Pocztówka, widokówka, adresowa łamigłówka
Kolorowa, ruchoma grafika przedstawia brązowych siedem namiotów ustawionych na piasku (na pustyni lub na wydmach). Między nimi rosną trzy kępki trawy i dwa białe kwiatki. Na piasku siedzi wielbłąd. W oddali widać wodę i pływające dwie małe żaglówki z trupią czaszką na maszcie.Przyjrzyj się lub zapoznaj z opisem poniższej ilustracji. Jak sądzisz, kim są Pocztomek i Esemesław. Co mają ze sobą wspólnego? O czym dyskutują? Który z nich był pierwszy?
O historii pocztówki
Ilustrowana karta pocztowa (pocztówka) została wymyślona w XIX wieku i od razu zyskała ogromną popularność, którą cieszyła się nieprzerwanie aż do końca XX wieku. Wysyłanie pozdrowień z podróży, życzeń świątecznych czy urodzinowych lub po prostu miłych słów do bliskich było przez lata bardzo popularne. Modne zajęcie stanowiło również zbieranie pocztówek.
Posłaniec uczuć. Prywatna historia pocztówkiPocztówka ofiarowywała świat cały. Jej duszą było marzenie – o miłości, o lepszych obyczajach, piękniejszych strojach, bardziej niezwykłych wydarzeniach, o dalszych podróżach.
[...] jak na pocztówce, na której z pociągu wychyla się pani informująca nas dodatkowo w napisie:
Wyjeżdżam z Paryża i zasyłam Wam serdeczne pozdrowienia. [...]Na innej napis:
Przybywam do ViviezViviez i przesyłam ukłony. Widać drukowano teksty na każdą okazję, w dodatku dla pań i panów. A pocztówka bez żenadybez żenady posługiwała się kolażemkolażem i łączeniem rysunku z fotografią, nie nazywając tego bynajmniejbynajmniej sztuką. [...]Cokolwiek przedstawia pocztówka i w jakimkolwiek języku napisano na niej wiadomość, ducha karty pocztowej najlepiej oddaje zwrot PAMIĘTAJ O MNIE! Może powinno się napisać: MYŚLĘ O TOBIE. PAMIĘTAJ O MNIE. Bo pocztówka jest przede wszystkim posłańcem uczuć, ambasadoremambasadorem pamięci.
Źródło: Małgorzata Baranowska, Posłaniec uczuć. Prywatna historia pocztówki, Warszawa 2003, s. 7–24, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
Kartka niejedno ma imię
Kartka pocztowa (także pocztówka lub widokówka) to zazwyczaj prostokątna, kartonowa kartka wysyłana najczęściej bez koperty. Zastanów się, przy jakich okazjach można wysłać lub otrzymać taką kartkę.
Dopasuj do nazw kartek pocztowych odpowiednią treść.
Najlepsze życzenia z okazji imienin!, Gorące pozdrowienia z..., Wesołych Świąt!, Rozwiązanie krzyżówki z lipca...
| widokówka | |
| kartka okolicznościowa | |
| karta świąteczna | |
| kartka korespondencyjna |
Zastanów się, czy znasz inne rodzaje pocztówek.
Spróbuj stworzyć je samodzielnie. Możesz skorzystać z serwisu internetowego z e‑kartkami, a następnie gotowe wysłać znajomym na ich adresy e‑mailowe.
Wersja zdecydowanie bardziej stylowa to własnoręcznie wykonane kartki z ulubioną fotografią lub kolażem, nadane do odbiorcy tradycyjną pocztą.
Którą formę pocztówki wolisz? Uzasadnij odpowiedź.
Obejrzyj film, w którym twoja koleżanka opowiada o niezwykłych kartkach pocztowych.
Zaproponuj tekst i piosenkę, które można by nagrać na twojej pocztówce lub e‑kartce. Zapisz swoje pomysły poniżej lub w zeszycie.
W języku polskim długo brakowało rodzimejrodzimej nazwy dla karty pocztowej. Używano pochodzącego z języka rosyjskiego słowa „odkrytka” lub z języka niemieckiego – korespondentka
. Z tego powodu, przy okazji Pierwszej Wystawy Kart Pocztowych w Warszawie w grudniu 1900 roku, ogłoszono konkurs na polską nazwę karty pocztowej.
Nadesłano około 300 propozycji, z których organizatorzy konkursu wybrali pięć: „listówka”, „liścik”, „otwartka”, „pisanka”, „pocztówka”. O wybór zwycięskiej nazwy poproszono publiczność. Najwięcej głosów oddano na słowo „pocztówka”, które szybko przyjęło się w języku polskim. Tej właśnie nazwy używamy do dziś.
