Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Rdirks4KDCwDb1
Zdjęcie przedstawia pole maków w pełnym słońcu.

Ziemia jak ziarnko maku

Źródło: a. nn., domena publiczna.
Ćwiczenie 1
Rmwa9LxK62jhu1
Zadanie interaktywne polegające na uzupełnianiu tekstu odpowiednimi sformułowaniami.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 1

Zapoznaj się z recytacją wiersza Czesława Miłosza pt. 'Przypowieść o maku'. Następnie przeczytaj tekst i zwróć uwagę na opis świata znajdującego się na ziarenku maku.

R7kdYoIUxE6Cp
Nagranie video. Na początku pojawia się plansza napisem: Czesław Miłosz "Przypowieść o maku". Następnie Elżbieta Golińska czyta wiersz w sali teatralnej z rzędami bordowych krzeseł. Na końcu filmu pojawia się plansza z napisami: wystąpiła Elżbieta Golińska, realizacja Contentplus.pl, na zlecenie Uniwersytetu Wrocławskiego, w ramach projektu „E‑podręczniki do kształcenia ogólnego”, wrzesień 2014.
Przypowieść o makuCzesław Miłosz
Czesław Miłosz Przypowieść o maku

Na ziarnku maku stoi mały dom,
Pieski szczekają na księżyc makowy
I nigdy jeszcze tym makowym psom,
Że jest świat większy, nie przyszło do głowy.

Ziemia to ziarnko – naprawdę nie więcej,
A inne ziarnka – planety i gwiazdy.
A choć ich będzie chyba sto tysięcy,
Domek z ogrodem może stać na każdej.

Wszystko w makówce. Mak rośnie w ogrodzie,
Dzieci biegają i mak się kołysze.
A wieczorami, o księżyca wschodzie
Psy gdzieś szczekają, to głośniej, to ciszej.

01 Źródło: Przypowieść o maku, [w:] Czesław Miłosz, Wiersze wszystkie, Kraków 2011, s. 200.
1
Ćwiczenie 2

Opisz świat znajdujący się na ziarenku maku.

uzupełnij treść
Ćwiczenie 3
R1QQl5moIVBjn
Pierwsze zdjęcie przedstawia czerwony kwiat maku. Drugie zdjęcie przedstawia wyschniętą makówkę.
Źródło: zpe.gov.pl, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 3
RJaRcsarup1r9
(Uzupełnij).
1
Ćwiczenie 4

Wytłumacz, jak rozumiesz słowa poety: 'Ziemia to ziarnko [...], a inne ziarnka – planety i gwiazdy'.

uzupełnij treść
1
Ćwiczenie 5

Wyjaśnij, o czym nie wiedzą makowe psy. Oceń, czy powinny o tym wiedzieć. Uzasadnij swoje zdanie.

uzupełnij treść
Ćwiczenie 6
R1eznkbSxWIQ31
Zadanie interaktywne polegające na nadaniu odpowiedniej kolejności poszczególnym elementom.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 2
R1MbFhD8Z92Vv
zadanie interaktywne
Polecenie 2

Opisz własnymi słowami wszechświat opisany w wierszu.

RNvktWQ4XSZhW
Miejsce na odpowiedź ucznia.
1
Ćwiczenie 7

Odpowiedz jednym zdaniem, co jest tematem utworu.

uzupełnij treść
Ćwiczenie 8

Napisz, jak rozumiesz tytuł wiersza.

RmzCyH7dsq6aD
Miejsce na odpowiedź ucznia.
1
Ćwiczenie 9

Zaproponuj swój tytuł wiersza Czesława Miłosza.

uzupełnij treść
Przypowieść o siewcy (Mt 13, 1–9)

Owego dnia Jezus wyszedł z domu i usiadł nad jeziorem. Wnet zebrały się koło Niego tłumy tak wielkie, że wszedł do łodzi i usiadł, a cały lud stał na brzegu. I mówił im wiele w przypowieściach tymi słowami:
Oto siewca wyszedł siać. A gdy siał, niektóre [ziarna] padły na drogę, nadleciały ptaki i wydziobały je. Inne padły na miejsca skaliste, gdzie niewiele miały ziemi; i wnet powschodziły, bo gleba nie była głęboka. Lecz gdy słońce wzeszło, przypaliły się i uschły, bo nie miały korzenia. Inne znowu padły między ciernie, a ciernie wybujały i zagłuszyły je. Inne w końcu padły na ziemię żyzną i plon wydały, jedno stokrotny, drugie sześćdziesięciokrotny, a inne trzydziestokrotny.

