Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

W tym materiale dowiesz się, w jaki sposób można opisać funkcję. Rozwiążesz zadania dotyczące tego zagadnienia, również w kontekście praktycznym.

Przykład 1
RlsYXKmXbEHQM1
Animacja pokazuje w jaki sposób możemy przedstawiać funkcje.
1
Ćwiczenie 1

Pewna funkcja została przedstawiona w postaci poniższej tabeli.

X

Y

-2

2

0

3

1

0

3

-1

4

2

7

3

R5PoYz0N0D8lE
Przeciągnij i upuść liczby tak, aby graf przedstawiał tą funkcję.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1AujvsJaGd0W
Ćwiczenie 1
Rozważmy zbiór par uporządkowanych -2;2, 0;3, 1;0, 3;-1, 4;2, 7;3. Uzupełnij zdania, przeciągając w luki odpowiednie liczby lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej. Elementowi 1. -1, 2. 3, 3. 2, 4. 1, 5. 0, 6. 4, 7. 7 przyporządkowano element 3. Elementowi -2 przyporządkowano element 1. -1, 2. 3, 3. 2, 4. 1, 5. 0, 6. 4, 7. 7. Elementowi 1. -1, 2. 3, 3. 2, 4. 1, 5. 0, 6. 4, 7. 7 przyporządkowano element 0. Elementowi 3 przyporządkowano element 1. -1, 2. 3, 3. 2, 4. 1, 5. 0, 6. 4, 7. 7. Elementowi 1. -1, 2. 3, 3. 2, 4. 1, 5. 0, 6. 4, 7. 7 przyporządkowano element 2. Elementowi 7 przyporządkowano element 1. -1, 2. 3, 3. 2, 4. 1, 5. 0, 6. 4, 7. 7.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
1
Ćwiczenie 2

Narysuj wykres funkcji przedstawionej za pomocą tabeli.

x

-6

-4

-1

0

2

4

7

fx

3

4

1

0

-2

5

-6

Rv0N1FTsEAXJ4
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Opisz wykres funkcji przedstawionej za pomocą tabeli.

x

-6

-4

-1

0

2

4

7

fx

3

4

1

0

-2

5

-6

2
Ćwiczenie 3

Dany jest zbiór X=2, 3, 4, 5, 6, 7, 8. Każdemu elementowi tego zbioru przyporządkowujemy resztę z dzielenia tego elementu przez 4.

  1. Oblicz jakie elementy są przyporządkowane do elementów zbioru X.

  2. Sporządź tabelę opisującą to przyporządkowanie.

  3. Narysuj graf opisujący to przyporządkowanie.

  4. Czy to przyporządkowanie jest funkcją? Jeśli jest, to narysuj wykres tej funkcji.

RxgOcV69YtKSG
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Rc2vD0axMuSzo
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
  1. Oblicz jakie elementy są przyporządkowane do elementów zbioru X.

  2. Opisz tabelę opisującą to przyporządkowanie.

  3. Opisz graf opisujący to przyporządkowanie.

  4. Czy to przyporządkowanie jest funkcją? Jeśli jest, to opisz wykres tej funkcji.

R17sS4PsvhpQd
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 4

Opisz za pomocą wzoru podane zależności funkcyjne:

  1. pole kwadratu o boku długości x,

  2. długość okręgu o promieniu długości r,

  3. obwód prostokąta, którego boki są kolejnymi parzystymi liczbami naturalnymi,

  4. pole trójkąta prostokątnego, równoramiennego o przyprostokątnej długości x,

  5. pole powierzchni sześcianu o krawędzi długości x,

  6. objętość prostopadłościanu, którego boki są kolejnymi liczbami naturalnymi.

