Jednym z podstawowych zabiegów pisarskich wzbogacających treść tekstu jest dobry opis. Musi on tak poruszyć wyobraźnię, żeby czytelnik mógł zobaczyć to, o czym się opowiada: miejsca, przedmioty, bohaterów i żeby mógł poczuć to, co czują opisane postaci.
Przeczytaj poniższy tekst Astrid LindgrenAstrid Lindgren, a następnie wykonaj związane z nim ćwiczenia.
Wspaniałe dzieciństwo RonjiTej nocy, gdy RonjaRonja miała przyjść na świat, nad górami przetaczała się burza tak gwałtowna, że wszystko, co tylko żywe, a co mieszkało w Lesie MattisaMattisa, w popłochu wciskało się w swoje norki i kryjówki. Tylko złowrogie dzikie Wietrzydła, jedyne, które lubiły burzę, z wyciem i wrzaskiem latały wokół zbójeckiego zamku na Górze Mattisa. Przeszkadzało to leżącej w zamku LovisLovis, która miała właśnie rodzić... [...]
Mattis chwycił kuszę i przez otwór strzelniczy w murze obronnym wypuścił kilka strzał.
– Wynoście się stąd, Wietrzydła! – krzyknął. – Właśnie dziś w nocy urodzi się moje dziecko! [...]
Gdy Lovis śpiewała i rodziła, a Mattis odpędzał Wietrzydła, jego zbójnicy siedzieli na dole w wielkiej kamiennej sali przy ogniu, jedząc i pijąc, i wrzeszcząc prawie tak samo jak Wietrzydła. [...] W ciągu całego ich zbójnickiego życia nigdy jeszcze w Zamku Mattisa nie urodziło się żadne dziecko.
Najbardziej niecierpliwił się Łysy Per. – Przyjdzie wreszcie to zbójnickie pisklę czy nie? – odezwał się. – Jestem już stary i słaby i niewiele już pozostało mi zbójnickiego życia. Dobrze byłoby, zanim nastąpi koniec, zobaczyć nowego herszta.
Ledwie to powiedział, drzwi rozwarły się i wpadł nieprzytomny z radości Mattis. W radosnych podskokach okrążył salę i wrzasnął jak szalony:
– Urodziło się! Słyszycie? Urodziło się moje dziecko!
– A co się urodziło? – zapytał Łysy Per ze swojego odległego kąta.
– Zbójnicka córka!. Radość i szczęście! – wykrzyknął Mattis. Zbójnica córka! Oto ona!
Mattis nie chciał oddać córeczki. Stał, wpatrując się ze zdumieniem w jej błyszczące oczka, małe usteczka, kosmyki czarnych włosków, nieporadne rączki, i aż zadrżał z miłości.
– Dziecino, w tych małych rączkach trzymasz już moje zbójnickie serce – powiedział. – Nie pojmuję, jak to się dzieje, ale tak właśnie jest. [...]
W tym momencie rozległ się grzmot, jakiego jeszcze nigdy nie słyszano w Lesie Mattisa. Był tak silny, że nawet zbójcy pobledli, a słabowity Łysy Per aż się przewrócił. Ronja nieoczekiwanie zakwiliła i to wstrząsnęło Mattisem bardziej niż grzmot.
– Moje dziecko płacze! – wykrzyknął. – Co robić? Co robić?
Ale Lovis ze spokojem wzięła od niego córeczkę, przystawiła ją do piersi i płacz ustał.
– Nieźle huknęło – odezwał się Łysy Per, kiedy już trochę przyszedł do siebie. – Niech mnie diabli, jeśli nie walnęło gdzieś tutaj.
Tak, walnęło, i to jeszcze jak. Wystarczyło spojrzeć, gdy nastał ranek. PrastaryPrastary zamek Mattisa na szczycie Góry Mattisa pękł na dwoje. Od najwyższego zwieńczeniazwieńczenia murów do najgłębszego piwnicznego sklepieniasklepienia zamek był teraz podzielony na dwie części, a między nimi ziałaziała przepaść.
– Ronja, twoje dzieciństwo zaczęło się wspaniale – powiedziała Lovis, stojąc z dzieckiem na ręku przy zburzonym murze i patrząc na całe to zniszczenie.
Mattis szalał jak dziki zwierz. Jak mogło coś takiego stać się ze starym zamkiem jego ojca? Ale wściekłość Mattisa nie trwała nigdy długo, w każdej sprawie potrafił doszukać się dobrych stron. [...]
O tym wszystkim Ronja nic nie wiedziała. Była za mała. Nie rozumiała, że jej ojciec jest straszliwym hersztemhersztem zbójców. Dla niej był tylko brodatym, miłym Mattisem, który śmiał się i śpiewał, wydawał radosne okrzyki i karmił ją kaszką. Bardzo go lubiła. Ale dziewczynka z każdym dniem rosła i powoli zaczynała odkrywać świat wokół siebie. Długi czas sądziła, że świat kończy się na długiej kamiennej sali. I czuła się tam dobrze i bezpiecznie.
Po przeczytaniu tekstu Astrid Lindgren określ, czego można dowiedzieć się z opisów postaci, miejsc i przeżyć wewnętrznych.
Wpisz z tekstu fragmenty dotyczące opisów postaci, miejsc i przeżyć.
Określ, czego dowiadujemy się o Mattisie z fragmentu książki Ronja, córka zbójnika i czego się o nim nie dowiadujemy. Zapisz swoją odpowiedź.
Narysuj zbójnika, uwzględniając charakterystyczne cechy jego ubioru.
Wypisz trzy charakterystyczne cechy wyglądu zbójnika.
Wypisz słowa lub wyrażenia opisujące Ronję.
Określ, jak nazywają się utworzone w ćwiczeniu 6. środki językowe opisujące bohaterkę.
Narysuj zamek, wykorzystując informacje na jego temat zawarte we fragmencie utworu Astrid Lindgren.
Opisz zamek, wykorzystując informacje na jego temat zawarte we fragmencie utworu Astrid Lindgren.
Oceń, czy sprawiło ci trudność przygotowanie tej ilustracji. Uzasadnij swoją odpowiedź.
Wyjaśnij, jaką trudność sprawiło ci opisanie zamku. Uzasadnij swoją odpowiedź.
Dopasuj podpisy do odpowiednich ilustracji.
Opisz w kilku zdaniach zamek, w którym chciałabyś lub chciałbyś zamieszkać.
W opisie wykorzystaj słownictwo zgromadzone podczas lekcji.