Uwaga! Wypadek!

W celu przygotowania się do tej lekcji skorzystaj z e‑materiału Pierwsza pomoc - podstawyPxw28zIyCPierwsza pomoc - podstawy lub innych dostępnych Ci opracowań. Powtórz podstawowe czynności, jakie należy wykonać po zauważeniu wypadku - zarówno w zakresie ratowniczym, jak i alarmowania służb.

1. Wypadek drogowy

Jest jesienny, słoneczny dzień, ojciec z córką jadą samochodem po niezbyt ruchliwej drodze. Dojeżdżając do wsi, mijają stojący przed zakrętem znak ograniczający dozwoloną prędkość jazdy do 40 km/h. W pewnym momencie wyprzedza ich ze znaczną prędkością i wchodzi w zakręt duży osobowy samochód, prowadzony przez mężczyznę. Obok niego siedzi młoda kobieta. Po chwili ojciec z córką słyszą huk i dostrzegają samochód rozbity po uderzeniu w drzewo.

ROIJ7yoqE01hx

Schematyczny widok z góry fragmentu drogi z ostrym zakrętem w prawo. Wyraźnie odznaczone pobocze, trawnik oraz trzy drzewa. Dwa znajdują się po lewej stronie drogi i jedno po prawej. W początkowej części drogi znajduje się znak z ograniczeniem prędkości do czterdziestu kilometrów na godzinę. W drzewo po prawej wbity jest samochód osobowy stojący ukosem do kierunku jazdy, częściowo na jezdni a częściowo na poboczu. Za samochodem ślady hamowania, przednia część maski pofalowana, wokół rozrzucone odłamki auta i gałęzi.

Kierowca zatrzymuje się i wysiada z auta, na jezdni widać czarne ślady hamowania. Prosi córkę, żeby została w samochodzie, a sam podbiega do rozbitego auta.

RE7mtOBxdfQzF

Schematyczny widok z góry fragmentu drogi z ostrym zakrętem w prawo i ograniczeniem prędkości do czterdziestu kilometrów na godzinę. Wyraźnie odznaczone pobocze, trawnik oraz trzy drzewa. Dwa znajdują się po lewej stronie drogi i jedno po prawej. W drzewo po prawej wbity jest samochód osobowy stojący ukosem do kierunku jazdy, częściowo na jezdni a częściowo na poboczu. Za samochodem ślady hamowania, przednia część maski pofalowana, wokół rozrzucone odłamki auta i gałęzi. Za roztrzaskanym pojazdem, stoi samochód osobowy. Auto stoi na jezdni zaraz za zakrętem, jest skierowany maską w stronę rozbitego samochodu. Drzwi od strony kierowcy otwarte, kierowca idzie środkiem drogi w kierunku rozbitego pojazdu.

Kierowca jest bardzo zdenerwowany. W rozbitym aucie widzi dwie zakrwawione, nieruszające się osoby. Odwraca się w stronę swojego auta i w tym momencie zdaje sobie sprawę, że kierowca innego jadącego szybko samochodu może nie zdążyć wyhamować i uderzy w jego samochód.

2. Zabezpieczenie miejsca wypadku

Zatrzymując się w miejscu zdarzenia, należy zawsze ocenić je pod kątem bezpieczeństwa. Zagrożeniem będzie przede wszystkim ruch drogowy w pobliżu miejsca wypadku – możliwość najechania na uszkodzony pojazd lub pojazd osoby udzielającej pomocy przez innych kierowców, którzy nie zostali w porę ostrzeżeni o niebezpieczeństwie. Dlatego, jeżeli poruszasz się samochodem:

• zaparkuj go przed miejscem zdarzenia po stronie rozbitego auta,

• zgaś silnik, zaciągnij hamulec ręczny i włącz światła awaryjne,

• włóż kamizelkę odblaskową,

• po wyjściu z samochodu ustaw trójkąt ostrzegawczy, aby nadjeżdżający kierowcy byli informowani o niebezpieczeństwie (w jakiej odległości ustawić trójkąt?isHqJKU9bO_d539e201w jakiej odległości ustawić trójkąt?),

• jeżeli zdarzenie ma miejsce na zakręcie lub w jego okolicy, ustaw trójkąt ostrzegawczy przed zakrętem,

• jeżeli wypadek ma miejsce w okolicy wzniesienia, ustaw trójkąt ostrzegawczy po jego drugiej stronie,

• jeżeli wypadek ma miejsce w nocy, ustaw samochód w taki sposób, aby reflektory auta oświetlały miejsce zdarzenia.

