Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RGw4kKY03avRq
Mapa konturowa Polski w kolorach barw narodowych: białej i czerwonej.

Młodzi Polacy – to my

Terytorium Polski
Źródło: pixabay, domena publiczna.
Polecenie 1

Wykonaj zadanie, pracując w kilkuosobowych grupach.

Zastanów się, jak używanie telefonu komórkowego wpływa na wasze relacje społeczne. Wskaż pozytywne i negatywne skutki upowszechnienia urządzeń telekomunikacyjnych.

Przedstawcie wnioski pozostałej części klasy.

R1UBJtbjC1Svm
(Uzupełnij).
R1XlJBvIIeXcu
Uczniowie z telefonami
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
tvwX5OPaqa_00000012

Młodzi Polacy to my

Co potrafię?
  • przedstawiać zróżnicowanie społeczeństwa polskiego;

  • wskazać podstawowe problemy społeczno‑ekonomiczne społeczeństwa polskiego;

  • wymieniać społeczne skutki wysokiej stopy bezrobocia.

Nauczysz się
  • wskazywać cechy stylu życia młodych Polaków;

  • klasyfikować wybrane problemy i perspektywy życiowe młodych Polaków;

  • planować działania mające na celu rozwiązanie jednego z problemów młodzieży w twojej szkole.

tvwX5OPaqa_0000001M

Wykonaj ćwiczenia

Krok pierwszy:

Każdy z uczniów w klasie powinien wypełnić poniższą ankietę. Wyniki przeprowadzonej ankiety będą stanowiły podstawę waszej dalszej pracy.

RztUERaBzos6o
ĆWICZENIE - dziennik - ankieta
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Krok drugi:

Wykonaj zadanie, pracując w kilkuosobowych grupach. Uzupełnij tabelę zbiorczą odnoszącą się do wyników ankiety przeprowadzonej w waszej klasie. Wpisz zsumowane dane liczbowe i podaj wyniki procentowe.

Tabela. Wyniki zbiorcze przeprowadzonej ankiety

Typ szkoły

Ogółem

Chłopcy

Dziewczynki

Liczba

%

Liczba

%

Liczba

%

Szkoła branżowa I stopnia

Liceum ogólnokształcące

Technikum

Inne

Nie wiem

Jak obliczyć procent (odsetek) wskazanych odpowiedzi w stosunku do wszystkich głosów?

Przykład:
Liczba uczniów w klasie (liczba wszystkich odpowiedzi) - 25
Liczba wybranych odpowiedzi (np. technikum) – 11
25 odpowiedzi to 100%
11 odpowiedzi to X % (niewiadoma)

100% x 11 / 25 = 44%

Technikum wskazało 11 uczniów, czyli 44 % wszystkich ankietowanych.

Porównajcie przygotowane zestawienie z wynikami pracy innych grup i skorygujcie popełnione błędy.

RSrA0Ryp7kXuK
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 1

Na podstawie wykresu słupkowego dokonaj analizy poziomu wykształcenia w latach 2014‑2018, uwzględniając tendencję wzrostową lub spadkową.

Rw202eeyKnPXg
Kapitał ludzki w Polsce w latach 2014‑2018.
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.

Wykres słupkowy, który przedstawia poziom wykształcenia w latach 2014‑2018.

Od 2014 do 2018 widoczna jest tendencja wzrostowa przy wykształceniu wyższym.

Od 2014 do 2018 widoczna jest tendencja wzrostowa przy wykształceniu policealnym średnim.

Od 2014 do 2018 widoczna jest tendencja wzrostowa przy wykształceniu zawodowym.

Od 2014 do 2018 widoczna jest tendencja spadkowa przy wykształceniu gimnazjalnym, podstawowym i niepełnym podstawowym.

Wykres słupkowy: Ludność w wieku 15‑64 lata według wykształcenia w 2018.

W legendzie uwzględniono podział na wykształcenie:

- wyższe

- policealne średnie

- zasadnicze zawodowe

- gimnazjalne, podstawowe, i niepełne podstawowe.

Wykres uwzględnia:

- lata 2014‑2018

- dane procentowe.

Analiza wykresu słupkowego pod kątem uzyskiwanego wykształcenia w latach 2014‑2018:

- wyższe - tendencja wzrostowa

- policealne średnie - tendencja wzrostowa

- zasadnicze zawodowe - tendencja wzrostowa

- gimnazjalne, podstawowe i niepełne podstawowe - tendencja spadkowa.

RKhuIMBgrpDfa
(Uzupełnij).
tvwX5OPaqa_00000046

Wykształcenie a kompetencje wymagane na rynku pracy

Wybrane umiejętności niezbędne na współczesnym rynku pracy:

  • czytanie;

  • myślenie naukowe;

  • umiejętność uczenia się;

  • skuteczna komunikacja;

  • umiejętność pracy zespołowej;

  • posługiwanie się językami obcymi;

  • znajomość nowoczesnych technologii.

