Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RThqw2We18jIq
Na zdjęciu sfotografowano tańczących derwiszy. Znajdują się na dużej sali. Mają na sobie tradycyjne stroje przypominające suknie o rozkloszowanej dolnej części. Derwisze kręcąc się, wprawiają suknie w ruch, tak że przypominają stożki. Na głowie tancerzy znajdują się wysokie czapki zwane sikke. Taniec obserwują ludzie siedzący na krzesłach przy ścianach sali.

Czytaj i myśl

Tańczący derwisze
Źródło: Vladimer Shioshvili, licencja: CC BY-SA 2.0.
Polecenie 1

Przyjrzyj się zdjęciu tańczących derwiszy, które zostało zamieszczone na powyższym banerze. Wyjaśnij, co może wyrażać ten taniec.

R2bUtQpk5YdgF
(Uzupełnij).
Polecenie 1

Zastanów się i napisz, co może wyrażać taniec. Uzasadnij swoją odpowiedź.

RQXauiEPODsf2
(Uzupełnij).
Ciekawostka

Taniec wirujących derwiszów jest jednym z najbardziej charakterystycznych elementów kultury Turcji. Mewlewici, czyli derwisze, to bractwo religijne o charakterze mistycznymbractwo religijne o charakterze mistycznymbractwo religijne o charakterze mistycznym. Interesujący jest sposób, w jaki członkowie bractwa się modlą – poprzez taniec. Stanowi on dla derwiszy medytacjęmedytacjamedytację w ruchu. Tańcząc, wykonują wiele figur tanecznych, a jedną z bardziej widowiskowych jest wirowanie tancerzy wokół własnej osi. Członkowie bractwa poprzez taniec wyrażają swą jedność z Bogiem. Ich celem jest osiągnięcie duchowego transuduchowego transuduchowego transu.

bractwo religijne o charakterze mistycznym
duchowego transu
medytacja
Dlaczego tutaj jestem?Michel Piquemal
Michel Piquemal Dlaczego tutaj jestem?

Pewien derwiszj0000008WHB5v22_000tp001derwisz przybył do bram raju w wieczór swojej śmierci. Ogarnięty zachwytem i szaloną radością zapytał odźwiernegoj0000008WHB5v22_000tp002odźwiernego:
– Dlaczego tutaj jestem? Czy dlatego, że wiele się modliłem w ciągu całego życia?
– Nie, nie... – odpowiedział mu odźwierny z uśmiechem.
– Czy to zatem dlatego, że wiele pościłem?
– Ależ skąd..., nie jesteś tutaj z żadnego z tych powodów.
– No to dlaczego znalazłem się tutaj?
– No cóż, powiem ci to. Pewnej zimowej, bardzo chłodnej nocy, w Bagdadzie, przygarnąłeś małą opuszczoną kotkę i ogrzałeś ją pod swoim płaszczem. I jesteś teraz u bram raju dlatego, że ulżyłeś jej cierpieniom.

j0000008WHB5v22_00000_BIB_001 Źródło: Michel Piquemal [czyt. miszel pikmal], Dlaczego tutaj jestem, [w:] Michel Piquemal, Bajki filozoficzne, Warszawa 2004, s. 17.
Ćwiczenie 1

Dokończ zdania. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.