Przykłady poprawnego zabezpieczenia miejsca wypadku przedstawia poniższa galeria.

R154uvGps6xPN

Galeria składa się z 4 ilustracji. Ilustracja podzielona na 3 równe pionowe pasy. Środkowy pas to dwupasmowa jezdnia. Wzdłuż jezdni przerywana linia. Po obu stronach jezdni pasy zieleni. Na prawym pasie zaparkowany czerwony samochód osobowy. Za tyłem samochodu, w dole ilustracji, rozłożony pomarańczowy trójkąt ostrzegawczy. Samochód ma włączone światła awaryjne. Przed maską samochodu ślady hamowania na jezdni, skręcające w prawo. Biały samochód czołowo uderzył w przydrożne drzewo. Na lewo, powyżej białego samochodu, rozłożony pomarańczowy trójkąt ostrzegawczy. Droga na tym odcinku jest prosta.

R1IQCm0CXaKSF

Rysunek przedstawia oznakowanie miejsca wypadku na prostym odcinku drogi po zmroku. Droga prosta, zorientowana pionowo, po obydwu stronach wyróżnione jasnożółtym kolorem pobocza. W drzewo znajdujące się w pobliżu prawego górnego rogu kadru wbity jest samochód osobowy stojący ukosem do kierunku jazdy, częściowo na jezdni a częściowo na poboczu. Za samochodem ślady hamowania, przednia część maski pofalowana, wokół rozrzucone odłamki auta i gałęzi. Z tyłu na prawym pasie jezdni, stoi czerwony samochód osobowy z włączonymi światłami awaryjnymi. Reflektory oświetlają rozbity pojazd i drogę przed nim. Za nim, po prawej stronie drogi pomarańczowy odblaskowy trójkąt ostrzegawczy. Przed rozbitym samochodem po przeciwnej stronie jezdni również ustawiony jest trójkąt.

R1LCT7mv0vEWe

Rysunek przedstawia oznakowanie miejsca wypadku na odcinku drogi z zakrętem. W początkowej części poziomego odcinka drogi w jej górnej krawędzi znajduje się znak z ograniczeniem prędkości do czterdziestu kilometrów na godzinę. W drzewo wbity samochód osobowy stojący ukosem do kierunku jazdy, częściowo na jezdni a częściowo na poboczu. Za samochodem ślady hamowania, przednia część maski pofalowana, wokół rozrzucone odłamki auta i gałęzi. Za roztrzaskanym pojazdem na pasie ruchu stoi drugi samochód osobowy. Samochód stoi na jezdni zaraz za zakrętem, jest skierowany maską w stronę rozbitego jasnego samochodu i ma włączone światła awaryjne. Trójkąt ostrzegawczy po stronie stojących pojazdów ustawiony jest przed zakrętem. Drugi trójkąt po przeciwległej stronie drogi stoi przed rozbitym białym samochodem.

ROEI2iFsRUEIh

Rysunek przedstawia oznakowanie miejsca wypadku mającego miejsce za wzniesieniem. W odróżnieniu od poprzednich ilustracji ta przedstawia miejsce zdarzenia w rzucie perspektywicznym od strony nadjeżdżającego trzeciego, hipotetycznego pojazdu. Na pierwszym planie droga kończąca się wzniesieniem, po obu stronach ilustracji jasnożółte pobocze i trawa, słupki drogowe i po jednym drzewie z każdej strony drogi. Tuż przed szczytem wzniesienia na pasie ruchu z prawej strony stoi trójkąt ostrzegawczy, za wzniesieniem widoczne dachy dwóch pojazdów i czerwonawa owalna łuna światła.

Jeżeli poruszasz się pieszo i natrafiłeś na wypadek:

• gdy masz taką możliwość, włóż kamizelkę odblaskową,

• rozejrzyj się dookoła i jeżeli widzisz inną osobę, poproś ją o wezwanie służb ratunkowych,

• zabezpiecz miejsce wypadku tak, by nikt inny nie uległ wypadkowi – ostrzegaj innych kierowców o niebezpieczeństwie.

Człowiek bez elementów odblaskowych na nieoświetlonej drodze jest praktycznie niewidoczny. Kierowca jest w stanie go zauważyć dopiero z odległości 20 metrów. Natomiast jeśli pieszy jest wyposażony w elementy odblaskowe, kierowca widzi go już z odległości ponad 150 metrów!

