Edytory tekstu posiadają wiele różnych krojów czcionek. Jednak nie wszystkie fonty obsługują znaki specjalne, symbole czy ułamki. Również nie każda czcionka posiada pełen zestaw znaków narodowych, czyli np. nasze polskie znaki. Podczas pracy z tekstem zwracaj na to uwagę i wykorzystuj te kroje czcionek, które posiadają w swoim zestawie takie litery jak: ą, ę, ć, ł, ó, ń, ś, ż, ź.
Tworząc dokumenty tekstowe, możesz wykorzystywać różne symbole. Te, które są często używane wpiszesz bezpośrednio z klawiatury, korzystając z klawisza Shift. Są one widoczne na klawiaturze. Poniżej znajdziesz przypadki ich poprawnego użycia.
Symbole znajdujące się na klawiaturze:
Adresy e‑mail zawierają symbol @ (małpa), np. kowalskij654@outlook.com;
Znak dolara stosowany do oznaczania waluty amerykańskiej np. ;
Procenty np. ;
Równania matematyczne np. ;
Zdania wykrzyknikowe! Oraz zdania pytające?
Zwróć również uwagę na przecinki, kropki, dwukropki i średniki użyte w przykładach.
Pozostałe przykładowe symbole nie znajdujące się na klawiaturze:
Liczba πpi (pi) oraz symbol ≈ (w przybliżeniu równe) np. ;
Strzałki do oznaczania kierunków np. „Idź ↑ potem w ↓ następnie skręć dwa razy w → i raz w ←”;
Znak wypunktowania listy użyty w każdym przykładzie •.
1
Ćwiczenie 1
Otwórz nowy dokument w edytorze tekstu lub użyj poniższego dziennika i wpisz wszystkie symbole dostępne z klawiatury twojego komputera. Pamiętaj, że aby napisać znaki umieszczone w górnej części klawiszy, musisz użyć klawisza Shift.
R1QEHm8Vo99rz
Wersja alternatywna: (Uzupełnij).
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Jeśli nie wiesz, gdzie je znaleźć, podejrzyj układ klawiatury na poniższej grafice. Na czerwono zostały zaznaczone wszystkie klawisze zawierające symbole dostępne do wpisania z klawiatury.
Ważne!
Grafika przedstawia najpopularniejszy układ klawiatury w Polsce - klawiaturę programisty o układzie klawiszy QWERTY.
RbgPFdbpqk657
Zdjęcie przedstawiające układ klawiatury programisty z polskimi znakami. Na wyróżniający się kolor zaznaczone są klawisze zawierające symbole. Oznaczony został cały górny rząd zaczynając od: tylda i grawis, wykrzyknik, małpa, krzyżyk, dolar, procent, daszek, ampersand, asterysk, nawias lewostronny, nawias prawostronny, myślnik i podkreślnik, plus i znak równości. W niższym rzędzie zaznaczone zostały trzy klawisze po prawej stronie klawiatury: nawias klamrowy lewostronny i nawias kwadratowy lewostronny, nawias klamrowy prawostronny i nawias kwadratowy prawostronny, kreska pionowa i ukośnik wsteczny. W kolejnym niższym rzędzie zaznaczone zostały dwa klawisze przed enterem po prawej stronie klawiatury: dwukropek i średnik, apostrof i cudzysłów. W rzędzie nad spacją zaznaczone zostały trzy klawisze przed prawym Shiftem po prawej stronie klawiatury: znak mniejszości i przecinek, znak większości i kropka, pytajniki i ukośnik.
Zdjęcie przedstawiające układ klawiatury programisty z polskimi znakami.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Wszystkie dostępne symbole z klawiatury programisty (układ klawiatury QWERTY w Polsce), zaczynając od lewego górnego rogu:
R139iRaeMdLXP
Zrzut ekranu wszystkich dostępnych symboli z klawiatury programisty QWERTY: tylda i grawis, wykrzyknik, małpa, krzyżyk, dolar, procent, daszek, ampersand, asterysk, nawias lewostronny, nawias prawostronny, podkreślnik, myślnik, plus i znak równości, nawias klamrowy lewostronny, nawias kwadratowy lewostronny, nawias kwadratowy prawostronny, nawias klamrowy prawostronny, , kreska pionowa i ukośnik wsteczny, średnik, dwukropek, apostrof, cudzysłów, przecinek, znak mniejszości, kropka, znak większości, ukośnik, pytajniki.
