Tworzenie nowych dokumentów nie powinno być już dla ciebie tajemnicą. Coraz lepiej radzisz sobie z wykorzystaniem narzędzi dostępnych w edytorze tekstu. Po wykonaniu ćwiczeń z tego materiału, będziesz w stanie m. in. samodzielnie wykonać w edytorze tekstu tabelę przedstawiającą na przykład plan lekcji.

Często zachodzi potrzeba przedstawienia danych w czytelny i uporządkowany sposób. Wymaga to zastosowania w tekście dodatkowych narzędzi. Jednym z nich są tabele. Prezentacja danych w ujęciu tabelarycznym poprawia ich przejrzystość.
Przykładowo, wykorzystując narzędzia tabeli, możesz wykonać plan lekcji, dzienniczek pogody, tabele rozgrywek sportowych, różne zestawienia danych. Tabele mogą zawierać tekst, dane liczbowe a nawet elementy graficzne.

Zapoznaj się z przykładowymi tabelami jakie możesz wykonać w edytorze tekstu:

1
Ćwiczenie 1

Poniższy interaktywny komponent prezentuje mechanizm tworzenia tabeli. Wymiary tabeli możesz edytować za pomocą odpowiednich przycisków „+” i „-”. Eksperymentuj z wymiarami tabeli, zwróć uwagę jak zmienia się tabela w zależności od zmiany liczby kolumn i wierszy. Następnie, na przykładzie interaktywnego komponentu i swoich doświadczeń odpowiedz na pytania:

  1. Z jakich elementów składa się tabela?

  2. Co to są wiersze tabeli?

  3. Co to są kolumny tabeli?

  4. Ile jest kolumn i wierszy w prezentowanej tabeli?

  5. Jakie dane może zawierać tabela?

  6. Co to jest nagłówek tabeli?

Odpowiedzi na pytania zapisz w polu tekstowym poniżej:

R149QMx5H22HN
Wersja alternatywna: (Uzupełnij).
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
RHq4NcW8EE74u
Interaktywne zadanie: Tworzenie tabeli
Interaktywne zadanie - tworzenie tabeli
Źródło: Grzegorz Zwoliński, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 1
RPAmdwNc93l6f
Co to są wiersze tabeli? Możliwe odpowiedzi: 1. asd, 2. asd
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
R4z7L7IZtq0bx
Co to są kolumny tabeli? Możliwe odpowiedzi: 1. asd, 2. asd
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
R7iknCbwVXTBr
Co to jest nagłówek tabeli? Możliwe odpowiedzi: 1. asd, 2. asd
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.

Wykonując kolejno poniższe ćwiczenia zaprojektujesz i wykonasz tabelę zawierającą wybrane skróty klawiaturowe i ich opis.
Utworzony dokument możesz mieć zawsze na pulpicie do bieżącego korzystania, a w razie potrzeby możesz go wydrukować. W miarę poznawania nowych skrótów klawiaturowych, staraj się na bieżąco uzupełniać tabelę.

Na przykładzie tych ćwiczeń poznasz sposoby wstawiania, modyfikowania
i formatowania tabeli w edytorze tekstu.

Plan ćwiczeń:

  • Zaprojektujesz i wstawisz tabelę do dokumentu tekstowego.

  • Ustalisz szerokości kolumn i wierszy.

  • Uzupełnisz tabelę danymi.

  • Sformatujesz dane w tabeli.

  • Sformatujesz tabelę.

Wstawianie tabeli

1
Ćwiczenie 2

W dowolnym  edytorze tekstu zaprojektuj i wstaw tabelę podobną do tej zamieszczonej w ćwiczeniu. Zapisz plik pod nazwą Skróty.

  • Wstaw tabelę do dokumentu.

  • Dokument zapisz na pulpicie pod nazwą Skróty.

Rm4y9c2au7A7u
Przykładowa tabela
Źródło: Izabela Dubaniewicz, licencja: CC BY 3.0.

Wstawiona tabela jest na razie w fazie tworzenia. Aby wygląd tabeli był zadowalający, musisz wykonać kilka czynności. Po wstawieniu tabeli do dokumentu wykonaj podane czynności:

  • Ustal szerokość kolumn.