R1SwYPTcBOU7g

Galeria zawierająca zdjęcia przyborów odblaskowych poprawiających widoczność człowieka na drodze. Zdjęcie przedstawia żółtą odblaskową kamizelkę. W dolnej części kamizelki, poniżej klatki piersiowej, dwa szare poziome pasy odblaskowe. Pasy naszyte poziomo, równolegle. Wzdłuż klatki piersiowej, na środku po lewej i prawej stronie, pojedynczy szary pas pionowy.

R17Yo7yqtp9Is

Galeria zawierająca zdjęcia przyborów odblaskowych poprawiających widoczność człowieka na drodze. Zdjęcie przedstawia naklejki i opaski odblaskowe. Okrągłe naklejki przedstawiają uśmiechnięte buźki. Elastyczne opaski przeznaczone do zakładania na nadgarstki ułożone w rulony. Dominujące kolory akcesoriów to żółć i zieleń.

R7F65rnAXxBfu

Galeria zawierająca zdjęcia przyborów odblaskowych poprawiających widoczność człowieka na drodze. Zdjęcie przedstawia elastyczne odblaskowe zielone opaski do założenia wokół nadgarstków. Szerokość opaski to około 2 centymetry. Na zdjęciu opaski znajdują się zarówno w postaci zwiniętej jak i rozwiniętej.

3. Pierwsza pomoc

Jeżeli jest bezpiecznie, możesz podejść do poszkodowanego, pamiętaj jednak cały czas o niebezpieczeństwach, które mogą pojawić się w czasie udzielania pomocy. Jeżeli masz rękawiczki ochronne, załóż je.

R9ati0eqZ6ehr

Zdjęcie przedstawia sytuację po wypadku, w którym samochód potrącił pieszego. Po prawej stronie kadru znajduje się stojący na jezdni samochód osobowy na tle bliżej nieokreślonych budynków. Przed samochodem, na asfalcie leży poszkodowana osoba, nastoletnia dziewczyna. Leży na boku, przodem do obserwatora zdjęcia. Lewa noga wsparta na jezdni zgięta w kolanie, prawa wyprostowana, uniesiona ze stopą wspartą na jezdni. Obok leży zrzucony przez impet uderzenia but. Twarz nastolatki skierowana w górę, głowa wsparta na ramieniu. Za plecami nastolatki kierowca samochodu, młoda kobieta z narzuconą na ubranie kamizelką odblaskową. Klęczy na jezdni i pochyla się nad twarzą poszkodowanej.

• Jeżeli ofiara wypadku jest przytomna, zostaw ją w zastanej pozycji i jeżeli nikt wcześniej tego nie zrobił, wezwij służby ratunkowe. Nie zostawiaj poszkodowanego samego – rozmawiaj z nim. Dowiedz się, co się stało, co go boli, na co choruje itp. Czekaj na przyjazd służb ratunkowych.

• Jeżeli ofiara wypadku jest nieprzytomna, spróbuj sprawdzić, czy oddycha. Pamiętaj, że przy potrąceniach i wypadkach samochodowych bardzo często dochodzi do urazów kręgosłupa, dlatego jeżeli nie musisz, nie ruszaj osoby poszkodowanej, zostaw ją w zastanej pozycji.

• Gdy poszkodowany nie oddycha – niezwłocznie rozpocznij resuscytację.

4. Przenoszenie i ewakuacja poszkodowanych

Należy pamiętać, że każda próba przenoszenia, wyciągania czy wynoszenia poszkodowanych wiąże się z ryzykiem pogłębienia jego urazów i pogorszenia stanu ogólnego, jednakże zdarzają się sytuacje, w których takie działanie jest koniecznością.

Poszkodowanych przemieszczamy tylko w sytuacji, gdy miejsce zdarzenia:

• zagraża bezpieczeństwu,

• uniemożliwia udzielenie pierwszej pomocy,

• nie może być prawidłowo zabezpieczone.

Przy przenoszeniu poszkodowanego w bezpieczne miejsce ważny jest wybór sposobu, w jaki tego dokonamy. Najlepiej wykonywać te czynności w kilka osób. Jedną z nich wyznaczyć, by kierowała akcją – wskazywała, w jakie miejsca przetransportować poszkodowanych, biorąc pod uwagę ich stan i obrażenia. Gdy sytuacja tego wymaga, należy zabezpieczyć kręgosłup ofiary zdarzenia, możliwie nie zmieniając jej pozycji. Wybór sposobu przenoszenia rannych zależy m.in. od stanu poszkodowanych, ich wieku i wagi, a także od lokalizacji obrażeń, stanu przytomności czy liczby ratowników.