02 Źródło: Przypowieść o siewcy (Mt 13, 1–9), [w:] Biblia Tysiąclecia, Poznań 2002.
1
Ćwiczenie 10

Na podstawie 'Przypowieści o siewcy' wskaż cechy przypowieści.

uzupełnij treść
Ćwiczenie 11
R1N6M57ofBj72
Zadanie interaktywne polegające na dopasowywaniu fragmentów do poszczególnych luk w zdaniach.
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 12
RVdA7O0TtOXxN
Zadanie interaktywne polegające na dopasowaniu do siebie fragmentów powiedzeń
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
1
Ćwiczenie 13

Wyjaśnij, co znaczą powyższe powiedzenia.

uzupełnij treść
Ćwiczenie 14

Wskaż wyrazy należące do rodziny wyrazu 'siewca'.

R1OPbaasXVkcV
Zadanie interaktywne polegające na wskazaniu odpowiednich wyrazów pokrewnych.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY-SA 4.0.
Przypowieść o talentach (Mt 25, 14–30)

Podobnie też jest jak z pewnym człowiekiem, który mając się udać w podróż, przywołał swoje sługi i przekazał im swój majątek. Jednemu dał pięć talentówtalenttalentów, drugiemu dwa, trzeciemu jeden, każdemu według jego zdolności, i odjechał. Zaraz ten, który otrzymał pięć talentów, poszedł, puścił je w obrót i zyskał drugie pięć. Tak samo i ten, który dwa otrzymał; on również zyskał drugie dwa. Ten zaś, który otrzymał jeden, poszedł i rozkopawszy ziemię, ukrył pieniądze swego pana. Po dłuższym czasie powrócił pan owych sług i zaczął rozliczać się z nimi. Wówczas przyszedł ten, który otrzymał pięć talentów. Przyniósł drugie pięć i rzekł: 'Panie, przekazałeś mi pięć talentów, oto drugie pięć talentów zyskałem'. Rzekł mu pan: 'Dobrze, sługo dobry i wierny! Byłeś wierny w rzeczach niewielu, nad wieloma cię postawię: wejdź do radości twego pana!' Przyszedł również i ten, który otrzymał dwa talenty, mówiąc: 'Panie, przekazałeś mi dwa talenty, oto drugie dwa talenty zyskałem'. Rzekł mu pan: 'Dobrze, sługo dobry i wierny! Byłeś wierny w rzeczach niewielu, nad wieloma cię postawię: wejdź do radości twego pana!' Przyszedł i ten, który otrzymał jeden talent, i rzekł: 'Panie, wiedziałem, żeś jest człowiek twardy: chcesz żąć tam, gdzie nie posiałeś, i zbierać tam, gdzieś nie rozsypał. Bojąc się więc, poszedłem i ukryłem twój talent w ziemi. Oto masz swoją własność!' Odrzekł mu pan jego: 'Sługo zły i gnuśnygnuśnygnuśny! Wiedziałeś, że chcę żąć tam, gdzie nie posiałem, i zbierać tam, gdziem nie rozsypał. Powinieneś więc był oddać moje pieniądze bankierom, a ja po powrocie byłbym z zyskiem odebrał swoją własność. Dlatego odbierzcie mu ten talent, a dajcie temu, który ma dziesięć talentów. Każdemu bowiem, kto ma, będzie dodane, tak że nadmiar mieć będzie. Temu zaś, kto nie ma, zabiorą nawet to, co ma. A sługę nieużytecznego wyrzućcie na zewnątrz - w ciemności! Tam będzie płacz i zgrzytanie zębów'.

03 Źródło: Przypowieść o talentach (Mt 25, 14–30), [w:] Biblia Tysiąclecia, Poznań 2002.
gnuśny
1
Ćwiczenie 15

Wyjaśnij znaczenie słowa 'talent' w przypowieści i współcześnie.

uzupełnij treść
Ćwiczenie 16

Uzupełnij zdania podanymi poniżej sformułowaniami.

