Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Metoda przeciwnych współczynników polega na tym, aby po dodaniu lub odjęciu równań stronami wyeliminować jedną z niewiadomych i otrzymać równanie pierwszego stopnia z jedną niewiadomą.

REzx4R1zgBzwR1
Animacja przedstawia w jaki sposób możemy opisać różne przedmioty znajdujące się na wadze szalkowej w równowadze przy pomocy układów równań oraz w jaki sposób rozwiązać taki układ równań.

Omawiana metoda rozwiązywania układów równań nazywa się metodą przeciwnych współczynników, ponieważ gdy współczynniki przy wybranej niewiadomej są liczbami przeciwnymi, wystarczy dodać równania stronami w celu zredukowania jednej zmiennej i otrzymania równania z jedną niewiadomą.

Przykład 1
RvzDcmnZlnWXR1
Animacja przedstawia przykładowe rozwiązanie pewnego układu równań metodą przeciwnych współczynników.
Przykład 2
R1ecOykOJnB6D1
Animacja przedstawia przykładowe rozwiązanie pewnego układu równań metodą przeciwnych współczynników.
Zapamiętaj!

Jeżeli, rozwiązując układ równań metodą przeciwnych współczynników, równanie, które otrzymaliśmy w wyniku dodawania równań stronami, okaże się równaniem sprzecznym, to układ równań nie ma rozwiązania, jest układem sprzecznym.

Przykład 3
R1ZIilh8R1XFW1
Animacja przedstawia przykładowe rozwiązanie pewnego układu równań metodą przeciwnych współczynników.
Zapamiętaj!

Jeżeli, rozwiązując układ równań metodą przeciwnych współczynników, równanie, które otrzymaliśmy w wyniku dodawania równań stronami, okaże się równaniem tożsamościowym, to układ równań ma nieskończenie wiele par liczb spełniających ten układ, czyli jest to układ nieoznaczony.

Przykład 4

Nie zawsze współczynniki przy niewiadomych x lub y są liczbami przeciwnymi.

Czasami trzeba obie strony jednego z równań pomnożyć lub podzielić przez odpowiednią liczbę różną od zera, aby otrzymać przeciwne współczynniki przy wybranej niewiadomej.

RCPXRiuhmjwsx1
Animacja przedstawia przykładowe rozwiązanie pewnego układu równań metodą przeciwnych współczynników.
Przykład 5
RaFIhTqtMtNdF1
Animacja przedstawia przykładowe rozwiązanie pewnego układu równań metodą przeciwnych współczynników.
Rhn3tQFuRKRO92
Ćwiczenie 1
Rozwiąż układ równań metodą przeciwnych współczynników. Uzupełnij odpowiedzi wpisując w luki odpowiednie liczby. <mfenced open="Tu uzupełnij, y= Tu uzupełnij <mfenced open="Tu uzupełnij, y= Tu uzupełnij <mfenced open="Tu uzupełnij, y= Tu uzupełnij <mfenced open="Tu uzupełnij, y= Tu uzupełnij
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R16b0o7hJbHuK2
Ćwiczenie 2
Rozwiąż układ równań metodą przeciwnych współczynników. Uzupełnij odpowiedzi wpisując w luki odpowiednie liczby. <mfenced open="Tu uzupełnij, y= Tu uzupełnij <mfenced open="Tu uzupełnij, y= Tu uzupełnij <mfenced open="Tu uzupełnij, y= Tu uzupełnij <mfenced open="Tu uzupełnij, y= Tu uzupełnij
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1UiPg67QmYjd1
Ćwiczenie 3
Którą równość otrzymamy, dodając stronami równania układu 5x+7y=122x-7y=2? Zaznacz prawidłową odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. 7 x = 10 , 2. 7 x = 14 , 3. x = 2 , 4. 7 y = 14
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RS2gvM6nMeCzl1
Ćwiczenie 4
Przez ile należy pomnożyć drugie równanie, aby zredukować zmienną x z układu równań 3x-2y=6x+4y=1? Zaznacz prawidłową odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. 3 , 2. 2 , 3. - 3 , 4. 2
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1QRGwOgeZBvu1
Ćwiczenie 5
Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. Aby uzyskać przeciwne współczynniki przy zmiennej x w układzie równań 3x-2y=12x+5y=3, można pierwsze i drugie równanie pomnożyć odpowiednio przez: Możliwe odpowiedzi: 1. 2 - 3 , 2. 2 3 , 3. 5 2 , 4. 5 2
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 6
R1NAxRybEN0Gr
Przeciągnij i upuść odpowiednie wyrażenia tak, aby utworzyć kolejne etapy rozwiązania układu równań metodą przeciwnych współczynników.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1ZMz8M5OuCwN21
Uzupełnij równości, przeciągając w luki odpowiednie wyrażenia lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej tak, aby utworzyć kolejne etapy rozwiązania układu równań metodą przeciwnych współczynników. 2x+3y=134x-y=-9

