Pocałunek wykuty w marmurze

Zorientowana pionowo reprodukcja barwna niemal kwadratowego obrazu Gustava Klimta pt. „Pocałunek”. W kompozycji obrazu można wyróżnić trzy elementy. W środkowej części malowidła dominuje pionowy obszar dekoracyjnej formy, połyskującej jasnym złotem, zwężający się nieco ku górze, by na szczycie poszerzyć, po czym zamknąć górą zaobloną linią, stykając niemal z krawędzią obrazu,. Celebrująca tytułowy pocałunek para zawarta jest właśnie w tym elemencie, kontrastując z realistycznie oddanymi ciałami z dwuwymiarowym ornamentalnym otoczeniem. W przybliżeniu zajmuje on jedną trzecią szerokości obrazu. Odcina się wyraźnym konturem i kontrastuje z drugim elementem, również złoconym, ale pokrytym gaszącą jego blask szarobrązową półprzezroczystą farbą, ciemniejszym tłem, którego obszar po lewej stronie jest nieco węższy niż po prawej. Jasnozłotą formę od dolnej krawędzi obrazu dzieli jedna piąta wysokości malowidła. Wspiera się tutaj owa złota forma na trzecim elemencie, dywanie zielonej łąki pełnym filetowych, czerwonych i żółtych kwiatów. I tu różnica barwy oraz jasności złota w stosunku do otoczenia buduje kontrast wzmocniony wyraźnym konturem. Poziomy pas łąki rozciąga się od lewej krawędzi obrazu w prawo, kończąc w jednej piątej od krawędzi prawej. Górny skraj łąki, poczynając od lewej, wyraźnie wznosząc się, osiąga wysokość jednej trzeciej obrazu na swym prawym końcu. Tu opada niemal pionowo w dół nieznacznym łukiem w sposób charakterystyczny dla sięgającej podłogi kapy okrywającej łóżko. Wewnątrz centralnego obszaru klęczą zbliżeni ku sobie w miłosnym uścisku, mężczyzna z lewej strony i zwrócona ku niemu, ukazana lewym bokiem kobieta po prawej. To ona w istocie stanowi centralną postać obrazu, gdyż przez środek jej ciała przebiega pionowa oś kompozycji. Ciało mężczyzny, do którego przylega przodem ciała kobieta, jest, poza nagim karkiem i fragmentem prawego barku, głową oraz dłońmi, skryte w złotej, obszernej, prostej sukni sięgającej dołem kwietnego dywanu łąki, na którego skraju klęczy para. Lewa krawędź męskiego stroju pionowym nieznacznym wybrzuszonym w lewo łukiem od góry do dołu zamyka bok centralnej formy a z prawej ginie za pionową łagodną falą linii wyznaczonej przez suknię kobiety. Złotą tkaninę stroju mężczyzny zdobi geometryczny wzór układający się w nieregularną szachownicę. Przeważają w niej pionowo zorientowane prostokątne pola różnej wielkości, z których najmniejsze można porównać do wielkości ludzkiego palca. Pośród nich wyróżniają się trzy wypełnione czernią. Największe, wielkości ludzkiej twarzy, na barku, poniżej krawędzi górnego otworu sukni oraz dwa mniejsze przy jej dolnym skraju. Pozostałe mniejsze prostokąty wypełnia również czerń lub złotawa szarość bądź też różne odcienie czystego złota, przy czym sporo z nich otacza czarny lub brązowy kontur kreślony liniami o różnej grubości. Kobieta ubrana jest w wąską, podkreślającą szczupłość i kruchość jej budowy, sukienkę z krótkim rękawem. Górą okrywa ona ciało jedynie do wysokości nieco ponad pachami. Pozostawia odsłonięte ramiona i plecy poniżej karku, a dołem sięga do połowy łydek, ukazując sterczące ku górze pięty przylegających do siebie bosych stóp. Kobieta ustawiła je pionowo, opierając ugięte palce na prawym skraju łąki, tam, gdzie wznosi się ona najwyżej. W dekoracji złocistej tkaniny sukienki dominuje sześć większych, przypominających bukiety kwiatów, owalnych form wypełnionych różnobarwnymi mniejszymi owalami. Na lewym rękawie i plecach poniżej górnej krawędzi sukienki dominuje czerwień, dwu z czterech, form o średnicy dużych jabłek. W trzeciej, na brzuchu, dominanta błękitów, a w czwartej, najciemniejszej, na pośladku, mroczny fiolet i plama czerwieni. Na boku, w okolicy łokcia, na soczystej zieleni, czerwono‑różowe owale na szarym polu o średnicy równej długości ludzkiej dłoni. Niżej podobnej wielkości bukiet, na wysokości ugiętych kolan klęczącej, ten z kolei zdominowany czerwienią, podobnie jak wymieniony już mniejszy na rękawie. Te wyróżniające się formy otacza gąszcz licznych szarobrązowych mało kontrastowanych niewielkich form malowanych na złotym tle. Są tam, pośród wijących się, pionowych, gęsto ułożonych falistych linii, zorientowane poziomo owale. Większość z tych plam jest wielkością zbliżona do kurzego jajka, a ich kontur podkreśla ciemniejsza linia. Wnętrze części z nich pokrywa jasna szarobrązowa farba. W górnej części sukni