Polecenie 2

Wyjaśnij, czy szkoła do której uczęszczasz umożliwia ci zdobywanie umiejętności przedstawionych powyżej. Przedyskutuj problem z kolegami z klasy.

R4zXPPk86QMtL
(Uzupełnij).

Pracodawcy coraz częściej sugerują, że polskie szkolnictwo i uczelnie wyższe nie przygotowują swoich absolwentów do współczesnego rynku pracy. Pojawiły się nawet określenia: „wykształcenie formalne, niskie kompetencje”, odnoszące się do osób, które ukończyły szkoły ponadgimnazjalne i wyższe, ale nie posiadają kompetencji wymaganych na rynku pracy. Potwierdzają to badania Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (ang. Organization for Economic Co‑operation and Development, OECD). Rozdźwięk ten może doprowadzić do zmniejszenia liczby osób przygotowanych do wykonywania różnych zawodów, zwiększenia bezrobocia wśród absolwentów szkół wyższych czy niewystarczającej mobilności pracowników.

mobilność pracowników
Definicja: mobilność pracowników

gotowość do zmian zawodowych np. wykonywanej profesji, miejsca pracy

tvwX5OPaqa_0000004X

Młody człowiek wobec zagrożeń. Uzależnienia

Uzależnienia są jednym z największych zagrożeń współczesności. Problem coraz częściej dotyka dzieci i młodzieży. W ostatnich latach ponownie wzrosło w Polsce spożycie alkoholu. Rośnie również grupa osób uzależnionych od innych substancji psychoaktywnych, takich jak narkotyki, leki i tzw. dopalacze. Wielu z nas uzależnia się od gier, komputera, a nawet jedzenia lub zakupów. Bez względu na przyczyny, tego typu zachowania prowadzą do rozbicia więzi społecznych, zagrażają rodzinie i społeczeństwu, a nierzadko życiu danej osoby.

Polecenie 3

Wykonaj zadanie, pracując w kilkuosobowych grupach.

  • Wypisz, dlaczego młodzi ludzie sięgają po substancje psychoaktywne.

Przedstaw wnioski na forum klasy.

R18eI1uZx4rey
(Uzupełnij) -.
Debata medycznaPolskie Radio
Polskie Radio Debata medyczna

W ciągu 25 lat pracy z uzależnionymi Jarosław Kalinowski zauważył, że rośnie liczba osób uzależnionych od wielu środków i zachowań jednocześnie. Hazard, alkohol, leki, narkotyki, seks - wszystkie te substancje i rzeczy uzależniają, ale z reguły osoba uzależniona nie zdaje sobie sprawy ze swego stanu. A jeśli zdaje, to ukrywa tę prawdę przed sobą samą, odbierając sobie tym samym szansę na terapię i wyleczenie. Blokuje nas wstyd, ale też niemożność zrezygnowania z tego, co stało się tak ważne w życiu. Ja sam nie potrafiłem sobie wyobrazić, że można nie pić - mówi Jarosław Kalinowski, alkoholik, terapeuta. Ostatnie lata przynoszą nowe formy uzależnień np. Internet. Jakie są przyczyny tego zjawiska? Jak pomóc bliskiej osobie, która jest uzależniona?

Beb_1 Źródło: Debata medyczna, dostępny w internecie: https://www.polskieradio.pl/7/172/Artykul/1439946,Jestes-uzalezniony-Dobrze-ci-z-tym [dostęp 11.10.2023].
Ćwiczenie 2

Na podstawie tekstu wskaż, dlaczego ludzie z uzależnieniami nie podejmują terapii.

R1eLAIvUcKQV7
(Uzupełnij).
tvwX5OPaqa_0000005A

Jeśli chcesz wiedzieć więcej

USTAWA z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
USTAWA z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi

Uznając życie obywateli w trzeźwości za niezbędny warunek moralnego i materialnego dobra Narodu, stanowi się, co następuje:

Art. 15. Zabrania się sprzedaży i podawania napojów alkoholowych.

  1. Zabrania się sprzedaży i podawania napojów alkoholowych:

  1. osobom, których zachowanie wskazuje, że znajdują się w stanie nietrzeźwości;

  2. osobom do lat 18;

  3. na kredyt lub pod zastaw.

2. W przypadku wątpliwości co do pełnoletności nabywcy sprzedający lub podający napoje alkoholowe uprawniony jest do żądania okazania dokumentu stwierdzającego wiek nabywcy.
Art. 16. 1. Zabrania się wnoszenia napojów alkoholowych na teren zakładów pracy i innych  obiektów, w których odbywają się imprezy sportowe i rozrywkowe, a także obiektów lub miejsc objętych zakazem wnoszenia napojów alkoholowych.

Beb_5 Źródło: Dz.U.2019.2277, Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
USTAWA z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii
USTAWA z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii

Rozdział 7

Przepisy karne

Art. 53. 1. Kto, wbrew przepisom ustawy, wytwarza, przetwarza albo przerabia środki odurzające lub substancje psychotropowe albo przetwarza słomę makową, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

1a. Kto, wbrew przepisom ustawy, wytwarza, przetwarza albo przerabia nowe substancje psychoaktywne, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3.

