Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R19DAW79GssTS

Niedoparek przyjacielem pana Wawrzyńca

Ilustracja przedstawia 10 brązowych drewnianych lub kamiennych figur umieszczonych na piasku. Mają wydłużone kształty i roześmiane miny. Niektóre figury stoją, inne leżą przysypane piaskiem. Przypominają posągi z Wyspy Wielkanocnej.
Paralaksa - przylądek śmiechu
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Paralaksa - przylądek śmiechu
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Czy pamiętasz historię niedoparka, który mieszka u pana Wawrzyńca za ścianą? Dziś poznasz dalszy ciąg tej opowieści.

Ćwiczenie 1
R3PMJgNgZaUtT
Zadanie interaktywne polegające na uzupełnieniu luk w tekście.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Posłuchaj nagrania lub przeczytaj tekst o spotkaniu z niedoparkiem, a następnie wykonaj związane z tym ćwiczenia i polecenia.

R86OEZFQVwGYE
Fragment książki Niedoparki czytany przez lektora
Pavel Šrut [czyt. pawel śrut]
Pavel Šrut [czyt. pawel śrut] Hihlik i Egon są kolegami!

[Pan Wawrzyniec] zadowolony przeciągnął się na krześle i spojrzał na wiszący na ścianie dyplom.

Miał wrażenie, że dyplom się poruszył i rozbujał. Potem usłyszał pukanie.

I zaraz do pokoju wśliznął się niedoparek. Stał pod dyplomem i uśmiechał się niepewnie.

– Hi, hi, hi, dzień dobry!

Pan Wawrzyniec obrzucił go tak gapowatym spojrzeniem, że na wszelki wypadek się przedstawił:

– Jestem Hihlik, no przecież ten z wczoraj.

– Wiem – opamiętał się pan Wawrzyniec. – A ja jestem…

Hihlik wszedł mu w słowo:

Egon Wawrzyniec. Tak jest napisane na drzwiach. Pukałem.

– Ale nie do drzwi.

– No nie, nie do drzwi. Chodzę tamtędy – pokazał ścianę, na której wisiał dyplom. – Coś panu przyniosłem.

Podał panu Wawrzyńcowi trzy nienadgryzione skarpetki nie do pary.

– Przecież to moje zaginione skarpetki! – zawołał zdziwiony pan Wawrzyniec.

– Tak jest. Przyniosłem je, żeby miał pan do pary. A w dodatku obiecaliśmy sobie z dziadkiem, że nie będziemy już zabierać panu skarpetek. Bo jest pan naszym bardzo dobrym panem gospodarzem. Tak powiedział dziadek.

– Czyli ja jestem waszym panem gospodarzem! Nieźle!

– Prawda? – zgodził się Hihlik. – Wie pan, nam, niedoparkom, rzadko się zdarza mieszkać u tak porządnego człowieka. Przeważnie słyszymy tylko wyzwiska. Szczególnie wcześnie rano, kiedy ludzie spieszą się do pracy i nie mogą znaleźć skarpetki do pary.

– Wcale im się nie dziwię.

– Pan jest inny! – zawołał z zachwytem Hihlik. – Pan się nie musi stroić! Spokojnie chodzi pan sobie w dwóch różnych skarpetkach.
Pan Wawrzyniec wybuchnął śmiechem.

– Jestem muzykantem, Hihliku. Właśnie, że muszę się stroić!

Po czym go oświeciło:

– Słuchaj, ale czym się będziecie żywić, jeśli zostawicie w spokoju moje skarpetki?

– Niech pana o to głowa nie boli – odpowiedział mężnie Hihlik. – Rozejrzę się gdzie indziej. To po pierwsze. Po drugie: mamy zapasy. Każdy niedoparek robi zapasy! Nie można polegać na ludziach, powtarza dziadek. Ciągle jakieś wojny, rewolucje albo moda! A kto najbardziej na tym cierpi? My, niedoparki! Tak mówi.

– Twój dziadek to mądry człowiek – stwierdził poważnie pan Wawrzyniec.

– Tak. Ale nie człowiek, tylko niedoparek, jak ja.

Hihlik uniósł głowę i zaczął nasłuchiwać.

Teraz także pan Wawrzyniec usłyszał to dalekie, głuche pukanie za ścianą w kuchni.

– Hi, hi, hi, dziadek! Muszę już iść. Znowu mnie skrzyczy, że za dużo mówię. I że w ogóle nie powinienem się panu pokazywać!

– Powiedz mu, żeby się nie gniewał. Przekaż, że mówiłem, że koledzy muszą się widywać. I mów mi po imieniu.

– Koledzy! – złapał się za głowę Hihlik. – Znaczy się, że pan myśli, panie Wawrzyniec, znaczy się, Egonie, myślisz, że jesteśmy kolegami?

– Na to wygląda – przytaknął pan Wawrzyniec, znaczy się Egon. – Chyba bardzo potrzebuję jakiegoś kolegi.