Zrzut ekranu wszystkich dostępnych symboli z klawiatury programisty QWERTY.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Ważne!
Układ symboli może się różnić w zależności od kraju pochodzenia twojej klawiatury oraz ustawień w systemie. Upewnij się, że korzystasz z polskiej klawiatury programisty w ustawieniach systemu oraz posiadasz układ klawiszy QWERTY.
Wśród wielu czcionek dostępnych w edytorach tekstu Microsoft Word i LibreOffice Writer, znajdziesz też takie, które zamiast liter prezentują różne znaki specjalne. Przykładem takich czcionek są: Webdings oraz seria czcionek Wingdings. Poniżej znajdziesz pokazane w programie Microsoft Word różne symbole przedstawione na przykładzie czcionki Wingdings oraz jej różnych krojów:
R1aXAlYhghTvc
Zrzut okna programu Microsoft Word z symbolami z wybraną czcionką Wingdings. W oknie dostępne są dwie zakładki - Symbole oraz Znaki specjalne. Zakładka Symbole zawiera listę rozwijaną do wyboru czcionki. Pośrodku wyświetlają się wszystkie dostępne symbole. Poniżej znajdują się niedawno używane symbole. Niżej znajduje się Nazwa Unciode danego symbolu (Wingdings 32), Kod znaku: (32) z: (listy rozwijalnej) wybrany Symbol (dziesiętny). Dostępne są przyciski Autokorekta oraz Klawisz skrótu. U dołu okna znajduje się przycisk Wstaw i Anuluj.
Zrzut okna programu Microsoft Word z symbolami z wybraną czcionką Wingdings.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
R1AhpXh8IRCu4
Zrzut okna programu Microsoft Word z symbolami z wybraną czcionką Wingdings 2. W oknie dostępne są dwie zakładki - Symbole oraz Znaki specjalne. Zakładka Symbole zawiera listę rozwijaną do wyboru czcionki. Pośrodku wyświetlają się wszystkie dostępne symbole. Poniżej znajdują się niedawno używane symbole. Niżej znajduje się Nazwa Unciode danego symbolu (Wingdings 32), Kod znaku: (32) z: (listy rozwijalnej) wybrany Symbol (dziesiętny). Dostępne są przyciski Autokorekta oraz Klawisz skrótu. U dołu okna znajduje się przycisk Wstaw i Anuluj.
Zrzut okna programu Microsoft Word z symbolami z wybraną czcionką Wingdings 2
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Jak zauważyłeś na powyższych zrzutach, w prawym dolnym rogu okna nad przyciskami Wstaw i Anuluj znajduje się Kod Znaku, a obok lista rozwijana z dostępnymi sposobami jego zapisu. Są to symbole zapisane w sposób liczbowy zrozumiały dla komputera. Po najechaniu na dany symbol pojawi się liczba, która go reprezentuje w danym systemie kodowania.
Ciekawostka
Skrót klawiszowy Alt + X pozwala zamienić w dokumencie dany ciąg liczbowy na odpowiadający mu symbol.
W programie Microsoft Word w oknie Symboli znajdziesz również zakładkę Znaki Specjalne. Znajdują się tam przydatne symbole, które nie występują w układzie klawiatury, jak np. pauz i pół pauzy, wielokropki, znaki towarowe i prawa autorskiego oraz znaki białe.
