Polski mit sarmaty. Pamiętniki Jana Chryzostoma Paska
Szkoła ponadpodstawowa
Język polski
sarmatyzm Jan Chryzostom Pasek Sarmacja blog pamiętnik archaizmy liberum veto diariusz annał megalomania makaronizm rozprawka Dziennik makaronizmy Pamiętniki J. Ch. Paska
Udostępnij
Starter:
- ilustracja z książki: Przygody Jana Chryzostoma Paska: według jego Pamiętników; informacja o popularności pamiętników w XVII wieku; polecenie opisania (na podstawie dowolnych źródeł) odmian i charakterystyk pamiętników (dziennik, diariusz, pamiętnik, annał, blog);
Rozdział: Jan Chryzostom Pasek – autor Pamiętników
- informacja o wydaniu "Pamiętników" Paska; ilustracja z książki: Przygody Jana Chryzostoma Paska: według jego Pamiętników, Jerzy Laskarys, 1882; biogram Jana Chryzostoma Paska; Czesław Hernas "Literatura baroku" (dwa fragmenty: tematyka "Pamiętników", pożegnanie z koniem);
Rozdział: Pasek – szlachcic i żołnierz
- obraz: Jan Chryzostom Pasek pod Lachowiczami, Juliusz Kossak; obraz nieznanego autora przedstawiający alegoryczny portret Jerzego Sebastiana Lubomirskiego na koniu; ; ćwiczenie interaktywne; Jan Chryzostom Pasek "Pamiętniki"(fragment o bitwie pod Trzemeszną) i cztery ćwiczenia związane z interpretacją i analizą fragmentu; Pomnik w Tykocinie przedstawiający Stefana Czarnieckiego, dowódcę Jana Chryzostoma Paska; Jan Chryzostom Pasek "Pamiętniki" (fragment o najeździe Rakoczego na Polskę) i pięć poleceń związanych z rozumieniem i interpretacją fragmentu; ćwiczenie interaktywne; obraz nieznanego autora przedstawia alegoryczny portret Jerzego Sebastiana Lubomirskiego na koniu;
Rozdział: Barokowa stylizacja i makaronizmy
- Informacja o obecności w "Pamiętnikach" języka łacińskiego; definicja makaronizmu; Czesław Hernas "Literatura baroku" (fragment o stylu "Pamiętników"); Roman Pollak "Wstęp" (fragment o narracji "Pamiętników"); Władysław Czapliński "Wstęp" (fragment o języku "Pamiętników"); ćwiczenie otwarte związane z powyższymi tekstami.
Rozdział: Sarmaci
- obraz: Stanisław Antoni Szczuka w tradycyjnym stroju sarmackim, autora nieznanego; mapa środkowo‑wschodniej Europy przedstawia m.in. Sarmację, Scytię i Ruś; informacje o sarmatyzmie;
Rozdział: Teksty do wyboru
- Jan Chryzostom Pasek "Pamiętniki" (fragment o męstwie Rubieszowskiego) i cztery polecenia otwarte związane z interpretacją fragmentu; Janusz Tazbir "Paskowe zwierciadło epoki"; polecenie otwarte;
Rozdział: O megalomanii
- polecenie: Czy megalomania narodowa to postawa, którą można usprawiedliwiać? Odpowiedź z uzasadnieniem; polecenie: Czy twórca pamiętników powinien pisać prawdę i tylko prawdę? Odpowiedź z uzasadnieniem.
Rozdział: Zadaniowo
- polecenie napisania rozprawki na temat: Liberum veto – narzędzie w rękach bezmyślnych czy przekupnych?; ćwiczenie interaktywne związane z analizą archaizmów i makaronizmów i obcych zwrotów; ćwiczenie interaktywne słowa klucze.
Bibliografia:
- Źródło: Janusz Tazbir, Paskowe zwierciadło epoki, [w:] tegoż, Spotkania z historią, Warszawa 1979, s. 54–55.
- Źródło: Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki, Wraszawa 2017.
- Źródło: Roman Pollak, Wstęp, [w:] tegoż, Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki, Warszawa 1955, s. 12.
- Źródło: Władysław Czapliński, Wstęp, [w:] tegoż, Jan Pasek, Pamiętniki, Wrocław 1979.
- Źródło: Czesław Hernas, Literatura baroku, Warszawa 1987, s. 264–265.