Śmierć Artura, trwanie legendy

Roger Lancelyn Green Król Artur i Rycerze Okrągłego Stołu

Słońce zaszło i księżyc spowił pole bitwy białą, zimną poświatą i ponurymi cieniami; a tajemnicze wody okryte były całunem srebrzystej mgły.
Król Artur rzekł do pana Bediwera:
– Daj teraz pokój płaczom i żałobie, bo nie zdadzą się już na nic, mnie zaś niewiele pozostało czasu. Lecz skoro jeszcze jesteś przy mnie, oddaj mi jedną jenoj00000001GB1v50_000tp003jeno, ostatnią przysługę. Weź mój wierny miecz, Ekskalibur, i wejdź na tę oto grań. Wkrótce ujrzysz mroczne jezioro pośród górskich przełęczy, a kiedy dotrzesz na jego brzeg, rozkazuję ci wrzucić mój miecz w wodę. Wróć potem do mnie i opowiedz, coś widział.
– Panie mój – odparł pan Bediwer – twój rozkaz zostanie spełniony, ja zaś natychmiast doniosę ci o tym, co ujrzałem.
Po czym udał się w drogę z Ekskaliburem u boku, idąc zaś, spoglądał na miecz, podziwiał drogocenne klejnoty na jego rękojeści i myślał: 'Jeżeli rzucę ten bezcenny miecz w fale jeziora, nie przyniesie to nikomu korzyści, lecz tylko krzywdę i stratę'. Kiedy więc dotarł do mrocznego jeziora wśród górskich szczytów, ukrył miecz w trzcinie przybrzeżnej i pośpieszył z powrotem do króla Artura, mówiąc mu, że wrzucił miecz do wody.
– I cóż tam ujrzałeś? – spytał król Artur.
– Panie – odrzekł Bediwier – nie widziałem nic prócz wichru poruszającego mrocznymi wodami jeziora.
– Zatem nie mówisz prawdy – rzekł król Artur. – Przetoj00000001GB1v50_000tp004Przeto idź natychmiast i ciśnij miecz daleko w wodę!
Pan Bediwer wrócił nad jezioro i wziął miecz w dłoń; lecz znów pomyślał, że nie godzi się tracić tak szlachetnego miecza. Przeto ponownie go ukrył i wrócił do króla.
– Coś widział? – spytał król Artur.
– Nic, panie – odparł Bediwer – kromkromkrom fal poruszanych żałośnie wyjącym wichrem.
– Ach, ty zdrajco i kłamco! – zakrzyknął król Artur – po dwakroćj00000001GB1v50_000tp005po dwakroć mnie oszukałeś! Któż by uwierzył, że tak cię miłowałem i że byłeś tak szlachetnym rycerzem Okrągłego Stołu, skoro dziś gotów jesteś zdradzić swego władcę za cenę tego miecza. Idź raz jeszcze i wykonaj mój rozkaz; bowiem to długie czekanie zagraża memu życiu i coraz bardziej daje mi się we znaki przejmujący chłód nocy.
Pan Bediwer zawstydził się i szybko pobiegł na szczyt wzgórza i dalej nad brzeg mrocznego jeziora wśród górskich przełęczy. Stanął nad wodą, ujął miecz w dłonie i cisnął go daleko od brzegu. A gdy ostrze błysnęło w blasku księżyca, z mrocznych wód wyłoniła się dłoń z ramieniem odzianym w lśniący, biały brokat, cudownym i tajemniczym, i schwyciła miecz za rękojeść. Trzykroć zatoczyła mieczem koło wysoko nad wodą i zniknęła wraz z nim pod powierzchnią, a jezioro było mroczne i ciche jak przedtem.
Pan Bediwer powrócił do króla i rzekł mu, co ujrzał.
– Teraz pomóż mi odejść – rzekł król Artur – bowiem lękam się, żem tu zbyt długo mitrężyłj00000001GB1v50_000tp006mitrężył.
Pan Bediwer podparł króla ramieniem i sprowadził go w dół po trawą porosłym zboczu, na którym krople rosy lśniły w księżycowej poświacie jak diamenty; i tak dotarli nad brzeg tajemniczego morza. A wtedy jakby na spotkanie, z białej mgły wyłoniła się łódź; siedziały w niej piękne damy, wszystkie spowite w czarne, żałobne welony. Była wśród nich Nimia, Pani Jeziora, i Pani Wyspy Awalon, a także siostra Arturowa, królowa Morgan Czarodziejka. A gdy ujrzały króla Artura, z ust ich wyrwał się cichy okrzyk smutku.
– Pomóż mi wejść do łodzi – rzekł król Artur do pana Bediwera.
Ten uczynił, jak mu rozkazano, a trzy panie z niezmierną czułością ułożyły króla w łodzi z głową opartą na kolanach Pani Wyspy Awalon.
Wtedy królowa Morgan Czarodziejka, która klęczała u jego stóp, zapłakała cicho i rzekła:
– Ach, mój najdroższy bracie, czemuś tak późno do nas przybył? Niestety, rana na twej głowie zbytnio ucierpiała od zimna. Łódź jęłaj00000001GB1v50_000tp007jęła z wolna oddalać się od brzegu, a pan Bediwer, który został sam, krzyknął w głos:
– Ach, umiłowany mój panie i władco, cóż stanie się ze mną, skoro odchodzisz i zostawiasz mnie tu samego?
– Nie upadaj na duchu – odparł król Artur – i niechaj los ci sprzyja. Pozostajesz tu, by mówić o mnie tym, co jeszcze żyją. Albowiem ja muszę udać się do Doliny Awalonu, aby tam uleczyć mą straszliwą ranę. Bądź jednak pewien, że powrócę, gdy znów będę potrzebny Brytanii, a królestwo Logres raz jeszcze wyłoni się z ciemności. Lecz jeśli już o mnie nie usłyszysz, pomódl się za mą duszę.
Po czym łódź odpłynęła w mgłę i zniknęła Bediwerowi z oczu. I tylko nad wodami unosił się dziwny, cichy lament, aż wreszcie nuta smutku ucichła i roztopiła się w spokojnym, szemrzącym szepcie dochodzącym z oddali.

j00000001GB1v50_00000_BIB_001 Źródło: Roger Lancelyn Green, Król Artur i Rycerze Okrągłego Stołu, tłum. Andrzej Konarek, Krystyna Tarnowska, Warszawa 1999, s. 335–338.