  • Ustal szerokość wierszy.

  • Uzupełnij tabelę danymi.

  • Sformatuj dane w tabeli.

  • Sformatuj tabelę.

Wymienione czynności mogą być wykonane w dowolnej kolejności. Na przykład możesz najpierw uzupełnić tabelę danymi, a dopiero potem ustalić szerokości kolumn. Staraj się jednak tak planować swoją pracę, aby czas na nią poświęcony był jak najkrótszy, a efekt jak najlepszy.

Wypełnianie tabeli danymi

Po wstawieniu tabeli kursor tekstowy znajduje się w pierwszej komórce tabeli. Możesz już uzupełniać tabelę danymi np. tekstem lub grafiką.
Po tabeli możesz poruszać się na kilka sposobów:

  • Za pomocą myszy – kliknij w wybranej komórce, aby ustawić w niej kursor tekstowy.

  • Za pomocą strzałek kierunkowych – poruszaj się po komórkach tabeli: w lewo, w prawo, w górę lub w dół.

  • Za pomocą klawisza Tab – przenoś kursor tekstowy do kolejnych komórek tabeli, od lewej do prawej strony, wiersz po wierszu.

Wypróbuj wszystkie sposoby. W przyszłości staraj się wybierać ten, który w danym momencie będzie najwygodniejszy.

Ważne!

Zwróć uwagę, że użycie klawisza Enter wewnątrz dowolnej komórki utworzy w tej komórce kolejny akapit.

Tekst umieszczony w tabeli możesz formatować w zależności od potrzeb: możesz zmienić m.in. krój i wielkość czcionki oraz jej atrybuty.

2
Ćwiczenie 3

Otwórz plik Skróty utworzony w poprzednim zadaniu. Uzupełnij tabelę poniższymi danymi.

  • Wpisz nagłówki: Lp. (liczba porządkowa), Działanie, Skrót.

  • W pierwszej kolumnie wpisz kolejne numery od 1 do 4.

  • W kolumnie drugiej – Działanie – wpisz opis działania skrótu klawiaturowego. Staraj się, aby opis był zwięzły.

  • W kolumnie trzeciej – Skróty – wpisz skróty klawiaturowe odpowiadające opisanym działaniom.

  • Sformatuj tekst w tabeli następująco:

    • Wybierz odpowiadający ci krój czcionki.

    • Dostosuj odpowiedni rozmiar czcionki do rozmiaru tabeli.

    • Nagłówki zapisz czcionką pogrubioną, wersalikami.

    • Teksty w poszczególnych komórkach wyśrodkuj.

  • Zapisz zmiany w pliku.

Przykładowa tabela z danymi:

R1YZ5aMWwCsYF
Przykładowa tabela z danymi
Źródło: Izabela Dubaniewicz, licencja: CC BY 3.0.

Jeśli nie posiadasz pliku z poprzedniego zadania, możesz go pobrać tutaj:

R1294ggf6TCEc

Komponent zawiera gotowy plik z ćwiczenia - Skróty.

Plik z ćwiczenia - Skróty
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Plik DOCX o rozmiarze 12.23 KB w języku polskim
RvfqeQmDPVwaJ

Komponent zawiera gotowy plik z ćwiczenia - Skróty.

Plik z ćwiczenia - Skróty
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Plik ODT o rozmiarze 5.11 KB w języku polskim

Wstawioną tabelę możesz w dowolny sposób również modyfikować, np.:

  • zmieniać szerokość kolumn i wierszy;

  • dodać lub usunąć kolumnę;

  • dodać lub usunąć wiersz;

  • scalić lub podzielić komórki.

Zmiana szerokości tabeli, ustalenie szerokości kolumn i wysokości wierszy

Zwróć uwagę, że tabela wstawiona do dokumentu zajmuje szerokość całej strony, a jej kolumny rozłożone są równomiernie. Zwykle zachodzi potrzeba zmiany szerokości całej tabeli oraz szerokości poszczególnych kolumn, tak aby dostosować je do zawartości na przykład tekstu lub rysunków. Wykonaj zaprezentowane ćwiczenie, a dowiesz się, jak to zrobić.