RPoMIEdFhVXZs

Na ilustracji ratownik ubrany w pomarańczowo czarne spodnie z paskami odblaskowymi poniżej kolan i czarną koszulkę z napisem Ratownictwo medyczne wyprowadza utykającą kobietę. Ratownik stoi po lewej stronie poszkodowanej, podtrzymując ją prawą ręką w pasie. Kobieta utykająca na lewą nogę ma przerzuconą lewą rękę przez ramiona i szyję ratownika. Ratownik lewą ręką trzyma poszkodowaną za nadgarstek, uniemożliwiając zsunięcie się.

RFAoPBp4ZQFRv

Na ilustracji ratownik ubrany w pomarańczowo czarne spodnie z paskami odblaskowymi poniżej kolan niesie poszkodowaną kobietę na rękach. Kobieta obejmuje rękami szyję ratownika, jest to tak zwany sposób matczyny.

R1hzA5lEWRJXm

Na ilustracji ratownik ubrany w pomarańczowo czarne spodnie z paskami odblaskowymi poniżej kolan niesie poszkodowaną kobietę na plecach. Kobieta siedzi okrakiem, trzymając ratownika rękami za ramiona i klatkę piersiową. Ratownik podtrzymuje ją za uda. Jest to sposób na barana.

RJ6B2QJmqSBsL

Na ilustracji ratownik ubrany w pomarańczowo czarne spodnie z paskami odblaskowymi poniżej kolan niesie poszkodowaną nieprzytomną kobietę. Kobieta jest przewieszona na ramionach wokół szyi ratownika, jej głowa zwisa swobodnie w dół. Ratownik przytrzymuje kobietę za nogi i prawą rękę. Jest to sposób strażacki.

R1bI3CfaIHK40

Na ilustracji ratownik ubrany w pomarańczowo czarne spodnie z paskami odblaskowymi poniżej kolan ciągnie poszkodowaną kobietę ułożoną na niebieskiej tkaninie. Kobieta leży na plecach, ręce ma złożone na klatce piersiowej.

Rm44w1y3UYJMn

Na ilustracji ratownik ubrany w pomarańczowo czarne spodnie z paskami odblaskowymi poniżej kolan wraz z drugim mężczyzną układają tak zwane krzesełko, czyli pochyleni twarzami do siebie trzymają się za ręce w taki sposób, aby utykająca poszkodowana, oparta o plecy jednego z nich mogła usiąść pomiędzy nimi i zostać w ten sposób wyniesiona.

R1VdcUl5v2wWP

Na ilustracji ratownik ubrany w pomarańczowo czarne spodnie z paskami odblaskowymi poniżej kolan wraz z drugim mężczyzną stoją twarzami do siebie i układają tak zwaną ławeczkę, splatając ręce w kwadrat i trzymając się za nadgarstki. Poszkodowana, stojąc tyłem do obserwatora, oparta rękami o ramiona ratowników pozostających w półprzysiadzie siada na ławeczce.

RWRDxZaXIM0DF

Na ilustracji ratownik ubrany w pomarańczowo czarne spodnie z paskami odblaskowymi poniżej kolan wraz z drugim mężczyzną stoją twarzami do siebie, unosząc składane krzesełko turystyczne, na którym przodem do obserwatora siedzi poszkodowana kobieta. Ratownicy trzymają za przednią i tylną część krzesełka, a poszkodowana dodatkowo asekuruje się, opierając ręce na ich ramionach.

RI3MMGUndfvKI

Na ilustracji ratownik ubrany w pomarańczowo czarne spodnie z paskami odblaskowymi poniżej kolan wraz z dwoma innymi mężczyznami niosą poszkodowaną w taki sposób, że ratownik przytrzymuje barki i głowę kobiety, jeden z mężczyzn jej tułów, a trzeci nogi. Cała trójka stoi w jednym rzędzie, zwróceni w tę samą stronę.