RTtQjfbCqlSFX
Zrzut okna programu Microsoft Word z symbolami z otwartą zakładką Znaki specjalne. W centralnej części znajduje się lista znaków specjalnych oraz ich klawisze skrótu: Pauza, Półpauza, Łącznik nierodzielający, Łącznik opcjonalny, Długa spacja, Krótka spacja, 1/4 długiej spacji, Spacja nierozdzielająca, Znak zastrzeżenia prawa autorskiego, zastrzeżony znak towarowy, Znak towarowy, Sekcja, Akapit, Wielokropek, Pojedynczy cudzysłów otwierający, Pojedynczy cudzysłów zamykający, Podwójny cudzysłów otwierający, Podwójny cudzysłów zamykający, Podział opcjonalny zerowej szerokości, Łącznik nierozdzielający zerowej szerokości, Znak od lewej do prawej, Znak od prawej do lewej, Osadzanie od lewej do prawej, Osadzanie od prawej do lewej, Zastępowanie od lewej do prawej, Zastępowanie od prawej do lewej, Pokaż formatowanie kierunkowe. Poniżej znajdują się przyciski Autokorekta i Klawisz skrótu. W prawym dolnym rogu dostępne są przyciski Wstaw i Zamknij.
Zrzut okna programu Microsoft Word z symbolami z otwartą zakładką Znaki specjalne.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Symbole należące do czcionki Webdings przedstawione w programie LibreOffice Writer możesz obejrzeć poniżej:
RQrZbbq6ryySP
Zrzut okna programu LibreOffice Writer ze znakami specjalnymi z wybraną czcionką Webdings. Okno zawiera pole wyszukiwania oraz listę rozwijaną do wyboru czcionki. Pośrodku wyświetlają się wszystkie dostępne symbole. Poniżej znajdują się ostatnio użyte znaki oraz ulubione znaki. Z boku znajduje się kod znaku zapisany szesnastkowo oraz dziesiętnie z możliwością dodania go do ulubionych. Wybrany jest niewidoczny biały znak o kodzie szenastkowym U+F020 oraz dziesiętnym 61472. Dostępne są przyciski Pomoc u dołu po prawej stronie. W lewym rogu okna znajduje się przycisk Wstaw i Anuluj
Zrzut okna programu LibreOffice Writer ze znakami specjalnymi z wybraną czcionką Webdings.
Źródło: GroMar, licencja: CC BY 3.0.
Przeczytaj, jak znaleźć wspomniane czcionki w swoim edytorze tekstu.
Microsoft Word (wersja Microsoft Word 2010 lub nowsza)
Aby zobaczyć, jakie znaki prezentuje dana czcionka, w grupie narzędzi Wstawianie odszukaj polecenie Symbol, a następnie kliknij Więcej symboli. W nowym oknie dialogowym Symbol wybierz nazwę czcionki, a następnie zaznacz interesujący cię symbol. Swój wybór potwierdź przyciskiem Wstaw lub kliknij dwukrotnie na wybranym symbolu, a następnie zamknij okno.
LibreOffice Writer (wersja LibreOffice Writer 7.0 lub nowsza)
Aby zobaczyć, jakie znaki prezentuje dana czcionka, w grupie narzędzi Wstaw odszukaj polecenie Znak specjalny. W nowym oknie dialogowym Znaki specjalne wybierz nazwę czcionki, a następnie zaznacz interesujący cię symbol. Swój wybór potwierdź przyciskiem Wstaw lub kliknij dwukrotnie na wybranym symbolu, a następnie zamknij okno.
1
Ćwiczenie 2
Napisz zaszyfrowaną wiadomość do kolegi lub koleżanki. Zastosuj symbole zawarte w czcionkach. Dokument zapisz pod nazwą Szyfr, a następnie w wydrukowanej formie przekaż wiadomość wybranej przez siebie osobie. Przykładową wiadomość możesz znaleźć w odpowiedzi.
Zacznij od napisania wiadomości za pomocą zwykłych liter i zdań. Poszukaj ciekawej czcionki w wybranym przez siebie edytorze tekstu (może być to wcześniej wspomniana Webdings), która zawiera wiele różnych symboli przedstawiających rzeczy i sytuacje z życia codziennego. Zacznij zastępować konkretne wyrazy odpowiadającymi im symbolami, np. słowo klucz zastąp symbolem klucza, pogodę oznacz symbolem chmurki.
RukTh63BzM8iE
Zrzut ekranu przykładowej zaszyfrowanej wiadomości. "Za tydzień nasza klasa, symbol drzewa przy krętej drodze, symbol autobusu, na, symbol namiotu w lesie. Będziemy, symbol pływaka, i, symbol roweru, symbol roweru. Wieczorem przy, symbol radia, posłuchamy, symbol nutki."