Po ogłoszeniu wyników konkursu okazało się, że słowo „pocztówka” wymyślił Henryk Sienkiewicz, autor powieści „W pustyni i w puszczy”.
Wyobraź sobie, że bierzesz udział w opisanym powyżej konkursie. Zaproponuj nazwę karty pocztowej. Zapisz swoją propozycję tutaj lub w zeszycie.
Wśród podanych wyrazów wskaż charakterystyczne elementy pocztówki: adres, podpis, data, kod pocztowy, rozwinięcie, miejscowość, życzenia, adresat, tytuł, zakończenie.
Zwróć uwagę, że niektóre słowa w treści pocztówki zapisane zostały wielką literą. Wymień je i określ, co oznaczają.
Wśród podanych wyrazów wskaż te, które w listach należy zapisywać wielką literą: nazwy miejscowości, nazwy czynności, nazwy ulic, gatunki zwierząt, zwroty grzecznościowe, typy powieści, imiona, nazwiska.
Napisz poniżej w zeszycie treść kartek pocztowych do dwóch osób (kolegi lub koleżanki, cioci lub wujka oraz babci lub dziadka). Możesz skorzystać z następującego słownictwa:
gorące, serdeczne, ciepłe, najserdeczniejsze pozdrowienia,
z malowniczej…, z wycieczki, z gór, znad morza, ze złocistej plaży pozdrowienia,
śle, przesyła,
cudownie, bosko, świetnie, wspaniale, pięknie,
leje, pogoda dopisuje, wszystko moknie, słoneczko grzeje, zimno, upał,
leniuchuję, wędruję, odpoczywam, zbieram jagody, śpiewam, bawię się,
spalona/ spalony słońcem, zmoknięta/ zmoknięty, szczęśliwa/ szczęśliwy, stęskniona/ stęskniony, kochająca/ kochający.
Przeczytaj przykładowe życzenia. Zwróć uwagę na to, jakie elementy się w nich powtarzają.
Kasiu! W dniu urodzin 100 lat, 100 uśmiechów, 100 wielbicieli, samych niedziel, przyjaźni wielkiej, radości wszelkiej życzy Ci starszy brat – Maciek!
Pięknego w życiu słonka, smutków małych jak biedronka, zawsze uśmiechniętej buzi, mnóstwa słodkich całusów i spełnienia wszystkich marzeń – Dorotce najlepsze życzenia z okazji dziesiątych urodzin przesyła Adam.
Babciu, moc urodzinowych i radosnych życzeń, aby każdy rok przynosił wszystko to, co w życiu najpiękniejsze: radość, szczęście i miłość. Wnuczka Agatka
Jacusiu, z okazji urodzin przesyłam Ci dzisiaj życzenia, niech się Twe życie na lepsze zmienia, a los przynosi wielu przyjaciół, mnóstwo miłości, ludzkiej przyjaźni i życzliwości. Grażka
Michałku! Życzę Ci DNIA URODZIN, który przyniesie to, co najlepsze – ciepłe uśmiechy, pogodne myśli i nadzwyczajne szczęście. Życzę Ci DNIA URODZIN tak miłego, jak tylko miły być może ten DZIEŃ – spędzony w otoczeniu pełnym miłości, przyjaciół i rodziny. Mama
Martusiu, kolorowych snów, uśmiechu od ucha do ucha, pięknych bajek na dobranoc, własnego psa i kota, co dzień nowych przygód, butów siedmiomilowych, gwiazdki z nieba, wspaniałych przyjaciół i wesołej rodzinki życzy Ci urodzinowo Asia.
Zapisz odpowiedź poniżej lub w zeszycie.
Jakie to święta?
Wybierz jedno ze świąt z powyższego ćwiczenia, a następnie ułóż życzenia. Przeczytaj je koleżankom i kolegom. Wysłuchaj ich propozycji. Wybierz najciekawszą twoim zdaniem treść.
Przypomnij sobie rozmowę Pocztomka z Esemesławem. Teraz, gdy wiesz już dużo więcej o kartce pocztowej, możesz przedstawić swoją wersję dialogu obu postaci. Napisz go w zeszycie, a potem odegraj z koleżanką lub kolegą.
Czy wiesz, że wysyłając pocztówkę, przyczynisz się do spełnienia czyjegoś marzenia? Na przykład możesz odwiedzić stronę internetową Marzycielskiej Poczty. Twoja kartka na pewno sprawi komuś radość. Pomyśl o tym!