Etap 1.
Układ równań,
Pierwsze równanie 2x+3y=13|·-2 koniec równania,
drugie równanie 4x-y=-9 koniec równania,
koniec układu równań.
Etap 2.
Układ równań,
Pierwsze równanie 1. 5, 2. 15, 3. -26, 4. 7, 5. -7, 6. -2, 7. 4x, 8. -4x-6y=1. 5, 2. 15, 3. -26, 4. 7, 5. -7, 6. -2, 7. 4x, 8. -4x koniec równania,
drugie równanie 4x-y=-9 koniec równania,
koniec układu równań.
Etap 3.
1. 5, 2. 15, 3. -26, 4. 7, 5. -7, 6. -2, 7. 4x, 8. -4x y=-35
y= 1. 5, 2. 15, 3. -26, 4. 7, 5. -7, 6. -2, 7. 4x, 8. -4x
Etap 4.
2x+3·5=13
2x+ 1. 5, 2. 15, 3. -26, 4. 7, 5. -7, 6. -2, 7. 4x, 8. -4x =13
2x= 1. 5, 2. 15, 3. -26, 4. 7, 5. -7, 6. -2, 7. 4x, 8. -4x
x=-1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 7
RO8BnxIJ9WpHR
Przeciągnij i upuść odpowiednie wyrażenia tak, aby utworzyć kolejne etapy rozwiązania układu równań metodą przeciwnych współczynników.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R12WeBZzPthnQ21
Uzupełnij równości, przeciągając w luki odpowiednie wyrażenia lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej tak, aby utworzyć kolejne etapy rozwiązania układu równań metodą przeciwnych współczynników. -3x+5y=-162x-y=6