RFX3yPZHxkiOF
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RdhK8TgH10oyz2
Ćwiczenie 5
Zaznacz wszystkie przyporządkowania, które są funkcjami. Możliwe odpowiedzi: 1. Każdemu Polakowi jest przyporządkowany jego numer PESEL., 2. Każdej osobie przyporządkowane jest pierwsze imię., 3. Każdej dodatniej liczbie naturalnej jest przyporządkowana liczba do niej odwrotna., 4. Każdemu czworokątowi przyporządkowujemy liczbę jego kątów., 5. Każdemu uczniowi przyporządkowana jest szkoła podstawowa, do której uczęszcza., 6. Każdej liczbie rzeczywistej przyporządkowujemy jej pierwiastek kwadratowy.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
1
21
Ćwiczenie 6
RHF0dMS0hsqeG
Połącz w pary opis funkcji z odpowiadającą mu tabelą.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RLEWxR6PYjCX2
Ćwiczenie 6
Połącz w pary opis funkcji z odpowiadającym mu zbiorem par uporządkowanych. {-2;-6, -1;-3, 0;0, 16;12, 2,5;7,5} Możliwe odpowiedzi: 1. Każdej liczbie x przyporządkowano iloczyn tej liczby przez trzy., 2. Każdej liczbie xprzyporządkowano liczbę do niej odwrotną., 3. Każdej liczbie x przyporządkowano kwadrat tej liczby., 4. Każdej liczbie x przyporządkowano liczbą o dwa mniejszą. {-2,2;-4,2, -1;-3, 0;-2, 113;-23, 7,5;5,5} Możliwe odpowiedzi: 1. Każdej liczbie x przyporządkowano iloczyn tej liczby przez trzy., 2. Każdej liczbie xprzyporządkowano liczbę do niej odwrotną., 3. Każdej liczbie x przyporządkowano kwadrat tej liczby., 4. Każdej liczbie x przyporządkowano liczbą o dwa mniejszą. {-4;16, -3;9, 12;14, 2,5;6,25, 7;49} Możliwe odpowiedzi: 1. Każdej liczbie x przyporządkowano iloczyn tej liczby przez trzy., 2. Każdej liczbie xprzyporządkowano liczbę do niej odwrotną., 3. Każdej liczbie x przyporządkowano kwadrat tej liczby., 4. Każdej liczbie x przyporządkowano liczbą o dwa mniejszą. {-17;-7, -2;-12, 1,5;23, 5,5;211, 0,3;3} Możliwe odpowiedzi: 1. Każdej liczbie x przyporządkowano iloczyn tej liczby przez trzy., 2. Każdej liczbie xprzyporządkowano liczbę do niej odwrotną., 3. Każdej liczbie x przyporządkowano kwadrat tej liczby., 4. Każdej liczbie x przyporządkowano liczbą o dwa mniejszą.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 7

Odgadnij wzory funkcji opisanych za pomocą tabel, wiedząc, że każdy wzór jest postaci fx=ax+b, gdzie ab są ustalonymi liczbami. Uzupełnij równania, przeciągając w luki odpowiednie wzory lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej.

Funkcja 1

x

-3

-2

-1

0

1

2

3

fx

6

4

2

0

-2

-4

-6

R1Z2hbIRCiL78
fx= 1. -3x+2, 2. -5x+1, 3. -2x+0, 4. -2x-3
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Funkcja 2

x

-3

-2

-1

0

1

2

3

fx

-1

0

1

2

3

4

5

R164F12rKY5kM
fx= 1. x+2, 2. 2x+2, 3. x+1, 4. 3x-2
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Funkcja 3

x

-3

-2

-1

0

1

2

3

fx

-8

-5

-2

1

4

7

10

RVz27pnS6akAy
fx= 1. 3x+1, 2. 2x+4, 3. 2x+1, 4. x+3
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Funkcja 4

