Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RjogFsF9tYAZY
Czarno‑biała fotografia przedstawia kilku mężczyzn jadących jeden za drugim na sportowych wózkach inwalidzkich. Na głowach mają kaski. W tle widoczne są drzewa.

Tacy sami

Wyścig
Źródło: Pixabay, fotografia czarno-biała, domena publiczna.

Czy zdarzyło ci się kiedyś iść ciemnym korytarzem? Jakie uczucia ci towarzyszyły, kiedy nie było nic widać? Czy się bałeś? Czy czułeś niepokój i byłeś zdezorientowany, kiedy nie mogłeś polegać na jednym ze swoich zmysłów?

Problem niepełnosprawności dotyczy wielu ludzi. Różne są jej rodzaje. Niepełnosprawność nie oznacza jednak, że nie można osiągać celów i realizować marzeń. Przykładem jest Stephen HawkingStephen HawkingStephen Hawking, który pomimo ciężkiej choroby został naukowcem badającym zagadnienia dotyczące wszechświata, opublikował wiele opracowań i książek, popularyzując wiedzę.

Zapoznaj się z filmem, którego bohaterem jest Jan Mela – osoba niepełnosprawna, podróżnik, najmłodszy w historii zdobywca biegunów – północnego i południowego – w jednym roku.

Stephen Hawking
RBcQVqwwBnfPQ
Nagranie wideo. Na początku pojawia się plansza: Nie boję się swoich słabości. Następnie pojawia się Jan Mela i podpis "Jan Mela", a pod nim "podróżnik, prezes fundacji Poza Horyzonty. Znajduje się on na tle regałów wypełnionych książkami i segregatorami. Na końcu pojawia się plansza z napisami: wystąpił Jan Mela. Realizacja Contentplus.pl na zlecenie Uniwersytetu Wrocławskiego w ramach projektu "E‑podręczniki do kształcenia ogólnego", lipiec 2015.
Ćwiczenie 1

Wyjaśnij znaczenie motta fundacji założonej przez Jana Melę w kontekście tego, jak wypowiada się on na temat przezwyciężania swoich słabości.

Rw88RorJIhcwN
Miejsce na notatkę
Ćwiczenie 2

Wymień rady udzielone przez Jana Melę, które uważasz za najcenniejsze.

Rw88RorJIhcwN
Miejsce na notatkę
Polecenie 1

Odrysuj na kartce kontur swojej dłoni. Na każdym palcu zapisz po jednym rozpoczętym poniżej zdaniu, a następnie je uzupełnij.

  • Lubię siebie za to, że...

  • Cieszę się z tego, że...

  • Moim marzeniem jest...

  • Akceptuję w sobie to, że...

  • W sercu mam...

R12c9nngrmuLx
Miejsce na notatki ucznia
Polecenie 1

Uzupełnij zdania:

- Lubię siebie za to, że...
- Cieszę się z tego, że...
- Moim marzeniem jest...
- Akceptuję w sobie to, że...
- W sercu mam...

REtcTXBO6mo3M
Miejsce na notatkę
1
Ćwiczenie 3

Zapoznaj się z piktogramamipiktogrampiktogramami, które przedstawiają różne rodzaje niepełnosprawności. Odszyfruj ich znaczenia.

uzupełnij treść
Ćwiczenie 3

Podaj przykłady miejsc, w których można znaleźć oznaczenia dla osób z niepełnosprawnościami?

R1bUSd7pTY0zq
Miejsce na notatkę
piktogram
R4Vnmrah4t1dW
Piktogramy
Źródło: a. nn., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 4

Wyjaśnij, w jaki sposób piktogramy ułatwiają funkcjonowanie osobom z niepełnosprawnościami.

R1bUSd7pTY0zq
Miejsce na notatkę
Irena Landau1932

Irena Landau

- autorka wielu słuchowisk, wierszy oraz książek dla dzieci i młodzieży. Bohaterowie jej utworów to często osoby niepełnosprawne, np. Majka z książki pt. 'Uszy do góry!' albo Gabrysia z 'Kto to widział!'. W jej twórczości nie brak też czarnego humoru, np. w książce 'Inny Piotrek i bandyci', oraz przybyszów z innych planet, np. w 'Ale plama!'.

Zapoznaj się z fragmentem tekstu Ireny Landau pt. 'Uszy do góry!', a następnie wykonaj do niego ćwiczenia.

RNlQEEM9dzWh6
Nagranie audio fragmentu książki "Uszy do góry" pt. "Nie mój kłopot" - czyta Elżbieta Golińska
Nie mój kłopot?Irena Landau
Irena Landau Nie mój kłopot?

