Odpoczynek
Nietoperz śpi aż 20 godzin na dobę, gepard – 12 godzin, żyrafa natomiast tylko 2 godziny. A ile godzin śpi człowiek? Do czego służy nam sen? Czy może być zastąpiony przez inne formy odpoczynku?
zasady dbania o higienę oraz estetykę własną i otoczenia.
Wykażesz rolę snu w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu człowieka.
Porównasz odpoczynek bierny i odpoczynek aktywny.
Wykażesz, że nauka bez odpoczynku jest niemożliwa.
Zaproponujesz aktywne formy odpoczynku dla osoby uczącej się.
1. Do czego służy sen?
Śpisz każdej nocy, a czasami – gdy odczuwasz zmęczenie – możesz się zdrzemnąć również w ciągu dnia. Po nieprzespanej albo zbyt krótko przespanej nocy ciężko ci będzie skupić się na lekcji, nie będziesz mieć ochoty nawet na zabawę. Niewyspany człowiek myśli tylko o tym, żeby się wyspać, a kiedy usiądzie, jego oczy same się zamykają.
Sen jest podstawowym sposobem na odpoczynek, podczas którego nasz organizm odnawia siły. W tym czasie wszystkie narządy, np. serce czy mózg, zwalniają tempo pracy i odpoczywają. Zbyt krótki sen powoduje rozkojarzenie i rozdrażnienie, przez które mogą ucierpieć nasze relacje z innymi osobami. Ponadto niewyspany człowiek staje się bardziej podatny na choroby i ma kłopoty z zapamiętywaniem nowych informacji. Warto więc dobrze się wyspać każdej nocy, aby następnego dnia mieć dobry humor i dużo siły do nauki, która na pewno będzie przyjemniejsza i łatwiejsza.
Im człowiek jest starszy, tym mniej snu potrzebuje. Niemowlęta przesypiają co najmniej 16 godzin w ciągu doby, młody człowiek w twoim wieku powinien spać około 9 godzin. Dorosły śpi przeciętnie około 8 godzin na dobę, zaś osoby starsze często sypiają zaledwie 5–6 godzin.
2. Odpoczynek aktywny
Odpoczywamy nie tylko nocą podczas snu, ale również w ciągu dnia, wykonując czynności, które sprawiają nam przyjemność. Czytanie książek, rozmowy z przyjaciółmi czy oglądanie telewizji to odpoczynek biernyodpoczynek bierny, podczas którego nie ruszamy się zbyt intensywnie. Sen czy krótkie drzemki to również formy wypoczynku biernego. Innym rodzajem odpoczynku jest odpoczynek aktywnyodpoczynek aktywny, czyli wymagający ruchu. Mimo że uprawianie sportu może wydawać się przeciwieństwem odpoczynku, w rzeczywistości pozwala na rozwinięcie sprawności i wytrzymałości. Ponadto wysiłek fizyczny zapewnia mocny i głęboki sen. Odpoczywać aktywnie powinny w szczególności osoby, które wykonują pracę umysłową – a więc i ty, ponieważ nauka również jest taką pracą.
Możemy wypoczywać aktywnie na wiele sposobów:
Określ, jak długo jesteś w stanie się uczyć, utrzymując przez cały czas pełne skupienie. Czy nauka przez cały dzień bez odpoczynku jest możliwa? Napisz swoje przemyślenia.
Czas, przez jaki jesteśmy w stanie utrzymać koncentrację, wydłuża się wraz z wiekiem. Dwuletnie dziecko skupia uwagę na jednej czynności jedynie przez 5–10 minut, siedmiolatek już przez około 30–40 minut.
Podsumowanie
Odpoczynek (w tym sen) jest jedną z podstawowych potrzeb organizmu.
Długość snu zależy m.in. od wieku.
Podczas snu nasz organizm regeneruje się – dzięki temu utrzymujemy go w zdrowiu.
Można wypoczywać aktywnie oraz biernie.
Praca domowa
Wymień skutki stosowania tylko jednego rodzaju odpoczynku: albo aktywnego, albo biernego.
Wyjaśnij, czy osoby wykonujące pracę umysłową powinny odpoczywać wyłącznie biernie? Uzasadnij swoje zdanie.
Słownik
to czas, w którym odpoczywanie jest połączone z aktywnością ruchową, np. spacerem, jazdą na rolkach, jazdą na rowerze, grą w piłkę
to czas, w którym nie wykonujemy pracy fizycznej i umysłowej; formą odpoczynku biernego mogą być: sen, czytanie książki, oglądanie filmu