz w punktach podobieństwa i różnice.
Piękna nieznajoma
Imię różyNagle dzieweczka zdała mi się jako czarna i piękna oblubienica, o której opowiada Pieśń nad Pieśniami. Ubrana była w znoszoną sukienkę z grubego sukna […], a na szyi naszyjnik z kolorowych i, mniemam, bardzo tanich kamyków. Ale głowa wznosiła się dumnie na białej szyi niby wieża z kości słoniowej, a jej oczy były jasne jak sadzawki w Hesebonie, nos był wieżą Libanu, warkocze jej głowy purpura. Tak, jej włosy zdały mi się niby trzoda kóz, zęby niby trzoda owiec, które wyszły z kąpieli wszystkie mające po dwojgu jagniąt, a niepłodnej nie masz między nimi. 'O jakżeś piękna, przyjaciółko moja, o jakżeś piękna! – szepnąłem – włosy twoje jak stada kóz, które zstąpiły z góry Galaad, jak wstęga karmazynowa wargi twoje, jak płatek jabłka granatowego tak jagody twoje, szyja twoja jak wieża Dawidowa, tysiąc tarcz wisi na niej'. I rozważałem, przerażony i porwany zachwyceniem, kimże była ta, która powstawała przede mną niby zorza, piękna jak księżyc, jaśniejąca jak słońce […].
Źródło: Umberto Eco [czyt. Umberto Eko], Imię róży, tłum. Adam Szymański, Warszawa 1987, s. 286.
Przeczytaj fragment powieści Imię róży pióra wybitnego włoskiego znawcy średniowiecza Umberta EcoUmberta Eco wykonaj polecenia.
W tekście przedstawione jest spotkanie młodego mnicha z przypadkowo poznaną dziewczyną. Wyjaśnij, dlaczego mnich opisuje dziewczynę w taki właśnie sposób.
Przeredaguj wyróżnione w tekście zdanie w taki sposób, by nie nawiązywało do Pieśni nad Pieśniami.
Wody wielkie nie zdołają ugasić miłości...
Pieśń nad Pieśniami 8, 7(7) Wody wielkie nie zdołają ugasić miłości,
nie zatopią jej rzeki.
Jeśliby kto oddał za miłość całe bogactwo swego domu,
pogardzą nim tylko.Źródło: Pieśń nad Pieśniami , [w:] Biblia Tysiąclecia, Poznań 1983.
Przeczytaj przytoczony fragment Pieśni nad Pieśniami i wykonaj polecenie.
Napisz wiersz lub opowiadanie o miłości. Swojej pracy nadaj tytuł: 'Wody wielkie nie zdołają ugasić miłości…'.
Czy można pokochać wroga?
Ewangelia wg św. Mateusza 5, 43‑48Miłość nieprzyjaciół
(43) Słyszeliście, że powiedziano: Będziesz miłował swego bliźniego, a nieprzyjaciela swego będziesz nienawidził. (44) A Ja wam powiadam: Miłujcie waszych nieprzyjaciół i módlcie się za tych, którzy was prześladują; (45) tak będziecie synami Ojca waszego, który jest w niebie; ponieważ On sprawia, że słońce Jego wschodzi nad złymi i nad dobrymi, i On zsyła deszcz na sprawiedliwych i niesprawiedliwych. (46) Jeśli bowiem miłujecie tych, którzy was miłują, cóż za nagrodę mieć będziecie? Czyż i celnicy tego nie czynią? (47) I jeśli pozdrawiacie tylko swych braci, cóż szczególnego czynicie? Czyż i poganie tego nie czynią? (48) Bądźcie więc wy doskonali, jak doskonały jest Ojciec wasz niebieski.Źródło: Ewangelia wg św. Mateusza , [w:] Biblia Tysiąclecia, Poznań 1983.
Po przeczytaniu przytoczonego fragmentu Ewangelii wykonaj polecenia.
W opracowaniach dotyczących tej wypowiedzi Jezusa pojawia się określenie: rewolucyjne słowa. Wyjaśnij, w czym tkwiła rewolucyjność nauki Chrystusa.
Napisz, czy zgadzasz się z tym, że można pokochać wroga. Uzasadnij swoją opinię.
