Nowomowa – język władzy totalitarnej
Szkoła ponadpodstawowa
Język polski
nowomowa rytuał język totalitaryzm slogan propaganda cenzura George Orwell plakat propagandowy PRL Rok 1984 Wielki Brat slogan polityczny Władysław Gomułka Edward Gierek Michał Głowiński państwa totalitarne propaganda sukcesu Jerzy Bralczyk staromowa komunikacja magiczna komunikacja rytualna święto 1 Maja Święto zawłaszczonych znaczeń. 1 maja w PRL. Ideologia Agnieszka Dytman‑Stasieńko Dziennik Telewizyjny O języku polskiej propagandy politycznej lat siedemdziesiątych Agresja językowa w życiu publicznym. Leksykon inwektyw politycznych 1918‑2000 Irena Kamińska‑Szmaj
Udostępnij
Starter
- fotografia czarno‑biała: Pochód 1‑majowy na ulicach Wrocławia; techniki zdobywania władzy za pomocą słowa w retoryce starożytnej; zjawisko nowomowy; polecenie obejrzenia dowolnego wydania „Dziennika Telewizyjnego” z lat 80. XX wieku i zastanowienia się, pod jakim względem język tego programu różni się od współczesnych serwisów informacyjnych; polecenie przeczytania dowolnego fragmentu przemówienia polityków PRL‑u – np. Władysława Gomułki czy Edwarda Gierka – i wynotowanie z niego hasła, w których pojawiają się przymiotniki socjalistyczny, ludowy lub rzeczowniki postęp, lud, sojusz, obowiązek; fotografia czarno‑biała: Międzyzakładowy Komitet Strajkowy i Komisja Rządowa. Przemówienie Mariana Jurczyka, Stocznia Szczecińska;
Rozdział: Nowomowa
- charakterystyka zjawiska nowomowy; geneza terminu; informacje o powieści "Rok 1984"George'a Orwella; fotografia: Ministerstwo prawdy - fotomontaż zainspirowany powieścią George'a Orwella „Rok 1984”;
Rozdział: Do przeczytania (I)
- George Orwell "Rok 1984" (fragment o nowomowie); jedno ćwiczenie otwarte;
Rozdział: Do przeczytania (II)
- Irena Kamińska‑Szmaj "Agresja językowa w życiu publicznym. Leksykon inwektyw politycznych 1918‑2000"; trzy ćwiczenia otwarte związane z tekstem;
Rozdział: Do przeczytania (III)
- Michał Głowiński "Nowomowa"; jedno ćwiczenie otwarte dotyczące tekstu;
Rozdział: Do przeczytania (IV)
- Jerzy Bralczyk "O języku polskiej propagandy politycznej lat siedemdziesiątych"; dwa ćwiczenia otwarte związane z tekstem;
Rozdział: Konteksty
- Agnieszka Dytman‑Stasieńko "Święto zawłaszczonych znaczeń. 1 maja w PRL. Ideologia, rytuał, język"; ćwiczenie interaktywne; ćwiczenie interaktywne słowa klucze; dwa ćwiczenia otwarte (w tym opis załączonego plakatu propagandowego epoki PRL).
Zadaniowo
- Jedno ćwiczenie interaktywne i jedno otwarte, słowa klucze.
Bibliografia:
- Źródło: Agnieszka Dytman-Stasieńko, Święto zawłaszczonych znaczeń. 1 maja w PRL. Ideologia, rytuał, język, Wrocław 2006, s. 125–164.
- Źródło: Jerzy Bralczyk, O języku polskiej propagandy politycznej lat siedemdziesiątych, Warszawa 2001, s. 75–76.
- Źródło: Michał Głowiński, Nowomowa, [w:] Współczesny język polski, red. Jerzy Bartmiński, Lublin 2001, s. 173–177.
- Źródło: Irena Kamińska-Szmaj, Agresja językowa w życiu publicznym. Leksykon inwektyw politycznych 1918–2000, Wrocław 2007, s. 27–31.
- Źródło: George Orwell, Rok 1984, tłum. Tomasz Mirkowicz, Warszawa 2013, s. 245–246.