Piszemy instrukcję

W życiu codziennym bardzo często spotykamy się z tekstami użytkowymitekst użytkowytekstami użytkowymi. Jednym z nich jest instrukcja, która spokrewniona jest z takimi gatunkami, jak wskazówka, zalecenie, polecenie. Wszystkie te formy mają w bardzo prosty i jednoznaczny sposób opisać zasady postępowania i działania w konkretnych sytuacjach. Nie zawsze instrukcje są łatwe w odbiorze – są jednak bardzo przydatne, zwłaszcza wtedy,
gdy chcemy coś sprawnie wykonać lub załatwić.

Zasady redagowania instrukcji

Instrukcja to tekst użytkowy, który zawiera opis zasad postępowania w jakiejś dziedzinie. Należy w nim w prostych słowach wyjaśnić, kto i jak ma postępować,
jak należy coś właściwie zużytkować. Bardzo ważna w instrukcji jest zwięzła i przemyślana kompozycja.

Wyróżniamy dwie odmiany instrukcji:

• instrukcja obsługi, użytkowania, np. jakiegoś przedmiotu, urządzenia;

• instrukcja działania, czynności, np. szybkiego, doraźnego postępowania w sprawach zagrażających naszemu bezpieczeństwu ('instrukcja przeciwpożarowa'), a także dłuższego działania, złożonego nawet z wieloetapowych czynności ('instrukcja wypełniania dokumentu').

Jak napisać instrukcję?

Pisanie instrukcji warto zacząć od nadania jej tytułu i zaplanowania układu graficznego (np. zapisu w formie punktów). Treść instrukcji powinna być napisana prostym i zrozumiałym dla odbiorcy językiem. Należy zadbać o logiczny układ czynności, które ma wykonać użytkownik, używając zwięzłych i precyzyjnych wypowiedzeń.

Jakich używać form?

• Stosuj czasowniki w 2. osobie liczby pojedynczej trybu rozkazującego (np. 'przygotuj', 'zamień', 'otwórz') lub bezokoliczniki (np. 'przygotować', 'zamienić', 'otworzyć').

• Używaj zwrotów, które wskazują na kolejne etapy czynności (np. 'najpierw', 'następnie', 'potem', 'teraz', 'zaraz po tym') – warto je skojarzyć ze stylistyką przepisu kulinarnego.

• Skorzystaj ze zwrotów komunikujących, które wskazują na ostrzeżenia
  (np. 'uważaj', 'pamiętaj', 'pod żadnym pozorem') – są one ważne w opisie urządzeń, np. elektronicznych. Ostrzegają przed niebezpieczeństwem.

Przed napisaniem instrukcji należy przemyśleć jej etapy – powinny być one graficznie wyróżnione. Coraz częściej pojawiają się instrukcje, w których słowom towarzyszą obrazki, np. instrukcje sprawnej ewakuacji w środkach transportu. Każdy, kto kiedykolwiek leciał samolotem, mógł (i musiał!) przed startem zapoznać się z taką instrukcją.

Poniższa tabela przedstawia ogólny wzór instrukcji obsługi urządzenia.

Przykład instrukcji

Poniższa instrukcja opisuje, jak zamawiać i wypożyczyć książki w bibliotece, której zbiory są skatalogowaneskatalogowanyskatalogowane w systemie komputerowym.

INSTRUKCJA ZAMAWIANIA I WYPOŻYCZANIA W BIBLIOTECE MIEJSKIEJ

I.KONTO CZYTELNIK

1. Aby korzystać ze zbiorów bibliotecznych, zarejestruj konto użytkownika i uzyskaj kartę czytelnika naszej biblioteki.

2. W tym celu wypełnij formularz, a następnie przekaż go bibliotekarzowi. Pamiętaj! Podczas rejestracji okaż ważny dokument tożsamości.

3. Odbierz od bibliotekarza kartę czytelnika. Okazuj ją przy każdorazowym wypożyczeniu książek.

Szczegółowe zasady postępowania – wyliczenie, dodatkowe uwagi (Pamiętaj!)

II. WYSZUKIWANIE I ZAMAWIANIE KSIĄŻEK W KATALOGU

1. Aby znaleźć odpowiednią książkę lub odpowiednie czasopismo, skorzystaj z katalogu bibliotecznego.

2. Zaloguj się na swoje konto użytkownika.
a) Wpisz numer karty czytelnika i hasło.
b) Następnie kliknij ikonkę DALEJ.

3. Wpisz do wyszukiwarki informacje na temat poszukiwanej książki.
a) Wprowadź słowa kluczowe (autor, tytuł, typ publikacji).
b) Następnie naciśnij ikonkę OK.

4. Gdy wyświetli się tytuł publikacji oraz jego sygnaturysygnaturasygnatury, wybierz polecenie ZAMAWIAM.

5. Po upływie 30 minut odbierz zamówioną książkę od bibliotekarza.

Szczegółowe zasady postępowania - wyliczenia

III. WYPOŻYCZANIE I ZWROT KSIĄŻEK

1. Wypożyczoną książkę traktuj z szacunkiem.

2. Pamiętaj! Zwróć wypożyczoną publikację do biblioteki przed upływem 30 dniu.

3. Zanim poprosisz o kolejną książkę, oddaj poprzednio wypożyczoną. Uwaga! Zwracaj książki w terminie.

Szczegółowe zasady postępowania - wyliczenie, uwagi (Pamiętaj!, Uwaga!)

Zadaniowo