Zrobiliśmy naradę rodzinną i w końcu okazało się, że kotek ma na imię Bezik. A dlaczego? Nie mam pojęcia dlaczego, może jest podobny do okrągłej, słodkiej bezy. On też jest słodki i kiedy skończyła się rehabilitacja, wlazł na tapczan, na którym leżałam, i zaczął mnie pocieszać. 'Nie przejmuj się Renią – mruczał – może się mylisz, może nie chodzi jej o twoje nogi. A jeśli nawet, to jest głupia i nie warto o niej myśleć. Pamiętasz, co babcia mówiła? Że jeśli ktoś jest wredny, to to jest jego kłopot, jego problem i niech on się martwi, a nie ty. To jego ludzie nie będą lubili. A ty przecież masz inne przyjaciółki, na przykład Alkę, i przyjaciół, jak Leszek. I oczywiście brata. No daj sobie spokój, myśl o czym innym'. Bezik ma oczywiście rację, a ja mam o czym myśleć. Bo jeszcze przed panią Sonią był u nas lekarz i potwierdził, że naprawdę już mogę iść do szkoły. Od poniedziałku.
Okropnie się bałam, okropnie, to nie żarty, tyle czasu mnie tam nie było, może przyszedł ktoś nowy, kogo nie znam? No i co z Alką? Była u mnie, przyniosła testy z polskiego, dostała z nich tróję plus. Przejrzałam je, ja bym odpowiedziała na wszystkie pytania, nawet te z gramatyki. No, może oprócz jednego. Nieważne, to znaczy ważne, ale Alka długo się jąkała, a potem powiedziała, że kiedy mnie nie było, to przysiadła się do niej taka jedna Oliwka, przedtem siedziała sama.
– Mówiłaś, że będzie u was ta Renatka, myślałam, że usiądziecie razem. Może Oliwia się obrazi? – martwiła się Alka.
– Ja wolę siedzieć z tobą, ale jak ty w ogóle usiądziesz przy stoliku? Czy ten fotel się zmieści?
Tata był w szkole i mierzył, jak najbardziej się zmieści.
Powiedziałam to Alce, a ona się ucieszyła.
– To co, będziemy siedzieć razem? Jak dawniej?
– A co zrobisz z Oliwką?
– No właśnie, głupio mi jak diabli. Ale do klasy przyszła nowa i z tą Julką dziewczyn jest do pary. No trudno, może Oliwia się wścieknie, ale nie ma rady… Niech one dwie usiądą razem.
– A jak nie zechcą?
– Niby dlaczego?
I na tym stanęło. Trochę się tym niepokoiłam, ale wieczorem zatelefonowała Alka.
– Masz pojęcie?! – krzyczała. – Masz pojęcie?!
– Nie mam pojęcia, nie wiem, o czym mówisz?
– To czekaj, przeczytam ci mail, właśnie dostałam od Oliwki.
– No?
– Czekaj, zaraz, muszę się jeszcze raz zalogować. Jest, słuchaj: 'Temat: siedzenie – fajnie, co?! – no więc temat: siedzenie. Aleksandro, nie gniewaj się, ale umówiłam się z Julką' – to ta nowa. Majka, słuchasz?
– No słucham, czytaj.
– No więc tak: '…z Julką, że usiądziemy razem. Bo przecież wraca Majka i na pewno chcesz siedzieć z nią jak dawniej. Od poniedziałku się przesiadam, nie bądź zła, z szacunkiem i z czym chcesz, Oliwia'. No?
Fajna ta Oliwka, naprawdę, obie miałyśmy sprawę z głowy, a ja sobie pomyślałam, że warto by się z tamtymi dziewczynami też zaprzyjaźnić. Julki nie znam, ale skoro lubi ją Oliwia…
Może to wszystko nie będzie takie trudne, jak mi się zdawało? I test z polskiego był zupełnie możliwy. Jakoś sobie dam radę. Na pewno.
Zasnęłam i śniło mi się, że jestem obok wodospadu Niagara. A potem się okazało, że to nie był huk wody, tylko mruczenie Bezika, który się ułożył na poduszce obok mojej głowy. Obudziłam się, musiałam iść do łazienki.
I sama przesiadłam się na fotel, sama pojechałam, poradziłam sobie i wróciłam. Mama się nawet nie obudziła, nikogo nie potrzebowałam! Kiedyś to było takie nic, a teraz czuję się, jakbym zdobyła Rysy albo Mount Everestt8G3NbvPfT_000tp001Mount Everest!!!
Jeszcze wszystko się ułoży, na pewno. A na razie Bezik znowu ułożył się obok mnie i zasnęliśmy. Była dopiero piąta nad ranem.

t8G3NbvPfT_00000_BIB_001 Źródło: Irena Landau, Nie mój kłopot?, [w:] tejże, Uszy do góry!, Łódź 2011, s. 46–47.
Ćwiczenie 5

Określ, kto jest narratorem w tekście 'Nie mój kłopot?'.

RjQZapDD8oxdH
Miejsce na notatkę
Ćwiczenie 6

Wyjaśnij, dlaczego powrót do szkoły zarówno cieszy, jak i martwi Majkę.

RjQZapDD8oxdH
Miejsce na notatkę
1
Ćwiczenie 7

Odpowiedz na pytania:

  • Co spotkało bohaterkę tekstu pt. 'Nie mój kłopot'?

  • Z jakimi trudnościami musi się zmierzyć Majka?

  • Jakie uczucia przeżywa dziewczynka w związku z powrotem do szkoły?

uzupełnij treść
1
Ćwiczenie 8

Wyjaśnij, kto i w jaki sposób pomaga Majce pokonać trudności.

uzupełnij treść
Polecenie 2

Zastanów się i wymień przykładowe formy pomocy osobom z  niepełnosprawnościami możliwe do zaoferowania przez ciebie i twoich rówieśników.

RmT7Oo6zhkNvL
Miejsce na notatkę
Ćwiczenie 9

Obejrzyj zamieszczone w poniższej galerii fotografie szczytu Mount Everest, a następnie wyjaśnij, jak rozumiesz słowa Majki:

Kiedyś to było takie nic, a teraz czuję się, jakbym zdobyła Rysy albo Mount Everest!!!

RPtJQG1Osoj0X
Miejsce na notatkę
Ćwiczenie 9

Wyjaśnij, jak rozumiesz słowa Majki:

'Kiedyś to było takie nic, a teraz czuję się, jakbym zdobyła Rysy albo Mount Everest!!!'

RVrWtfeCDLhCr
Miejsce na notatkę
t8G3NbvPfT_000tp001