Połóż akcent na akcent
Powiedz głośno następujące wyrazy: parasol, katastrofa, przedstawienie. Postaraj się wymówić je wyraźnie i naturalnie. Zastanów się, którą część wyrazu wypowiadasz mocniej.
Zastanów się i powiedz, czym jest akcent.
Rozwiazanie: Akcent to wyróżnienie sylaby w wyrazie lub wyrazu w zdaniu za pomocą nasilenia głosu.
Podziel wyrazy z poprzedniego ćwiczenia na sylaby. Odczytaj je kilka razy, za każdym razem kładąc nacisk na inną sylabę. Zastanów się i powiedz, która wymowa brzmiała naturalnie. Na którą sylabę padał wtedy akcent?
W języku polskim akcent zazwyczaj pada na przedostatnią sylabę. Znajdź opis akcentu innych języków, który pada na inne sylaby.
Rozwiązanie:
Przykładowa odpowiedź: W języku francuskim akcent pada na ostatnią sylabę, w języku czeskim - na pierwszą sylabę.
Przeczytaj poniższe przysłowia:
Pańskie oko konia tuczy.
Stara miłość nie rdzewieje.
Zapisz je poniżej lub w zeszycie, a następnie zaznacz, które sylaby są akcentowane.
Akcent umożliwia słuchającym wyłowienie z potoku słów pojedynczych wyrazów.
Kiedy nie zna się dobrze jakiegoś języka, a rozmówca mówi szybko, nie słychać pojedynczych słów.
W prawidłowo zapisanych przysłowiach wyróżnij sylaby akcentowane. Zastanów się, dlaczego ważne jest poprawne akcentowanie wyrazów. Uzasadnij swoje zdanie.
Wypisz poniżej lub w zeszycie sylaby akcentowane z poniższych ciągów wyrazów. Odczytaj utworzone przez nie tytuły książek.
ara katar odetkać miasto paka kanapa poklepał Roksana
kapitan odnoga kino okaz
zgłaszali maleństwo stwarza panda Nysa ekran wyrok
Przeczytaj podane wyrazy poprawnie je akcentując.
krasnoludek, taktyka, zrobiliście, zdobyłyśmy, woda, kontrolowałbym, strażnik, mówiłyście, rytmika, staliście, postawa, zrobili, postępowałabyś, strzegłyśmy, charakterystyka, posprzątalibyśmy, przegrałbyś, przestępstwo, klasyka, spacer
Zwróć uwagę, że akcentowane sylaby zostały zaznaczone pogrubieniem.
Odczytaj z planu lekcji Jasia nazwy przedmiotów, które akcentujemy na trzecią sylabę od końca. Zapisz je poniżej.
jęz. polski | jęz. niemiecki | matematyka | muzyka | matematyka |
matematyka | matematyka | przyroda | historia | jęz. niemiecki |
gimnastyka | jęz. polski | jęz. niemiecki | matematyka | gimnastyka |
plastyka | jęz. polski | religia | gimnastyka | przyroda |
godz. wychowawcza | historia | gimnastyka | jęz. polski | przyroda |
religia | technika | jęz. polski | jęz. polski |
Przeczytaj podane zdanie zgodnie z instrukcją.
Basia posprzątała wczoraj pokój.
podkreśl, że to Basia (a nie kto inny!) posprzątała;
podkreśl, że posprzątała, a nie nabałaganiła;
podkreśl, że zrobiła to wczoraj, a nie miesiąc temu, jak powinna;
podkreśl, że sprzątnęła pokój (cały! nie tylko jedną szafeczkę).