RypFZfRKGQ5nc1
Zdjęcie przedstawia psią łapę ułożoną w otwartej ludzkiej dłoni. Pokryty jasnobrązową sierścią fragment psiego przedramienia wyłania się po lewej stronie z górnego narożnika fotografii. Ukazana od miejsca nieco powyżej nadgarstka część przedramienia człowieka skierowana jest przeciwnie z dolnego narożnika. Razem obie kończyny tworzą skośną linię przecinającą skosem kadr. W tle nieostro zarysowany fragment krajobrazu z rozpoznawalnym pniem drzewa po lewej stronie i kępą zielonej trawy po prawej.
Pies i człowiek
Źródło: Pixabay, domena publiczna.
1
Ćwiczenie 1

Zastanów się nad tym, co to znaczy 'być człowiekiem'. Uzupełnij mapę myśli, wpisując przykłady postaw człowieka oraz jego pozytywne i negatywne cechy charakteru.

R1GtBQT8W2ncX
Mapa myśli. Lista elementów: Nazwa kategorii: człowiekElementy należące do kategorii człowiekNazwa kategorii: AElementy należące do kategorii ANazwa kategorii: A1Nazwa kategorii: A2Nazwa kategorii: A3Koniec elementów należących do kategorii ANazwa kategorii: BElementy należące do kategorii BNazwa kategorii: B1Nazwa kategorii: B2Koniec elementów należących do kategorii BNazwa kategorii: CNazwa kategorii: DElementy należące do kategorii DNazwa kategorii: D1Koniec elementów należących do kategorii DNazwa kategorii: EKoniec elementów należących do kategorii człowiek
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 1

Zastanów się nad tym, co to znaczy 'być człowiekiem'? Wypisz przykłady różnych postaw człowieka oraz jego pozytywne i negatywne cechy charakteru.

RNN6kvkON1adw
(Uzupełnij).
1
Ćwiczenie 2

Zapoznaj się z filmem przedstawiającym pracę weterynarza. Określ, co łączy ludzi ze zwierzętami. Wyjaśnij, dlaczego zwierzęta są ludziom bliskie.

RxRng1uV24V3e
(Uzupełnij).
RVubqg8tTydNx
Nagranie wideo. Film przedstawia weterynarza opowiadającego o tym, w jaki sposób należy dbać o zwierzęta, m.in. o ich zdrowie, regularnie poddając je badaniom w lecznicach.
1

O autorze

Franciszek z Asyżu12261181
R1YmBy2xxFSyP1
Źródło: Wikimedia Commons, El Greco [czyt. el greko], Ekstaza św. Franciszka, domena publiczna.

Franciszek z Asyżu

biedaczyna z Asyżu, katolicki święty, założyciel zakonu franciszkanów. Był synem bogatego kupca, ale wyrzekł się bogactw i zaczął głosić Słowo Boże. Żył w ubóstwie, pościł, modlił się, opiekował się chorymi (także trędowatymi). Kochał świat i wszelkie boskie stworzenia.

Zapoznaj się z Dekalogiemj0000008HXB5v22_000tp001Dekalogiem św. Franciszka z Asyżu, a następnie wykonaj związane
z nim ćwiczenia.

DekalogŚwięty Franciszek z Asyżu
Święty Franciszek z Asyżu Dekalog

1. Bądź człowiekiem wśród stworzeń, bratem między braćmi.

2. Traktuj wszystkie rzeczy stworzone z miłością i czcią.

3. Tobie została powierzona Ziemia jak ogród – rządź nią z mądrością.

4. Troszcz się o człowieka, o zwierzę, o zioło, o wodę i powietrze, aby Ziemia nie została ich zupełnie pozbawiona.

5. Używaj rzeczy z umiarem, gdyż rozrzutność nie ma przyszłości.

6. Tobie jest zadana misja odkrycia misterium01misterium posiłku: aby życie napełniało się życiem.

7. Przerwij węzeł przemocy, aby zrozumieć, jakie są prawa istnienia.

8. Pamiętaj, że świat nie jest jedynie odbiciem twego obrazu, lecz nosi w sobie wyobrażenie Boga Najwyższego.

9. Kiedy ścinasz drzewo, zostaw choć jeden pęd, aby jego życie nie zostało przerwane.

10. Stąpaj z szacunkiem po kamieniach, gdyż każda rzecz posiada swoją wartość.

unikatowy_nr_id_wpisu_01 Źródło: Stanisław Jaromi, Boska ziemia, Kraków 2019, s. 92.
01
Ćwiczenie 3

Określ, jak traktuje świat św. Franciszek.

R1HYmnuEj4M8s
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 4

Określ, do kogo zwraca się św. Franciszek w swoim Dekalogu.

RXUefira6wsJy
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 5

Zacytuj z Dekalogu zwroty lub zdania wskazujące na działania, które powinien podjąć człowiek. Wyjaśnij, jak je rozumiesz.

