Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Rzi1ddT4bRpWv1
Fotografia barwna przedstawiająca wiele kolorowych, niewielkich kółeczek wypełniających całą przestrzeń kadru. Nie są rozmieszczone równomiernie, ale raczej przypadkowo, często na siebie nachodząc. W niektórych miejscach zostaje po nich tylko cień. Dalej, w tle, kilka większych kółek, które tworzą wrażenie świetlne.
Efekt nazywany bokehem
Źródło: THOR, licencja: CC BY-SA 2.0.

Często dowiadujesz się z książek, gazet, filmów czy programów telewizyjnych
o odległych, niezwykłych bądź pięknych miejscach. Nierzadko są one nazywane cudami świata lub natury. Warto jednak się zastanowić: co wspaniałego jest blisko, na wyciągnięcie ręki? Bywa, że nie można samemu tego dostrzec. Wtedy poeci poprzez swoją twórczość pomagają ludziom cieszyć się odnajdywaniem cudowności w obrazie rzeczy najzwyklejszych.

Przeczytaj wiersz Wisławy Szymborskiej Jarmark cudów, a następnie wykonaj polecenia.

Jarmark cudówWisława Szymborska
Wisława Szymborska Jarmark cudów

Cud pospolity:
to, że dzieje się wiele cudów pospolitych.

Cud zwykły:
w ciszy nocnej szczekanie
niewidzialnych psów.

Cud jeden z wielu:
chmurka zwiewna i mała,
a potrafi zasłonić duży ciężki księżyc.

Kilka cudów w jednym:
Olchaj0000008IBB5v22_000tp001Olcha w wodzie odbita
i to, że odwrócona ze strony lewej na prawą,
i to, że rośnie tam koroną w dół
i wcale dna nie sięga,
choć woda jest płytka.

Cud na porządku dziennym:
wiatry dość słabe i umiarkowane,
w czasie burz porywiste.

Cud pierwszy lepszy:
krowy są krowami.

Drugi nie gorszy:
ten a nie inny sad
z tej a nie innej pestki.

Cud bez czarnego fraka i cylindra:
rozfruwające się białe gołębie.

Cud, no bo jak to nazwać:
słońce dziś wzeszło o trzeciej czternaście,
a zajdzie o dwudziestej zero jeden.

Cud, który nie tak dziwi, jak powinien:
palców u dłoni wprawdzie mniej niż sześć,
za to więcej niż cztery.

Cud, tylko się rozejrzeć:
wszechobecny świat.

Cud dodatkowy, jak dodatkowe jest wszystko:
co nie do pomyślenia
jest do pomyślenia.

unikatowy_nr_id_wpisu_01 Źródło: Wisława Szymborska, Jarmark cudów, [w:] tejże, Ludzie na moście, Warszawa 1986, s. 42.
Ćwiczenie 1

Wyjaśnij, w jaki sposób rozumie cud podmiot liryczny z wiersza Wisławy Szymborskiej.

RE3EuVNZAaePQ
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 2

Wyjaśnij tytuł wiersza.

R1UftO6Urq8Ae
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 3

Ustal, na jakiej zasadzie zostały dobrane epitety w wierszu.

R1B0ljUZcos6X
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 4

Wyjaśnij, czy, według ciebie, to, co podmiot liryczny nazywa cudami, naprawdę nimi jest. Uzasadnij swoją opinię.

R117AzrXkMvNo
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 5

Określ prawidłowość, jaką można dostrzec w treści wszystkich zwrotek wiersza.

R1h2vkOc4iw3S
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 6

Przytocz fragment wiersza, który mógłby stanowić jego myśl przewodnią. Uzasadnij swoją odpowiedź.