R7UIZFHlWSM6D

Na ilustracji prezentowane są dwa zdjęcia z układania poszkodowanej na desce ortopedycznej. Ratownik ubrany w pomarańczowe spodnie z odblaskowymi pasami wokół kolan oraz trzech innych mężczyzn przygotowują do transportu nieprzytomną kobietę. Na zdjęciu po lewej stronie ratownik przytrzymuje deskę do wsunięcia ją pod plecy poszkodowanej, a trzech mężczyzn przytrzymuje jej ciało na prawym boku. Po prawej stronie poszkodowana leży na desce unieruchomiona pasami, w kołnierzu ortopedycznym i z rękami skrzyżowanymi na brzuchu. Ratownicy trzymają uchwyty deski po dwóch z każdej strony i przygotowują się do wstania z miejsca.

Transportu poszkodowanych na noszach powinny dokonywać specjalistyczne służby, jednak gdy jesteśmy do tego zmuszeni, a nie dysponujemy sprzętem, można wykonać prowizoryczne nosze z dostępnych materiałów (np. fragmentów drzew, owiniętych kocem, ubraniami itp.).

RSiiq8NEx8NZR

Ilustracja przedstawia trzy przykłady prowizorycznych noszy. Każde nosze zbudowane są na bazie dwóch długich kijów stanowiących stelaż. Połączenie drewnianych kijów jest różnorodne. W pierwszym przypadku kije połączone są szerokim pasem owiniętym wokół kijów, tworząc ukośną drabinkę. W drugim przypadku za element nośny służy duża męska koszula naciągnięta na kije przeciągnięte przez rękawy koszuli. W trzecim przypadku wokół kijów owinięty i naciągnięty jest gruby koc.

5. Wyciąganie poszkodowanego z samochodu

U poszkodowanych w wyniku wypadku drogowego należy zawsze podejrzewać uraz kręgosłupa, dlatego najlepiej jeżeli ofiara wypadku zostanie wyciągnięta z samochodu przez profesjonalnie do tego przygotowane służby ratownicze. Dysponują one odpowiednim sprzętem i na pewno zrobią to lepiej od nas. Zdjęcia tego sprzętu znajdziesz w poniższej galerii.

Galeria mediów - sprzęt ratowniczy.

R1BeUUAypXytQ

Zdjęcie przedstawia deskę ortopedyczną pełniącą rolę noszy. Wykonana z żółtego tworzywa, krawędzie wyprofilowane z otworami do uchwycenia i przenoszenia przez ratowników. Poziomo i ukośnie umocowane pasy bezpieczeństwa pozwalające na całkowite unieruchomienie poszkodowanego.

R1FjnhyH8wthO

Zdjęcie przedstawia kołnierz ortopedyczny. Plastikowa obudowa kołnierza wyściełana jest gąbką od strony przylegającej do poszkodowanego. Z przodu dodatkowa ruchoma część przytrzymująca głowę, poniżej kości szczęki. Po zapięciu kołnierz zapewnia unieruchomienie głowy i szyi poszkodowanego.

R1CkkzALP0Vfo

Zdjęcie przedstawia kamizelkę KED. Kamizelka przypominająca kształtem szeroki pionowy pas z wyraźnymi skrzydełkami bocznymi, mniejszymi u góry służącymi do obejmowania głowy i większymi u dołu służącymi do unieruchamiania korpusu. W górnej części zaopatrzona jest we wzmocnienia dopasowane do wymagań kołnierza ortopedycznego i w cienkie paski, a w dolnej części w szerokie pasy z klamrami. Pasy tworzą półkole i mają różne kolory: czerwony piersiowy górny, żółty piersiowy środkowy, zielony piersiowy dolny, czarne pasy biodrowe. Kamizelka zapewnia unieruchomienie głowy, szyi oraz kręgosłupa osoby poszkodowanej.

W przypadku, gdy pozostawienie ofiary wypadku w samochodzie groziłoby utratą życia lub gdy poszkodowany nie oddycha, należy niezwłocznie wyciągnąć go z samochodu. Można to zrobić w miarę bezpiecznie, stosując chwyt Rauteka, zaprezentowany w poniższym filmie.

Uwaga! Wyciągając taką osobę, trzeba szczególnie uważać na kręgosłup.

Zastosowanie chwytu Rauteka wymaga dość dużej siły fizycznej. Jeżeli nie zdołasz zastosować tego chwytu, to właściwy może być każdy inny sposób. Jeżeli jest zimno, pamiętaj, aby zadbać o komfort cieplny osoby poszkodowanej.