Etap 1.
Układ równań,
Pierwsze równanie -3x+5y=-16|·2 koniec równania,
drugie równanie 2x-y=6|· 1. 6x, 2. -6, 3. -6x, 4. -3x, 5. 2, 6. 7y, 7. -3, 8. -32, 9. -10, 10. 3y, 11. 3, 12. -2 koniec równania,
koniec układu równań.
Etap 2.
Układ równań,
pierwsze równanie 1. 6x, 2. -6, 3. -6x, 4. -3x, 5. 2, 6. 7y, 7. -3, 8. -32, 9. -10, 10. 3y, 11. 3, 12. -2 +10y= 1. 6x, 2. -6, 3. -6x, 4. -3x, 5. 2, 6. 7y, 7. -3, 8. -32, 9. -10, 10. 3y, 11. 3, 12. -2 koniec równania,
drugie równanie 1. 6x, 2. -6, 3. -6x, 4. -3x, 5. 2, 6. 7y, 7. -3, 8. -32, 9. -10, 10. 3y, 11. 3, 12. -2 - 1. 6x, 2. -6, 3. -6x, 4. -3x, 5. 2, 6. 7y, 7. -3, 8. -32, 9. -10, 10. 3y, 11. 3, 12. -2 =18 koniec równania,
koniec układu równań.
Etap 3.
1. 6x, 2. -6, 3. -6x, 4. -3x, 5. 2, 6. 7y, 7. -3, 8. -32, 9. -10, 10. 3y, 11. 3, 12. -2 =-14
y= 1. 6x, 2. -6, 3. -6x, 4. -3x, 5. 2, 6. 7y, 7. -3, 8. -32, 9. -10, 10. 3y, 11. 3, 12. -2
Etap 4.
1. 6x, 2. -6, 3. -6x, 4. -3x, 5. 2, 6. 7y, 7. -3, 8. -32, 9. -10, 10. 3y, 11. 3, 12. -2 +5·(-2)=-16
-3x+ 1. 6x, 2. -6, 3. -6x, 4. -3x, 5. 2, 6. 7y, 7. -3, 8. -32, 9. -10, 10. 3y, 11. 3, 12. -2 =-16
-3x= 1. 6x, 2. -6, 3. -6x, 4. -3x, 5. 2, 6. 7y, 7. -3, 8. -32, 9. -10, 10. 3y, 11. 3, 12. -2
x= 1. 6x, 2. -6, 3. -6x, 4. -3x, 5. 2, 6. 7y, 7. -3, 8. -32, 9. -10, 10. 3y, 11. 3, 12. -2
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 8
R14PKDsbwQScS
Przeciągnij i upuść odpowiednie wyrażenia tak, aby utworzyć kolejne etapy rozwiązania układu równań metodą przeciwnych współczynników.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RE3P9y2Xvi1sk2
Uzupełnij równości, przeciągając w luki odpowiednie wyrażenia lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej tak, aby utworzyć kolejne etapy rozwiązania układu równań metodą przeciwnych współczynników. x+2y=-52x-y=0

Etap 1.
Układ równań,
Pierwsze równanie x+2y=-5 koniec równania,
drugie równanie 2x-y=0 |·1. -5, 2. 5x, 3. 0, 4. -1, 5. 2, 6. -2, 7. -1, 8. 4x koniec równania,
koniec układu równań.
Etap 2.
Układ równań,
pierwsze równanie x+2y=-5 koniec równania,
drugie równanie 1. -5, 2. 5x, 3. 0, 4. -1, 5. 2, 6. -2, 7. -1, 8. 4x-2y=1. -5, 2. 5x, 3. 0, 4. -1, 5. 2, 6. -2, 7. -1, 8. 4x koniec równania,
koniec układu równań.
Etap 3.
1. -5, 2. 5x, 3. 0, 4. -1, 5. 2, 6. -2, 7. -1, 8. 4x=1. -5, 2. 5x, 3. 0, 4. -1, 5. 2, 6. -2, 7. -1, 8. 4x
x=1. -5, 2. 5x, 3. 0, 4. -1, 5. 2, 6. -2, 7. -1, 8. 4x
Etap 4.
2·1. -5, 2. 5x, 3. 0, 4. -1, 5. 2, 6. -2, 7. -1, 8. 4x-y=0
y=1. -5, 2. 5x, 3. 0, 4. -1, 5. 2, 6. -2, 7. -1, 8. 4x
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 9
RFGFhKReAnstl
Przeciągnij i upuść odpowiednie wyrażenia tak, aby utworzyć kolejne etapy rozwiązania układu równań metodą przeciwnych współczynników.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R7rBVkrzi6Bhd2
Uzupełnij równości, przeciągając w luki odpowiednie wyrażenia lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej tak, aby utworzyć kolejne etapy rozwiązania układu równań metodą przeciwnych współczynników. 2x+6y=43x-2y=-16