Rr5upfdmN2AYJ
(Uzupełnij).
R1CdG3N1ARxSw
Ćwiczenie 6
1. Bądź człowiekiem wśród stworzeń, bratem między braćmi. 1. mądrość, 2. pokora, 3. wartości chrześcijańskie, 4. umiar, 5. szacunek, 6. braterstwo, 7. miłość, 8. troska, 9. pielęgnowanie życia, 10. niestosowanie przemocy

2. Traktuj wszystkie rzeczy stworzone z miłością i czcią. 1. mądrość, 2. pokora, 3. wartości chrześcijańskie, 4. umiar, 5. szacunek, 6. braterstwo, 7. miłość, 8. troska, 9. pielęgnowanie życia, 10. niestosowanie przemocy

3. Tobie została powierzona Ziemia jak ogród – rządź nią z mądrością. 1. mądrość, 2. pokora, 3. wartości chrześcijańskie, 4. umiar, 5. szacunek, 6. braterstwo, 7. miłość, 8. troska, 9. pielęgnowanie życia, 10. niestosowanie przemocy

4. Troszcz się o człowieka, o zwierzę, o zioło, o wodę i powietrze, aby Ziemia nie została ich zupełnie pozbawiona. 1. mądrość, 2. pokora, 3. wartości chrześcijańskie, 4. umiar, 5. szacunek, 6. braterstwo, 7. miłość, 8. troska, 9. pielęgnowanie życia, 10. niestosowanie przemocy

5. Używaj rzeczy z umiarem, gdyż rozrzutność nie ma przyszłości. 1. mądrość, 2. pokora, 3. wartości chrześcijańskie, 4. umiar, 5. szacunek, 6. braterstwo, 7. miłość, 8. troska, 9. pielęgnowanie życia, 10. niestosowanie przemocy

6. Tobie jest zadana misja odkrycia misterium posiłku: aby życie napełniało się życiem. 1. mądrość, 2. pokora, 3. wartości chrześcijańskie, 4. umiar, 5. szacunek, 6. braterstwo, 7. miłość, 8. troska, 9. pielęgnowanie życia, 10. niestosowanie przemocy

7. Przerwij węzeł przemocy, aby zrozumieć, jakie są prawa istnienia. 1. mądrość, 2. pokora, 3. wartości chrześcijańskie, 4. umiar, 5. szacunek, 6. braterstwo, 7. miłość, 8. troska, 9. pielęgnowanie życia, 10. niestosowanie przemocy

8. Pamiętaj, że świat nie jest jedynie odbiciem twego obrazu, lecz nosi w sobie wyobrażenie Boga Najwyższego. 1. mądrość, 2. pokora, 3. wartości chrześcijańskie, 4. umiar, 5. szacunek, 6. braterstwo, 7. miłość, 8. troska, 9. pielęgnowanie życia, 10. niestosowanie przemocy

9. Kiedy ścinasz drzewo, zostaw choć jeden pęd, aby jego życie nie zostało przerwane. 1. mądrość, 2. pokora, 3. wartości chrześcijańskie, 4. umiar, 5. szacunek, 6. braterstwo, 7. miłość, 8. troska, 9. pielęgnowanie życia, 10. niestosowanie przemocy

10. Stąpaj z szacunkiem po kamieniach, gdyż każda rzecz posiada swoją wartość. 1. mądrość, 2. pokora, 3. wartości chrześcijańskie, 4. umiar, 5. szacunek, 6. braterstwo, 7. miłość, 8. troska, 9. pielęgnowanie życia, 10. niestosowanie przemocy
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
RsKAeaQGthmTj
Ćwiczenie 7
Uzupełnij tabelkę czasownikami rozpoczynającymi przykazania. Następnie określ ich formy gramatyczne, wzorując się na podanych w nawiasach. Wybierz właściwe i zapisz je w odpowiedniej kolumnie.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
R4nCdlZsad6U71
Tryb rozkazujący
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
1
1
Ćwiczenie 8

Obejrzyj ilustracje przedstawiające sceny z życia św. Franciszka. Na ich podstawie napisz krótką notatkę o życiu świętego.

uzupełnij treść
Ćwiczenie 8

Na podstawie opisów obrazów, zredaguj krótką notatkę na temat życia świętego.

RRUawpotJfci7
(Uzupełnij).
ekologia
ekologia

jedna z dziedzin biologii, która zajmuje się badaniem organizmów w powiązaniu ze środowiskiem, w jakim żyją

ekolog
ekolog

osoba podejmująca działania na rzecz ochrony środowiska

lektorium
lektorium

ścianka w kościołach oddzielająca prezbiterium od nawy głównej

prezbiterium
prezbiterium

część kościoła, w której znajduje się ołtarz główny

wegetarianizm
wegetarianizm

niespożywanie mięsa, ryb i większości lub części produktów pochodzenia zwierzęcego

1
Ćwiczenie 9

Wyjaśnij, dlaczego św. Franciszek stał się patronem ekologów, wegetarian i przeciwników wojny. W kilku zdaniach uzasadnij swoją odpowiedź.

uzupełnij treść
Ćwiczenie 10

Przygotuj prezentację o św. Franciszku. Wykorzystaj informacje z biogramu, opisów fresków i z Dekalogu.