x

-3

-2

-1

0

1

2

3

fx

2

2

2

2

2

2

2

RZ7KJINQ5sdbW
fx= 1. 0x+2, 2. 0x+3, 3. 2x-1, 4. x+1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RzCgahGwYblNp21
Ćwiczenie 8
Połącz w pary opis funkcji z odpowiednim wzorem. Liczbie x przyporządkowano jej sześcian. Możliwe odpowiedzi: 1. fx=x3, 2. fx=x3, 3. fx=x+22, 4. fx=x2+2, 5. fx=2x, 6. fx=-x+2, 7. fx=1x Liczbie x przyporządkowano jej pierwiastek sześcienny. Możliwe odpowiedzi: 1. fx=x3, 2. fx=x3, 3. fx=x+22, 4. fx=x2+2, 5. fx=2x, 6. fx=-x+2, 7. fx=1x Liczbie x (x0) przyporządkowano liczbę do niej odwrotną. Możliwe odpowiedzi: 1. fx=x3, 2. fx=x3, 3. fx=x+22, 4. fx=x2+2, 5. fx=2x, 6. fx=-x+2, 7. fx=1x Liczbie x przyporządkowano jej iloczyn przez 2. Możliwe odpowiedzi: 1. fx=x3, 2. fx=x3, 3. fx=x+22, 4. fx=x2+2, 5. fx=2x, 6. fx=-x+2, 7. fx=1x Liczbie x przyporządkowano średnią arytmetyczną x i liczby 2. Możliwe odpowiedzi: 1. fx=x3, 2. fx=x3, 3. fx=x+22, 4. fx=x2+2, 5. fx=2x, 6. fx=-x+2, 7. fx=1x Liczbie x przyporządkowano sumę połowy liczby x i liczby 2. Możliwe odpowiedzi: 1. fx=x3, 2. fx=x3, 3. fx=x+22, 4. fx=x2+2, 5. fx=2x, 6. fx=-x+2, 7. fx=1x Liczbie x przyporządkowano liczbę do niej przeciwną powiększoną o 2. Możliwe odpowiedzi: 1. fx=x3, 2. fx=x3, 3. fx=x+22, 4. fx=x2+2, 5. fx=2x, 6. fx=-x+2, 7. fx=1x
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1TGi79bDEbh02
Ćwiczenie 9
Wyznacz wzory funkcji, które opisują podane sytuacje. Uzupełnij równości, przeciągając w luki odpowiednie wyrażenia algebraiczne lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej. Firma przewozowa proponuje Tomkowi następujący cennik swoich usług: opłata stała 5 zł oraz 1,80  za każdy przejechany kilometr. Zapisz za pomocą wzoru koszt przejazdu y Tomka do dowolnego miejsca jako funkcję przejechanych kilometrów x.
y= 1. 80t, 2. 40t, 3. 140t, 4. 1,8x+5, 5. 2x+1, 6. 3,2x+3, 7. 1,8x+3,2, 8. 1,4x+2,5 Konkurencyjna firma "TAXI" proponuje Tomkowi swój cennik usług: opłata za pierwszy przejechany kilometr to 3,2  oraz 1,80  za każdy następny kilometr. Zapisz za pomocą wzoru koszt przejazdu y Tomka do dowolnego miejsca jako funkcję przejechanych kilometrów x.
y= 1. 80t, 2. 40t, 3. 140t, 4. 1,8x+5, 5. 2x+1, 6. 3,2x+3, 7. 1,8x+3,2, 8. 1,4x+2,5 Podaj zależność długości w kilometrach drogi s przebytej przez Tomka, który jechał ze średnią prędkością 40 kmh, jako funkcję czasu t.
s= 1. 80t, 2. 40t, 3. 140t, 4. 1,8x+5, 5. 2x+1, 6. 3,2x+3, 7. 1,8x+3,2, 8. 1,4x+2,5
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 10

Zapoznaj się z poniższą tabelą, która opisuje punkty należące do pewnej funkcji.

x

-3

-1

0

2

3

fx

7

-1

-2

2

7

RgcqgoSFfV6Di
Który wzór funkcji odpowiada tabeli? Zaznacz poprawną odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. f x =   - x 2 + 2 , 2. f x = - 2 x 2 , 3. f x = ( - 2 x ) 2 , 4. f x = x 2 - 2
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RhPYZ9i6XtzFN2
Ćwiczenie 11
Dane są dwa odwzorowania:
1. Dowolnemu trójkątowi przyporządkowujemy jego pole wyrażone w centymetrach kwadratowych.
2. Dowolnej liczbie dodatniej przyporządkowujemy trójkąt, którego pole wyrażone w centymetrach kwadratowych jest równe tej liczbie dodatniej. Które odwzorowanie jest funkcją? Zaznacz poprawną odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. obydwa, 2. żadne, 3. tylko pierwsze, 4. tylko drugie
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 12

Oblicz wartości funkcji fx=2x-1, której dziedziną jest zbiór D=-2, 0, 2, 3, 4, 5.