6. Podsumowanie

• Najczęstsze przyczyny wypadków to niedostosowanie prędkości do warunków ruchu i nieprzestrzeganie zasad dotyczących pierwszeństwa przejazdu.

• Jeżeli jesteś świadkiem wypadku, pamiętaj, że najważniejsze jest zabezpieczenie miejsca zdarzenia, tak aby nikt więcej nie został poszkodowany. Dlatego w pierwszej kolejności należy włączyć światła awaryjne, ustawić trójkąt ostrzegawczy lub machając rękoma, ostrzegać innych kierowców, że coś się dzieje na drodze.

• Każda próba przenoszenia, wyciągania czy wynoszenia poszkodowanych wiąże się z ryzykiem pogłębienia jego urazów i pogorszenia stanu ogólnego, dlatego nigdy nie przenoś poszkodowanego, gdy nie ma takiej potrzeby!

• Wybór sposobu przenoszenia rannych zależy m.in. od stanu poszkodowanych, ich wieku i wagi, a także od lokalizacji obrażeń, stanu przytomności czy liczby ratowników.

• U ofiar wypadków należy zawsze podejrzewać uraz kręgosłupa, dlatego nie wyciągamy poszkodowanych z samochodu – robią to służby ratownicze po dotarciu na miejsce zdarzenia. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy ranny nie oddycha lub pozostawienie go w aucie zagrażałoby jego życiu.

• Wyciągając ofiarę wypadku z samochodu trzeba szczególnie uważać na kręgosłup, dlatego najlepiej zastosować w tym celu chwyt Rauteka.

• Obowiązkowe wyposażenie każdego auta w Polsce to gaśnica i trójkąt ostrzegawczy. Apteczka i kamizelka odblaskowa są zalecane, warto zawsze mieć je w samochodzie.

• Wzywając pomoc, pamiętaj o numerach alarmowychisHqJKU9bO_1443519706208_0numerach alarmowych.

• Obejrzyj animację i przypomnij sobie, w jaki sposób poprawnie zabezpieczyć miejsce wypadku.

7. Praca domowa

Polecenie 3

Przyjrzyj się poniższej fotografii i postaraj wymienić jak najwięcej niebezpiecznych czynników zagrażających zarówno poszkodowanym, jak i osobom udzielającym pomocy. Czy w takim wypadku należy udzielać pomocy na miejscu, czy przenieść poszkodowanych?

RZajNs5hQgYDX

Dzień. Dwupasmowa jezdnia. Wzdłuż lewego pasa jezdni samochody ciężarowe stojące jeden za drugim. Po lewej duża biała ciężarówka. Bok naczepy całkowicie rozerwany. Wewnątrz naczepy zniszczone przedmioty. Na jezdni klika porozrzucanych rzeczy. W głębi zdjęcia, za ciężarówką, dwie duże ciężarówki również uszkodzone. Na prawym pasie jezdni, samochód osobowy. Przód samochodu skierowany w stronę ciężarówek w głębi zdjęcia. Maska samochodu otwarta. Przód samochodu pali się. Po prawej stronie, betonowy mur wzdłuż krawędzi jezdni. Na murze notes.

R1ODheHsyHwZz

(Uzupełnij).

Pokaż rozwiązanie

Zagrożenia: ruch uliczny; nierówne, śliskie podłoże; rozbity, uszkodzony pojazd; warunki pogodowe, pożar, dym.

W takich warunkach udzielanie pomocy na miejscu byłoby niebezpieczne zarówno dla ratownika, jak i dla poszkodowanych. Przede wszystkim występuje tu zagrożenie rozprzestrzenienia się ognia i eksplozji paliw.

isHqJKU9bO_1443519706208_0

R17CYcoceVYHa

Lista z tytułem Ogólnopolskie numery alarmowe. Jednolity numer alarmowy 112, Policja 997, Pogotowie ratunkowe 999, Państwowa Straż Pożarna 998, Straż miejska 986, Mazurskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe 984, WOPR, GOPR i TOPR 985, Pogotowie energetyczne 991, Pogotowie gazowe 992, Pogotowie ciepłownicze 993, Pogotowie wodno-kanalizacyjne 994, Pogotowie drogowe 981, Pogotowie weterynaryjne 983, Wojewódzkie centrum zarządzania kryzysowego 987, Centrum Antyterrorystyczne 996, Komenda Główna Policji - system Child Alert 995.

8. Zadania