Ćwiczenie 4

Otwórz plik Skróty utworzony w poprzednim zadaniu. Wstawiona tabela zawiera 3 kolumny i 5 wierszy. Wszystkie kolumny są takiej samej szerokości. Zmień szerokość kolumn, wykorzystując podane niżej czynności.

  • Pierwsza kolumna zawierająca liczby może być węższa od pozostałych. Zmniejsz jej szerokość, przesuwając odpowiednią krawędź komórki.

  • Pozostałe kolumny ustaw na jednakową szerokość. Zastosuj polecenie Rozłóż kolumny równomiernie.

Jeśli nie posiadasz pliku z poprzedniego zadania, możesz go pobrać tutaj:

RS0GFL74Vo0in

Komponent zawiera plik Skróty z wykonanym zadaniem.

Plik z ćwiczenia - Skróty
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Plik DOCX o rozmiarze 14.14 KB w języku polskim
R1f0e9velVPod

Komponent zawiera plik Skróty z wykonanym zadaniem.

Plik z ćwiczenia - Skróty
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Plik ODT o rozmiarze 7.12 KB w języku polskim

Dodawanie kolumn i wierszy

Po wstawieniu tabeli do dokumentu i wypełnieniu komórek tekstem, może okazać się, że brakuje wierszy lub kolumn. Wstawienie dodatkowych wierszy, nawet w środku tabeli, nie ma wpływu na wygląd poszczególnych komórek. Natomiast po dodaniu kolejnej kolumny szerokość pozostałych może ulec zmianie. Również może ulec zmianie ułożenie tekstu w komórkach. Wówczas trzeba będzie ponownie rozplanować szerokość wszystkich kolumn.

W programie Microsoft Word odbywa się to poprzez kliknięcie na komórkę obok której chcemy dodać wiersz lub kolumnę. Następnie wchodzimy w zakładkę Układ i wybieramy jedną z czterech interesujących nas opcji:

  • Wstaw powyżej (wiersz)

  • Wstaw poniżej (wiersz)

  • Wstaw z lewej (kolumna)

  • Wstaw z prawej (kolumna)

W programie LibreOffice Writer należy również kliknąć na komórkę, obok której zamierzamy dodać nową kolumnę lub wiersz. W tym celu wchodzimy w zakładkę Tabela, a później klikamy na pozycję Wstaw. Tam wybieramy jedną z czterech opcji:

  • Wiersze powyżej

  • Wiersze poniżej

  • Kolumny przed

  • Kolumny po

Uwaga!

Pozostałe opcje Wiersze... oraz Kolumny... pozwalają jednocześnie wstawić więcej niż jeden wiersz lub kolumnę z wybranej strony.

Scalanie lub dzielenie komórek

Podczas konstruowania tabeli, może pojawić się potrzeba połączenia kilku zaznaczonych komórek w jedną w poziomie lub w pionie, albo podzielenia jednej komórki na kilka komórek.
Do połączenia komórek służy polecenie Scalanie,
a do dzielenia komórki – Podziel komórki.

2
Ćwiczenie 5

Otwórz plik Skróty zmodyfikowany w poprzednim zadaniu. Odszukaj odpowiednie narzędzia służące do wstawiania  kolumn i wierszy i wykonaj podane czynności.

  • Wstaw dodatkową kolumnę z prawej strony kolumny trzeciej.

  • Wpisz tytuł kolumny trzeciej – Umiem.

  • Wstaw dodatkowy wiersz nad wierszem pierwszym.

  • Scal komórki pierwszego wiersza i wpisz tytuł – Skróty klawiaturowe.

  • Wstawiony tekst w pierwszym wierszu zapisz kapitalikami i wyśrodkuj.

  • Uzupełnij kolumnę Umiem symbolami określającymi poziom opanowania czynności, np. uśmiechnięta buzia, smutna buzia.

  • Zapisz zmiany w pliku.

W ten sposób zmodyfikowana tabela będzie miała rozmiar 6 wierszy na 4 kolumny.