– Ja też! Bo chociaż RamzesTulamor junior to moi kuzyni, koledzy z nich żadni.

– No więc leć już – pan Wawrzyniec machnął ręką w kierunku ściany, za którą odezwało się kolejne niecierpliwe stuknięcie.

– Ale nie będzie pan patrzył? – poprosił Hihlik. – Bo wiesz, Egonie, to jest tajne przejście.

– Nie będę. Tajemnica to ważna rzecz – powiedział Egon, odwracając się plecami do dyplomu najlepszego trębacza straży zamkowej.

tsPyijwGUW_00000_BIB_001 Źródło: Pavel Šrut, Hihlik i Egon są kolegami!, [w:] tegoż, Niedoparki, tłum. Julia Różewicz, Wrocław 2012.
Ćwiczenie 2

Wyjaśnij, skąd wiadomo, że niedoparek ma przyjacielskie zamiary wobec pana Wawrzyńca.

R1JsFhetwaNU7
Miejsce na notatki
Ćwiczenie 2

Przeczytaj tekst o kolejnym spotkaniu z niedoparkiem. Wyjaśnij, skąd wiadomo, że niedoparek ma przyjacielskie zamiary wobec pana Wawrzyńca.

RAk6QhgtuzHeY
Miejsce na notatki
Ćwiczenie 3
R1JXkzXfLSGpA
Zaznacz prawdziwe informacje. Imię głownego bohatera to Egon Wawrzyniec. Dziadek Hichlika uważał go za dobrego muzykanta gospodarza, więc postanowili już więcej nie zabierać mu skarpetekzapasów. Niedoparek złożył wizytę panu Wawrzyńcowi, aby podarować 3 nowe skarpetki zwrócić zabrane 3 skarpetki. Zaskoczyło go, że właściciel skarpetek się gniewał nie gniewał i zapytał, skąd niedoparki będą brać zapasy wezmą pieniądze na skarpetki. Pan Wawrzyniec zaproponował Hichlikowi, aby zostali kolegami wspólnikami.
Polecenie 1

W ostatnich słowach pan Egon powiedział, że 'tajemnica to ważna rzecz'. Odpowiedz na pytania:

  • Czy według ciebie łatwo dochować tajemnicy? Dlaczego?

  • Co możesz poczuć, kiedy ktoś ujawni twój sekret? Dlaczego?

  • Czy według ciebie łatwo wybaczyć osobie, która cię zawiodła? Dlaczego?

RT0OqfClw4veF
Miejsce na notatki
Polecenie 2

Narysuj postać Hihlika tak, jak go sobie wyobrażasz. Skorzystaj z poniższego szkicownika.

RrmII5o6sfBS3
Polecenie 2

Opisz, jak wyobrażasz sobie postać Hihlika.

RHSSIwZr72MSP
Miejsce na notatki
Polecenie 3

Przyjrzyj się poniższym ilustracjom. Jak sądzisz, kim są i co robią te stworki? Określ, co mogłyby robić w twoim domu. Zapisz odpowiedzi.

R15IVNjy853HB
Miejsce na notatki
Polecenie 3

Opisz, jak wyobrażasz sobie jeden dzień z życia rodziny niedoparków.

R1DhWYRgNR6Q9
Miejsce na notatki
RSQ90vQiLUqvP
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R172HI4C0btSq
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R1ZKIaKvvZ0wd
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R1C2hIMULZdee
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R1Mw1wmuzRPMS
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Polecenie 4

Hihlik przypomina dawne słowiańskie bóstwa domowe, w które wierzyli nasi przodkowie. Sądzono, że są to stworki lub duszki mieszkające za piecem lub za ścianą. Niektóre z nich miały być pomocne i np. ukradkiem pomagać niańczyć niemowlęta albo pilnować gotującej się potrawy. Inne z kolei były złośliwe i budziły dzieci w nocy lub sprawiały, że coś ginęło. Czasami ludzie zostawiali dla nich jedzenie i picie, żeby nie s.

Zastanów się, czy znasz postaci tego typu na przykład z innych wierszy, książek dla dzieci, filmów. Wypisz je i przedstaw krótko ich działania.

RNwacxUWdA1rc
Miejsce na notatki
Polecenie 5

Wymyśl postać podobną do Hihlika, ale zajmującą się czym innym. Stwórz jej opis.

RJ5ivkw25cv6j
Miejsce na notatki
Ćwiczenie 4
RL95XsyPpfDGz
Uzupełnij tabelę odpowiednimi wyrazami pokrewnymi.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 5
Rtpq81gdLRgb5
Uzupełnij tabelę wyrazami bliskoznacznymi (synonimami) oraz wyrazami przeciwstawnymi (antonimami).
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 6
R1QzpRXMYpwes
Zadanie interaktywne polega na dobraniu do sformułowań z kolumny lewej ich objaśnień z kolumny prawej.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.