Świat medialny

Zdjęcie przestawia stronę z czasopisma - artykuł pt. "Brama Krakowska w Warszawie" i rycinę. Tekst: Brama Krakowska w Warszawie. Krakowskie przedmieście w Warszawie, które dziś stanowi jedną z najpiękniejszych ulic naszego miasta, rozpoczynało się właściwie za Bramą Krakowską, której widok w załączonej podajemy rycinie, mając zamiar w następnych numerach Kłosów podać czytelnikom, znakomitsze gmachy na niem położone i ich zajmujące dzieje z przeszłości. Brama ta stanowiła najgłówniejszy wjazd do dawnej stolicy, a plac przed nią zdobił posąg Zygmunta III dotąd w temże samem miejscu stojący. Zamykała ona warownię starej Warszawy, która się składała z zamku królewskiego, ze Starego Miasta z ratuszem w rynku i ulic pobocznych jak Święto-Jańska, Piwna, Gołębia, Dunaj, Piekarska, Krzywe Koło i kilku mniejszych. Wszystkie wąskie i ciasne, kamienice ścieśnione jedne przy drugich z małymi podwórkami, a w żadnym ani stajni ani wozowni. Bo Warszawa jako twierdza, musiała szczupło ziemi, opasana w okrąg murami, basztami, bramami, warowna nadto, głębokiemi fosami. Plan tak dziś obszerny, przed zamkiem królewskim był zabudowany kamienicami, z wąską ulicą wiodącą do głównej bramy tego grodu od katedry Św. Jana. Kiedy Szwedzi za Jana Kazimierza (r. 1655) pierwsi cofając się z zajętej Warszawy, zaczęli burzyć warowne mury, ażeby miasto przestało być fortecą, dopomagali pomimowolnie do jego rozrostu i prędszego połączenia się z obszernemi przedmieściami, gdy w późniejszym czasie sama potrzeba wykazania większego ich niszczenia; brama krakowska dotrwała najdłużej, bo dopiero w roku 1817 zaczęto ją rozbierać. Wtedy mieszkańcy Warszawy gromadnie schodzili patrząc z podziwieniem, jak były mocno mury jej budowane; mularze bowiem jednej cegły oddzielnie nie mogąc oderwać, całe ściany kawałami, zeszczerbiwszy niemało hartownych oskardów, podcinali i linami je okoliwszy, ciągnąc przy pomocy drągów, tak osłabione dopiero, potrafili zwalić. Gdy runął ten ostatni najpiękniejszy pomnik starożytnej fortyfikacji Warszawy, gdy oczyszczono plac przed zamkiem z zacieśniających go kamienic, odsłonił się piękny widok siedziby królów. Była to chwila, która stanowczo Starą Warszawę połączyła z Krakowskim Przedmieściem. W. Po środku strony widnieje ilustracja przedstawiająca widok na plan z kolumną Zygmunta, przed którą stoi niski płotek, na prawo od niego mężczyzna w płaszczu trzymający w dłoni kapelusz, na prawo grupka rozmawiających osób. Wzdłuż prawej krawędzi placu ciągną się kamieniczki oraz droga. Po lewej stronie widać stragan i pięć skupionych wokół niego osób. Obok nich stoi budynek ze spadzistym dachem. Za nim, w oddali kolejny. Między nimi, w lewo prowadzi droga.