2. Jeżeli przedmiotem czynu, o którym mowa w ust.1 lub 1a, jest znaczna ilość środków odurzających, substancji psychotropowych, słomy makowej lub nowych substancji psychoaktywnych, lub czyn ten został popełniony w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, sprawca podlega grzywnie i karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy
od lat 3.

Beb_7 Źródło: Dz. U. 2005 Nr 179 poz. 1485, Ustawa z 25 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii.
Ćwiczenie 3

Na podstawie tekstu wskaż, grupy których dotyczą ograniczenia w sprzedaży alkoholu.

R18YZBgkNEGYU
(Uzupełnij) -.

Nie bądź obojętny - działaj

RrSykcRjdmro8
STOP uzależnieniom
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 4

Wykonaj zadanie, pracując w kilkuosobowych grupach.

Przygotuj program akcji edukacyjnej skierowanej do młodzieży waszej szkoły, której celem będzie promowanie życia bez uzależnień.

Przygotowany program powinien zawierać:

  • krótki opis proponowanego działania;

  • hasło programowe;

  • plakat reklamujący wasze działanie;

  • wskazanie osób / instytucji, które mogą udzielić wsparcia waszej akcji.

RcNwC4KBZEpMO
(Uzupełnij) -.
Fragment wywiadu z dr. Szymonem GrzelakiemWpolityce.pl
Wpolityce.pl Fragment wywiadu z dr. Szymonem Grzelakiem

Zbiorowe pojęcie o tym jaka jest młodzież, często jest kreowane przez masowe media, skupiające się na negatywnych sensacjach. Widzimy przez szkło powiększające to, co jest złe. Tymczasem okazuje się, że ta młodzież, jeśli chodzi o postawy, przekonania i sposób myślenia, dużo więcej czerpie z systemu wartości rodziców, nauczycieli, z tego co im się przekazuje, niż nam się wydaje.

Beb_9 Źródło: dostępny w internecie: https://wpolityce.pl/spoleczenstwo/195894-zbiorowe-pojecie-o-tym-jaka-jest-mlodziez-czesto-jest-kreowane-przez-masowe-media-skupiajace-sie-na-negatywnych-sensacjach-dr-grzelak-psycholog-o-polskiej-mlodziezy-nasz-wywiad [dostęp 11.10.2023].
Ćwiczenie 4

Wskaż od kogo, według  dr. Szymona Grzelaka, młodzież czerpie swoje wzorce i przekonania.

R14ChDvKuDhKF
(Uzupełnij).
tvwX5OPaqa_0000006M

Podsumowanie

Okres dojrzewania jest jednym z najważniejszych i najtrudniejszych w życiu człowieka. To czas burzliwych przemian w naszym myśleniu i zachowaniu. Dokonywane wówczas wybory mają często wpływ na całe nasze dorosłe życie.

  • Nie bój się prosić o pomoc! Nie odrzucaj wsparcia rodziców i nauczycieli!

  • Szukaj pozytywnych wzorców! Dokonuj rozważnych, mądrych wyborów!

  • Bądź aktywny! Działaj!

Ćwiczenie 5

Na podstawie zamieszczonego wykresu szkoły ponadgimnazjalne i ponadpodstawowe w roku szkolnym 2018/2019 wskaż typ szkoły, który cieszył się największą i najmniejszą popularnością wśród uczniów.

Rzg7hx6rM5Ywr
Oświata i wychowanie w roku szkolnym 2018/2019
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.

Wykres, który przedstawia szkoły ponadgimnazjalne i ponadpodstawowe według typów szkół w roku szkolnym 2018/2019.

Wykres przedstawia szkoły:

  • szkoły branżowe I stopnia,

  • licea ogólnokształcące,

  • szkoły specjalne przysposabiające do pracy,

  • technika,

  • ogólnokształcące szkoły artystyczne dające uprawnienia zawodowe.

Dane procentowe do poszczególnych typów szkół:

  • szkoły branżowe I stopnia - 20,7%,

  • licea ogólnokształcące  - 46,3%,

  • szkoły specjalne przysposabiające do pracy - 6,8%,

  • technika - 24,6%,

  • ogólnokształcące szkoły artystyczne dające uprawnienia zawodowe - 1,6%.

RSgQ8sFo0tl9M
(Uzupełnij).
Polecenie 5

Podaj dwa argumenty uzasadniające popularność liceów i techników wśród uczniów w roku szkolnym 2018/2019.

RyGY30TI5403J
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 6

Na podstawie wykresu szkoły ponadgimnazjalne i ponadpodstawowe w roku szkolnym 2018/2019 podaj dane procentowe dla trzech szkół, które cieszyły się mniejszą popularnością niż licea i technika.

Rj5riQ3ETG14o
(Uzupełnij).