R2pw0Fet6c3KX
Tekst „Dlaczego tutaj jestem” opisuje... Możliwe odpowiedzi: 1. przebieg życia derwisza., 2. okoliczności śmierci derwisza., 3. przybycie derwisza do bram raju., 4. jak wygląda raj.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o, licencja: CC BY 3.0.
R16aTvzELpr4g
Z tekstu „Dlaczego jestem w raju” wynika, że derwisz miał zapewnione miejsce w raju, ponieważ: Możliwe odpowiedzi: 1. przygarnął małą kotkę., 2. potrafił się cieszyć., 3. wiele pościł., 4. wiele się modlił.
Źródło: licencja: CC BY 3.0. Contentplus.pl sp. z o.o.
R1ue8pwN7wvLK
Tekst „Dlaczego tutaj jestem” ma na celu: Możliwe odpowiedzi: 1. przestraszenie czytającego., 2. pouczenie czytającego., 3. rozbawienie czytającego., 4. oskarżenie czytającego.
Źródło: licencja: CC BY 3.0. Contentplus.pl sp. z o.o.
RT92ceUIGcEes
Informacje na temat znaczenia słowa „odźwierny” znajdziesz w słowniku: Możliwe odpowiedzi: 1. ortograficznym., 2. języka polskiego., 3. wyrazów obcych., 4. wyrazów bliskoznacznych.
Źródło: licencja: CC BY 3.0. Contentplus.pl sp. z o.o.
RnIASeQXdlbZy
Wyrazem bliskoznacznym do słowa odźwierny jest wyraz: Możliwe odpowiedzi: 1. więzień., 2. derwisz., 3. służący, 4. dozorca.
Źródło: licencja: CC BY 3.0. Contentplus.pl sp. z o.o.
R11f7eQ0Ruef2
Morał w utworze „Dlaczego tutaj jestem”: Możliwe odpowiedzi: 1. nie został w ogóle podany., 2. występuje na początku tekstu., 3. występuje na końcu tekstu, 4. wynika z całości tekstu
Źródło: licencja: CC BY 3.0. Contentplus.pl sp. z o.o.
RTDnjX1InQTX0
Sens utworu oddaje przysłowie: Możliwe odpowiedzi: 1. Modlitwa mostem do nieba., 2. I święci w niebie krzywią się na siebie., 3. Niewiele trzeba, by iść do nieba., 4. Dobrymi chęciami jest piekło wybrukowane.
Źródło: licencja: CC BY 3.0. Contentplus.pl sp. z o.o.
Ćwiczenie 2

Do podanych poniżej wyrazów dopisz po trzy ich synonimy:
- współczucie,
- raj,
- derwisz.

RTUKQwMk50UiX
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 3

Napisz po jednym zdaniu z wyrazami: współczucie, raj, derwisz.

RqjbMtt4IkEk2
(Uzupełnij).
j0000008WHB5v22_000tp001
j0000008WHB5v22_000tp002
Miłosierny Samarytanin

Pewien znawca Prawa wystąpił i zapytał GoGoGo podchwytliwie:
'Nauczycielu, co powinienem czynić, aby odziedziczyć życie wieczne?'. On mu odrzekł: 'Co jest napisane w Prawie? Jak czytasz?'. On odpowiedział:
'Będziesz miłował Pana, swego Boga, całym swoim sercem, całą swoją duszą, całą swoją mocą i całym swym umysłem; a swego bliźniego jak samego siebie'. Powiedział mu:
'Odpowiedziałeś poprawnie. Czyń tak, a będziesz żył!'. On zaś, chcąc siebie usprawiedliwić, zapytał Jezusa: 'A kto jest moim bliźnim?'. Jezus, nawiązując do tego, powiedział: 'Pewien człowiek schodził z Jeruzalem do Jerycha i wpadł w ręce bandytów. Oni go obrabowali, pobili i zostawiając ledwie żywego, odeszli. Przypadkiem schodził tą drogą pewien kapłan. Gdy go zobaczył, ominął go z daleka. Podobnie i lewitalewitalewita, gdy przyszedł na to miejsce i zobaczył go, ominął z daleka. Pewien zaś SamarytaninSamarytaninSamarytanin, będąc w drodze, przechodził obok niego. A gdy go ujrzał, ulitował się. Podszedł i opatrzył jego rany, zalewając je oliwą i winem. Potem wsadził go na swoje juczne zwierzę, zawiózł do gospody i opiekował się nim. Nazajutrz wyjął dwa denarydenarydenary, dał gospodarzowi i powiedział: Opiekuj się nim, a jeśli wydasz więcej, oddam ci, gdy będę wracał. Jak sądzisz, który z tych trzech okazał się bliźnim napadniętego przez bandytów?'. On odpowiedział: 'Ten, który okazał mu miłosierdzie'. Jezus powiedział do niego: 'Idź i czyń podobnie'.