R1MJOtZlzismY
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 11

Utwórz rodzinę wyrazów do słowa 'brat'.

R1BkpDV16p0My
(Uzupełnij).
R11aX6PBU54K1
Ćwiczenie 12
Zaznacz synonimy do wyrazu „brat”. Możliwe odpowiedzi: 1. bliska osoba, 2. , 3. , 4. druh, 5. zakonnik, 6. krewny, 7.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Rq9f08YRqc6eR
Ćwiczenie 13
Połącz wyrazy i wyrażenia z ich znaczeniami. dobra Możliwe odpowiedzi: 1. gotowość do bezinteresownego działania korzystnego lub pomocnego innym, 2. obszar ziemi, należący do jakiejś osoby lub instytucji, 3. związane z życiem człowieka na ziemi, przeciwieństwo do życia wiecznego po śmierci, 4. chronione prawnie wartości niematerialne, które przysługują każdemu człowiekowi dobra doczesne Możliwe odpowiedzi: 1. gotowość do bezinteresownego działania korzystnego lub pomocnego innym, 2. obszar ziemi, należący do jakiejś osoby lub instytucji, 3. związane z życiem człowieka na ziemi, przeciwieństwo do życia wiecznego po śmierci, 4. chronione prawnie wartości niematerialne, które przysługują każdemu człowiekowi dobra osobiste Możliwe odpowiedzi: 1. gotowość do bezinteresownego działania korzystnego lub pomocnego innym, 2. obszar ziemi, należący do jakiejś osoby lub instytucji, 3. związane z życiem człowieka na ziemi, przeciwieństwo do życia wiecznego po śmierci, 4. chronione prawnie wartości niematerialne, które przysługują każdemu człowiekowi dobra wola Możliwe odpowiedzi: 1. gotowość do bezinteresownego działania korzystnego lub pomocnego innym, 2. obszar ziemi, należący do jakiejś osoby lub instytucji, 3. związane z życiem człowieka na ziemi, przeciwieństwo do życia wiecznego po śmierci, 4. chronione prawnie wartości niematerialne, które przysługują każdemu człowiekowi
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R1JRSVtO74eoU
Ćwiczenie 14
Uzupełnij poniższe zdania wyrazami: stworzenie, stwarzać, troska. Użyj ich w odpowiedniej formie gramatycznej, kierując się ich znaczeniami. Zarówno człowiek, jak i zwierzęta to żywe Tu uzupełnij zdolne do odczuwania bólu. Salamandra to piękne, ale coraz rzadziej spotykane w naszych lasach Tu uzupełnij. Spoglądał ze szczytu góry i rozmyślał o tym jak piękne jest wszelkie Tu uzupełnij. Co by zostało, gdyby tak w jednej chwili zabrakło całego Tu uzupełnij? Motyw Tu uzupełnij świata pojawia się w wielu religiach. Razem udało się im szybko Tu uzupełnij szałas z tego, co znaleźli w lesie. Wikingowie zaczęli stwarzać sieć portów wzdłuż rzek, którymi przepływali. Artystom nie zawsze udaje się Tu uzupełnij arcydzieła. Olga Boznańska Tu uzupełnij wiele wspaniałych portretów malarskich. Mieliśmy nadzieję, że nasze pojawienie się nie będzie Tu uzupełnij nikomu kłopotu. Brak ogłady może Tu uzupełnij kłopoty w kontaktach towarzyskich. Gdy nadciągała burza, ojca nachodziły Tu uzupełnij o stan naszego starego dachu i niezgrabione siano na łące. Jej myśli zajęte były Tu uzupełnij o to, czy nie przeziębimy się pod namiotem. Wiosenne przymrozki napawały Tu uzupełnij wielu sadowników. Troska, z jaką opiekowała się kwiatkiem, przekonała rodziców, by pozostawić je w domu. Sadzonki po przeniesieniu do ogrodu wymagają szczególnej Tu uzupełnij.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Polecenie 1

Znajdź w internecie piosenkę Antoniny Krzysztoń pt. Lament św. Franciszka. Wysłuchaj tego utworu. Wyjaśnij, dlaczego tak trudno spotkać dzisiaj Świętych Franciszków. Określ, jakie wartości stają się współcześnie ważniejsze niż pokora, miłość i ubóstwo. Odpowiedz w formie kilkuzdaniowej wypowiedzi.

R18ytVYIAK5GV
(Uzupełnij).
Polecenie 1

Znajdź w internecie tekst piosenki Antoniny Krzysztoń pt. Lament św. Franciszka. Wyjaśnij, dlaczego tak trudno spotkać dzisiaj Świętych Franciszków? Określ, jakie wartości stają się współcześnie ważniejsze niż pokora, miłość i ubóstwo. Odpowiedz w formie kilkuzdaniowej wypowiedzi.

RW4BlUWCUGEEv
(Uzupełnij).
Polecenie 2

Napisz dziesięć swoich przykazań dotyczących zwierząt i opieki nad nimi.

RaaMNm9UzwUO5
(Uzupełnij).
j0000008HXB5v22_000tp001