Narysuj wykres funkcji f.

R1ASANJigjl4Z
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RCEaxFuWku4Ih
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Opisz wykres funkcji f i podaj jej zbiór wartości.

R13acVlMz3tyi
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 13

Podaj dziedzinę funkcji opisanej wzorem fx=-12x , jeżeli jej zbiorem wartości jest zbiór ZW=-3,-2,-1, 0, 1, 2, 3.

Sporządź tabelę i wykres funkcji fx.

RxoM1SIqwmryZ
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RPrzfljwpwsHS
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Sporządź tabelę i opisz wykres funkcjifx.

RjQ085RQgKjbu
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 14

Narysuj wykres funkcji fx=2x-2, której argumenty x spełniają warunek

  1. x5 x jest liczbą naturalną,

  2. x2 x jest liczbą rzeczywistą,

  3. -3x2x jest liczbą całkowitą,

  4. -3x2 i jest liczbą rzeczywistą,

  5. xC,

  6. xR.

RmxUWqBdT18Kv
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Opisz wykres funkcji fx=2x-2, a następnie wyznacz zbiór wartości dla każdego z przypadków

  1. x5 x jest liczbą naturalną,

  2. x2 x jest liczbą rzeczywistą,

  3. -3x2x jest liczbą całkowitą,

  4. -3x2 i jest liczbą rzeczywistą,

  5. xC,

  6. xR.

3
Ćwiczenie 15

Funkcję f:XY przedstawiono za pomocą grafu.

RoTSkkNFK4xvV1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RK8TW6avIVlf3
Zaznacz wszystkie równości prawdziwe. Możliwe odpowiedzi: 1. f 4 = 8 , 2. f 2 = f ( 5 ) , 3. f 8 = 4 f ( 5 ) , 4. f 4 + f 5 = f ( 2 ) , 5. f 6 = 6 , 6. f 4 = f ( 8 )
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
3
Ćwiczenie 16
RgWb1W9SgEQzv1
Połącz w pary opis funkcji z odpowiadającym zbiorem wartości. Każdej liczbie parzystej dwucyfrowej mniejszej od 18 przyporządkowano jej kwadrat pomniejszony o 2. Możliwe odpowiedzi: 1. 50, 100, 150, 200, 2. 82, 85, 87, 89, 3. 98, 142, 194, 254 Każdej liczbie parzystej dwucyfrowej większej od 12 i mniejszej lub równej 20 przyporządkowano sumę jej cyfr powiększoną o 80. Możliwe odpowiedzi: 1. 50, 100, 150, 200, 2. 82, 85, 87, 89, 3. 98, 142, 194, 254 Każdej liczbie dwucyfrowej mniejszej od 14 przyporządkowano sumę jej cyfr pomnożoną przez 50. Możliwe odpowiedzi: 1. 50, 100, 150, 200, 2. 82, 85, 87, 89, 3. 98, 142, 194, 254
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RIkrvJbPV3wQN31
Ćwiczenie 17
Dana jest funkcja przedstawiona za pomocą wzoru gx=x+2, której zbiór wartości stanowią liczby naturalne mniejsze lub równe 3. Uzupełnij poniższe zdanie, przeciągając w luki odpowiednie liczby w kolejności rosnącej. Dziedziną tej funkcji jest zbiór składający się z liczb: 1. 4, 2. -1, 3. -2, 4. -4, 5. 0, 6. -3, 7. 3, 8. 2, 9. 1, 1. 4, 2. -1, 3. -2, 4. -4, 5. 0, 6. -3, 7. 3, 8. 2, 9. 1, 1. 4, 2. -1, 3. -2, 4. -4, 5. 0, 6. -3, 7. 3, 8. 2, 9. 1, 1. 4, 2. -1, 3. -2, 4. -4, 5. 0, 6. -3, 7. 3, 8. 2, 9. 1.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.