Biblia Źródło: Miłosierny Samarytanin, [w:] Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych [Biblia Tysiąclecia], Łk 10, 25-37, Poznań 2003, s. 1217.
lewita
Samarytanin
Go
denary
przypowieść/parabola
przypowieść/parabola

opowieść o charakterze dydaktycznym, która poza znaczeniem dosłownym posiada również sensy ukryte; zawiera morał, czyli pouczenie; jej przykładem jest opowieść o miłosiernym Samarytaninie

Ćwiczenie 4

Ułóż plan wydarzeń do przytoczonej powyżej przypowieści o miłosiernym Samarytaninie.

R1OY9bfEqmrkG
(Uzupełnij).
R1YJQ0VRXtR1K
Ćwiczenie 5
Zbójcy Możliwe odpowiedzi: 1. miłosierność, 2. bezwględność, 3. obojętność, 4. współczucie, 5. ignorancja, 6. okrucieństwo Lewita Możliwe odpowiedzi: 1. miłosierność, 2. bezwględność, 3. obojętność, 4. współczucie, 5. ignorancja, 6. okrucieństwo Samarytanin Możliwe odpowiedzi: 1. miłosierność, 2. bezwględność, 3. obojętność, 4. współczucie, 5. ignorancja, 6. okrucieństwo
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0. Learnetic SA.
Ćwiczenie 6

Historia o miłosiernym Samarytaninie to przypowieść. Zastanów się i odpowiedz, jaki morał płynie z tej historii.

R70OKlAiCKMys
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 7

Dokończ poniższe wypowiedzenia tak, by wyrażały one treść przeczytanej przypowieści.

A. Gdy Samarytanin zobaczył rannego...
B. Kapłan przeszedł obok rannego...
C. Tylko jeden z przechodniów...
D. Samarytanin zadbał o rannego...

Polecenie 2

Przypowieść o miłosiernym Samarytaninie daje wskazówki, jak być dobrym bliźnim. Zastanów się, czy są one aktualne również dziś. Zredaguj kilka wskazówek, którymi, twoim zdaniem, należy się kierować, by być dobrym dla drugiego człowieka.

RQgmllDN8isK2
(Uzupełnij).
R1Kv1Y2f3FsIS
Ćwiczenie 8
We współczesnym języku nadal funkcjonują związki frazeologiczne, które źródło znajdujemy w Biblii. Połącz frazeologizm z jego znaczeniem. Samarytanin Możliwe odpowiedzi: 1. osoba miłosierna, gotowa do niesienia pomocy
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0. Learnetic SA.
Rp2rxEVRW9XKb
Ćwiczenie 9
Połącz wyrazy tak, aby łączyły się ze słowami o przeciwstawnym znaczeniu (antonimami). miłosierny Możliwe odpowiedzi: 1. delikatny, 2. niemiły, 3. obojętny, 4. dobry, 5. egoistyczny, 6. zaangażowany zły Możliwe odpowiedzi: 1. delikatny, 2. niemiły, 3. obojętny, 4. dobry, 5. egoistyczny, 6. zaangażowany obojętny Możliwe odpowiedzi: 1. delikatny, 2. niemiły, 3. obojętny, 4. dobry, 5. egoistyczny, 6. zaangażowany brutalny Możliwe odpowiedzi: 1. delikatny, 2. niemiły, 3. obojętny, 4. dobry, 5. egoistyczny, 6. zaangażowany uprzejmy Możliwe odpowiedzi: 1. delikatny, 2. niemiły, 3. obojętny, 4. dobry, 5. egoistyczny, 6. zaangażowany empatyczny Możliwe odpowiedzi: 1. delikatny, 2. niemiły, 3. obojętny, 4. dobry, 5. egoistyczny, 6. zaangażowany
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0. Learnetic SA.
Polecenie 3

Zredaguj list, w którym poszkodowany z opowieści o miłosiernym Samarytaninie podziękuje swojemu wybawicielowi za udzieloną pomoc.

R1Wh0Dc6w4lIP
(Uzupełnij).
Polecenie 4

Napisz opowiadanie o twoim spotkaniu z bohaterem wybranej biblijnej przypowieści, w czasie którego podzieli się on z tobą refleksjami na temat ważnych życiowych wartości. Wypracowanie powinno dowodzić, że dobrze znasz utwór. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 200 słów.

R2QI63dIKC4Dp
(Uzupełnij).