O związkach małżeńskich
1 List do Koryntian 7, 1‑16Małżeństwo
(1) Co do spraw, o których pisaliście, to dobrze jest człowiekowi nie łączyć się z kobietą. (2) Ze względu jednak na niebezpieczeństwo rozpusty niech każdy ma swoją żonę, a każda swojego męża. (3) Mąż niech oddaje powinność żonie, podobnie też żona mężowi. (4) Żona nie rozporządza własnym ciałem, lecz jej mąż; podobnie też i mąż nie rozporządza własnym ciałem, ale żona. (5) Nie unikajcie jedno drugiego, chyba że na pewien czas, za obopólną zgodą, by oddać się modlitwie; potem znów wróćcie do siebie, aby – wskutek niewstrzemięźliwości waszej – nie kusił was szatan. (6) To, co mówię, pochodzi z wyrozumiałości, a nie z nakazu.(7) Pragnąłbym, aby wszyscy byli jak i ja, lecz każdy otrzymuje własny dar od Boga: jeden taki, a drugi taki. (8) Tym zaś, którzy nie wstąpili w związki małżeńskie, oraz tym, którzy już owdowieli, mówię: dobrze będzie, jeśli pozostaną jak i ja. (9) Lecz jeśli nie potrafiliby zapanować nad sobą, niech wstępują w związki małżeńskie! Lepiej jest bowiem żyć w małżeństwie, niż płonąć. (10) Tym zaś, którzy trwają w związkach małżeńskich, nakazuję nie ja, lecz Pan: Żona niech nie odchodzi od swego męża! (11) Gdyby zaś odeszła, niech pozostanie samotną albo niech się pojedna ze swym mężem. Mąż również niech nie oddala żony. (12) Pozostałym zaś mówię ja, nie Pan: Jeśli któryś z braci ma żonę niewierzącą i ta chce razem z nim mieszkać, niech jej nie oddala! (13) Podobnie jeśli jakaś żona ma niewierzącego męża i ten chce razem z nią mieszkać, niech się z nim nie rozstaje! (14) Uświęca się bowiem mąż niewierzący dzięki swej żonie, podobnie jak świętość osiągnie niewierząca żona przez 'brata'. W przeciwnym wypadku dzieci wasze byłyby nieczyste, teraz zaś są święte. (15) Lecz jeśliby strona niewierząca chciała odejść, niech odejdzie! Nie jest skrępowany ani 'brat', ani 'siostra' w tym wypadku. Albowiem do życia w pokoju powołał nas Bóg. (16) A skądże zresztą możesz wiedzieć, żono, że zbawisz twego męża? Albo czy jesteś pewien, mężu, że zbawisz twoją żonę?
Źródło: 1 List do Koryntian, [w:] Biblia Tysiąclecia, Poznań 1983.
Po przeczytaniu powyższego fragmentu listu św. Pawła wykonaj polecenie.
Wypisz z Listu do Koryntian pięć sformułowań świadczących o tym, że styl biblijny cechują nakazy i upomnienia.
Wyjaśnij, jaką funkcję pełni list św. Paweł i co na to wskazuje.
Zadaniowo
Wyszukaj w dowolnym źródle obraz Marca ChagallaMarca Chagalla Pieśń nad Pieśniami IV i dokładnie mu się przyjrzyj. Napisz – przywołując cytaty z biblijnej księgi – list Chagalla do przyjaciela. Wyjaśnij w nim powód takiego zatytułowania obrazu.
Przeczytaj opis obrazu Marca ChagallaMarca Chagalla Pieśń nad Pieśniami IV. Napisz – przywołując cytaty z biblijnej księgi – list Chagalla do przyjaciela. Wyjaśnij w nim powód takiego zatytułowania obrazu.
Na obrazie dominuje kolor czerwony. Pośrodku widzimy lecącą na białym pegazie parę nowożeńców. Koń trzyma w przednich kopytach bukiet panny młodej, ma bujną niebieską grzywę, jedno skrzydło żółte, a drugie czerwone. Na koniu w pozycji półleżącej spoczywa przytulona do siebie para. Postać mężczyzny jest częściowo zakryta przez niebieską grzywę pegaza, natomiast postać kobieca jest dobrze widoczna. Panna młoda ma długą białą suknię i biały welon, który okrywa ją w całości. Małżonkowie są ku sobie zwróceni twarzami w czułym geście. W swoim galopie po czerwonym niebie unoszą się ponad machającymi do nich ludźmi, miastem z wyróżniającą się wieżą oraz okazałym niebieskim krzakiem, nad którym unosi się do góry nogami sporych rozmiarów niebieski ptak podobny do kury.
Ułóż pytania do krzyżówki, tak aby po jej rozwiązaniu powstało hasło 'miłość'.
Zapoznaj się z poniższymi słowami kluczami związanymi z lekcją, a następnie zaproponuj ich własną kolejność. Możesz kierować się tym, co cię zaciekawiło, poruszyło, zaskoczyło itp. Przygotuj krótkie uzasadnienie swojej propozycji. Słowa klucze: Biblia, Pieśń nad Pieśniami, miłość.