Jeśli nie posiadasz pliku z poprzedniego zadania, możesz go pobrać tutaj:

RSlyUwOAfaGAK

Komponent zawiera plik Skróty z wykonanym zadaniem.

Plik z ćwiczenia - Skróty
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Plik DOCX o rozmiarze 14.19 KB w języku polskim
R7XeWJxbaZBWl

Komponent zawiera plik Skróty z wykonanym zadaniem.

Plik z ćwiczenia - Skróty
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Plik ODT o rozmiarze 7.13 KB w języku polskim
Ważne!

Po wstawieniu do tabeli nowej kolumny, szerokości pozostałych uległy zmniejszeniu. Często należy jeszcze raz dopasować szerokości kolumn, przesuwając odpowiednie krawędzie lub stosując narzędzie Rozłóż kolumny równomiernie.

Formatowanie wyglądu tabeli

Wstawioną tabelę możesz formatować, czyli tak zmodyfikować jej wygląd, aby otrzymać zamierzony efekt. Podczas formatowania tabeli możesz zmieniać styl obramowania, kolor i grubość linii obramowania oraz kolor wypełnienia komórek. Poniżej znajduje się przykład obrazujący, jakie formatowanie można zastosować w tabeli.

REG1l4c3b519V
Skróty klawiaturowe - przykładowe obramowanie i cieniowanie
Źródło: Izabela Dubaniewicz, licencja: CC BY 3.0.

Podczas pracy z tabelą, kiedy poruszasz się w jej obrębie, dostępne są dodatkowe narzędzia do formatowania tabeli.W programie Microsoft Word 2019 lub nowszym, zaznaczając fragment tabeli lub poruszając w niej kursorem, pojawia się dodatkowa zakładka Projektowanie. W programie Writer LibreOffice 7.0 lub nowszym, okno dialogowe Właściwości tabeli dostępne jest cały czas.
Wybierz środowisko, w którym pracujesz i znajdź wybrane narzędzia formatowania tabeli.

Microsft Word w wersji 2019 lub nowszej:

RfVFtKhahGw42
Cieniowanie i edycja obramowania tabeli
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.

LibreOffice Writer w wersji 7.0 lub nowszej:

1
Ćwiczenie 6

Otwórz plik Skróty, zmodyfikowany w poprzednim zadaniu. Odszukaj odpowiednie narzędzia formatowania tabeli i zmień tło komórek oraz styl, grubość i kolor linii obramowania. Zapisz wprowadzone zmiany.

Jeśli nie posiadasz pliku z poprzedniego zadania, możesz go pobrać tutaj:

R16Zso82vtMz1

Komponent zawiera gotowy plik z zadania - Skróty

Plik z ćwiczenia - Skróty
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Plik DOCX o rozmiarze 14.58 KB w języku polskim
RU7H0ww1bY9ao

Komponent zawiera gotowy plik z zadania - Skróty

Plik z ćwiczenia - Skróty
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Plik ODT o rozmiarze 7.51 KB w języku polskim

Zastosowanie stylów w tabeli

Zamiast samodzielnie formatować tabelę możesz zastosować gotowe stylestyle_tabelistyle dostępne w edytorach tekstu. Odszukaj te narzędzia w edytorze, w którym pracujesz.

1
Ćwiczenie 7

Otwórz plik Skróty zmodyfikowany w poprzednim zadaniu. Odszukaj narzędzia zmiany stylów tabeli i zastosuj jeden z gotowych stylów tabeli. Plik zapisz pod nazwą Skróty_styl.

Jeśli nie posiadasz pliku z poprzedniego zadania, możesz go pobrać tutaj:

RVMhBLRe7drpU

Komponent zawiera gotowy plik Skróty z ćwiczenia.

Plik z ćwiczenia - Skróty
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Plik DOCX o rozmiarze 14.77 KB w języku polskim
Rr8tMQ1OKFqCF

Komponent zawiera gotowy plik Skróty z ćwiczenia.

Plik z ćwiczenia - Skróty
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Plik ODT o rozmiarze 7.71 KB w języku polskim
style_tabeli