Etap 1.
Układ równań
pierwsze równanie 2x+6y=4 |·3 koniec równania,
drugie równanie 3x-2y=-16 |·1. -4, 2. 44, 3. 6x, 4. 12, 5. -2, 6. 2, 7. -8, 8. 4y, 9. 22y, 10. 2 koniec równania,
koniec układu równań.
Etap 2.
Układ równań
pierwsze równanie 1. -4, 2. 44, 3. 6x, 4. 12, 5. -2, 6. 2, 7. -8, 8. 4y, 9. 22y, 10. 2+18y=1. -4, 2. 44, 3. 6x, 4. 12, 5. -2, 6. 2, 7. -8, 8. 4y, 9. 22y, 10. 2 koniec równania,
drugie równanie -6x+1. -4, 2. 44, 3. 6x, 4. 12, 5. -2, 6. 2, 7. -8, 8. 4y, 9. 22y, 10. 2=32 koniec równania,
koniec układu równań.
Etap 3.
1. -4, 2. 44, 3. 6x, 4. 12, 5. -2, 6. 2, 7. -8, 8. 4y, 9. 22y, 10. 2=1. -4, 2. 44, 3. 6x, 4. 12, 5. -2, 6. 2, 7. -8, 8. 4y, 9. 22y, 10. 2
y=1. -4, 2. 44, 3. 6x, 4. 12, 5. -2, 6. 2, 7. -8, 8. 4y, 9. 22y, 10. 2
Etap 4.
2x+6·1. -4, 2. 44, 3. 6x, 4. 12, 5. -2, 6. 2, 7. -8, 8. 4y, 9. 22y, 10. 2=4
2x=1. -4, 2. 44, 3. 6x, 4. 12, 5. -2, 6. 2, 7. -8, 8. 4y, 9. 22y, 10. 2
x=1. -4, 2. 44, 3. 6x, 4. 12, 5. -2, 6. 2, 7. -8, 8. 4y, 9. 22y, 10. 2
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R16RZ6fW8omeo2
Ćwiczenie 10
Dodając równania stronami w metodzie przeciwnych współczynników, otrzymujemy równanie 2x=0. Jaki jest to układ? Zaznacz prawidłową odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. nieoznaczony, 2. sprzeczny, 3. oznaczony
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R14I8Tj8dKhvg2
Ćwiczenie 11
Dodając równania układu równań stronami w metodzie przeciwnych współczynników, otrzymujemy równanie 0x=5. Jaki jest to układ? Zaznacz prawidłową odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. oznaczony, 2. sprzeczny, 3. nieoznaczony
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RBrWbi5d5f6083
Ćwiczenie 12
Dodając równania układu równań stronami w metodzie przeciwnych współczynników, otrzymujemy równanie 0x=0. Jaki jest to układ? Zaznacz prawidłową odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. sprzeczny, 2. nieoznaczony, 3. oznaczony
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RedApXLnH0UTV3
Ćwiczenie 13
Która para liczb jest rozwiązaniem układu równań 2x-y=412-x+y=-312?
Zaznacz prawidłową odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. x=1, y=-412, 2. x=1, y=-212, 3. x=412, y=1, 4. x=-1, y=-2
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RBjNwlya3zgbX3
Ćwiczenie 14
Zaznacz zdanie prawdziwe. Możliwe odpowiedzi: 1. Para liczb x=4, y=3 jest rozwiązaniem układu równań x + y = 7 x - y = 1 . , 2. Mnożąc drugie równanie układu równań 5 x - 3 y = 12 - 4 x + y = 5 przez 3 i dodając równania stronami, otrzymamy równanie - 7 x = 27 . , 3. Jeżeli rozwiązując układ równań metodą przeciwnych współczynników, otrzymaliśmy równanie postaci: -7x+7x-7=-7, to rozwiązywany układ jest sprzeczny., 4. Jeżeli rozwiązując układ równań metodą przeciwnych współczynników, otrzymaliśmy równanie postaci: 2y-2y+3=2, to rozwiązywany układ jest nieoznaczony.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.