Działania człowieka wpływające na bioróżnorodność
Według raportu organizacji WWF (ang. World Wide Fund for Nature) z 2020 r. zagrożonych wyginięciem jest aż 35 700 gatunków zwierząt i roślin z międzynarodowej Czerwonej księgi gatunków zagrożonych. To 30% wszystkich zarejestrowanych tam gatunków. Od 1970 do 2020 r. wyginęło 60% dzikich zwierząt. Najważniejszym powodem ich wymierania, a jednocześnie największym zagrożeniem dla bioróżnorodności jest działalność człowieka.
czym jest różnorodność biologiczna oraz jakie czynniki na nią wpływają;
czym różnią się poziomy różnorodności biologicznej: ekosystemowa, gatunkowa, genetyczna;
jakie są przyczyny wymierania gatunków.
Przeanalizujesz wpływ człowieka na różnorodność biologiczną.
Przedstawisz przykłady działań człowieka wpływających negatywnie na różnorodność ryb, płazów, gadów, ptaków i ssaków.
Uzasadnisz konieczność ochrony różnorodności biologicznej.
1. Działania człowieka o negatywnym wpływie na bioróżnorodność
Eliminowanie organizmów
Eliminowanie organizmów przez człowieka jest bezpośrednim zagrożeniem dla bioróżnorodnościbioróżnorodności. Do tej kategorii zaliczają się: myślistwo, rybołówstwo, kolekcjonerstwo oraz kłusownictwo. Działania te prowadzą do znacznego zmniejszenia liczebności gatunkówgatunków, a z czasem do ich wyginięcia.
Zanieczyszczenie środowiska
Zanieczyszczenia powstające w wyniku działalności człowieka mają silnie destrukcyjny wpływ na środowisko. Do zanieczyszczeń wody, powietrza i gleby przyczynia się gospodarka wodna i przestrzenna, a także rolnictwo, przemysł, turystyka i transport.
Zanieczyszczenie wód
Zanieczyszczenie powietrza
Zanieczyszczenie i degradacja gleby
Niszczenie siedlisk
Wprowadzanie obcych gatunków do ekosystemu
2. Działania człowieka o pozytywnym wpływie na bioróżnorodność
W ostatnich latach podejmowane są liczne działania mające na celu wyrównanie szkód w środowisku przyrodniczym powstałych w wyniku działalności człowieka oraz ochronę bioróżnorodności.
Ochrona przyrody
Ekologiczne rolnictwo, zalesianie i reintrodukcja gatunków
Podsumowanie
Człowiek wywiera zarówno negatywny, jak i pozytywny wpływ na różnorodność biologiczną.
Działania człowieka o negatywnym wpływie na bioróżnorodność to m.in. bezpośrednie eliminowanie organizmów i niszczenie siedlisk oraz wprowadzanie obcych gatunków do ekosystemów. Tragiczne w skutkach są także zanieczyszczanie i degradacja środowiska – wód, powietrza i gleb.
Działania człowieka wpływające pozytywnie na bioróżnorodność to ochrona przyrody w postaci ochrony gatunkowej oraz obszarowej, do której zaliczane są parki narodowe i krajobrazowe, rezerwaty i pomniki przyrody oraz obszary Natura 2000. Inne działania to m.in. zalesianie, rolnictwo ekologiczne i reintrodukcja gatunków.
Praca domowa
Słownik
zróżnicowanie żywej przyrody na wszystkich poziomach jej organizacji (materiału genetycznego, populacji i gatunków oraz ekosystemów)
umownie wydzielony fragment przyrody składający się z elementów ożywionych i nieożywionych powiązanych ze sobą zależnościami, utrzymujący się w dynamicznej równowadze
grupa osobników o podobnych cechach, które mogą się swobodnie ze sobą krzyżować i dawać płodne potomstwo; osobniki jednego gatunku mają wspólną pulę genową
system rolniczy polegający na wieloletnim uprawianiu na tym samym obszarze roślin jednego gatunku
ponowne wprowadzenie gatunku na pierwotne stanowisko występowania
Zadania
„Tropikalne rafy koralowe to systemy oparte na wzajemnie korzystnych stosunkach między polipem koralowym a mikroorganizmami z gatunku Symbiodinium, jakie w nim żyją. Jedną z konsekwencji zmiany klimatu jest blaknięcie rafy koralowej, które stało się poważnym zagrożeniem dla koralowców. Rosnące temperatury zakłócają fotosyntezę alg symbiotycznych, powodując produkcję toksycznych wolnych rodników tlenowych, które z kolei odpowiadają za zanikanie alg. Poddane stresowi koralowce, po utracie głównego źródła energii, giną w wyniku niedożywienia. Choć niektóre koralowce odzyskują dostęp do alg i powracają do zdrowia, inne umierają w rezultacie podwyższonej podatności na choroby”.
Indeks górny Źródło: Blaknięcie koralowców w ekosystemach tropikalnych raf koralowych, raport CORALCLIMRESPONS 2015, cordis.europa.eu. Indeks górny koniecŹródło: Blaknięcie koralowców w ekosystemach tropikalnych raf koralowych, raport CORALCLIMRESPONS 2015, cordis.europa.eu.
Notatnik
Bibliografia
Reece J.B. i in., Biologia Campbella, tłum. K. Stobrawa i in., Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2021.
Internetowa encyklopedia PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, dostępna na stronie internetowej www.encyklopedia.pwn.pl.