Współpraca, działanie, rozwój - człowiek w życiu publicznym
Pomaganie nakręca mnie. Informator dla wolontariuszySą ludzie, którzy dobrowolnie i bez wynagrodzenia niosą pomoc, angażują się w pracę na rzecz osób i instytucji działających w różnych obszarach życia społecznego. Można ich spotkać, m.in. w: domach dziecka, hospicjach, domach pomocy społecznej, muzeach i schroniskach dla zwierząt. Pracują w instytucjach publicznych, organizacjach pozarządowych, placówkach kultury, sportu i wielu innych. To wolontariusze.
Źródło: Katarzyna Braun, Pomaganie mnie nakręca. Informator dla wolontariuszy., dostępny w internecie: http://wolontariat.caritas.pl/wp-content/uploads/2015/04/Informator-dla-wolontariuszy.pdf [dostęp 12.10.2023].
Po przeczytaniu powyższego tekstu wykonaj zadanie, pracując w parach.
Zastanów się, jakie motywy kierują ludźmi, którzy decydują się zostać wolontariuszami.
Zapisz wnioski i przedstaw pozostałej części klasy.
Wykonaj zadanie, pracując w parach.
Zastanów się, dlaczego praca w wolontariacie może mieć pozytywny wpływ na wasze relacje społeczne. Wykorzystajcie zebrane wnioski do przygotowania krótkiego wystąpienia zachęcającego młodzież do pracy w wolontariacie. Uwaga: Wystąpienie nie powinno zawierać więcej niż dziesięć zdań.
Działanie, współpraca, rozwój, czyli człowiek w życiu publicznym
wskazać sposoby rozwiązywania konfliktów wewnątrz grupy,
uzasadnić znaczenie grupy społecznej dla rozwoju jednostki,
wyjaśnić, czym jest wykluczenie społeczne.
wskazywać korzyści wynikające z pracy w wolontariacie,
porównywać funkcje instytucji życia społecznego, w tym organizacji pozarządowych,
oceniać wpływ instytucji edukacyjnych, religijnych i kulturalnych na rozwój jednostki.
Instytucje edukacyjne
Przez całe życie spotykamy ludzi reprezentujących instytucje, które kształtują nasz sposób postrzegania świata, nasze wartości oraz pomagają nam w zaspokajaniu naszych potrzeb.
Instytucje edukacyjne, np. przedszkola i szkoły, pomagają nam zdobyć wiedzę i umiejętności potrzebne na rynku pracy. Wspierają rodzinę, zmniejszają różnice kulturowe między ludźmi, ułatwiają równy start w dorosłe życie. Instytucje edukacyjne pomagają młodym ludziom zdobyć umiejętności potrzebne w zmieniającym się świecie.
Przeczytaj zamieszczony poniżej opis sytuacji.
Uczniowie i nauczyciele wzięli udział w debacie szkolnej, poświęconej zasadom Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania. Zaproponowano wprowadzenie kilku istotnych zmian. Jedna z nich dotyczy wprowadzenia dnia wolnego od sprawdzania wiedzy.
Wykonaj zadanie, pracując w kilkuosobowych grupach.
Zastanów się, czy zaproponowane rozwiązanie będzie korzystne dla społeczności szkolnej. Wskaż jego wady i zalety.
Wskaż, jakie umiejętności kształtowałeś/kształtowałaś, wykonując powyższe ćwiczenie. Wybierz właściwe spośród podanych:
podejmowanie decyzji,
uważne słuchanie innych,
postrzeganie problemu z wielu perspektyw,
kreatywne wyszukiwanie nowych pomysłów,
bezinteresowne działanie w stosunku do innych osób.
Schemat przedstawia cele instytucji edukacyjnych jako:
- przekazywanie wiedzy;
- Tworzenie relacji społecznych;
- Kształtowanie umiejętności;
- Rozbudzanie zainteresowań.
Instytucje kultury
Instytucje kultury pozwalają nam zaspokajać potrzeby wyższego rzędu, czyli duchowe. Bogata infrastruktura kulturalna jest charakterystyczna dla społeczeństw wysoko rozwiniętych. Instytucje kultury kształtują prospołeczne postawy jednostek. Wpływają na zwiększenie poziomu tolerancji wobec inności. Podejmując trudne społecznie tematy, ułatwiają uczestnikom znalezienie odpowiedzi na ważne, życiowe pytania.
Schemat przedstawiający instytucje kultury:
Grupa pierwsza instytucji:
- teatry
- opery
- operetki
- filharmonie
Grupa druga instytucji:
- muzea
- biblioteki
- domy kultury
Grupa trzecia instytucji:
- kina
- kluby
- sale koncertowe
Grupa czwarta instytucji:
- cyrki
- stadiony.
Schemat przedstawia znaczenie kultury dla rozwoju jednostek:
- poznanie kodów kulturowych pomagających w kontakcie pomiędzy pokoleniami,
- zrozumienie pochodzenia norm i zachowań społecznych,
- relaks, spotkania towarzyskie, rozwój intelektualny.
To znaczenie, jakie w danej kulturze przypisywane jest rzeczom i zjawiskom, nawiązujące do literatury, sztuki, teatru czy filmu.
Instytucje religijne
Religia towarzyszy człowiekowi od momentu, kiedy zaczął dostrzegać złożoność otaczającego go świata. W każdym systemie religijnym możemy odnaleźć podstawowe normy regulujące zasady życia społecznego. Przynależność do wspólnoty wyznaniowej jest ważną decyzją określającą system wartości jednostki. Dla wielu z nas aktywność we wspólnotach religijnych stanowi ważny element rozwoju i wychowania.