owale ustępują miejsca mniejszym, różnej wielkości kwadratom kreślonym czarną linią. Największy z nich sięga wymiarem pudełka zapałek, a najmniejsze dorównują wielkości paznokciowi męskiego palca. Niżej zarysowane podobnie rozsypane pośród innych wzorów niewielkie romby i trójkąty. Te drugie dołem znajdują kontynuację poza suknią, stając się liśćmi u linii cienki witek gałązek pnącza, które przecinając w poprzek nagość łydek i pęcin kobiety opadają złotymi girlandami na łąkę w dole. Pionową linię ciała kobiety od góry zdecydowanie zamyka jej odchylona do tyłu głowa, ustawiona poziomo i zwrócona w stronę widza szczupłą bladą twarzą. Wtulając policzek w uniesiony i kierowany do przodu, wstydem albo miłosnym spazmem, bark, kobieta zdaje się unikać swoimi ustami ust mężczyzny. Ten, uginając się w prawo, pochyla nad twarzą kobiety, ustawioną tyłem do widza, głowę. W ten sposób zamyka kompozycję od góry, zdając się dominować nad kobietą, ukrywając jednocześnie swój wizerunek. Widz dostrzega zaledwie zarys jego wychudzonej twarzy, prawego policzka i kości policzkowej oraz czubek zaczerwienionego nosa. Ze złotem w tle i bladością kobiecej twarzy mocno kontrastuje ciemna plama kruczoczarnych, niezbyt długich, zmierzwionych włosów mężczyzny. W ich lokach tkwią gałązki bluszczu. Z prawej strony, nad czołem, jego zielone liście, mieszają się z białymi kwiatami wplecionymi w rude, kręcone, utrefione szeroko na boki, włosy kobiety. Mężczyzna tytułowy pocałunek składa na jej policzku, na prawo od zamkniętych ust. Jej malowanej chłodnymi barwami błękitów, fioletów i zieleni twarzy, ocieplonej jedynie niewielkimi rumieńcami na policzkach, nie porusza grymas żadnej emocji. Z zamkniętymi powiekami, których bladość podkreślają łuki ciemnych rzęs i brwi, zdaje się trwać w letargu. Mężczyzna obejmuje jej twarz od dołu obiema dłońmi o karnacji wyraźnie ciemniejszej od skóry twarzy, której dotyka. Złączone, silne, napięte, długie palce prawej ręki zdają się bezsilnie napierać na jej lewy policzek, a palce prawej czynią to samo, ale na skroń po to, by zwrócić twarz kobiety ku jego pochylonej twarzy. Z kolei jej lewa ręka, widoczna na pierwszym planie, ugięta mocno w przyciśniętym do boku ciała łokciu, wsunęła się pod okryty złotą tkaniną nadgarstkiem mężczyzny, a wiotkie palce wysmukłej gładkiej dłoni obejmują jego dużo większą dłoń. Jej niewielki wąski kciuk naciska od góry wierzch, poprzecinanej błękitnymi żyłami, męskiej dłoni, próbując ją powstrzymać. Druga dłoń kobiety obejmuje od góry muskularną szyję mężczyzny. Jej palce zaciskają się kurczowo, co bardziej jeszcze komplikuje odczytanie intencji kobiety. Czy w tej scenie bliskości odpycha go, czy też jest mu oddaną? Centralną złotą formę, w którą wpisane zostały postacie, zamyka okalająca od góry głowy obojga i z prawej strony za plecami kobiety reliefowa płaszczyzna. Jej krawędź zaczyna się z lewej strony od prawego barku mężczyzny, okrytego tutaj już suknią, na wysokości, na jakiej znajduje się bardziej na prawo twarz kobiety. Krawędź najpierw odbija w lewo, kreśląc początek koła. Wyżej łagodnym łukiem zakręca w prawo, zawraca ku środkowi, przechodzi nad głowami, zakręca w dół i półkolem, otaczając rude włosy, zbliża się ponownie nieznacznie w lewo ku środkowi, co sprawia, że w górnej części złote tło przypomina nimby otaczający głowy świętych na bizantyjskich mozaikach. Niżej krawędź czystego złota skosem, łagodnie pofalowaną linią nieznacznie oddala się w prawo, kieruje w dół, by zniknąć za prawą pietą klęczącej. Złoto za plecami kobiety urozmaicają z rzadka rozrzucone czerwone, niewielkie, jak drobne monety, owale i kółka, w których biorą początek otaczające je, nawiązujące do owali tworzącej wzór na sukni, reliefowe spirale. Tworzą je faktury grubo kładzionej, złoconej zaprawy malarskiej. Tak powstała świetlista osłona, niczym poła płaszcza, oddziela parę balansującą niebezpiecznie na krawędzi łąki. Mężczyzna i kobieta zdają się unosić na skraju latającego dywanu, ryzykując upadek w bezmiar otchłani w tle. To wydaje się roziskrzonym gwiazdami kosmosem, za sprawą tego, że malarz złocenia nie tylko pokrył szerokimi pociągnięciami pędzla półprzezroczystą ciemną brązową farbą, ale na koniec przeprószył ją, nim zaschła, drobnymi fragmentami pokruszonych płatków złota. Na tle w prawym dolnym rogu obrazu, używając czerwonej farby, pozostawił on również swój podpis w dwu liniach dużymi literami: GUSTAV KLIMT.