R1Xu4QIdp3M5o
Zadanie interaktywne polegające na dopasowywaniu odpowiednich sformułowań do tekstu z lukami.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
1
Ćwiczenie 17

Objaśnij znaczenie frazeologizmu 'płacz i zgrzytanie zębów' .

uzupełnij treść
1
Ćwiczenie 18

Wyjaśnij, dlaczego sługa, który nie pomnożył daru, wywołał gniew pana.

uzupełnij treść
1
Ćwiczenie 19

Wyjaśnij, jak rozumiesz słowa Leonarda da Vinci: 'Smutny los spotka kogoś, kto jest obdarzony talentem, ale zamiast rozwijać i poprawiać swoje zdolności, oddaje się lenistwu i popada w marazm'.

uzupełnij treść
Przypowieść o pannach roztropnych i nierozsądnych (Mt 25, 1–13)

Wtedy podobne będzie królestwo niebieskie do dziesięciu panienpannypanien, które wzięły swoje lampy i wyszły na spotkanie pana młodego. Pięć z nich było nierozsądnych, a pięć roztropnych. Nierozsądne wzięły lampy, ale nie wzięły z sobą oliwy. Roztropne zaś razem z lampami zabrały również oliwę w naczyniach. Gdy się pan młody opóźniał, zmorzone snem wszystkie zasnęły. Lecz o północy rozległo się wołanie: 'Pan młody idzie, wyjdźcie mu na spotkanie!' Wtedy powstały wszystkie owe panny i opatrzyły swe lampy. A nierozsądne rzekły do roztropnych: 'Użyczcie nam swej oliwy, bo nasze lampy gasną'. Odpowiedziały roztropne: 'Mogłoby i nam, i wam nie wystarczyć. Idźcie raczej do sprzedających i kupcie sobie!' Gdy one szły kupić, nadszedł pan młody. Te, które były gotowe, weszły z nim na ucztę weselną, i drzwi zamknięto.

04 Źródło: Przypowieść o pannach roztropnych i nierozsądnych (Mt 25, 1–13), [w:] Biblia Tysiąclecia, Poznań 2002.
panny
1
Ćwiczenie 20

Wyjaśnij, dlaczego pan młody zamknął drzwi przed pannami, które nie czekały na niego ze światłem.

uzupełnij treść
Ćwiczenie 21
R1W4oX2vd1oRO
Zadanie interaktywne polegające na przypisywaniu objaśnień do związków frazeologicznych.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Miłosierny Samarytanin (Łk 10, 30–37)

Pewien człowiek schodził z Jerozolimy do Jerycha i wpadł w ręce zbójców. Ci nie tylko że go obdarli, lecz jeszcze rany mu zadali i zostawiwszy na pół umarłego, odeszli. Przypadkiem przechodził tą drogą pewien kapłan; zobaczył go i minął. Tak samo lewitalewitalewita, gdy przyszedł na to miejsce i zobaczył go, minął. Pewien zaś SamarytaninSamarytaninSamarytanin, będąc w podróży, przechodził również obok niego. Gdy go zobaczył, wzruszył się głęboko: podszedł do niego i opatrzył mu rany, zalewając je oliwą i winem; potem wsadził go na swoje bydlę, zawiózł do gospody i pielęgnował go. Następnego zaś dnia wyjął dwa denarydenardenary, dał gospodarzowi i rzekł: 'Miej o nim staranie, a jeśli co więcej wydasz, ja oddam tobie, gdy będę wracał'. Któryż z trzech okazał się według twego zdania bliźnim tego, który wpadł w ręce zbójców? On odpowiedział: 'Ten, który mu okazał miłosierdzie'. Jezus mu rzekł: 'Idź i ty czyń podobnie!

05 Źródło: Miłosierny Samarytanin (Łk 10, 30–37), [w:] Biblia Tysiąclecia, Poznań 2002.
1
Ćwiczenie 22

Na podstawie tekstu 'Miłosierny Samarytanin' wyjaśnij znaczenie słowa miłosierdzie.

uzupełnij treść
1
Ćwiczenie 23

Wyjaśnij, dlaczego Samarytanin pomógł  obcemu człowiekowi.

uzupełnij treść
Ćwiczenie 24

Dopasuj synonimy do wyrazów 'miłosierdzie' i 'obojętność'.

RBHCE1blahtLb
Zadanie interaktywne polegające na dopasowywaniu wyrazów do właściwych grup.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Polecenie 3

Podaj, kogo uważasz za miłosiernego Samarytanina naszych czasów. Przedstaw, co takiego robi ta osoba, że w twoich oczach zasługuje na to miano.

R1au9GdFWS3zX
Miejsce na odpowiedź ucznia.
talent
lewita
Samarytanin
denar
Juda