R18D1vIdB4j5O
(Uzupełnij).
RQT4yIV56kLMG
Ćwiczenie 7
Wskaż środki stylistyczne, które zostały użyte w wierszu Wisławy Szymborskiej. Zaznacz prawidłowe odpowiedzi. Możliwe odpowiedzi: 1. anafora, 2. porównanie, 3. ożywienie, 4. uosobienie
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R4UCgx6PFazXY11
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
RQtwIZG40OfBi
Ćwiczenie 8
Przyporządkuj synonimy do odpowiedniego pola. Synonimy słowa „cudowny” Możliwe odpowiedzi: 1. powszedni, 2. zwykły, 3. nadzwyczajny, 4. przeciętny, 5. niewyszukany, 6. rewelacyjny, 7. olśniewający, 8. doskonały, 9. zjawiskowy, 10. codzienny, 11. fantastyczny, 12. piękny, 13. schematyczny, 14. prześliczny, 15. typowy, 16. normalny, 17. wspaniały, 18. standardowy, 19. prosty, 20. genialny Synonimy słowa „pospolity” Możliwe odpowiedzi: 1. powszedni, 2. zwykły, 3. nadzwyczajny, 4. przeciętny, 5. niewyszukany, 6. rewelacyjny, 7. olśniewający, 8. doskonały, 9. zjawiskowy, 10. codzienny, 11. fantastyczny, 12. piękny, 13. schematyczny, 14. prześliczny, 15. typowy, 16. normalny, 17. wspaniały, 18. standardowy, 19. prosty, 20. genialny
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
RPchkAPMpjJy5
Ćwiczenie 9
Wypisz z wiersza przymiotniki, a następnie do każdego z nich znajdź wyraz przeciwstawny (antonim). zwykły Tu uzupełnij nocny Tu uzupełnij pospolity Tu uzupełnij mała Tu uzupełnij ciężki Tu uzupełnij płytka Tu uzupełnij słabe Tu uzupełnij białe Tu uzupełnij wszechobecny Tu uzupełnij
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Polecenie 1

Przeczytaj wiersz w taki sposób, aby oddać zachwyt podmiotu lirycznego nad światem.

RZtbsXV8jZzrP
(Uzupełnij).
Polecenie 2

Zaprojektuj album fotograficzny, który będzie zbiorem ilustracji do każdego obrazu z wiersza Wisławy Szymborskiej Jarmark cudów. W tym celu:

  • nadaj kolejnym kartkom albumu tytuły będące pierwszymi wersami zwrotek z wiersza,

  • naszkicuj projekty zdjęć, które umieścisz w swoim albumie (możesz skorzystać z poniższego szkicownika).

RpXVtY8em9jVd
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Polecenie 2

Inspirując się wierszem Wisławy Szymborskiej, stwórz tytuł własnego wiersza, który będzie odnosił się do cudowności przyrody.

R1ZA3Vtq2tIY6
(Uzupełnij).
Polecenie 3

Zapoznaj się ze zdjęciami zamieszczonymi w poniższej galerii. Potraktuj je jako inspirację przed zaplanowaną wyprawą do parku.

RKUSWPyCNnVVm
(Uzupełnij).
Polecenie 3

Przeczytaj opisy poniższych zdjęć. Potraktuj je jako inspirację przed zaplanowaną wyprawą do parku.

R15NsKfX4yAus
(Uzupełnij).
Polecenie 4

Idź na spacer (do lasu, parku, nad rzekę itp.), rozejrzyj się wokoło. Wykonaj zdjęcia do swojego albumu.

RQn0226J275KN
(Uzupełnij).
Polecenie 4

Idź na spacer, np. do parku, lasu. Następnie opisz swoje wrażenie, na przykład: jakie są liście w dotyku, jaka w dotyku jest kora drzewa, jakie jest powietrze, jakie można usłyszeć odgłosy ptaków.

RjT6RvSCZH58w
(Uzupełnij).
Polecenie 5

Opisz co najmniej jeden z cudów natury dostrzeżonych przez ciebie podczas spaceru po lesie, parku, nad rzeką itp.

R1Ur3jpTA88kb
(Uzupełnij).
Polecenie 5

Opisz przynajmniej jedno ze swoich wrażeń z parku, lasu itp.

RcBhmlDPbZFjF
(Uzupełnij).
j0000008IBB5v22_000tp001