Działalność charytatywna – niesienie bezinteresownej pomocy ludziom, którzy jej potrzebują.
Organizacje pozarządowe
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r.Art. 12. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania związków zawodowych, organizacji społeczno‑zawodowych rolników, stowarzyszeń, ruchów obywatelskich, innych dobrowolnych zrzeszeń oraz fundacji.
Źródło: Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483, Konstytucja Rzeczypopolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997r.
Organizacje pozarządowe (z ang. non governmental organisation, NGO) [czyt.: non gawernmental ogenajzejszyn] to wszystkie podmioty, które nie są jednostkami albo organami administracji publicznej oraz których działalność nie jest nastawiona na osiąganie zysku.
Charakterystyczną cechą organizacji pozarządowych jest więc brak powiązań z władzą publiczną (często tak tłumaczy się nazwę organizacja poza‑rządowa).
W Polsce pojęcie to definiuje Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie z 24 kwietnia 2003 roku, która wprowadza rozszerzoną definicję organizacji pozarządowych, jako podmiotów prowadzących działalność pożytku publicznego.
Do organizacji pozarządowych zaliczamy: - stowarzyszenia, w tym stowarzyszenia rejestrowe, zwykłe oraz związki stowarzyszeń - fundacje - kluby sportowe i uczniowskie kluby sportowe - organizacje działające na podstawie odrębnych przepisów, jak np. Polski Czerwony Krzyż, Związek Ochotniczych Straży Pożarnych RP, Polski Związek Działkowców, koła łowieckie, komitety społeczne (np. społeczne komitety budowy dróg, wodociągów) - stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego - spółdzielnie socjalne - spółki działające nie dla zysku - partie polityczne - związki zawodowe - samorządy zawodowe - federacje i konfederacje pracodawców - izby gospodarcze - izby rzemieślnicze - organizacje kościelne - związki rolników, kółka rolnicze i kola gospodyń wiejskich - grupy, takie jak kluby osiedlowe czy grupy wsparcia, grupy samo¬pomocowe.
Najczęściej terminu organizacja pozarządowa używa się w stosunku do fundacji i stowarzyszeń.
Ze względu na zakres działania wyróżniamy, np.:
organizacje ekologiczne działające na rzecz ochrony środowiska naturalnego,
organizacje humanitarne udzielające pomocy ofiarom klęsk i katastrof spowodowanych warunkami naturalnymi lub działalnością człowieka,
np. konfliktami zbrojnymi.
Organizacje pozarządowe
Zbierz informacje dotyczące jednej z organizacji pozarządowych działających w Polsce i przedstaw je na forum klasy.
Działaj w porozumieniu z kolegami i koleżankami – każdy z was powinien zaprezentować inną organizację.
Pamiętaj! W Polsce działa ponad 100 tys. zarejestrowanych organizacji pozarządowych.
Podsumowanie
Instytucje życia społecznego, zarówno te reprezentujące organy państwa, jak i tworzone z inicjatywy obywateli, stanowią ważny element współżycia społecznego. Ich rolą jest wspomaganie rodziny w procesie socjalizacji, zaspokajanie jej ekonomicznych czy kulturowych i duchowych potrzeb. Dzięki instytucjom życia społecznego budujemy swoją tożsamość, zdobywamy wykształcenie, uczymy się współżycia w grupie. Bez nich trudno byłoby tworzyć podstawy życia społecznego i wspólnie budować przyszłość społeczeństwa.
Wskaż organizację, która prowadzi działalność ekologiczną.
- FUNDACJA PAH
- FUNDACJA GREENPEACE
Wskaż organizację, która prowadzi działalność humanitarną.
- FUNDACJA AKOGO?
- HELSIŃSKA FUNDACJA PRAW CZŁOWIEKA
Na schemacie przedstawiono wykres rejestrowych organizacji non‑profit, w tym (dane województwo, cały kraj):
W legendzie określono zasięg działania organizacji non‑profit do województwa i całego kraju.
Procent organizacji rejestrowych działających w województwie:
- organizacje pożytku publicznego: 17,8%,
- stowarzyszenia, podobne organizacje społeczne, fundacje 17,3%,
- fundacje 21,0%,
- organizacje pracodawców - 25,4%,
- samorząd gospodarczy i zawodowy - 24,5%
- społeczne podmioty wynikowe - 16,2%,
Procent organizacji rejestrowych działających w kraju:
- organizacje pożytku publicznego: 18,1%,
- stowarzyszenia, podobne organizacje społeczne, fundacje: 14,9%,
- fundacje: 34%,
- organizacje pracodawców: 57,7%,
- samorząd gospodarczy i zawodowy: 14,2%,
- społeczne podmioty wynikowe: 18,9%.
Na podstawie danych statystycznych: Wykres rejestrowych organizacji non‑profit wg zasięgu działania w 2018 roku wykonaj ćwiczenia: 5 i 6.
Wskaż organizację rejestrową o największym zasięgu w województwie.
Wskaż organizację rejestrową o największym zasięgu w Polsce.
Na podstawie danych statystycznych GUS: organizacje non‑profit w czasie epidemii COVID‑19 (marzec‑sierpień 2020) wskaż trzy organizacje non profit, które podejmowały dodatkowe działania na rzecz odbiorców w związku z epidemią COVID‑19.
https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/gospodarka-spoleczna-wolontariat/gospodarka-spoleczna-trzeci-sektor/organizacje-non-profit-w-czasie-epidemii-covid-19-marzec-sierpien-2020,20,1.html